Η παραγωγή γραπτού λόγου έχει δυσκολέψει αρκετούς από εμάς και εξακολουθεί να δυσκολεύει ακόμα πολλά παιδιά στο σχολείο. Στην προσπάθεια να βοηθήσουμε τα παιδιά να εξοικειωθούν με τη γραφή και να προχωρήσουν στη σύνθεση δικών τους κειμένων, έχουμε συμμάχους πολλές διαφορετικές τεχνικές ελεύθερης έκφρασης και δημιουργικής γραφής. Η συγκεκριμένη πρόταση-δραστηριότητα μου άρεσε ιδιαίτερα γιατί συνδυάζει διάφορες από αυτές τις τεχνικές (φανταστικά διώνυμα, εκτός λογικής σειράς φράσεις, στοιχεία κειμενικής υπερδομής, ομαδική δημιουργική σύνθεση) και έχει εξαιρετικό αποτέλεσμα!! Πώς μπορούμε να την υλοποιήσουμε; Αρχικά, επιλέγουμε και διαβάζουμε διάφορες ιστορίες στην τάξη και εντοπίζουμε κάθε φορά τα βασικά τους στοιχεία (σκηνικό: τόπος & χρόνος, γνωριμία με τους χαρακτήρες, τι γίνεται στην αρχή, πρόβλημα, τρόποι λύσης, εμπόδια, λύση-τέλος). Αυτό μπορεί να διαρκέσει καιρό, μέχρι να διαβάσουμε αρκετές διαφορετικές ιστορίες-παραμύθια. Έπειτα ετοιμάζουμε μικρές κάρτες με τα στοιχεία που βρήκαμε στις ιστορίες. Εμείς επιλέξαμε τέσσερα από αυτά (χαρακτήρες, σκηνικό: τόπος & χρόνος, πρόβλημα, ένα ιδιαίτερο αντικείμενο που βοηθάει στη λύση του προβλήματος) και αφήνουμε τα υπόλοιπα να τα πλάσουν ελεύθερα τα παιδιά. Χρησιμοποιούμε διαφορετικό χρώμα για κάθε στοιχείο. Στα πράσινα, π.χ. βάζουμε όλους τους ήρωες που γνωρίσαμε, στα κίτρινα το σκηνικό από κάθε ιστορία κ.ο.κ. Αυτή είναι μια διαδικασία που κάνουμε όλοι μαζί στην τάξη. Αν θέλουμε βέβαια προσθέτουμε ή βάζουμε αποκλειστικά δικής μας έμπνευσης στοιχεία σε κάθε κατηγορία για να δημιουργήσουμε πρωτότυπες ιστορίες. Αφού έχουμε ετοιμάσει τα χαρτάκια μας ή τα ξυλάκια, όπως στην εκδοχή που βρήκαμε στο Sarcasm 101, κάθε ομάδα παιδιών τραβάει τυχαία ένα από κάθε κατηγορία. Με αυτά τα τέσσερα στοιχεία καλείται να εμπνευστεί και να δημιουργήσει μια ξεχωριστή ιστορία, την οποία στη συνέχεια θα καταγράψει και θα της δώσει ένα τίτλο. Σε επόμενη φάση, τα παιδιά μπορούν να την εικονογραφήσουν, να φτιάξουν το εξώφυλλο και να τη δέσουν σε αυτοσχέδιο βιβλιαράκι. Αργότερα μπορούν ακόμα και να τη δραματοποιήσουν στην τάξη ή σε κάποια σχολική εκδήλωση. Με αυτή την τεχνική, παίρνοντας στοιχεία από Χριστουγεννιάτικα παραμύθια και ιστορίες, μπορούμε να ετοιμάσουμε μια ξεχωριστή Χριστουγεννιάτικη γιορτή με κείμενα που θα έχουν δημιουργήσει και δραματοποιήσει τα ίδια τα παιδιά! Δοκιμάστε το και στο σπίτι! :-) Δείτε και τη σχετική ανάρτηση της Ιωάννας στην Τάξη Αστεράτη.
Ακολουθούν μερικές προτάσεις για τη διδακτική αξιοποίηση της Δημιουργικής Γραφής στο Δημοτικό. Με την κατάλληλη προσαρμογή, οι προτάσεις μπορούν να βρουν χρήση ακόμα και σε παιδιά μικρότερης ηλικίας. 1η πρόταση: Διπλώνουμε ένα χαρτί Α4 (όπως δείχνει το template), καθώς και την αριστερή πλευρά του. Στο template που ακολουθεί, οι γραμμές δείχνουν τον τρόπο που μπορεί να διπλωθεί το χαρτί. Η δραστηριότητα γίνεται από ομάδα μαθητών (μέχρι 5). Ξεκινούμε με τόσα χαρτιά-templates όσοι είναι και οι μαθητές της ομάδας. Αρχικά, κάθε μαθητής γράφει μία λέξη (όποια θέλει) στην αριστερή πλευρά του κάθε χαρτιού. Ο χρόνος καθορίζεται κάθε φορά από τον εκπαιδευτικό της τάξης. Στη συνέχεια, το κάθε παιδί της ομάδας αρχίζει κυκλικά να συμπληρώνει την ιστορία γράφοντας μόνο στο πρώτο οριζόντιο "τσακισμένο" πλαίσιο το κείμενο που θέλει να προσθέσει στην ιστορία. Με την υπόδειξη του τέλους χρόνου από τον εκπαιδευτικό, τα χαρτιά πηγαίνουν κυκλικά στον επόμενο μαθητή, που θα έχει τον χρόνο να διαβάσει τι έχουν γράψει προηγουμένως οι συμμαθητές του και να συμπληρώσει αναλόγως το κείμενο, ώστε να διατηρείται το νόημα και να εμπεριέχονται και οι λέξεις που είχαν αρχικά γραφτεί στην αριστερή πλευρά του χαρτιού. Στη περίπτωση που μία λέξη από αυτές δεν ταιριάζει στη ροή του κειμένου, μπορεί να αφαιρεθεί και στη θέση της να γραφτεί μία άλλη. Στόχος: στο τέλος της δραστηριότητας θα έχουν γραφτεί τόσες μικρές ιστορίες όσα και τα παιδιά της ομάδας. 2η πρόταση: Φτιάχνοντας τον ήρωα μιας ιστορίας: μπορούμε να επεξεργαστούμε την άσκηση είτε ατομικά είτε ομαδικά. Ο κάθε μαθητής ή η κάθε ομάδα θα πρέπει να "φτιάξει" το προφίλ του ήρωα ή της ηρωίδας, δίνοντάς του/της κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που θα μπορούν σε δεύτερο επίπεδο να αξιοποιηθούν για τη δόμηση μιας ιστορίας με αρχή, μέση και τέλος. Όσο περισσότερο ευφάνταστα και ασυνήθιστα είναι τα χαρακτηριστικά που θα αποδώσουμε στον ήρωα/ηρωίδα, τόσο πιο δημιουργικά μπορεί να κινηθεί η σύνταξη της ιστορίας. Ακόμα και αν δεν προβούμε σε συγγραφή επιμέρους ιστοριών για τους πρωταγωνιστές-ήρωές μας, θα έχουμε φτιάξει το προφίλ των δυνητικών ηρώων και ηρωίδων μελλοντικών ιστοριών ή παραμυθιών. 3η πρόταση: Γράφοντας 10 προτάσεις που ξεκινούν με όσα μπορώ να κάνω. Προτείνεται και για παιδιά των μικρών τάξεων του Δημοτικού. Στην περίπτωση που εικονογραφηθούν οι προτάσεις, μπορούν να γίνουν πολύ ενδιαφέρουσες εικονογραφημένες αφίσες με όσα αναγνωρίζουν τα παιδιά στους εαυτούς τους ως σημαντικά. Ενδιαφέρουσα δραστηριότητα: https://www.meleniro.gr/2016/09/%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B9-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%8E-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CF%89/ 4η πρόταση: Ο εκπαιδευτικός επιλέγει 8 λέξεις (μπορεί να είναι τυχαίες, επιλεγμένες από κείμενο βιβλίου Γλώσσας ή άλλου λογοτεχνικού βιβλίου) και οι μαθητές τις καταγράφουν διάσπαρτα σε ένα φύλλο χαρτί (το template ακολουθεί στη συνέχεια). Κατόπιν οι μαθητές σε ομάδες εργασίας (μέχρι και 5 παιδιά) συμπληρώνουν το κείμενο, ενσωματώνοντας τις λέξεις που δόθηκαν. Με τη λεκτική επισήμανση του εκπαιδευτικού τα χαρτιά με τα κείμενα "αλλάζουν χέρια", με αποτέλεσμα στο τέλος της δραστηριότητας να έχουμε 5 αυτοτελείς σύντομες ιστορίες. Παραλλαγή της συγκεκριμένης πρότασης: ζητείται από τα παιδιά στην αρχή να συμπληρώσουν στα κενά 2 ουσιαστικά, 3 ρήματα, 2 επίθετα και 1 επίρρημα (ή όποιον άλλο συνδυασμό μερών του λόγου θέλουμε να προτείνουμε) και το κάθε παιδί γράφει τις δικές του λέξεις. Στο τέλος δίνεται ο τίτλος της κάθε ιστορίας από το παιδί που θα είναι η σειρά του να γράψει το τέλος της.
Πριν μερικά χρόνια, όταν είχα δει μια αλυσίδα να βγάζει προς πώληση ζάρια ιστορίας τα αγόρασα, καθώς θεωρούσα ότι είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για παραγωγή λόγου, προφορικού και γραπτού! Με το πέρασμα των χρόνων αποδείχτηκαν πολύ καλοί σύμμαχοι, καθώς παιδιά με άρνηση ή φόβο για το γράψιμο δέχθηκαν να πουν και έπειτα να γράψουν την ιστορία που τους ερχόταν στο μυαλό, βλέποντας τα αφαιρετικά σκίτσα που τους τύχαιναν! Και πόσο τους άρεζε το τυχαίο! Άλλες είναι πετυχημένες ή αστείες κι άλλες όχι, αλλά ο πρώτος και σημαντικοτερος στόχος πάντα πετυχαίνει: ενδιαφέρον για να χτίσουν τη τρελή πλοκή της τυχαίας ιστορίας τους! Σταδιακά, εισάγουμε στον λόγο τους τις συνδετικές λέξεις, τα επίθετα, τις επαυξημένες προτάσεις και έτσι τα κείμενα τους θα έχουν μεγαλύτερη συνοχή και συνεκτικότητα. Το θέμα είναι να γίνει η αρχή😉! Έφτιαξα μια φόρμα για την καταγραφή της ιστορίας τους με πινακάκι αυτοελέγχου για τα σημαντικά στοιχεία της συγγραφής τους. Μπορείτε να την κατεβάσετε κι εσείς δωρεάν από το κατάστημα μου στο TpT πατώντας πάνω στην εικόνα: Αν δεν ξέρετε πώς να κατεβάσετε αρχεία από το TpT πατήστε εδώ. Το μεγάλο θέμα είναι πού βρίσκουμε ζάρια; Χωρίς καμία πρόθεση διαφήμισης , θα σας παραθέσω τα παρακάτω ενδιαφέροντα προϊόντα: 1. Story Dice Tiger Τα είχα προμηθευτεί πριν χρόνια, δεν ξέρω αν ακόμα είναι διαθέσιμα. 2.Story Dice Akros και εδώ το ελληνικό φυλλάδιο 😍 Έπειτα από προσωπική επικοινωνία με τη δεύτερη εταιρεία, έλαβα την απάντηση πως δεν τα στέλνουν Ελλάδα, αλλά συνεργάζονται με κάποιες ελληνικές εισαγωγικές. Αυτές είναι: Όμως, αν το να αγοράσουμε δεν αποτελεί επιλογή (και το καταλαβαίνω!) τότε μπορούμε και να τα φτιάξουμε! Μπορείς να δεις 5 DIY τρόπους για να τα κάνεις εσύ στην επόμενη ανάρτηση! Το παρόν αρχείο αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του miataximapoiataxi και διατίθεται στον εκπαιδευτικό ιστότοπο miataximapoiataxi.blogspot.com. Απαγορεύεται οποιαδήποτε εμπορική χρήση χωρίς την άδεια του δημιουργού βάση του νόμου 2121/1993 (ΦΕΚ Α'25, 4/3/93). Επιτρέπεται η ανατύπωση μόνο για ιδιωτική χρήση στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος. Οποιαδήποτε αναφορά στο υλικό πρέπει να είναι αποσπασματική και να αναφέρει την πηγή με υπερσύνδεσμο.
Το βιβλίο αυτό είναι ένας οδηγός - εγχειρίδιο δημιουργικής γραφής με ασκήσεις για τη διδασκαλία του μαθήματος της λογοτεχνίας στο ελληνικό σχολείο και συγκεκριμένα στο Λύκειο. Περιλαμβάνει: — μια εισαγωγή που αποτιμά το περιεχόμενο και τη χρηστικότητα του εγχειριδίου για τον εκπαιδευτικό «Δημιουργική γραφή- Οδηγίες πλεύσεως» του Μίμη Σουλιώτη, — 105 ασκήσεις δημιουργικής γραφής, που έχουν αφετηρία συγκεκριμένα κείμενα των σχολικών βιβλίων, τα οποία διδάσκονται στις τρεις τάξεις του Λυκείου και στην κατεύθυνση του Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού Οι προτεινόμενες ασκήσεις αποτελούν εργαλείο για τον εκπαιδευτικό που θέλει να αξιοποιήσει τη δημιουργική γραφή για να παρακινήσει τους μαθητές να διαβάσουν λογοτεχνία, να μιλήσουν για τη λογοτεχνία, να μυηθούν στα μυστικά της γραφής, να γράψουν «λογοτεχνικά», αλλά και να μπορέσουν -με την κατάλληλη ανατροφοδότηση- να γράψουν καλύτερα.
Η επιστροφή μας στο σχολείο είναι πλέον πραγματικότητα! Μετράμε τις ώρες αντίστροφα! Κι επειδή τόσο εκπαιδευτικοί όσο και μαθητές βιώσαμε μια πρωτόγνωρη εμπειρία από πολλές απόψεις, αλλά και ενδεχομένως θα βιώσουμε και μια διαφορετική σχολική πραγματικότητα τις επόμενες ημέρες καλό θα ήταν να βρούμε τρόπους να την κάνουμε πιο διασκεδαστική, όσο οι συνθήκες το επιτρέπουν! Το κυνήγι του να καλύψουμε την χαμένη ύλη νομίζω πως δεν έχει τώρα μεγάλο νόημα και δεν είναι αυτό που έχουν τα παιδιά μας μεγαλύτερη ανάγκη μετά από τόσες μέρες αποχής από το σχολικό περιβάλλον, την καθημερινότητά τους, τους φίλους και τους δασκάλους και τις δασκάλες τους. Με αυτήν ακριβώς τη λογική ετοίμασα τη δραστηριότητα "Επιβιώνοντας σε ένα έρημο νησί", μια δραστηριότητα παραγωγής γραπτού λόγου με αφορμή ένα υποτιθέμενο ναυάγιο. Τα παιδιά καλούνται μέσα από ένα σενάριο να βάλουν τη φαντασία τους και να σκεφτούν τους τρόπους και τα μέσα για την επιβίωσή τους, πώς θα ήταν η ζωή για λίγες ημέρες σε ένα έρημο νησί και στο τέλος να καταστρώσουν την διαφυγή τους από αυτό. Μπορείτε να βρείτε τη δραστηριότητα εδώ! Καλή επιστροφή σε όλες και όλους!
Από τη νέα στήλη του blog “πρωτότυπα θέματα έκθεσης και δημιουργικής γραφής”! Στην ενότητα αυτή θ’ ανεβαίνουν διαρκώς ενδιαφέροντα θέματα έκθεσης και δημιουργικής γραφής με πρωτότυπη θεματολογ…
24 Κάρτες Δημιουργικής Γραφής Για συγγραφή προτάσεων ή μικρών κειμένων Οι κάρτες αυτές μπορεί να κοπούν και να πλαστικοποιηθούν και να φυλακτούν σε ένα κουτί. Όταν κάποιο παιδί ολοκληρώσει κάποια εργασία, μπορεί να παίρνει μία από αυτές τις κάρτες και να γράφει μία πρόταση ή ένα μικρό κείμενο. Επίσης, μπορεί […]
Γράφοντας ζευγάρια λέξεων με ομοιοκαταληξία, ετοιμάσαμε ποιήματα για τον Αύγουστο.
Ένα μικρό βοήθημα για τα παιδάκια της γ’ δημοτικού ώστε να τα βοηθήσουμε να καταλάβουν πώς φτιάχνουμε μια παράγραφο και σιγά σιγά να αρχίσουν να φτιάχνουν τις δικές τους μικρές εκθεσούλες. Θε…
Μια ωραία παρουσίαση που βρήκα στο slideshare
Εκπαιδευτικό υλικό και ιδέες για την τάξη και το σπίτι.
οι μαθητές σας δυσκολεύονται να ετοιμάσουν την περίληψη ενός κειμένου που έχουν διαβάσει; Βοηθήστε τους με το πιο πάνω διάγραμμα για να καταφέρουν να πουν σύντομα και περιεκτικά τις απαραίτητες πληροφορίες για το κείμενο.
Συλλογή 35 καρτών γραπτού λόγου, για διδασκαλία της πρότασης και της δομημένης παραγράφου. Μπορεί να αξιοποιηθούν και ως σιωπηρές εργασίες στα συμπλέγματα, ως εργασία πρωινού, πριν να παίξει το κουδούνι, ως αξιολόγηση και ως εργασία για τα παιδιά που ολοκληρώνουν γρηγορότερα κάποιες άλλες εργασίες. Πατώντας πάνω στην εικόνα, που ακολουθεί, […]
Η σχολική χρονιά σιγά σιγά τελειώνει και όλοι βλέπουμε καθημερινά την κόπωση των μικρών μας μαθητών. Δυσκολεύονται ν’ ασχοληθούν με κάτι που δεν τους τραβάει το ενδιαφέρον… απόλυτα λογι…
Here's a delightful colouring page with writing lines to spark kids' imagination for some farmyard story telling! The season is Spring so this printable also works well at Easter.
Για σήμερα σας έχω φτιάξει ασκησούλες γραπτού λόγου για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και εκθέσεις για τις μεγαλύτερες τάξεις. α’ δημοτικού: “Ποια εποχή προτιμώ;” β’ δημοτ…
Debate is an activity that is perfect for middle school students because it combines critical thinking, communication skills, and creative skills. The debate can be a great way to explore a diversity of opinions, and it can help kids in real-life situations as they grow. It can also contribute to their future success since debate teaches and drills so many important communication skills.
Θέλετε να βοηθήσετε τα μικρά σας/τους μαθητές σας να εξελιχθούν στον γραπτό λόγο; Εκτυπώστε τις ασκησούλες με τα χαριτωμένα λάμα και δώστε στα μικρά σας αφορμές να εξελιχθούν σιγά σιγά. Μία παράγρα…
Ο ραφτάκος των λέξεων Δημιουργικές Εργασίες για το παραμύθι του συγγραφέα Αντώνη Παπαθεοδούλου Σε αυτή την ανάρτηση, επισυνάπτονται δημιουργικές εργασίες, που το παιδί μπορεί να κάνει και στο σπίτι, είτε τυπώνοντας τα φύλλα εργασίας είτε κάνοντας τις εργασίες σε κάποιο δικό του τετράδιο. Τα φύλλα εργασίας μπορούν να γίνουν με: […]
Πριν ξεκινήσουμε να γράψουμε ένα κείμενο στην τάξη, υπενθυμίζουμε συνήθως κάποια πραγματάκια, όπως να σχηματίζουμε παραγράφους, να μην επαναλαμβάνουμε τις ίδιες λέξεις, να ξαναδιαβάζουμε ό,τι έχουμε γράψει κ.ά. Για να μην τα επαναλαμβάνουμε κάθε φορά, συγκέντρωσα σε ένα φύλλο κάποιες συμβουλές διόρθωσης και βελτίωσης του γραπτού και σε ένα άλλο μερικές συνδετικές λέξεις και φράσεις. Κολλήσαμε το πρώτο στο εσώφυλλο στην αρχή του τετραδίου και το δεύτερο στο τέλος του τετραδίου. Όσο έγραφαν τα παιδιά, μπορούσαν να γυρνάνε και να παίρνουν ιδέες για το πώς θα ενώσουν τις προτάσεις τους, αλλά και να ελέγχουν και να διορθώνουν το κείμενό τους. Σχεδιαγράμματα Ως τώρα έχω δουλέψει τη γραπτή έκφραση με μεγάλες τάξεις (Δ, Ε, Στ). Σ' αυτές γνωρίζουμε διάφορα είδη κειμένων, τα χαρακτηριστικά τους, σε τι διαφέρουν μεταξύ τους, πώς να τα ξεχωρίζουμε αλλά και πώς να συνθέτουμε οι ίδιοι γραπτώς μια περιγραφή, μια αφήγηση, ένα γράμμα, μία πρόσκληση κ.ά. Γι' αυτό κάθε φορά που ασχολούμασταν με ένα νέο είδος κειμένου, τους έδινα και ένα σχεδιάγραμμα, το οποίο κολλούσαμε στο τετράδιο πριν γράψουμε. Φυσικά, το σχεδιάγραμμα δεν δέσμευε τα παιδιά ως προς το περιεχόμενο, απλά τους βοηθούσε να βάλουν όσα ήθελαν να πουν σε μια σειρά. Το σχεδιαγράμματα που χρησιμοποίησα ήταν από το βιβλίο "Εκθέσεις Ε' Δημοτικού", της Νίκης Σάκκου. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ.
Για σήμερα σας έχω φτιάξει ασκησούλες γραπτού λόγου για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και εκθέσεις για τις μεγαλύτερες τάξεις. α’ δημοτικού: “Ποια εποχή προτιμώ;” β’ δημοτ…
Οι οικογένειες λέξεων δυσκολεύουν αρκετά τους μαθητές μου. Συνήθως γράφουν 2-3 λέξεις και μετά σταματούν εκεί λέγοντας “δεν ξέρω τι άλλο να γράψω”. Ένας καλός τρόπος για να γίνουμε καλύ…
Το κουτί των ...ρημάτων! Άλλο ένα κουτί! Αυτή τη φορά για τα ρήματα. Το πατρόν: https://driv...
Γράφοντας ζευγάρια λέξεων με ομοιοκαταληξία, ετοιμάσαμε ποιήματα για τον Αύγουστο.
Ένα μικρό βοήθημα για τα παιδάκια της γ’ δημοτικού ώστε να τα βοηθήσουμε να καταλάβουν πώς φτιάχνουμε μια παράγραφο και σιγά σιγά να αρχίσουν να φτιάχνουν τις δικές τους μικρές εκθεσούλες. Θε…
Ένα μικρό βοήθημα για τα παιδάκια της γ’ δημοτικού ώστε να τα βοηθήσουμε να καταλάβουν πώς φτιάχνουμε μια παράγραφο και σιγά σιγά να αρχίσουν να φτιάχνουν τις δικές τους μικρές εκθεσούλες. Θε…
Από τη νέα στήλη του blog “πρωτότυπα θέματα έκθεσης και δημιουργικής γραφής”! Στην ενότητα αυτή θ’ ανεβαίνουν διαρκώς ενδιαφέροντα θέματα έκθεσης και δημιουργικής γραφής με πρωτότυπη θεματολογ…