Ο Έλλην (το όνομά του σημαίνει "λαμπερός") σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική μυθολογία έζησε στην Θεσσαλία και ήταν ο γενάρχης των Ελλήνων. Ήταν γιος του Δευκαλίωνα (ή σε κάποιες αναφορές του ίδιου του θεού Δία) και της Πύρρας, αδελφός του Αμφικτύονακαι πατέρας του Αιόλου, του Ξούθου, και του Δώρου. Η γυναίκα του, μητέρα όλων των Ελλήνων, ήταν η Νύμφη Ορσηίδα. “Ελλην” σημαίνει Φώς καί Πνεύμα. Σημαίνει Άνθρωπος καί Εξανθρωπιστής. Σημαίνει Αρετή καί Κάλος κι Ανδρεία. Σημαίνει Ελευθερία καί Δίκαιον, σεβασμό Ετεροδόξων ΑΝΘΡΩΠΩΝ και Ελλήνων Θεών!!. “Έλλην” σημαίνει Αρμονία καί Ήθος καί Έρως γιά τήν Φύση καί τόν Κόσμο. Βαρύ τό φορτίο τής κληρονομιάς ενός τέτοιου ονόματος καί λίγοι έχουν τό δικαίωμα νά τό φέρουν σήμερα!!Αυτοί που δεν σέβονται τους Θεούς και τους προγόνους τους .Αυτοί που δεν έχουν τα ίδια ήθη και έθιμα με τους ελεύθερους Έλληνες δεν έχουν το δικαίωμα να λένε ότι είναι Έλληνες!! ΚΑΛΟ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ Η ΣΗΜΑΙΑ ΜΕ ΧΑΛΑΕΙ!!

Εκκλησίες πάνω σε αρχαία ιερά της Αττικής Γράφει ο Σπύρος Μακρής Είναι γεγονός ότι σε κάθε αρχαιολογικό χώρο υπάρχει μέσα, ή δίπλα, μία εκκλησία, μικρή ή μεγάλη. Παρόμοια, πολλές εκκλησίες έχουν χτιστεί επάνω σε (αρχαίο)ελληνικούς ναούς, είτε αφού πρώτα τους κατέστρεψαν, είτε αφού τους μετέτρεψαν σε χριστιανικούς. Αυτό συνέβη για δύο πολύ βασικούς λόγους. Ο […]

Το ζέσταιναν στη φωτιά και το σέρβιραν όταν κρύωνε. Ήταν γνωστό ως «πλακούντας», γι’ αυτό το σύγγραμμα στο οποίο καταγράφηκε ονομαζόταν «πλακουντοποιικόν σύγγραμμα».

Κατά καιρούς έρχονται στο φως διάφορες αρχαίες γραφές. Είναι τόσο παλιές που κανείς δεν μπορεί να τις αναγνωρίσει και να τις διαβάσει. Υπάρ...

Τι έτρωγαν οι Ελληνες το 1.600 π.Χ.; Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας άφησε για λίγο στην άκρη τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο Ακρωτήρι της Θήρας και μίλησε για τις νοστιμιές που απολάμβαναν οι πρόγονοί μας πριν από 3.500 χρόνια.

Το ονόμασε το "τελευταίο μου τανγκό στην Αθήνα» και το έγραψε χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ελληνικές λέξεις εκτός από το ρεφρέν που αποτελεί και τον τίτλο του τραγουδιού.

Αρχαίοι Γυναικείοι Ολυμπιακοί Αγώνες Η ύπαρξη γυναικείων αγώνων στην αρχαία Ολυμπία είναι ένα από τα καλύτερα κρυμμένα μυστικά της ιστορίας! Κι όμως, η ύπαρξή τους είναι τεκμηριωμένη πέρα από κάθε αμφιβολία. Άλλωστε, ο γυναικείος αθλητισμός ήταν διαδεδομένος σε πολλά μέρη της αρχαίας Ελλάδας: στη «μινωική» Κρήτη, στη Σπάρτη και τους Δελφούς, στη Χίο, ακόμη και […]

Μουσείο Ηρακλείου, κλειστό λόγω εργασιών ανακαίνισης από το 2006 !!! Απίστευτο !!! Το δεύτερο σημαντικότερο (κατ’εμέ Το Ση...

(Από το βιβλίο τού Άρη Ν. Πουλιανού: Σαρακατσάνοι. Ο Αρχαιότερος λαός τής Ευρώπης, 1993). ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Οι Σαρακατσάνοι, με όλα τα ανθρωπολογικά και παλαιοανθρωπολογικά δεδομένα, αναδεικνύονται ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης. Αποτελούν μία αδιάλειπτη βιολογική συνέχεια του Homo sapiens, όπως εμφανίζεται στην Παλαιολιθική Εποχή με αρκετά υπολείμματα γνωρισμάτων που οδηγούν στα ίχνη των Αρχανθρώπων της Κατώτερης Παλαιολιθικής, όταν το Ανθρώπινο Γένος αρχίζει να παίρνει τη σημερινή του μορφή και να εμφανίζει έντονα χαρακτηριστικά Σύγχρονου, Σοφού, Λογικού και Κοινωνικού όντος με έναρθρη λαλιά, δηλαδή πριν από περίπου 700.000 χρόνια. 2. Το ολιγότερο που μπορεί να συμπεράνει κανείς με την ανθρωπολογική μελέτη τους, είναι ότι αποτελούν μία «επανεμφάνιση» στο χρόνο των αρχαιοτάτων κατοίκων της Ηπείρου μας, του είδους του Ανθρώπου του λογικού, ο οποίος απλώνεται στην Ευρώπη κατά τη Μουστιαία εποχή (~50.000 χρόνια). 3. Η γλώσσα των Σαρακατσαναίων, σύμφωνα με τα γλωσσολογικά δεδομένα, ήταν και είναι μόνο η Ελληνική, η οποία προφανώς πρωτοπαρουσιάζεται στα βουνά της Πίνδου (Άγραφα και Τζουμέρκα) πριν μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, επιβιώνει κοινωνικά μέσα από την κλειστή οικογενειακή παράδοση των πρώτων προμηθευτών τροφής της ανθρωπότητας, που γίνονται πια οργανωμένοι ποιμένες, και η εξέλιξη του είδους με τη φυσική επιλογή φτάνει στη σημερινή του μορφή. Έτσι μπορεί να πει κανείς, ότι η Ελληνική, έμμεσα, με τα ανθρωπολογικά στοιχεία, αποτελεί τη ρίζα των γλωσσών των λεγομένων «ινδοευρωπαϊκών» λαών. Με τις μετακινήσεις των λαών αυτών προς Βορρά, Δύση και Ανατολή, οι γλώσσες τους δημιουργήθηκαν αρκετά ανεξάρτητα η μία από την άλλη, αλλά χωρίς να εξαφανιστεί ποτέ από τη δομή τους ο αρχικός πυρήνας της ευρωπαϊκής της Πίνδου, δηλαδή της πρωτοελληνικής. Οι γερμανικές θεωρίες περί καθόδου της γλώσσας μας, και των ίδιων των Ελλήνων, από τη Βόρεια Ευρώπη πρέπει να απορριφθούν παντελώς. Συνεπώς η θεωρία των «εκπολιτιστών» (kulturtregeiter) από το Βορρά, εξυπηρετεί, άλλα σχέδια, αντιεπιστημονικά. Οι ξανθοί προτού «ξανθήνουν» στο νέο τους γεωγραφικό περιβάλλον μίλαγαν κάποιο είδος προελληνικής ή και πρωτοελληνικής. Τουλάχιστον δεν μπορούν ν΄ αρνηθούν ότι από τις νότιες περιοχές της Ευρώπης πήραν φύτρα και εξελίχθησαν σαν Νεάνθρωποι. Είναι αυτό επιστημονικό δεδομένο που δεν πέφτει πια με καμιά πολιορκία κανενός κάστρου. Όσο για τη γλώσσα δεν μένει πια παρά να παραδεχτούν, αν δεν δέχονται σαν «μητέρα» των γλωσσών την Ελληνική, ότι μόνο με μια επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος λύνεται το πρόβλημα. Όλα τα άλλα εκ του πονηρού, αλλά όχι στον 21ο αιώνα. Ζήτωσαν, λοιπόν, οι Σαρακατσαναίοι (!!) που βοήθησαν δια μέσου των αιώνων να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του Ανθρώπου τουλάχιστον στον Ευρωπαϊκό χώρο. Φυσικά, δεν αξιοποιούμε το συμπέρασμα αυτό ρατσιστικά, γιατί παραδεχόμαστε την ανθρώπινη εξέλιξη, όλα τα όντα ίσια ενώπιον της φύσης, κηρύσσουμε την ειρήνη και την αγάπη μεταξύ των λαών και ανθρώπων, γι' αυτό και παλεύουμε κατά του ρατσισμού, που τον χρησιμοποιούν οι κομπλεξικοί πολιτικάντηδες για να επιβληθούν πάνω σε άλλους. 4. Με την ανθρωπολογική έννοια οι Σαρακατσάνοι ανήκουν στην Ηπειρωτική ποικιλία των Ευρωπαιοειδών, και όχι στην Αιγαιακή, που είναι κατοπινή εξέλιξη. Οι Ευρωπαιοειδείς απλώνονται από τα Πυρηναία ως τον Καύκασο δια μέσου της Ευρώπης. Από κει και πέρα έχουμε όλες τις δυνατές υποποικιλίες που αναπτύσσονται σ' αυτό το χώρο και επιδρούν ακόμα και μέχρι τους Άϊνου της Ιαπωνίας. Γενικότερο συμπέρασμα: οι Πρωτοευρωπαίοι καταλαμβάνουν αρχικά όλο το χώρο της Ευρώπης και της βόρειας Ασίας. Ο ανθρωπολογικός τύπος της Πίνδου (continental) είναι ο αρχικός πυρήνας των Ευρωπαίων, γνωστός σήμερα και σαν Διναρικός. Οι Σαρακατσάνοι όμως της Πίνδου απετέλεσαν το κλειδί για την ανίχνευση της προϊστορίας των Ευρωπαίων. Δεν γνωρίζω αν η ΕΕ γίνει πραγματικότης ή αργότερα διαλυθεί, ανθρωπολογικά όμως οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν κοινή ρίζα που πρωτοφύτρωσε εδώ στη ΝΑ Ευρώπη, στην Ελλαδική Χερσόνησο. Δείτε επίσης: Από τα τα αρχαιότερα ελληνικά φύλα οι Σαρακατσάνοι Πηγή: aee.gr

Αρχαία Ελληνικά, Αρχαίοι Έλληνες, Μυθολογία, Θεσμοί, Πολιτισμός, Ιστορία

(Ευχαριστώ τον ακούραστο συνΕΛΛΗΝΑ αναγνώστη από το Νew Hampshire πού έστειλε το θέμα καί τον Γ.Εχέδωρο πού έκανε την μετάφραση καί συ...

Η πανίερη ελληνική γλώσσα μας αποκαλύπτει με την υψίστης θεολογικής-εσωτερικής σημασίας λέξη Γενέθλια

Ο πρώτος μεγάλος πολιτισμός της Ευρώπης ήταν ο Μινωικός. Αυτό που γνωρίζαμε ως αρχαιολογικό "ευαγγέλιο" αποδεικνύεται πλέον και από τη γενετική, που βάζει τέλος στις συζητήσεις για την καταγωγή των αρχαίων Κρητικών, τελεσιδικώντας ότι όχι απλά ήταν Ευρωπαίοι, αλλά οι απόγονοί τους ζουν ακόμη ανάμεσά μας! Το όλο επιστημονικό επίτευγμα φέρει τη σφραγίδα ενός κορυφαίου επιστήμονα στον τομέα του παγκοσμίως, του καθηγητή Ιατρικής και Γενετικής και διευθυντή του Ιατρικού Κέντρου Markey Molecular στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, του δρ Γεωργίου Σταματογιαννόπουλου, που κατάγεται από τη Μάνη. Ο κ. Γεώργιος Σταματογιαννόπουλος Η είδηση από χθες βράδυ, ώρα Ελλάδας, με το που επισημοποιήθηκε κάνει το γύρο του κόσμου σε όλα τα κορυφαία ειδησεογραφικά και επιστημονικά δίκτυα. Η συγκλονιστική αυτή είδηση είναι καρπός μιας μεγάλης επιστημονικής έρευνας με άρωμα Κρήτης, αφού συμμετέχει σε αυτήν ο καθηγητής Ιατροδικαστικής κ. Μανόλης Μιχαλοδημητράκης, βασίστηκε σε ευρήματα όπως οι μινωικοί σκελετοί στο Οροπέδιο Λασιθίου, που βρήκε και διέσωσε ο αείμνηστος αρχαιολόγος Νίκος Παπαδάκης (άλλοτε διευθυντής της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Αγίου Νικολάου), αλλά και στην πολύτιμη συνδρομή αρχαιολόγων του σήμερα, όπως ο Αντώνης Βασιλάκης. Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ Ούτε ο Έβανς δεν το είχε φανταστεί Μιλώντας χθες βράδυ, ώρα Ελλάδας, στη "Νέα Κρήτη" από το Σιάτλ όπου διαμένει, λίγη ώρα μετά την επίσημη δημοσιοποίηση της μελέτης της ομάδας του στο περιοδικό "Nature", με την είδηση να επικεντρώνει ήδη το ενδιαφέρον ενημερωτικών κολοσσών, όπως το CNN, το BBC και το CNBC, σημείωσε χαρακτηριστικά ο κορυφαίος Έλληνας γενετιστής στον κόσμο Γ. Σταματογιαννόπουλος: «Η επιστημονική μας αποκάλυψη, που λόγω της μεθόδου μιτοχονδριακού DNA έχει απόλυτα τεκμηριωμένα ντοκουμέντα ανάλυσης μη αμφισβητήσιμα, αποδεικνύει ότι ακόμη και ο μεγάλος σκαπανέας της Κνωσού, ο Άρθουρ Έβανς, όταν, συνεχίζοντας τις πρώτες ανασκαφές του Καλοκαιρινού, έφερνε στην επιφάνεια το κορυφαίο αυτό ανάκτορο, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι τελικά αυτός ο όμορφος και προηγμένος πληθυσμός πριν 4.500 χρόνια, με τον ανώτερο πληθυσμό σε γνώση, πολιτισμό και τεχνολογία, τελικά ήταν αυτόχθονας πληθυσμός και όχι "μετανάστες" άλλου πολιτισμού από την Αίγυπτο ή τη Λιβύη...». Παγκόσμιο ενδιαφέρον Η είδηση κάνει το γύρο του κόσμου μέσω του διάσημου επιστημονικού περιοδικού "Νature", το οποίο δημοσιεύει τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο "Ευρωπαϊκός ο πληθυσμός στην Κρήτη της Μινωικής Εποχής του Χαλκού". Οι αναλύσεις σε οστά Μινωιτών δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία ότι οι αρχαίοι κάτοικοι του νησιού μας ήταν απόγονοι νεολιθικών ευρωπαϊκών πληθυσμών, οι οποίοι μάλιστα - και αυτό είναι το δεύτερο εντυπωσιακό εύρημα της επιστημονικής μελέτης - βρίσκονται σε αδιατάρακτη συνέχεια στους σημερινούς πληθυσμούς της Δυτικής Ευρώπης και κυρίως και με τους κατοίκους της περιοχής του Οροπεδίου Λασιθίου, άρα με την πλειοψηφία των σημερινών κατοίκων της Κρήτης! Η είδηση αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον μετά τα νέα αρχαιολογικά στοιχεία που έχουν έρθει στο φως και δείχνουν ότι η Κρήτη, σε αντίθεση με τα όσα πιστεύονταν έως πρότινος, είχε κατοικηθεί και στην Παλαιολιθική Εποχή, όπως έχουν αποδείξει διάφορες έρευνες και κυρίως εκείνη της καθηγήτριας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Κατερίνας Κόπακα στην ακριτική Γαύδο. Η ανάλυση Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ και την Ελλάδα ανέλυσαν σκελετικά υπολείμματα Μινωιτών από αρχαιολογικές θέσεις της κεντρικής και νότιας Κρήτης με τη μέθοδο του μιτοχονδριακού DNA, μίας μεθόδου πολύ πιο εξειδικευμένης από τη μέθοδο του κυτταρικού DNA, αποδεικνύοντας ότι οι κάτοικοι του νησιού μας την εποχή της μεγάλης ακμής, εκείνης του Χαλκού, πριν από 5.000 χρόνια περίπου, προήλθαν από πληθυσμούς που ζούσαν στο νησί 9.000 χρόνια πριν και έχουν συγκλονιστική γενετική ομοιότητα με τους σημερινούς Ευρωπαίους. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Σταματογιαννόπουλο, δε σημαίνει απλά ότι οι αρχαίοι Κρήτες ήταν Ευρωπαίοι, αλλά και το ότι τα ίδια φύλα μετανάστευσαν και σε μέρη της Γηραιάς Ηπείρου. Μινωίτες και σημερινοί Κρητικοί Στον πίνακα αυτό φαίνεται η εξαιρετικά κοντινή σχέση των Μινωιτών με τους σύγχρονους Κρητικούς. Βλέπετε ότι οι κάτοικοι του Οροπεδίου Λασιθίου είναι σχεδόν... ίδιοι με τους Μινωίτες, ενώ γενικά μεγάλες είναι οι ομοιότητες και με τους υπόλοιπους ελληνικούς πληθυσμούς. ΕΡΕΥΝΕΣ Στα δόντια το "κλειδί" Ο Γ. Σταματογιαννόπουλος, σε μια εξόχως αποκαλυπτική συνέντευξη στην εφημερίδα μας, για την καταγωγή των προγόνων των σύγχρονων Κρητών και τη μεταξύ τους συνέχεια, σε ευθεία γραμμή με τους πρώτους πληθυσμούς πάνω στην Κρήτη, αδιάλειπτα εδώ και 9.000 χρόνια, την οποία αύριο θα παρουσιάσουμε εκτενώς, είπε στη "Νέα Κρήτη" για το "κλειδί" των ερευνών: «Δουλέψαμε με τη μέθοδο του μιτοχονδριακού DNA, δίνοντας την απόδειξη στην πίστη μέχρι χθες ορισμένων Ελλήνων αρχαιολόγων για δεκαετίες τώρα, ότι οι Μινωίτες ήταν αυτόχθονες και όχι από την Αίγυπτο καταγόμενοι, όπως νόμιζε ο Έβανς. Αυτό είναι το επίτευγμά μας σήμερα, ότι το αποδείξαμε πως είναι έτσι ακριβώς. Πήραμε από μινωικούς σκελετούς, που ο αείμνηστος αρχαιολόγος Νίκος Παπαδάκης εντόπισε σε σπήλαιο στο Οροπέδιο Λασιθίου - από 69 τέτοιους σκελετούς μάς ήταν χρήσιμοι μόνο οι 37, και βρέθηκαν όλοι στο σπήλαιο του Αγίου Χαράλαμπου στο Οροπέδιο - τα δόντια τους. Στα δόντια, παρότι έχουν περάσει τόσες χιλιάδες χρόνια, ένα τμήμα DNA διατηρείται. Βγάλαμε το μιτοχονδριακό DNA, το οποίο σε αντίθεση με το πυρηνικό, που είναι όλα τα γονίδιά μας, είναι μόνο στο ωάριο της γυναίκας και μεταδίδεται από μάνα σε παιδιά και από κόρες στα παιδιά τους, αυτό καλείται και μητρική κληρονομικότητα. Πήγαμε έτσι 4.000 χρόνια πίσω περίπου, στο 2500 π.Χ., μελετώντας τα δόντια, και βρήκαμε ότι οι Μινωίτες αυτοί δεν είχαν καμία σχέση με Αιγύπτιους, Λίβυους ή άλλους από την Αφρική. Αντίθετα είχαν ταύτιση με κατοίκους της Νοτίου Ευρώπης, της Βορειοδυτικής Ευρώπης, και πηγαίνοντας άλλα 5.000 χρόνια πίσω, με το νεολιθικό τύπο, που ξεκινώντας από τα βάθη της Μεσοποταμίας έφτασε Καππαδοκία, Μικρά Ασία, και από εκεί ένας κλάδος του κινήθηκε προς την Ευρώπη, βόρεια, και ένας άλλος, περνώντας από τα νησιά, κατέληξε στην Κρήτη. Αυτό όμως φτάνει μέχρι σήμερα με το μιτοχονδριακό DNA να ταυτίζεται απόλυτα με τους σημερινούς κατοίκους του Οροπεδίου Λασιθίου». Οι κοινές γραμμές προέλευσης Χάρτης γεωγραφικής πυκνότητας των γραμμών κοινού μιτοχονδριακού DNA. Το μπλε ράστερ αντιπροσωπεύει το ποσοστό κοινών γραμμών προέλευσης, με τα υψηλότερα ποσοστά να αντιπροσωπεύονται με μπλε και τα χαμηλότερα ποσοστά με λευκό. Οι κόκκινες κουκκίδες υποδηλώνουν την προέλευση καθενός εκ των 71 σύγχρονων και των 11 αρχαίων πληθυσμών που περιλήφθηκαν στην ανάλυση. Στον πίνακα βλέπουμε τις κοινές γραμμές προέλευσης των Μινωιτών και 71 άλλων πληθυσμιακών ομάδων. Η ΜΕΘΟΔΟΣ 37 οστά στο μικροσκόπιο Χρησιμοποιώντας αυστηρά επιστημονικά τεκμήρια, οι επιστήμονες έβαλαν στο μικροσκόπιο τα οστά 37 Μινωιτών, που επελέγησαν ανάμεσα σε εκείνα που βρέθηκαν σε καλή κατάσταση διατήρησης στο Οροπέδιο Λασιθίου, και εξέτασαν τα δείγματα σε δύο εργαστήρια με δύο διαφορετικές μεθόδους. Τα αποτελέσματα απέκλεισαν την καταγωγή από τη βόρεια Αφρική, που είχε εκφραστεί ως θεωρία με αφορμή τις σχέσεις μεταξύ του Μινωικού και του Αιγυπτιακού πολιτισμού. Αντίθετα, απέδειξαν στενή σχέση με τους νεολιθικούς και σύγχρονους ευρωπαϊκούς λαούς, κάτι που ερμηνεύεται ως το αποτέλεσμα της μετανάστευσης νομάδων 9.000 χρόνια πριν στη Γηραιά Ήπειρο και από εκεί στην Κρήτη. Σύμφωνα δε με τους επιστήμονες, ο Μινωικός Πολιτισμός πιθανότατα αναπτύχθηκε από αυτόχθονες Κρητικούς πληθυσμούς κατά την Εποχή του Χαλκού. Το επιστημονικό τέλος στα σενάρια Με τον τρόπο αυτό μπαίνει ένα τέλος στη μακραίωνη συζήτηση που ξεκίνησε ο ανασκαφέας της Κνωσού και θεμελιωτής της μινωικής αρχαιολογίας, Σερ Άρθουρ Έβανς, για την καταγωγή των αρχαίων κατοίκων της Κρήτης. Σύμφωνα με το Βρετανό αρχαιολόγο, τις μεγαλύτερες πιθανότητες συγκέντρωνε η βόρεια Αφρική, κάτι που εξηγούνταν από την ομοιότητα μεταξύ των δύο πολιτισμών, της προϊστορικής Αιγύπτου και της Κρήτης. Άλλοι στο διάβα των δεκαετιών πρότειναν τη "λύση" στην περίπλοκη αυτή "εξίσωση" της κυκλαδικής, βαλκανικής, ανατολικής ακόμα και μεσανατολικής καταγωγής. Όμως τα δείγματα από τους προανακτορικούς θολωτούς τάφους της Οδηγήτριας στη Μεσαρά, ηλικίας 4.400-3.700 χρόνων πριν από σήμερα, σε συνδυασμό με τους μινωικούς σκελετούς στο Οροπέδιο Λασιθίου, "μίλησαν" με διαφορετικό τρόπο, λύνοντας το μυστήριο. Σύμφωνα με την ευρέως αποδεκτή θεωρία, οι νεολιθικοί ευρωπαϊκοί πληθυσμοί προέκυψαν από νομάδες της Ανατολίας και του εύφορου ημισέληνου της Μέσης Ανατολής, που έφτασαν στη Γηραιά πριν από 9.000 χρόνια περίπου. Αυτοί οι πρώτοι ευρωπαϊκοί πληθυσμοί έφτασαν και την Κρήτη, όπου αναπτύχθηκαν ως αυτόχθονες, θεμελιώνοντας το Μινωικό Πολιτισμό, τον πρώτο που μεγαλούργησε στην ήπειρό μας. Έχει επίσης υποτεθεί ότι, εκτός από τη γεωργία, οι πρώτοι αυτοί πληθυσμοί έφεραν μαζί τους και την ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, κλάδος της οποίας είναι και η γλώσσα που μιλούσαν οι Μινωίτες. "NATURE" Η επίσημη ανακοίνωση Με αφορμή τη δημοσίευση της μελέτης στο παγκοσμίου κύρους ιατρικό περιοδικό "Nature", είναι εντυπωσιακό και πως τόσο το ίδιο το περιοδικό, όσο και το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον (που διεκδικεί την πατρότητα της έρευνας, αφού ο κ. Σταματογιαννόπουλος είναι καθηγητής του) προβάλλουν την είδηση. Σε μια σπάνια για τα δεδομένα του "Νature" κίνηση, το περιοδικό με δελτίο Τύπου διαφημίζει το άρθρο-μελέτη για τους Μινωίτες και την Κρήτη με τον εμφατικό τίτλο "Οι Μινωίτες ήταν Ευρωπαίοι και γενετικά παρόμοιοι με τους σημερινούς Κρητικούς"! Η κοινή ανακοίνωσή τους προς τα μέσα ενημέρωσης, που ήδη κάνει το γύρο του κόσμου, αναφέρει: «Ο πρώτος σημαντικός ευρωπαϊκός πολιτισμός αναπτύχθηκε στην Κρήτη πριν από περίπου 5.000 χρόνια. Ο πολιτισμός αυτός της αρχαίας Κρήτης ονομάστηκε "Μινωικός" για πρώτη φορά στις αρχές του 20ού αιώνα, από το Βρετανό αρχαιολόγο Άρθουρ Έβανς, ως αναφορά στο μυθικό βασιλιά Μίνωα. Βασισμένος στις φαινομενικές ομοιότητες ανάμεσα στα αρχαιολογικά ευρήματα της Μινωικής Περιόδου και αυτά της Αιγύπτου και της Λιβύης, ο Σερ Άρθουρ Έβανς πρότεινε ότι οι ιδρυτές του Μινωικού Πολιτισμού ήταν μετανάστες από τη Βόρεια Αφρική. Στη συνέχεια άλλοι αρχαιολόγοι υποστήριξαν ότι οι Μινωίτες μπορεί να μετανάστευσαν στην Κρήτη από άλλες περιοχές, όπως η Μέση Ανατολή, η Τουρκία και τα Βαλκάνια. Τώρα, ομάδα ερευνητών από την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής χρησιμοποίησε ανάλυση μιτοχονδριακού DNA από μινωικούς σκελετούς, προκειμένου να προσδιορίσει την καταγωγή αυτών των αρχαίων προγόνων μας. Τα αποτελέσματά τους δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση "Nature Communications", στο τεύχος που κυκλοφόρησε στις 14 Μαΐου. Η ομάδα των ερευνητών καταλήγει ότι ο Μινωικός Πολιτισμός αναπτύχθηκε από αυτόχθονες κατοίκους της Κρήτης κατά την Εποχή του Χαλκού, οι οποίοι ήταν απόγονοι των πρώτων ανθρώπων που αποίκισαν το νησί, 9.000 χρόνια περίπου πριν από σήμερα». Το δείγμα «Στη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δείγματα από σκελετούς 37 ατόμων που βρέθηκαν σε μια σπηλιά στο Οροπέδιο του Λασιθίου, στην Κρήτη. Μιτοχονδριακό DNA από τα δείγματα αυτά συγκρίθηκε με αλληλουχίες από άλλους 135 σύγχρονους και αρχαίους ανθρώπινους πληθυσμούς. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι το μιτοχονδριακό DNA των Μινωιτών δεν έχει ομοιότητες με τους Αιγύπτιους, Λίβυους και άλλους αφρικανικούς πληθυσμούς. Αντίθετα, οι Μινωίτες έχουν μεγάλη γενετική ομοιότητα με τους σύγχρονους ευρωπαϊκούς πληθυσμούς. Μάλιστα, η ανάλυση έδειξε υψηλό ποσοστό συγγένειας των Μινωιτών με το σύγχρονο πληθυσμό της Κρήτης, αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα». DNA Η σημασία της ανάλυσης «Τα αποτελέσματα αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία της ανάλυσης του DNA ως εργαλείου για την κατανόηση της ιστορίας και της προ-ιστορίας των Ελλήνων», ανέφερε ο καθηγητής Ιατρικής και Επιστημών Γονιδιώματος του Πανεπιστημίου Washington κ. Γεώργιος Σταματογιαννόπουλος, που ήταν ο συντονιστής της έρευνας. Η μετανάστευση «Πριν από περίπου 9.000 χρόνια, υπήρξε εκτεταμένη μετανάστευση ανθρώπων της Νεολιθικής Εποχής από περιοχές της Ανατολίας, που αντιστοιχούν σήμερα σε μέρη της Μεσοποταμίας, της Μικράς Ασίας στη σημερινή Τουρκία, και της Μέσης Ανατολής. Τότε έφτασαν στην Κρήτη και οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού. Η ανάλυση μιτοχονδριακού DNA που πραγματοποιήσαμε και η σύγκριση με άλλους πληθυσμούς δείχνουν ότι οι Μινωίτες έχουν την ισχυρότερη γενετική συσχέτιση με πληθυσμούς της Νεολιθικής Εποχής, καθώς και με αρχαίους αλλά και σύγχρονους Ευρωπαίους, και ιδιαίτερα με τον πληθυσμό της Κρήτης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά μας, ο μινωικός πληθυσμός αναπτύχθηκε πριν από 5.000 χρόνια στην Κρήτη από προγόνους που κατοικούσαν στο νησί ήδη και είχαν φτάσει εκεί 4.000 χρόνια νωρίτερα... Οι γενετικές αναλύσεις παίζουν έναν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στην πρόβλεψη και την προστασία της υγείας του ανθρώπου. Η μελέτη μας υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ανάλυση του DNA μπορεί να μας βοηθήσει όχι μόνο να έχουμε ένα πιο υγιές μέλλον, αλλά να κατανοήσουμε και την ιστορία μας. Παρόμοιες έρευνες θα μας βοηθήσουν να ανακαλύψουμε τις γενετικές σχέσεις μεταξύ Μινωιτών και Μυκηναίων, και μεταξύ των ελληνικών φυλών της Κλασσικής Ελλάδας». Η μελέτη αυτή κατέστη δυνατή χάρη στη δραματική πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στις τεχνολογίες ανάλυσης αρχαίων γονιδιωμάτων, καθώς και στις νέες αλγοριθμικές τεχνικές που επιτρέπουν τη στατιστική επεξεργασία δεκάδων χιλιάδων γενετικών αλληλουχιών με μεγάλη ταχύτητα. Οι ερευνητές Οι υπεύθυνοι για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων, κ. Περιστέρα Πάσχου, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, και κ. Πέτρος Δρινέας, καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Rensselaer στις ΗΠΑ, συμπληρώνουν: «Συγκρίναμε τις γενετικές αλληλουχίες των Μινωιτών με περισσότερα από 14.000 άτομα, κάτι που θα ήταν υπολογιστικά εξαιρετικά χρονοβόρο πριν από μόλις λίγα χρόνια. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις στατιστικές μας αναλύσεις, η γενετική πληροφορία που περιέχεται στο μιτοχονδριακό DNA των Μινωιτών και έχει μεταβιβαστεί από τις μητέρες στα παιδιά από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, είναι ακόμη εμφανής στους σύγχρονους κατοίκους του Οροπεδίου του Λασιθίου». Οι Κρητικοί Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη μελέτη είχε ο κ. Μανόλης Μιχαλοδημητράκης, καθηγητής Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ο οποίος συντόνισε την αναγνώριση και συλλογή των αρχαίων οστών που χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγωγή του DNA. Μεγάλη ήταν η συμβολή του εκλιπόντος αρχαιολόγου Νίκου Παπαδάκη, ο οποίος ως διευθυντής της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Αγίου Νικολάου υπήρξε θερμός υποστηρικτής της μελέτης. Ο αρχαιολόγος δρ. Βασιλάκης και η ανθρωπολόγος δρ. McGeorge παρείχαν τα οστά που αποτέλεσαν το αντικείμενο της έρευνας». Μητρική καταγωγή Τα μιτοχόνδρια είναι οργανίδια των ευκαρυωτικών κυττάρων και αποτελούν το βασικό σημείο παραγωγής ενέργειας στο κύτταρο. Περιέχουν το δικό τους DNA, το οποίο είναι διαφορετικό από το DNA των χρωμοσωμάτων που βρίσκεται μέσα στον πυρήνα του κυττάρου. Τα μιτοχόνδρια της μητέρας βρίσκονται μέσα στα ωάριά της και μεταβιβάζονται στα παιδιά της. Τα σπερματοζωάρια δεν περιέχουν μιτοχόνδρια. Έτσι όλα τα μιτοχόνδρια που έχει ο καθένας από εμάς έχουν κληρονομηθεί από τη μητέρα μας. Η ανάλυση του μιτοχονδριακού DNA είναι ένα εργαλείο για τη μελέτη της μητρικής καταγωγής ενός ατόμου. Ρεπορτάζ: Γιώργος Σαχίνης, Σταύρος Μουντουφάρης Πηγή: neakriti.gr

Η Γοργώ διεκπεραίωσε τον ιδιαίτερα συνηθισμένο ρόλο για τον οποίο προοριζόταν όλες οι γυναίκες που άνηκαν στις ανώτερες τάξεις της αρχαίας Ελλάδας.

Αυτά Δεν μας τα Είπαν για την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΙΚΗ Α΄ !!! Όσο Μπορούν ΤΑ ΚΡΥΒΟΥΝ Γράφει ο Σπύρος Μακρής Ο Αρχαίος Ελληνικός Πολιτισμός, πριν μερικές χιλιάδες χρόνια ήταν παγκόσμιος. Υπάρχουν πολλά πράγματα που το δείχνουν και το υποστηρίζουν. Ένα ακόμα στοιχείο είναι η Γραμμική Γραφή Α΄ Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΜΕ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Στις ανακαλύψεις που είχε […]

Ερευνητές από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το University College London (UCL) » Οι Καλάς φέρουν ελληνικό DNA όπως και Η φυλή Tu στην Κίνα» …! Οι Καλάς που ζουν στα βουνά Χίντου Κους του σύγχρονου Πακιστάν φέρουν γονίδια που πιθανώς προέρχεται από την Ευρώπη και θα μπορούσε να γίνει από την εκστρατεία στην Ανατολή των Ελλήνων του μακεδονικού στρατού του Μεγάλου Αλεξάνδρου [Credit: James L. Stanfield / National Geographic Creative] Όταν άτομα από διαφορετικές ομάδες διασταυρωθούν, το DNA στους απογόνους τους γίνεται ένα μείγμα του DNA από κάθε ομάδα αναμίξεως. Κομμάτια του DNA τους στη συνέχεια περνάει μαζί ,σε μεταγενέστερες γενιές, και υπάρχει σε όλη τη διαδρομή μέχρι σήμερα. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το University College London (UCL), έχουν πλέον δημιουργήσει έναν παγκόσμιο χάρτη που περιγράφει λεπτομερώς τις γενετικές ιστορίες από 95 διαφορετικούς πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο, που εκτείνονται τα τελευταία τέσσερα χιλιάδες χρόνια Ο διαδραστικός παγκόσμιος χάρτης που είναι προσβάσιμος μέσω του διαδικτύου, περιγράφει λεπτομερώς τις ιστορίες των γενετικών αναμείξεων από κάθε έναν από 95 πληθυσμούς από όλη την Ευρώπη, την Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Δείχνει πιθανές γενετικές επιπτώσεις των ιστορικών γεγονότων συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, την αυτοκρατορία των Μογγόλων , τον Αραβικό δουλεμπόριο και των Ευρωπαίων εμπόρων, κοντά στο Δρόμο του μεταξιού με την ανάμειξη με τους ανθρώπους στην Κίνα. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Science , είναι η πρώτη για τον εντοπισμό ταυτόχρονα, με την ημερομηνία των γεγονότων και χαρακτηρίζουν μια γενετική ανάμειξη μεταξύ των πληθυσμών. Για να γίνει αυτό, οι ερευνητές ανέπτυξαν εξελιγμένες στατιστικές μεθόδους για την ανάλυση του DNA των 1490 ατόμων σε 95 πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο. Το «DNA έχει πραγματικά τη δύναμη να πει τις ιστορίες και να αποκαλύψει λεπτομέρειες για το παρελθόν της ανθρωπότητας,» δήλωσε ο Simon Myers του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Τμήμα Στατιστικής και το Κέντρο για την Ανθρώπινη Γενετική Wellcome Trust, συν-υπεύθυνος συντάκτης της μελέτης. Επιλεγμένες εκδηλώσεις και πρόσμιξη. Τα Κουτιά δείχνουν ιστορικά γεγονότα, ενώ οι «σταγόνες » δείχνουν ημερομηνίες που προκύπτει με τη χρήση γενετικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του στατιστικού λάθος αλλά και την αβεβαιότητα .ΠΑΡΑΤΗΡΉΣΤΕ ΤΟΝ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΙΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ «Επειδή η προσέγγισή μας χρησιμοποιεί μόνο τα γενετικά δεδομένα, που παρέχει πληροφορίες ανεξάρτητες από άλλες πηγές. Πολλές από τις γενετικές παρατηρήσεις μας ταιριάζουν με τα ιστορικά γεγονότα, και βλέπουμε επίσης αποδείξεις δεν είχαν περιληφθεί προηγουμένως σε γενετική ανάμειξη. Για παράδειγμα, το DNA των ανθρώπων Tu στη σύγχρονη Κίνα προτείνει ότι περίπου το 1200μ .Χ, οι Ευρωπαίοι με παρόμοια χαρακτηριστικά με τους σύγχρονους Έλληνες αναμιγνύεται με άλλα κινέζικα στοιχεία στον πληθυσμό. Λογικός συνειρμός, η πηγή αυτής της ευρωπαϊκής μίξης-όπως το DNA καταδεικνύει θα μπορούσε να είναι οι έμποροι που ταξιδεύουν στον κοντινό Δρόμου του Μεταξιού. » ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΜΟΓΓΟΛΟΙ Η ισχυρή τεχνική, που βαπτίστηκε με την ονομασία « Globetrotter », προσφέρει μια εικόνα στα γεγονότα του παρελθόντος, όπως η γενετική κληρονομιά της αυτοκρατορίας των Μογγόλων. Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι ο λαός του Πακιστάν Χαζάρα μερικώς καταγόταν από Μογγόλους πολεμιστές, και αυτή η μελέτη βρήκε σαφείς αποδείξεις μογγολικού DNA που εισέρχονται στον πληθυσμό κατά την περίοδο της Μογγόλικης αυτοκρατορίας . Έξι άλλους πληθυσμοί, από την ανατολή ως την μακρινή δύση ,ως την Τουρκία, έδειξε παρόμοια στοιχεία για γενετική ανάμειξη με Μογγόλους περίπου την ίδια ώρα. Επιλεγμένα γεγονότα ανάμιξη προκύπτει με τη χρήση γενετικών δεδομένων. Τοποθεσίες και οι αναλογίες καταγωγή εισφέρει εισερχόμενη ομάδα. Διαφορετικές εισερχόμενες ομάδες που αντιπροσωπεύονται από τα διάφορα χρώματα επισημανθεί στην προηγούμενη εικόνα «Αυτό που με εκπλήσσει περισσότερο είναι απλά πόσο καλά λειτουργεί η τεχνική μας», δήλωσε ο Garrett Hellenthal του UCL Ινστιτούτου Γενετικής, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Παρόλο που οι μεμονωμένες μεταλλάξεις φέρουν μόνο ασθενή σήματα για το πού ένα άτομο είναι και από πού προέρχεται , με την προσθήκη πληροφοριών σε ολόκληρο το γονιδίωμα μπορούμε να ανακατασκευάσουμε αυτά τα γεγονότα. Μερικές φορές τα άτομα του δείγματος από κοντινές περιοχές μπορεί να έχει εκπληκτικά διαφορετικές πηγές της ανάμιξης. Για παράδειγμα, έχουμε εντοπίσει ξεχωριστές εκδηλώσεις να συμβαίνουν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές μεταξύ των ομάδων, εκτός από την φυλή Χαζάρα με δειγματοληψία εντός του Πακιστάν, με κάποια άτομα να κληρονομούν DNA από την υποσαχάρια Αφρική και αυτό με δεικνύει ότι ίσως σχετίζονται με το αραβικό εμπόριο σκλάβων,η ένας άλλος από την Ανατολική Ασία, και μια ακόμη ανάμιξη από την αρχαία Ευρώπη. Σχεδόν όλοι οι πληθυσμοί μας δείχνουν την ανάμειξη στα γεγονότα, έτσι ώστε να είναι πολύ κοινά σε όλη την πρόσφατη ιστορία και που συχνά περιλαμβάνουν ανθρώπους που μεταναστεύουν σε μεγάλες αποστάσεις. » Η ομάδα χρησιμοποίησε στοιχεία του γονιδιώματος για όλα τα 1490 άτομα για να αναγνωρίσουν «κομμάτια» του DNA που μοιράστηκαν μεταξύ των ατόμων από διαφορετικούς πληθυσμούς. Οι πληθυσμοί μοιράζονται περισσότερο μερίδιο από καταγωγή που είναι τα περισσότερα κομμάτια, και τα μεμονωμένα κομμάτια δίνουν ενδείξεις για την υποκείμενη καταγωγή στο μήκος των χρωμοσωμάτων. Αυτή είναι μια σχηματική απεικόνιση της διαδικασίας πρόσμιξης [Credit: The chromosome painting collective] «Κάθε πληθυσμός έχει μια συγκεκριμένη γενετική « παλέτα », δήλωσε ο Daniel Falush του Ινστιτούτου Max Planck για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας, συν-υπεύθυνος συντάκτης της μελέτης. «Εάν επρόκειτο να ζωγραφίσει τα γονιδιώματα των ανθρώπων στους σύγχρονους Μάγια, για παράδειγμα, θα χρησιμοποιεί μια μεικτή παλέτα με τα χρώματα από τα ισπανικά-όπως, της Δυτικής Αφρικής και των γηγενών της Αμερικανικής ηπείρου το DNA. Αυτός ο συνδυασμός χρονολογείται γύρω 1670 μ.Χ., σύμφωνα με τα ιστορικά που περιγράφουν τα ισπανικά αρχεία αλλά και της Δυτικής Αφρικής όπου οι άνθρωποι εισέρχονται στην Αμερική γύρω από εκείνη την εποχή. Αν και μπορούμε να πούμε ότι το DNA δεν είναι άμεσα δείγμα από τις ομάδες που αναμίχθηκαν στο παρελθόν, μπορούμε να συλλάβουμε ένα μεγάλο μέρος του DNA αυτών των αρχικών ομάδων, επίμονα, όπως μέσα σε μια μικτή παλέτα . ομάδες σύγχρονη » Εκτός από την παροχή καινούριες γνώσεις σε ιστορικά γεγονότα, η νέα έρευνα θα μπορούσε να έχει συνέπειες για το πώς οι επιπτώσεις του DNA ,λειτουργούν για την υγεία και την ασθένεια σε διαφορετικούς πληθυσμούς. Πηγή: ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ ellinondiktyo

Ο προϊστορικός αυτός τάφος χρονολογείται γύρω στο 3000 π.Χ., γεγονός που τον καθιστά παλαιότερο από τις Πυραμίδες της Αιγύπτου και το Stonehenge.

Ο άνθρωπος βρίσκεται συνεχώς σε μια αέναη αναζήτηση για να κατανοήσει τι πραγματικά είναι, ποιά είναι η σχέση του με όλα τα άλλα που απαρτίζουν τον ορατό και αόρατο κόσμο, τι απογίνεται μετά το θάνατό του και τόσα άλλα θεμελιώδη ερωτήματα. Πρόσφατα μέσα από τις εξελίξεις της κβαντικής κυρίως φυσικής ο άνθρωπος έχει αρχίσει να κατανοεί πράγματα που γιά τα περισσότερα χρόνια της μακράς πορείας του φαίνονταν αδιανόητα, όπως ότι αυτός "δημιουργεί" αυτό που κατανοεί ως πραγματικότητα και ότι εντέλει αυτή είναι μία ψευδαίσθηση ουσιαστικά και συνεπώς "υφίσταται" "κάτι άλλο" που δεν υπακούει στις γνωστές χωροχρονικές συντεταγμένες... Και όμως αυτήν ακριβώς την θεώρηση για την ύπαρξη είχαν, απ' ότι έχει εκφρασθεί από πολλές πλευρές, και οι αρχαίοι Έλληνες σοφοί. Οι αρχαίοι αυτοί διανοητές, λοιπόν, έβλεπαν το φυσικό σώμα του ανθρώπου όχι ως κάτι ξεχωριστό, όπως λανθασμένα κάνει η επιστήμη έως τώρα, αλλά πάντοτε σε σχέση με την ψυχή που εδρεύει σε αυτό. Γι' αυτούς το σώμα είναι απλά το όργανο που αυτή χρησιμοποιεί και σώμα χωρίς ψυχή είναι κάτι αδιανόητο. Για τους Πυθαγόρειους και Πλατωνικούς η λέξη άνθρωπος σήμαινε κάτι πολύ περισσότερο από τον ορατό άνθρωπο και, στην κυριολεξία, με τον όρο αυτόν εννοούσαν αποκλειστικά τον άνθρωπο, ως το πνεύμα και την ψυχή την ενσαρκωμένη προσωρινά στο ανθρώπινο σώμα. «άνθρωπος εστί ψυχή σώματι χρωμένη» (Πλάτων, Τιμαίος 42 D, Φαίδων 111 Α). Η ψυχή έλκει την καταγωγή της από το νοητικό πεδίο, για να εκδηλώσει την διαπλαστική και οργανική της ικανότητα. Κατέχει διάμεση θέση μεταξύ νοητού και αισθητού και έρχεται να εμψυχώσει τα σώματα, γεννώντας το χώρο και το χρόνο. Αποτελεί τμήμα της παγκόσμιας ψυχής του κόσμου η οποία μερίζεται σε ατομικές ψυχές, με σκοπό την απόκτηση της εμπειρίας του υλικού πεδίου. Συμβατά με την θεώρηση αυτή των αρχαίων Ελλήνων και σύμφωνα με τις νεότερες απόψεις της επιστήμης, είναι και τα όσα ο καθηγητής Robert Lanza πρεσβεύει και τα οποία εδράζονται κυρίως στην κβαντική φυσική. Η θεωρία αυτή που έχει αναπτύξει λέγεται biocentrism (βιοκεντρισμός) και αναπτύσσει τις παρακάτω βασικές δοξασίες. Η θεωρία του biocentrism διδάσκει ότι ο θάνατος, όπως τον γνωρίζουμε, είναι μια ψευδαίσθηση που δημιουργείται από τη συνείδησή μας. «Πιστεύουμε ότι η ζωή είναι μόνο η δραστηριότητα του άνθρακα και ενός μείγματος μορίων – ζούμε και στη συνέχεια σαπίζουμε στο έδαφος», λέει ο επιστήμονας στην ιστοσελίδα του. Και συνεχίζει ο Lanza: Οι άνθρωποι πιστεύουμε στο θάνατο, επειδή «έχουμε διδαχθεί ότι θα πεθάνουμε», ή πιο συγκεκριμένα, επειδή στη συνείδησή μας το σώμα μας και η ζωή μας συνδέονται άμεσα, ​​και επειδή γνωρίζουμε ότι οι οργανισμοί πεθαίνουν. Η θεωρία του biocentrism, ωστόσο, εξηγεί ότι ο θάνατος δεν μπορεί να είναι τερματικόςσταθμός όπως πιστεύουμε ότι είναι. Biocentrism είναι η θεωρία των πάντων και προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις το «κέντρο της ζωής». Είναι η πεποίθηση ότι η ζωή και η βιολογία είναι ύψιστης σημασίας για την πραγματικότητα και ότι η ζωή δημιουργεί το σύμπαν, και όχι το αντίστροφο. Αυτό υποδηλώνει ότι η συνείδηση ​​ενός ατόμου καθορίζει το σχήμα και το μέγεθος των αντικειμένων στο σύμπαν. Ο Lanza χρησιμοποιεί το παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Βλέπουμε τον ουρανό μπλε, αλλά τα κύτταρα στον εγκέφαλό μας θα μπορούσαν να αλλάξουν ώστε να βλέπουμε τον ουρανό πράσινο ή κόκκινο. Πρόσθεσε επίσης ότι όλα όσα μπορούν ενδεχομένως να συμβούν, συμβαίνουν κάποια στιγμή στα πολυσύμπαντα, και αυτό σημαίνει οτι ο θάνατος δεν μπορεί να υπάρξει «πραγματικά». Αντ ‘αυτού, είπε ότι όταν πεθαίνουμε η ζωή μας γίνεται ένα «αιώνιο λουλούδι που επιστρέφει για να ανθίσει στο πολυσύμπαν». Και συνέχισε: «Η ζωή είναι μια περιπέτεια που ξεπερνά το συνήθη γραμμικό τρόπο σκέψης μας». Ο Lanza αναφέρει το περίφημο πείραμα της διπλής σχισμής για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του. Στο πείραμα, όταν οι επιστήμονες παρακολουθούν ένα σωματίδιο να περνά μέσω δύο σχισμών σε ένα φράγμα, το σωματίδιο συμπεριφέρεται σαν μια σφαίρα και περνά, ή μέσα από τη μια σχισμή, ή την άλλη. Ωστόσο, εάν ένα άτομο δεν παρακολουθεί το σωματίδιο, αυτό λειτουργεί σαν ένα κύμα, δηλαδή περνά μέσα από τις δύο σχισμές ταυτόχρονα. Αυτό αποδεικνύει ότι η ύλη και η ενέργεια μπορεί να εμφανίσουν χαρακτηριστικά και των κυμάτων και των σωματιδίων, και ότι η συμπεριφορά των αλλαγών των σωματιδίων βασίζεται στην αντίληψη και τη συνείδηση ​​ενός ατόμου. Παρακάτω ακολουθεί μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Dr Robert Lanza από τον πολύ γνωστό συγγραφέα και γιατρό Deepak Chopra. Η συνέντευξη δόθηκε σε ραδιοφωνική εκπομπή του Deepak Chopra στις ΗΠΑ στις 15/8/2009. Ο Δρ Lanza θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες στον κόσμο. Είναι σήμερα επικεφαλής επιστημονικός αξιωματούχος στο Advanced Cell Technology και αναπληρωματικός καθηγητής στο Wake Forest University School of Medicine. Έχει εκατοντάδες δημοσιεύσεις και εφευρέσεις και πάνω από 20 επιστημονικά βιβλία. Μεταξύ αυτών είναι και τo βιβλίo: Αρχές Μηχανικής Ιστών (Principles of Tissue Engineering) που αναγνωρίζεται ως σημείο αναφοράς στον τομέα αυτόν. Θα μπορούσα να συνεχίσω για πολύ καιρό δίνοντας τα διαπιστευτήριά του. Μπορείτε όμως απλά να τον ψάξετε στο Wikipedia με το όνομα Dr Robert Lanza. Κάποια από τα εξαιρετικά πράγματα που έχει κάνει ο Δρ Lanza είναι η πρώτη στον κόσμο κλωνοποίηση εμβρύου για το σκοπό της δημιουργίας εμβρυϊκών βλαστικών κυττάρων. Το 2001 ήταν επίσης ο πρώτος που κλωνοποίησε ένα απειλούμενο είδος ( ένα Gaur) και το 2003, κλωνοποίησε ένα απειλούμενο άγριο βόδι από τα παγωμένα κύτταρα του δέρματος ενός ζώου που είχε πεθάνει στο ζωολογικό Κήπο San Diego Zoo σχεδόν ένα τέταρτο αιώνα πιο πριν. Έτσι πήρε αυτά τα κύτταρα, αυτή τη πληροφορία, από ένα ζώο που δεν υπάρχει πια για να δημιουργήσει, για να αναστήσει κυριολεκτικά ένα είδος υπό εξαφάνιση. Ο Δρ Lanza και οι συνάδελφοί του ήταν επίσης οι πρώτοι που απέδειξαν ότι η πυρηνική μεταμόσχευση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αντιστρέψει τη διαδικασία γήρανσης και να δημιουργήσει κύτταρα συμβατά με το ανοσοποιητικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου οργάνου από κλωνοποιημένα κύτταρα. Πρόσφατα έχει δημιουργήσει μαζί με άλλους συναδέλφους τα επονομαζόμενα πολυδύναμα κύτταρα, τα οποία είναι κύτταρα πολλαπλών δυνατοτήτων. RL: Είναι μεγάλη χαρά μου που σας συναντώ. DC: Δρ Lanza υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα για να μιλήσουμε και θα πάμε αμέσως στο τελευταίο σας βιβλίο, αλλά νομίζω ότι αυτή τη στιγμή είστε στην πρώτη γραμμή της έρευνας βλαστικών κυττάρων και θα ήθελα να πούμε λίγα πράγματα για το κοινό που δεν καταλαβαίνει πραγματικά τη σημασία του στελέχους των κυττάρων που ως πολυδύναμα μπορούν κυριολεκτικά να μετατραπούν σε οτιδήποτε. Θα ήταν ωραίο να ακούσω την προοπτική σας επ ‘αυτού. RL: Ναι. Είναι ένας πολύ συναρπαστικός τομέας και μάλιστα θα καταθέσουμε μία αναφορά στην FDA κατά τους προσεχείς μήνες για να χρησιμοποιηθούν αυτά τα κύτταρα για την πρόληψη της τύφλωσης. Πήραμε επίσης τα αποτελέσματα της έρευνας μας που δόθηκε στη δημοσιότητα η οποία δείχνει ότι τα κύτταρα αυτά μείωσαν τη θνησιμότητα στα πειραματόζωα , μετά από καρδιακή προσβολή, κατά 50%. Μπορούμε επίσης να αποκαταστήσουμε τη ροή του αίματος στα άκρα, που διαφορετικά θα έπρεπε να ακρωτηριαστούν σε περίοδο ενός μηνός. Έτσι, κάποια μέρα στο εγγύς μέλλον ελπίζουμε ότι αντί να υπάρχει μόνο ένα πόδι ή ένα πόδι ακρωτηριασμένο απλά θα δίνεται μια ένεση των κυττάρων για να αποκατασταθεί η ροή του αίματος. Έχουμε δημιουργήσει επίσης στο εργαστήριο ολόκληρους σωλήνες ερυθρών αιμοσφαιρίων από το μηδέν. Έτσι, υπάρχουν πολλά συναρπαστικά πράγματα σε εξέλιξη. DC: Τώρα η φαντασία μου λέει και θα πρέπει να με διορθώσετε αν κάνω λάθος γιατί δεν είμαι ειδικός στον τομέα, ότι με την τάχιστη εξέλιξη της τεχνολογίας και της βιοτεχνολογίας που παρατηρούμε θα έρθει η μέρα, που θα είστε σε θέση να πάρετε ίσως τα κύτταρα από το δέρμα σας και τότε θα τα μετατρέψετε σε βλαστικά κύτταρα ώστε να αντικαταστήσετε ή να επιδιορθώσετε οποιοδήποτε όργανο του σώματος έχει υποστεί βλάβη. Είναι αυτός ο απώτερος σκοπός; RL: Απολύτως. Πιστεύουμε ότι αυτό θα γίνει πραγματικότητα μέσα στη διάρκεια ζωής των περισσότερων ακροατών που ακούν αυτό το πρόγραμμα. Στην πραγματικότητα, όταν συνδυαστεί η τεχνολογία βλαστικών κυττάρων με την τεχνολογία γνωστή ως μηχανική ιστών θα μπορούμε πραγματικά να μεγαλώσουμε ολόκληρα όργανα, έτσι ώστε για παράδειγμα, εάν κάποιος, σε ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα έχανε τα νεφρά του, θα έπαιρνα μόνο μερικά από τα κύτταρα του δέρματος του και θα δημιουργούσα ένα νεφρό. Στην πραγματικότητα, αυτό έχει ήδη γίνει. Έχουμε κάνει κάποια δουλειά με την ομάδα του Tony Atalla στο Wake Forest, όπου έχουμε πραγματικά αναπτύξει ολόκληρες κύστεις από λίγα κύτταρα και αυτά έχουν όντως πάει σε ασθενείς. Και νωρίτερα απ΄ αυτό είχαμε δημιουργήσει πρωτόγονες μορφές νεφρών. Οπότε ναι, αυτό είναι πραγματικό, δεν είναι επιστημονική φαντασία. DC: Το βιβλίο σας είναι το Biocentrism (Βιοκεντρισμός) ποιος είναι ο υπότιτλος του βιβλίου Δρ Lanza; RL: Είναι το « πώς η ζωή και η συνείδηση ​​είναι τα κλειδιά για την κατανόηση της αληθινής φύσης του σύμπαντος». DC: Θα έρθουμε σύντομα και σ’ αυτό αλλά ας πάμε λίγο πίσω στον τομέα που εργάζεστε τώρα. Με την μέθοδο των βλαστοκυττάρων και με την όλο και αυξανόμενη τεχνολογία των Nano ρομπότ και της Νανοτεχνολογίας γενικά, όπου θα μπορούμε να επισκευάζουμε τα όργανά μας, θα μπορούσε κανείς να ζει επ’ αόριστον; RL: Το συναρπαστικό πράγμα, και τα έχουμε δημοσιεύσει αυτά τα δεδομένα, είναι ότι έχουμε δημιουργήσει ένα πληθυσμό κυττάρων γνωστά ως hemangioblasts, τα οποία είναι … DC: Ασθενοφόρο κύτταρα. RL: Ναι, είναι σαν κύτταρα – ασθενοφόρα. Εάν τα διοχετεύσουμε με ένεση σε ένα ζώο, που για παράδειγμα έχει υποστεί βλάβη στον αμφιβληστροειδή ή τα μάτια, και τους βάλουμε μια χρωστική ουσία που είναι πράσινη, μπορούμε να τα παρακολουθήσουμε καθώς πηγαίνουν στο σημείο του τραυματισμού και εντός 24 ωρών διορθώνουν αυτό το κατεστραμμένο αγγειακό σύστημα. Ενώ στο άλλο μάτι για παράδειγμα που μπορεί να είναι φυσιολογικό, δεν κάνουν τίποτα. Αυτά τα κύτταρα είναι τόσο έξυπνα, έτσι ώστε, κάνοντας απλά μια ένεση από αυτά, ξέρουν πού να πάνε στο σώμα και πώς να αποκαταστήσουν τις βλάβες, είτε πρόκειται για μια καρδιακή προσβολή είτε πρόκειται για μια βλάβη σε οποιοδήποτε σημείο του σώματός σας. Στην πραγματικότητα πιστεύουμε ότι θα μπορούσαν να είναι σε θέση να αντιστρέψουν την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης και βεβαίως όλα τα είδη των άλλων αγγειακών βλαβών DC: Αυτό που μας λέτε Δρ Lanza είναι ότι μερικά από αυτά τα πράγματα για τα οποία μιλάμε θα γίνουν πραγματικότητα κατά της διάρκεια τη ζωής μας και καθώς η ζωή μας θα επεκτείνεται ολοένα και περισσότερο, ίσως μπορέσουμε να δούμε και τις πιο προηγμένες μορφές εφαρμογής αυτής της τεχνολογίας. Ξέρετε, είχα στην εκπομπή μου τον Δρ Michio Kaku ο οποίος είναι ο άνθρωπος που περιέγραψε για πρώτη φορά τη θεωρία των χορδών και έχει γράψει ένα νέο βιβλίο με τίτλο η Φυσική του Αδύνατου (Physics of the impossible). Βασικά αυτό που έλεγε είναι ότι με βάση του νόμους της κατανόησής μας και την τρέχουσα κατανόηση των νόμων της φυσικής, ότι εάν κάποια πράγματα στο μέλλον, εάν κάποια φανταστική τεχνολογία στο μέλλον δεν παραβιάζει τους νόμους της φυσικής, τότε δεν είναι αδύνατο να υλοποιηθεί. Είναι απολύτως δυνατό και ως εκ τούτου μιλούσε για τηλεμεταφορά, μιλούσε για παράλληλα σύμπαντα, μιλούσε για δημιουργία αντιγράφων, μιλούσε για ταξίδι στο χρόνο, ακόμη και στο παρελθόν, στους προγόνους μας που θα μπορούσαμε να τους επηρεάζουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί είναι κανείς ζωντανός σε ένα σύμπαν και να μην υπάρχει σε ένα άλλο σύμπαν, κλπ. Στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο λόγος που έφυγα από τον κόσμο της ιατρικής και συνέχισα μόνος μου μιλώντας για τη συνείδηση, ​​σχεδόν 25 με 30 χρόνια πριν, οπότε και θεωρήθηκα παρίας. Τουλάχιστον στους κύκλους μου. Έτσι απευθύνθηκα στο ευρύ κοινό, ελπίζοντας ότι θα ήμουν σε θέση να μοιραστούν τις ιδέες μου, οι οποίες δεν ήταν καν ιδέες μου, αλλά μέρος της παράδοσης της σοφίας του τόπου που είχα μεγαλώσει, με ανθρώπους που δεν ήταν «ειδικοί». Αλλά αυτό που λέτε τώρα στο βιβλίο σας Biocentrism είναι ότι το φυσικό σύμπαν δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε μια συνείδηση ​​στην οποία θα μπορούσε να συλληφθεί, να κατασκευαστεί, και τελικά να αρχίσει να λειτουργεί. Αυτή είναι η κύρια συνείδηση ​​και όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. RL: Ναι, ναι. Αυτό είναι απολύτως σωστό και εκτός από αυτό, η ζωή δεν είναι ακριβώς ένα ατύχημα των νόμων της φυσικής. Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος των πειραμάτων που δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Περιέργως, μόνο όταν προσθέτετε τη ζωή και τη συνείδηση ​​ στην εξίσωση μπορεί να εξηγηθούν πραγματικά μερικά από τα μεγαλύτερα παζλ της επιστήμης. Έτσι, για παράδειγμα, γίνεται σαφές γιατί ο χώρος και ο χρόνος και ακόμη και οι ιδιότητες της ύλης εξαρτώνται από τον ίδια τον παρατηρητή με συνείδηση. Στην πραγματικότητα, αυτή η άποψη εξηγεί γιατί ακόμη και οι νόμοι του σύμπαντος είναι συντονισμένοι με τέτοιον τρόπο ώστε να επιτρέπουν τη δημιουργία της ζωής.. DC: Ο Δρ Lanza λέει στο βιβλίο του ότι το σύμπαν είναι τόσο λεπτά συντονισμένο με ορισμένες καθολικές σταθερές ώστε αν υπήρχε έστω και μια μικρή απόκλιση από αυτές τις σταθερές εμείς, εσείς και εγώ, όπως και όλοι οι βιολογικοί οργανισμοί δεν θα υπήρχαμε. Και γι’ αυτό η ζωή δεν φαίνεται να είναι ένα τυχαίο ατύχημα που ξεκίνησε με το Big Bang. Στην πραγματικότητα, λέτε επίσης πως όλη η ιστορία του σύμπαντος από το Big Bang μέχρι τη στιγμή που εμφανίστηκε η συνείδηση ​​είναι πλέον μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας. Μπορεί να υπήρξε ως πιθανότητα, αλλά όχι ως πραγματικό γεγονός. RL: Απολύτως. Και όπως και εσείς επισημάνατε υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος των ιχνών σε όλη τη διαδρομή από τα απειροελάχιστα άτομα μέχρι τα αστέρια που κάνουν τη θεωρία του Big Bang να φαίνεται ένα παραμύθι. Έτσι, για παράδειγμα, αν το Big Bang ήταν αυτό που ισχυριζόταν μέχρι πρότινος η επιστήμη, τότε το σύμπαν θα είχε καεί πολύ πριν τα αστέρια προλάβουν να δημιουργήσουν κόσμους. Το αποτέλεσμα βέβαια είναι ότι δεν θα υπήρχαμε. Και πάλι όμως, υπάρχουν πάνω από 200 παράμετροι που είναι τόσο ακριβείς, ώστε υποβαθμίζεται η νοημοσύνη μας εάν πιστέψουμε ότι είναι καθαρά τυχαίοι. Εάν πειράξεις οποιαδήποτε από αυτές τις παραμέτρους.. τότε απλά δεν υπάρχεις. Έτσι, και πάλι χωρίς τον βιοκεντρισμό ή την συνείδηση ​​ή την εισαγωγή της ζωής στην εξίσωση τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έχει νόημα. DC: Ξέρεις είχα καλεσμένους στην ραδιοφωνική μου εκπομπή μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά, ακαδημαϊκά μυαλά στον κόσμο της νευροεπιστήμης, αλλά και στον κόσμο της φιλοσοφίας και της συνείδησης. Κανείς δεν μου έχει ακόμη εξηγήσει – όταν κλείνω τα μάτια μου και φαντάζομαι ένα τριαντάφυλλο ή μια εικόνα από ένα κόκκινο τριαντάφυλλο ή ένα ηλιοβασίλεμα στον ωκεανό – που βρίσκεται η εικόνα; Βιώνω ότι η εικόνα είναι υποκειμενικά στη φαντασία μου ή μπορώ να σκεφτώ τη μητέρα μου και να δω το πρόσωπό της. Αυτή η εμπειρία δεν είναι στο μυαλό μου, αλλά ο εγκέφαλός μου δείχνει έναυσμα των ηλεκτρομαγνητικών παλμών στα συναπτικά δίκτυα. Αλλά τώρα, όπως επισημαίνετε στο βιβλίο σας, μπορούμε να κοιτάξουμε στο εσωτερικό του εγκεφάλου μέσω τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων ή της μαγνητικής τομογραφίας. Δεν βλέπουμε εικόνες από τους ήχους ή τις γεύσεις ή την υφή της ύλη. Αυτές είναι εμπειρίες της συνείδησης ​​και κανείς δεν ήταν σε θέση να εντοπίσει πραγματικά την τοποθεσία της συνείδησης. Ο εγκέφαλος βέβαια δείχνει ηλεκτρικά φαινόμενα, αλλά τα ηλεκτρικά φαινόμενα δεν είναι οι εμπειρίες και ομοίως όταν βλέπω ένα κόκκινο τριαντάφυλλο, αντί να το φαντάζομαι, το βλέπω εκεί έξω, αλλά η εμπειρία είναι στη συνείδησή μου δεν είναι καν στο μυαλό μου, γιατί δεν είναι ακόμη στο κεφάλι μου. Στο κεφάλι μου είναι αυτά τα ηλεκτρικά ερεθίσματα. Νομίζω ότι όλες οι εμπειρίες που έχουμε, είτε είναι υποκειμενικές, είτε είναι αντικειμενικές βρίσκονται σε ένα υπερβατικό μέρος που είναι πέρα ​​από το χώρο και το χρόνο, γιατί όπως επισημαίνετε, ο χώρος και ο χρόνος είναι επίσης αυτοαισθητές εμπειρίες και ως εκ τούτου δεν είναι ανεξάρτητες από τη συνείδησή μας. RL: Ναι έχετε απόλυτο δίκιο. Ξέρετε πιστεύουμε ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι σκληρά, κρύο αντικείμενα, αλλά αν κυματίσετε το χέρι σας στον αέρα και αφαιρέσετε τα πάντα τι μένει; Η απάντηση, φυσικά, είναι τίποτα, έτσι το ίδιο πράγμα ισχύει και για το χρόνο. Δεν μπορείς να τον βάλεις σε ένα μπουκάλι. Έτσι, αν βλέπετε κάτι, για παράδειγμα το ράδιο, δεν μπορείτε να δείτε ότι μέσα από το οστό που περιβάλλει τον εγκέφαλο σας, οτιδήποτε βιώνετε σαν εμπειρία αυτή τη στιγμή, είναι στην πραγματικότητα μια δίνη πληροφοριών που συμβαίνουν στο μυαλό σας και ο χώρος και ο χρόνος είναι απλώς τα εργαλεία που χρειάζεται ο εγκέφαλός σας για να τα τακτοποιήσει και να τα βάλει σε τάξη. Πάρτε ένα συνηθισμένο παράδειγμα όπως ο καιρός έξω. Μπορείτε να δείτε έναν μπλε ουρανό, αλλά τα κύτταρα στον εγκέφαλό σας μπορεί να αλλάξουν έτσι ώστε το μπλε να φαίνεται κόκκινο και πράσινο. Νομίζεις ότι ο ουρανός είναι φωτεινός, αλλά τα κυκλώματα του εγκεφάλου μπορεί να αλλάξουν έτσι ώστε να φαίνεται σκοτεινός. Νομίζεις ότι έχει ζέστη και υγρασία, αλλά σε έναν τροπικό βάτραχο ο καιρός θα φάνταζε κρύος και ξηρός. Αυτή η λογική ισχύει σχεδόν για τα πάντα. Η ουσία είναι ότι οτιδήποτε βλέπετε δεν θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς τη συνείδησή σας. DC: Ξέρετε, στο τόπο που μεγάλωσα χρησιμοποιούν πολλές εκφράσεις όπως: «Δεν είμαι στον κόσμο, ο κόσμος είναι μέσα μου». «Δεν είμαι στο σώμα, το σώμα είναι σε μένα». Δεν είμαι στο μυαλό, το μυαλό είναι σε μένα». Καθώς εσωστρέφομαι μέσα μου βιώνω το μυαλό μου στη συνείδησή μου, βιώνω το σώμα μου στη συνείδησή μου και την εμπειρία όλου του κόσμου στη συνείδησή μου. Έτσι, αυτή η συνείδηση ​​είναι εκτός χώρου & χρόνου γιατί είναι αυτή που στην πραγματικότητα αντιλαμβάνεται και κατασκευάζει τον χωροχρόνο, επομένως είναι εκτός του χώρου και του χρόνου, είναι υπερβατική δεν έχει αρχή στον χρόνο, δεν έχει άκρες στο χώρο και ως εκ τούτου δεν έχει και τέλος στον χρόνο. Όταν αντιλαμβάνομαι τους νόμους της φύσης, ακόμα κι αυτοί, βρίσκονται στη συνείδησή μου. Ξέρετε, έρχεστε από μια πολύ επιστημονική άποψη, αλλά ουσιαστικά λέμε το ίδιο πράγμα. RL: Απολύτως. Εγώ δεν θα μπορούσα να το πω καλύτερα από τον τρόπο που μόλις το εκφράσατε. Φτάνουμε ακριβώς στο ίδιο συμπέρασμα στο βιβλίο μου Biocentrism. Βασικά, παίρνω όλα τα υπάρχοντα επιστημονικά στοιχεία και κατηγορηματικά συμπεραίνω αυτό που μόλις είπατε. DC: Ξέρετε, αυτό που είναι εντυπωσιακό για μένα είναι ότι η ειδικότητά σας είναι στον κόσμο της βιολογίας και η εξειδίκευσή σας είναι τέτοια που είστε πρωτοπόρος σε μερικές από τις πιο καταπληκτικές τεχνολογίες του μέλλοντος, εντούτοις παίρνετε θέση ότι η συνείδηση ​​έρχεται πάντα πρώτη και όλα τα υπόλοιπα είναι κατασκευάσματά της. Δεν καταλαβαίνω γιατί είναι τόσο δύσκολο για τους ανθρώπους να φανταστούν ότι όταν μια μέλισσα κοιτάζει ένα λουλούδι δεν βλέπει το ίδιο λουλούδι όπως εσείς και εγώ, γιατί εκείνη κάνει υπεριώδη ανίχνευση και όχι στα συνήθη μήκη κύματος που βλέπουμε εμείς. Ή ότι τα μάτια ενός χαμαιλέοντα περιστρέφονται σε δύο διαφορετικούςς άξονες και ως εκ τούτου δεν μπορώ καν να φανταστώ πως θα αντιλαμβανόταν ένας χαμελέοντας αυτό το δωμάτιο. Ή το γεγονός ότι οι φάλαινες επικοινωνούν μέσω υπερηχητικών σημάτων που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε , επειδή απλά το όργανο είναι διαφορετικό. Στη Βεδάντα λέμε ότι η βλάβη του οργάνου δεν είναι μια αντανάκλαση του χρήστη του οργάνου. Εσύ είσαι ο χρήστης του οργάνου και ξέρεις ότι μπορείς να χειριστείς το όργανο με όποιον τρόπο θέλεις, όπως είπατε πριν με το παράδειγμα του καιρού. RL: Ναι, έχουμε πραγματικά εξελιχθεί όπως οι πίθηκοι στα δέντρα του δάσους που συλλέγουν τα φρούτα και τα μούρα. Εμείς δεν ήμασταν ποτέ σχεδιασμένοι να καταλάβουμε το σύμπαν. Ξέρετε με αυτή την έννοια η ανθρωπότητα, με τον τρόπο που το βλέπω, είναι σαν ένα είδος χιμπατζή ή σκίουρου. Ο σκίουρος ανοίγει τα μάτια του και το βελανίδι είναι ακριβώς εκεί, ως εκ θαύματος, και το πιάνει και σκαρφαλώνει το δέντρο χωρίς περαιτέρω σκέψη. Έτσι κι εμείς οι άνθρωποι είμαστε πραγματικά ίδιοι. Θα ξυπνήσουμε το πρωί και ιδού ο κόσμος είναι μαγικά ακριβώς εκεί. Όμως, νέα πειράματα αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως μόριο με πραγματικές ιδιότητες εκεί έξω, εάν δεν υπάρξει κάποια συνείδηση να το παρατηρήσει. Η πραγματικότητα είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει τη συνείδησή μας, αλλά προϋποθέτει να έχεις μια άποψη για τι συμβαίνει εκεί (στην πραγματικότητα δηλαδή). Οι άνθρωποι δεν σταματούν για να σκεφτούν. Δεν μπορείτε να δείτε τίποτα από εκεί έξω, μέσω του οστού γύρω από τον εγκέφαλό σας και σαφώς ό,τι αντιλαμβάνεστε για αυτό που συμβαίνει έξω από εσάς, είναι απλώς μια ανακατασκευή του εγκεφάλου σας. Για παράδειγμα μπορεί να θυμάστε την ταινία A Beautiful Mind. Τα άτομα με σχιζοφρένεια βλέπουν ανθρώπους και πράγματα που είναι εξίσου πραγματικά. Το μυαλό σας έχει απολύτως τη δυνατότητα να ανασυνθέσει και να δημιουργήσει μια πραγματικότητα τόσο πραγματική όσο αυτή που βιώνετε αυτή τη στιγμή. Τα όνειρα είναι μια απόδειξη αυτής της ικανότητας. Έτσι και πάλι όλα όσα βλέπετε τώρα ανακατασκευάζονται στο μυαλό σας. DC: Βασικά αυτό που λέτε είναι ότι ο εγκέφαλός μας, ο οποίος είναι κλεισμένος σε ένα οστεώδες κρανίο δεν έχει καμία εμπειρία από το λεγόμενο έξω κόσμο. Τα κύτταρα του εγκεφάλου ανταποκρίνονται σε πράγματα όπως ηλεκτρολύτες, pH,, θερμοκρασία σώματος, ορμόνες, και ούτω καθεξής και τελικά όλη αυτή η δραστηριότητα μεταφράζεται σε ιοντικές μετατροπές σε νευρικές κυτταρικές μεμβράνες και κάπως μυστηριωδώς, μας δίνει την εμπειρία του χρώματος και του ήχου, του σχήματος, της υφής και της μυρωδιάς, όχι στους νευρώνες, αλλά στη συνείδησή μας. Αλλά δεν είναι πραγματικά σαφές πώς οι πληροφορίες που υποβάλλονται σε επεξεργασία από εσωτερικές καταστάσεις από τον εγκέφαλο μεταφράζονται σε ήχο, όραση, γεύση και όσφρηση τα οποία μας δίνουν την εμπειρία του έξω κόσμου. RL: Ναι, νομίζω ότι το όλο ζήτημα εδώ είναι ότι, ο χώρος και ο χρόνος είναι εργαλεία του νου που είναι οι τρόποι μας να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη. Έτσι, όταν μιλάμε για αντικείμενα που βλέπουμε , στην πραγματικότητα ασχολούμαστε με αυτά που ανακατασκευάζει ο εγκέφαλός μας. Ό, τι βιώνετε στο χώρο και στο χρόνο είναι απλά ο τρόπος σας για να κατανοήσετε πως λειτουργούν όλα αυτά μαζί. Και πάλι, ακόμη και όταν μιλάμε για ένα νευρώνα ή ένα κύτταρο του εγκεφάλου βρισκόμαστε ήδη στον εξωτερικό χωροχρονικό κόσμο. DC: Αυτό είναι σωστό. RL: Οπότε τα πάντα, από το Big Bang έως τα άκρα του σύμπαντος, όλα είναι απλά μια προέκταση της χωροχρονικής λογικής της συνείδησης. DC: Ας το πάμε λίγο πιο μακριά. Τώρα γνωρίζουμε από τα μαθηματικά και από τον κόσμο της κβαντικής μηχανικής ότι, καθώς πηγαίνουμε λίγο βαθύτερα, στον υποατομικό κόσμο, αυτό που λέμε ηλεκτρόνια, για παράδειγμα, είναι σύννεφα πιθανοτήτων που αιωρούνται γύρω από έναν πυρήνα ο οποίος είναι επίσης ένα σύννεφο πιθανότητας. Αν και είναι δύσκολο να το αντιληφθούμε αυτό, αυτό το σύννεφο πιθανότητας καθορίζει τη στατιστική πιθανότητα εκδήλωσης ενός χωροχρονικού γεγονότος. Θέλουμε και το αποκαλούμε υπο-ατομικό σωματίδιο, διότι ώσπου να ρίξουμε το βλέμμα μας εκεί, αυτό δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ως πιθανότητα. Τα λέω σωστά; RL: Είστε απόλυτα σωστός. Στην πραγματικότητα όλα αποτελούν μόνο στατιστικές προβλέψεις. Έτσι, για παράδειγμα, είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε το πείραμα των δύο σχισμών. Εάν κοιτάξεις ένα ηλεκτρόνιο να διέρχεται από τις δύο τρύπες, τότε αυτό συμπεριφέρεται σαν σωματίδιο και περνάει μέσα από τη μια τρύπα ή την άλλη. Αν δεν το δει κανείς, αυτό λειτουργεί σαν ένα κύμα πιθανοτήτων και μπορεί να περάσει μέσα και από τις δύο τρύπες ταυτόχρονα. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να το παρατηρεί, δεν υπάρχει δηλαδή πραγματικότητα. Η συνείδηση δεν έχει αποφασίσει το πού πρόκειται να εμφανιστεί. Μπορεί να εκφράζεται στατιστικά ως προς ορισμένες πιθανότητες αλλά δεν είναι πραγματικό μέχρι να παρατηρηθεί από τη συνείδηση. DC: Εδώ, κα πάλι, θα μπορούσαμε να το προεκτείνουμε λίγο, γιατί αυτό που είμαι έτοιμος να πω παραβιάζει όλα όσα λένε οι νευροεπιστήμονες. Γι ‘αυτό και ζητάω ένα άτομο να τους κάνει μια απλή ερώτηση, όπως για παράδειγμα τι φάγατε χθες το βράδυ; Κι αυτοί μπορεί να απαντήσουν ότι έφαγαν μακαρόνια με κεφτεδάκια. Έτσι λοιπόν τους λέω: που ήταν οι πληροφορίες πριν σας κάνω την ερώτηση; Και βέβαια λένε: Ήταν στους νευρώνες μου. Τους λέω τότε: βλέπετε την εικόνα του φαγητού και τον άνθρωπο με τον οποίο δειπνούσατε μαζί στο όμορφο εστιατόριο στο Manhatan – και φυσικά τώρα εκείνοι αναβιώνουν πλήρως την εμπειρία τους. Τότε τους λέω: εάν πήγαινα στους νευρώνες σας νομίζετε ότι θα βρω τις φωτογραφίες από τα μακαρόνια και τους κεφτέδες ή μήπως γνωρίζετε ποια συναπτικά δίκτυα κωδικοποιούνται για τα μακαρόνια και τους κεφτέδες; Σιγά-σιγά τους οδηγώ στο σημείο όπου μπορώ να πω ότι αυτή η πληροφορία, η μνήμη υπήρχε απλά ως δυνατότητα μνήμης στη συνείδησή τους και όταν είχαν την πρόθεση μορφοποιήθηκε. Ένα φωτόνιο πήγε στους νευρώνες τους και αυτό τους έδωσε την εμπειρία ότι είχαν ξαναζήσει αυτή την εμπειρία. Στη συνέχεια, κάποια στιγμή, τους λέω να στρέψουν την προσοχή τους πίσω στο σπίτι τους όταν ήταν έφηβοι ή παιδιά. Τους ρωτάω «Την βλέπετε την εικόνα»; Και αμέσως η εικόνα τους σαν έφηβοι ή παιδιά μορφοποιείται. Αυτό είναι σχεδόν σαν ένα κβαντικό άλμα. Το να ταξιδεύεις σε ένα άλλο χωροχρονικό γεγονός στο μυαλό σου διαμέσου της πρόθεσης, είναι σαν ο αληθινός σου εαυτός να υπάρχει ως ένα πεδίο πιθανοτήτων, έτοιμο για κάθε πιθανό χωροχρονικό γεγονός που φυσικά προέρχεται από τις εμπειρίες που ανακατασκευάζονται στο μυαλό σου. Αλλά ο αληθινός εαυτός σου δεν είναι το μυαλό σου, είναι κάτι υπερβατικό. Είναι ένα πεδίο δυνατοτήτων το οποίο υπάρχει μέσα στην αβεβαιότητα, έχει επιπτώσεις παρατηρητή και εντοπίζεται και σε κάθε χωροχρονικό γεγονός. Χρειάζονται κβαντικά άλματα φαντασίας για να το συλλάβουμε. Μπορώ να μετακινηθώ από το δείπνο χθες το βράδυ στην παιδική μου ηλικία, σε μια στιγμή, χωρίς να περάσω από όλα τα ενδιάμεσα. Αυτή η συνείδηση ​​φαίνεται να είναι αυτό το ενοποιημένο πεδίο που οι επιστήμονες αναζητούν. Θα συμφωνούσατε με αυτή τη δήλωση; RL: Απολύτως. Είστε απόλυτα σωστός. Νομίζω ότι είναι μια πολύ διαφορετική αντίληψη για τους ανθρώπους για να καταλάβουν και να κατανοήσουν, αλλά επιτρέψτε μου να προσθέσω μερικά ακόμα στοιχεία σε αυτό. Έχουν διεξαχθεί μερικά απίθανα πειράματα τελευταία. Υπήρξε ένα πείραμα που δημοσιεύτηκε σε ένα από τα πιο έγκυρα περιοδικά του κόσμου, το Science πέρυσι τον Φεβρουάριο. Και αυτό που πραγματικά έκαναν σε αυτό το πείραμα ήταν να θέσουν ένα σωματίδιο σε μια συσκευή. Έκαναν λοιπόν μια επιλογή για την πορεία του την οποία και ακολούθησε. Στη συνέχεια, έκαναν μια άλλη επιλογή στο παρόν και το αποτέλεσμα ήταν να αλλάξει η πορεία του σωματιδίου στο παρελθόν. Έτσι οι ενέργειες τώρα στο παρόν, στο ίδιο σύμπαν που ζείτε εσείς κι εγώ στην πραγματικότητα άλλαξε ένα γεγονός που συνέβη στο παρελθόν. Ακόμα και ο Steven Hawking έχει επαναξιολογήσει τώρα τη σκέψη του και νομίζω ότι σε ένα θέμα του περιοδικού Discover έλεγε ότι πράγματι το παρόν επηρεάζει το παρελθόν. DC: Ναι. RL: Πιστεύω λοιπόν ότι κερδίζουμε έδαφος εδώ. DC: Το ξέρω. Διάβασα μια δήλωση του Stephen Hawking, όπου είπε ότι ο Θεός δεν παίζει ζάρια μόνο με το σύμπαν, συχνά ρίχνει το ζάρι εκεί που δεν μπορείς να το βρεις. RL: (γέλια) DC: (γέλια) DC: Η απόλυτη αρχή της απροσδιοριστείας. RL: Ακριβώς. Και αυτό είναι το άλλο πράγμα, η απόλυτη αρχή της απροσδιοριστείας, όπως την διατύπωσε ο Eisenberg. Αν υπήρχε πραγματικά ένας άλλος κόσμος εκεί έξω με σωματίδια με πραγματικά υλικά σωματίδια τότε θα έπρεπε να είμαστε σε θέση να μετρήσουμε όλες τις ιδιότητες τους. Αλλά αυτό δεν είναι δυνατό να συμβεί. Αυτή η αβεβαιότητα είναι χτισμένη στην ίδια τη δομή του σύμπαντος και κανείς δεν έχει την παραμικρή ιδέα γιατί. Και ο μόνος τρόπος για να έχει κάποια λογική εξήγηση είναι να αποδεχθεί κανείς το γεγονός ότι το σύμπαν είναι βιοκεντρικό και με συνείδηση . DC: Ναι. Ξέρετε Διάβαζα πάλι στο βιβλίο σας, όπου επιστήσατε την αναλογία. Ένα βέλος διασχίζει τον αέρα και κάποιος το φωτογραφίζει. Τώρα λοιπόν ξέρετε ότι έχετε την ακριβή τοποθεσία του, αλλά και πάλι δεν έχετε καμία ιδέα για το πού πηγαίνει. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ότι πάω στον ωκεανό κάποια στιγμή για να τραβήξω μια φωτογραφία από το ηλιοβασίλεμα. Εκεί υπάρχει ένας γλάρος που πετάει. Έρχομαι λοιπόν να σας δείξω τη φωτογραφία και εσείς λέτε ας πάμε να δούμε αυτό που τράβηξε η φωτογραφία. Όμως δεν υπάρχει τίποτα για να δούμε γιατί αυτό που τράβηξα ως φωτογραφία ήταν μια μέτρηση που δημιούργησε ένα χωροχρονικό γεγονός μιας επιβράδυνσης κάτι υπερβατικού που ρέει συνεχώς, καθώς τα χωροχρονικά γεγονότα, είτε είναι υποκειμενικές εμπειρίες, είτε είναι αντικειμενικές εμπειρίες είναι στην πραγματικότητα στιγμιότυπα της συνείδησης μέσα στη συνείδηση. RL: Απολύτως. Οτιδήποτε αντιλαμβανόμαστε είναι υπό ενεργή ανακατασκευή στο κεφάλι μας. Έτσι, για παράδειγμα, ο χρόνος είναι απλώς το άθροισμα αυτών των στιγμιότυπων που συμβαίνουν στο μυαλό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει αυτό το αόρατο μάτριξ (πλέγμα) εκεί έξω που ονομάζεται χρόνος. Είναι απλά ο τρόπος μας που κατανοούμε τα πράγματα. DC: Πόσοι από τους συναδέλφους σας καταλαβαίνουν πραγματικά αυτά που λέτε; RL: Λοιπόν, αυτό είναι το πρόβλημα. Οι επιστήμονες έχουν εκπαιδευτεί να λειτουργούν εντός του υφιστάμενου μοντέλου και σε όλη την ιστορία κάθε φορά που υπάρχει ένα νέο παράδειγμα, κάποια από τα συμπεράσματα δεν βγάζουν κανένα νόημα. Οτιδήποτε εκτός του προτύπου είναι ανοησίες. Έτσι, λίγοι κατανοούν πως μπορούν όλα αυτά να συνδεθούν μεταξύ τους. Απλά δεν βγάζει νόημα. DC: Πιστεύω ότι αυτή η συζήτηση πρέπει να ακουστεί από πολλούς ανθρώπους. Είμαστε ακόμα πολύ εγκλωβισμένοι στο παλιό πρότυπο της περιοριστικής, υλιστικής επιστήμης. Και ξέρετε το έργο σας και το έργο πολλών άλλων αρχίζει σιγά-σιγά να ανατρέπει τις δεισιδαιμονίες του υλισμού που μας έχει περιορίσει σε μια πολύ παρωχημένη κοσμοθεωρία. Δείτε παρακάτω το σχετικό βίντεο: Πηγή: prophecies-and-unexplained.blogspot.gr

http://chilonas.wordpress.com Περί “Γιγάντων” (Γίγαντες – Κύκλωπες – Εκατόγχειρες) γιγαντομαχία_γλυπτό από τον βωμό της Περγάμου_ 100 πΧ_ fotopedia Οι Γίγαντες αποτελούν κατηγορία πλασμάτων της Ελληνικής Μυθολογίας, τα οποία ήσαν τεραστίων διαστάσεων και διέθεταν υπερφυσικές δυνάμεις – ικανότητες. Για λόγους ιστορικής ακρίβειας και ομαδοποίησης πρέπει να αναφέρουμε ότι ως Γίγαντες είναι γνωστοί οι Θράκες Γίγαντες (Γιγάντιοι) οι οποίοι κήρυξαν πόλεμο κατά των θεών και προκάλεσαν την Γιγαντομαχία, αλλά βάσει των προαναφερόμενων χαρακτηριστικών στους Γίγαντες ανήκουν οι παρακάτω «φυλές»: Αλωάδες Εκατόγχειρες Θράκες Γίγαντες (Γιγάντιοι) Κύκλωπες (Γηραιοί και Νέοι) Αλωάδες αλοάδες και άρτεμις_αθηναϊκός κρατήρας 500 πΧ_ μουσείο βασιλείας_ theoi.com Ονομάζονταν οι δίδυμοι Γίγαντες Εφιάλτης και Ώτος οι οποίοι ήσαν γιοί του Αλοέως και της Ιφιμήδειας, ή του Ποσειδώνα και της Ιφιμήδειας. Οι Αλοάδες σε ηλικία 9 ετών (λέγεται ότι σε αυτήν την ηλικία είχαν ύψος περίπου 15 μέτρα) αποφάσισαν να πολεμήσουν εναντίον των θεών και έτσι τοποθέτησαν διαδοχικά την Όσσα επάνω στον Όλυμπο και το Πήλιο επάνω στην Όσσα, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να ανέβουν στον ουρανό και να επιτεθούν στους θεούς. Αυτήν την προσπάθεια προσπάθησε να την σταματήσει ο θεός Άρης, αλλά ηττήθηκε από τους Αλοάδες και φυλακίστηκε για δεκατρείς μήνες σε ένα χάλκινο δοχείο από το οποίο τον ελευθέρωσε ο Ερμής. Η εξόντωσή τους προήλθε από την θεά Αρτέμιδα όταν επιτέθηκε εναντίον τους μεταμφιεσμένη σε ελάφι στεκόμενη ανάμεσά τους……….οι δύο Γίγαντες σημάδεψαν το ελάφι με τα ακόντιά τους αλλά αστόχησαν και σκότωσαν ο ένας τον άλλο. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή τους σκότωσε ο θεός Απόλλων με τα βέλη του. Εκατόγχειρες – Τριτοπάτορες Οι Εκατόγχειρες ήσαν οι τρεις γιοί του Ουρανού και της Γαίας με θεϊκές δυνάμεις και οι οποίοι ήλεγχαν τις θύελλες και ανεμοστρόβιλους. Είχαν πενήντα κεφάλια και εκατό χέρια για να ελέγχουν τα φυσικά φαινόμενα που εξουσίαζαν. Υπήρχε και τέταρτος Εκατόγχειρας ο Τυφοεύς ο οποίος όμως ήταν γιος του Τάρταρου. Οι Εκατόγχειρες ήσαν αδελφοί με τους Κύκλωπες και τους Τιτάνες. ζευς και τυφοεύς_αναπαράσταση υδρίας της χαλκίδας_540 πΧ_μουσείο μονάχου Αναλυτικά ήσαν οι: Βριαρεύς (ο οποίος παντρεύτηκε την Κυμοπόλεια – θηλυκό γίγαντα – κόρη του Ποσειδώνα) Κόττος, Γύης, Τυφοεύς (ο οποίος είχε τερατώδη διάπλαση και όπως θρυλείται το κεφάλι του άγγιζε τα άστρα. Ήλεγχε τους θυελλώδεις ανέμους και νικήθηκε από τον Δία). Οι Τριτοπάτορες γεννήθηκαν από την Γαία και τον Ουρανό ή τον Ήλιο, προϋπήρχαν όλων, ήταν δαίμονες που φυλούσαν τους ανέμους και ήσαν ο Αμαλκείδης, ο Πρωτοκλής και ο Πρωτοκλέων. Ελατρεύοντο από τους Αθηναίους και ο ναός τους ονομαζόταν Ανάκειο. Θράκες Γίγαντες (Γιγάντιοι) Γίγαντες με πόδια ερπετού που προήλθαν από την Γαία και το αίμα που έσταξε στην Γη μετά τον ευνουχισμό του Ουρανού από τον Κρόνο και γεννήθηκαν στην Παλλήνη, την δυτικότερη από τις τρείς χερσονήσους της Χαλκιδικής. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή……..εξοργισμένη η Γαία επειδή οι Ολύμπιοι νίκησαν τους Τιτάνες, γέννησε τους Γίγαντες με σκοπό να επιτεθούν στον ουρανό παίρνοντας εκδίκηση. Επειδή όμως σύμφωνα με έναν χρησμό ουδείς μπορούσε να τους νικήσει χωρίς την συνδρομή θνητού, κλήθηκε ο Ηρακλής προκειμένου να βοηθήσει τους θεούς στην μάχη κατά των Γιγάντων. Τα ονόματά τους αναφέρονται παρακάτω: Αγασθένης. Άγριος: Ήταν μισός άνθρωπος και μισός αρκούδα. Ήταν αδελφός του Όρειου και γιός του Πολυφόντη και μιας αρκούδας. Αιγαίος: Σκοτώθηκε από την Αρτέμιδα. αλκυονεύς και ύπνος_αθηναϊκός κρατήρας 500 πΧ_ μουσείο paul getty_ theoi.com Αλκυονεύς: Ο γηραιότερος των Θρακών Γιγάντων ο οποίος ήταν αθάνατος όσο πολεμούσε στον τόπο που γεννήθηκε. Σκοτώθηκε από τον Ηρακλή ο οποίος τον παρέσυρε εκτός της Παλλήνης (τόπο γέννησης) αφού τον έπληξε με βέλος. Οι επτά πενθούσες κόρες του μεταμορφώθηκαν σε αλκυόνες. Αρισταίος: Ο μοναδικός που επέζησε από την Γιγαντομαχία, αφού η μητέρα του Γαία τον μεταμόρφωσε σε σκαθάρι και τον έκρυψε στην Σικελία. Δάμυσος: Ο ταχύτερος από τους Γίγαντες που πολέμησαν εναντίον των θεών. Σκοτώθηκε από τον κένταυρο Χείρωνα ο οποίος πήρε την ταχύτητά του και την τοποθέτησε στην φτέρνα του Αχιλλέα. Έμφυτος αθηνά και εγκέλαδος_αθηναϊκός δίσκος 525 πΧ_μουσείο λούβρου_wikimedia Εγκέλαδος: Σκοτώθηκε από την Αθηνά η οποία τον έθαψε κάτω από το ηφαίστειο της Αίτνας. Εύβοιος Ευρύαλος Ευρυμέδων: Βασιλιάς των Θρακών Γιγάντων ο οποίος ευθύνεται για την ήττα από τους θεούς. Εύρυτος: Τον σκότωσε ο Διόνυσος με τον θύρσο (διονυσιακή ράβδος η οποία στην άκρη έχει κουκουνάρι). Εύφορβος Θεοδάμας Θεόμισης Θόων: Σκοτώθηκε από τις Μοίρες ο οποίες τον έδειραν μέχρι θανάτου με χάλκινες ράβδους. Ιαπετός Ιππόλυτος: Τον σκότωσε ο Ερμής φορώντας το κράνος του Άδη (ήταν αόρατος). Κλύτιος: Σκοτώθηκε από την Εκάτη με πυρσό. Κοίος Κρατίων: Σκοτώθηκε από την Αρτέμιδα. Μίμας: Σκοτώθηκε από τον Ήφαιστο με καυτό μέταλλο. Μόλιος: Αντίπαλος του θεού Ήλιου. Σκοτώθηκε στο νησί Αία και από το αίμα του λέγεται ότι φύτρωσε το φυτό μώλυ (Όμηρος) Μύλινος: Από την Κρήτη, τον οποίο σκότωσε ο Δίας. Λέων: Είχε μορφή λέοντα και σκοτώθηκε από τον Ηρακλή, ο οποίος αφού του αφαίρεσε την λεοντή κατασκεύασε μανδύα, τον οποίο έκτοτε φορούσε. Όλυμπος: Γίγαντας από την Κρήτη (γιος της Γαίας) ο οποίος μεγάλωσε τον Δία, αλλά αργότερα παρότρυνε τους Γίγαντες να στραφούν εναντίον του. Όρειος: Ήταν μισός άνθρωπος και μισός αρκούδα. Αδελφός του Άγριου και γιος του Πολυφόντη και μιας αρκούδας. Ουρανίων Παγκράτης Πάλλας: Σκοτώθηκε από την Αθηνά η οποία τον έγδαρε και με το δέρμα του έφτιαξε φόρεμα (εξ’ ου και Παλλάδα). Πελορεύς: Πολέμησε εναντίον των θεών χρησιμοποιώντας το βουνό Πήλιο. Σκοτώθηκε από τον Διόνυσο. Περιβοία: Κόρη του βασιλέα των Γιγάντων Ευρυμέδοντα, γιγαντίων διαστάσεων. ποσειδών και πολυβότης_αττικός κρατήρας 410-400 πΧ__αρχαιολογικό μουσείο βερολίνου_theoi.com Πολυβότης: Σκοτώθηκε από τον Ποσειδώνα, ο οποίος τον σκότωσε όταν του πέταξε ένα κομμάτι από την νήσο Κω, δημιουργώντας έτσι την Νίσυρο. ηρακλής πορφυρίων και ήρα_αθηναϊκός αμφορέας 400 πΧ_μουσείο λούβρου Πορφυρίων: Ο δυνατότερος από τους Θράκες Γίγαντες, ο οποίος κατά τον πόλεμο προσπάθησε να βιάσει την Ήρα, αλλά σκοτώθηκε από τον Δία και τον Ηρακλή. Συκεύς: Κατά την Γιγαντομαχία έφυγε από την μάχη και η μητέρα του Γαία τον μεταμόρφωσε σε δένδρο (συκιά). Τυφών: Σκοτώθηκε από τον Διόνυσο Υπέρβιος Φοίτιος Κύκλωπες Γηραιοί (Ακμωνίδες) κύκλωπες στο εργαστήριο του ηφαίστου_ρωμαϊκό ψηφιδωτό της Πομπηάς 100 μΧ_ αρχαιολογικό μουσείο νάπολι_ theoi.com Ήταν τρεις μονόφθαλμοι – αθάνατοι γίγαντες που σφυρηλάτησαν τους κεραυνούς του Δία. Μόλις γεννήθηκαν ο πατέρας τους Ουρανός τους φυλάκισε στα έγκατα της Γης, μαζί με τους αδελφούς τους Εκατόγχειρες και οι Τιτάνες όταν ανέτρεψαν τον Ουρανό τους μετέφεραν στα Τάρταρα. Τελικά ο Δίας και οι άλλοι θεοί τους απελευθέρωσαν και αυτοί σε αντάλλαγμα χάρισαν στον Δία τον κεραυνό, στον Ποσειδώνα την τρίαινα και στον Πλούτωνα (Άδη) το κράνος, που όποιος το φορούσε γινόταν αόρατος. Λέγεται ότι οι Γηραιοί Κύκλωπες ήταν συνολικά επτά. Οι τέσσερεις επιπλέον ήσαν οι γιοι του Βρόντη, οι οποίοι σκοτώθηκαν από τον Απόλλωνα προκειμένου να εκδικηθεί το θάνατο του γιου του Ασκληπιού, ο οποίος χτυπήθηκε από κεραυνό. Αναλυτικά ήσαν οι: Βρόντης, Στερόπης, Άργης, Ευρύαλος, Ελατρεύς, Τράχιος, Αλιμήδης. Κύκλωπες Νέοι Η φυλή των νεότερων Κυκλώπων που αντιμετώπισε ο Οδυσσέας στο ταξίδι του ήταν μια εντελώς διαφορετική φυλή, πιθανότατα δημιουργημένη από το αίμα του ευνουχισμένου Ουρανού που έσταξε στην γη. Γνωστότερος όλων είναι ο Πολύφημος, υιός του Ποσειδώνα και της νύμφης Θοώσης τον οποίο σκότωσε ο Οδυσσέας. Ίσως η πληροφορία ότι ο Πολύφημος είχε έναν οφθαλμό να είναι εσφαλμένη, καθότι ο Όμηρος στην Οδύσσεια αφενός δεν αναφέρει ότι ήταν μονόφθαλμος και αφετέρου μετά από προσεκτική ανάγνωση, συμπεραίνεται ότι διέθετε δύο οφθαλμούς. Άλλοι Γίγαντες ήσαν οι παρακάτω: Άγρειος: Ήταν γιός της Γαίας και σκοτώθηκε από τις Μοίρες με ορειχάλκινες ράβδους. Άλπος: Σικελός Γίγαντας, γιός της Γαίας ο οποίος σκοτώθηκε από τον Διόνυσο. Άναξ: Γιός της Γαίας και του Ουρανού από την Μίλητο της Λυδίας και πατέρας του γίγαντα Αστέριου. ηρακλής εναντίον ανταίου_αθηναϊκό δοχείο 480 πΧ_ μουσείο nationale gerite italy_ theoi.com Ανταίος: Υιός του Ποσειδώνα και της Γαίας και βασιλιάς της Λιβύης, ο οποίος πάλευε μέχρι θανάτου με όσους επισκέπτονταν το βασίλειό του και με τα κρανία τους έχτιζε την οροφή του ναού που ήταν αφιερωμένος στον πατέρα του. Ο Ανταίος αντλούσε την δύναμή του από την μητέρα του Γαία όσο πατούσε στο έδαφος. Σκοτώθηκε από τον Ηρακλή ο οποίος ακολουθώντας την συμβουλή της θεάς Αθηνάς, αφού τον σήκωσε ψηλά τον έσφιξε συντρίβοντας τα πλευρά. Αντιφάτης: Γιός του Ποσειδώνα και της Γαίας, βασιλιάς των Λαιστρυγόνων (ανθρωποφάγοι Γίγαντες) τους οποίους αντιμετώπισε ο Οδυσσέας. Αντιφάτιδες (σύζυγος και κόρη): Ήσαν θηλυκοί Γίγαντες, γεγονός σπάνιο στην Ελληνική μυθολογία. Η κόρη περιγράφεται ως «πανύψηλη και παντοδύναμη» και η σύζυγος καθήμενη στον θρόνο «ψηλή σαν βουνό». ερμής εναντίον άργους πανόπτου_αθηναϊκό βάζο 500 πΧ_ιστορικό μουσείο βιέννης_ theoi.com Άργος Πανόπτης: Γίγαντας με εκατό μάτια ο οποίος ζούσε στην Αργολίδα και είχε ορισθεί από την Ήρα να φυλάει την νύμφη Ιώ, την οποία είχε μεταμορφώσει σε λευκή αγελάδα όταν συνέλαβε τον Δία να ερωτοτροπεί μαζί της. Ο Δίας προκειμένου να σώσει την ερωμένη του έστειλε τον Ερμή ο οποίος σκότωσε με το ξίφος του τον Άργο και ελευθέρωσε την Ιώ. Αστέριος: Γίγαντας από την Λυδία γιός του Άνακτα (βλ. Άναξ). Άζειος: Γίγαντας από την Αρκαδία ο οποίος πολέμησε στον πόλεμο με τους Τιτάνες. Ήταν πρόγονος των Αρκάδων βασιλέων. Βορεάδες Γίγαντες: Τρείς γιοί του Βορέα (βόρειου ανέμου) και της Χιόνης, οι οποίοι ήσαν αρχιερείς της Υπερβόρειας φυλής. Γηγενείς: Ήταν φυλή Γιγάντων (γιοί της Γαίας) οι οποίοι είχαν έξι χέρια έκαστος και σκοτώθηκαν από τους Αργοναύτες στην Μυσία. Ηρακλής και Γυριόνης_αττικός αμφορέας 550-540 πΧ__μουσείο λούβρου theoi.com Γηρυόνης: Γίγαντας με τρία σώματα, γιός του Χρυσάορα και της Καλλιρόης, τον οποίο σκότωσε ο Ηρακλής σε έναν από τους 12 άθλους του. Δάμασην: Γίγαντας από την Λυδία ο οποίος νίκησε έναν δράκοντα που τρομοκρατούσε την περιοχή. Εχιδνάδης: Γίγαντας με πόδια ερπετού, γιός της Έχιδνας ο οποίος σκοτώθηκε από τον Άρη. Θούριος: Ο συγκεκριμένος Γίγαντας λέγεται ότι πολέμησε με τον Ηρακλή. Κακός: Λατίνος γίγαντας με φλογισμένη αναπνοή τον οποίο σκότωσε ο Ηρακλής. Κυμοπόλεια: Ανήκε στις Αλιάδες (θαλάσσιες νύμφες) ήταν κόρη του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης και σύζυγος του Εκατόγχειρα Βριάρεως. Λαιστρυγόνες: Φυλή ανθρωποφάγων Γιγάντων γιών του Ποσειδώνα και της Γαίας τους οποίους αντιμετώπισε ο Οδυσσέας στο ταξίδι του. Ζούσαν στην γη όπου ο «ήλιος δεν δύει ποτέ». Οπλόδαμος: Αδελφός των Θρακών Γιγάντων ο οποίος τους ώθησε σε πόλεμο προς βοήθεια της Ρέας όταν της επιτέθηκε ο Τιτάνας Κρόνος αφού έμαθε ότι έκρυβε τον νεογέννητο Δία. Οιόλυκα: Ήταν Αλιάδα (θαλάσσια Νύμφη) κόρη του Εκατόγχειρα Βριάρεως. Ρόδιοι Γίγαντες: Φυλή Γιγάντων της Ρόδου. ταλώς και αργοναύτες_αθηναϊκός κρατήρας_μουσείο ruvo ιταλία Ταλώς: Ορειχάλκινος μηχανικός Γίγαντας που είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος και ο οποίος περιπολούσε στο νησί Κρήτη. Σκοτώθηκε από την Μήδεια, όταν προσπάθησε να εμποδίσει τους Αργοναύτες να αποβιβασθούν στο νησί. Είχε δοθεί σαν δώρο από τον Δία στην ερωμένη του Ευρώπη για να την προστατεύει όταν της χάρισε την Κρήτη. απόλλων τίτυος και λητώ_αθηναϊκή πελίκη 440 πΧ_μουσείο λούβρου Τίτυος: Παράνομος Γίγαντας, υιός της Γαίας, ο οποίος σκοτώθηκε από τον Απόλλωνα και την Αρτέμιδα, όταν αποπειράθηκε να βιάσει την μητέρα τους Λητώ, ενώ αυτή πήγαινε στους Δελφούς. Ύλλος: Γίγαντας από την Λυδία της Ανατολίας. Χάρυβδις: Κόρη του Ποσειδώνα η οποία ήταν από τους θεούς αλυσοδεμένη στα στενά της Μεσσήνης (Σικελία) απέναντι της Σκύλλας και με την αναπνοή της δημιουργούσε θαλάσσιες δίνες. Αναφέρεται από τον Όμηρο ως θεά της παλίρροιας. Χθόνιος: Γιός της Γαίας τον οποίο η Γαία ώθησε να πολεμήσει κατά του Διόνυσου, υποσχόμενη να του δώσει την Αφροδίτη. Χρυσάωρ: Γιός της γοργόνας Μέδουσας και του Ποσειδώνα, ο οποίος στην μυθολογία εμφανίζεται συνήθως ως Γίγαντας αλλά συναντάται και ως φτερωτός αγριόχοιρος, όπως ο αδελφός του Πήγασος ως φτερωτό άλογο. o ωρίων αναζητώντας το φως του_πίνακας νικολά πουσέν στο μητροπολιτικό μουσείο τέχνης 1658_wikipedia Ωρίων: Ήταν ένας εμφανίσιμος Γίγαντας (γιός του Ποσειδώνα και της Ευρυάλης) ο οποίος είχε την ικανότητα να περπατά επάνω στο νερό. Αρχικά υπηρετούσε τον βασιλιά της Χίου Οινοπίωνα ως κυνηγός, αλλά όταν βίασε την κόρη του Μερόπη τυφλώθηκε και εξορίσθηκε από το νησί. Τότε ταξίδεψε μέχρι την Λήμνο για να ζητήσει βοήθεια από τον πατέρα του Ποσειδώνα προκειμένου να βρει το φως του. Ο Ποσειδών του έδωσε για συνοδεία τον βοηθό του Κεδαλίωνα για να τον συνοδέψει στο μέρος που ανατέλλει ο θεός Ήλιος προκειμένου να ξαναβρεί την όρασή του, γεγονός που συνέβη. Στην επιστροφή ο Ωρίων κατέληξε στην Δήλο, ή την Κρήτη όπου κυνηγούσε μαζί με την θεά Αρτέμιδα, η οποία μετά τον θάνατό του, τον μετέτρεψε σε αστερισμό. Πηγές – Βιβλιογραφία theoi.com Όμηρος: «Ιλιάδα», «Οδύσσεια» 8ος αι. π.Χ Ησίοδος: «Θεογονία» «Κατάλογοι Γυναικών» 8ος – 7ος αι. π.Χ Πίνδαρος: «Ωδές» 5ος αι. π.Χ Απολλόδωρος: Βιβλιοθήκη – ελληνική μυθογραφία 2ος αι. μ.Χ Καλλίμαχος: Ύμνοι 3ος αι. π.Χ Κουίντος Σμυρναίος: Πτώση της Τροίας – ελληνικά έπη 4ος αι. μ.Χ Παυσανίας: Περιγραφή της Ελλάδας 2ος αι. μ.Χ Διόδωρος Σικελιώτης: Βιβλιοθήκη Ιστορίας – ελληνική ιστορία 1ος αι. π.Χ Γάιος Ιούλιος Υγίνος: Ιστορίες – εστρονομικά 2ος αι. μ.Χ Οβίδιος: Μεταμορφώσεις – λατινικό έπος 1ος αι. π.Χ – 1ος αι. μ.Χ Βιργίλιος: Αινειάδα – λατινικό έπος 1ος αι. π.Χ Βιργίλιος: Γεωργικά – λατινικό ειδυλλιακό 1ος αι. π.Χ Προπέρτιος: Ελεγείες 1ος αι. π.Χ Πλίνειος ο πρεσβύτερος: Φυσική Ιστορία – λατινική εγκυκλοπαίδεια 1ος αι. μ.Χ Σενέκας ο νεώτερος: Ηρακλής – λατινική τραγωδία 1ος αι. μ.Χ Πούμπλιος Παπίνιος Στάτιος: «Θηβαΐς» «Δάση» – λατινικά έπη 1ος αι. μ.Χ Νόννος ο Πανοπολίτης: Διονυσιακά – ελληνικό έπος 5ος αι. μ.Χ

Κατά την ανάγνωση του βιβλίου ''ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ - ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΔΑΙΜΟΝΙΟΥ,ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΙ ΤΟΥ ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ,ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΗ ΧΡΑΝ ΕΜΜΕΤΡΑ ΝΥΝ Τ...

Ερμής Τρισμέγιστος: Καλώς Ήρθατε σε ένα Σύμπαν που Δεν Γνωρίζετε Πρόλογος ΠΟΙΑ ΤΑ ΦΩΤΕΙΝΑ ΠΕΔΙΑ ΠΟΙΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΘΝΗΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΡΜΗ ΤΟΝ ΤΡΙΣΜΕΓΙΣΤΟ Ο Ερμής μας μιλά για τα φωτεινά πεδία που βρίσκονται έξω από αυτή την διπολική δημιουργία.Η διπολική δημιουργία αυτή που ζούμε σήμερα, τα συστατικά της, το δοχείο […]

Στον Υμηττό, μόλις 50 λεπτά από την Ομόνοια, φιλοξενείται ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σπήλαια του ελλαδικού χώρου. Πρόκειται για το σπήλαιο του Νυμφολήπτου γνωστό και ως Σπήλαιο Πανός αλλά και Σπήλαιο Αρχέδημου.

Η πρώτη χειραψία χρονολογείται από τον 5ο π.Χ. αιώνα στην Ελλάδα. Ήταν σύμβολο ειρήνης και αποδεικνύει πως ήταν χώρα ελεύθερη και μπορούσε ο καθένας να κυκλοφορεί χωρίς όπλα.. ΝΑ ΔΙΝΕΤΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ. ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΟΛΛΑ! Στην Ακρόπολη των Αθηνών, σε μια πέτρινη πλατεία του 5ου π.Χ. αιώνα, απεικονίζεται η Ήρα και η Αθηνά να δίνουν τα χέρια. Ο Έλληνας ποιητής Όμηρος περιγράφει την χειραψία αρκετές φορές ως επίδειξη εμπιστοσύνης στα έπη του "Οδύσσεια" και "Ιλιάδα". Κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής εποχής, η χειραψία εξελίχθηκε σε αρπαγή από τον βραχίονα. Κάποιοι ιστορικοί αναφέρουν ότι η σύγχρονη χειραψία έγινε δημοφιλής από τους Quakers του 17ου αιώνα, οι οποίοι πίστευαν ότι η χειρονομία αυτή ήταν πιο πειστική από το να βγάζει κάποιος το καπέλο και να υποκλίνεται (History.com). Σε μερικά πορτραίτα γάμου του 17ου αιώνα, ο σύζυγος και η σύζυγος δένουν τα χέρια τους ως σύμβολο της νομικής τους δέσμευσης. Στη Βικτοριανή εποχή, οι οδηγοί εθιμοτυπίας συνιστούσαν όπως η χειραψία παραμένει σταθερή. Στις περισσότερες αγγλοσαξονικές και σκανδιναβικές χώρες η χειραψία παραμένει σταθερή, σε ορισμένες χώρες το υπερβολικό σφίξιμο θεωρείται αγένεια και σε κάποιες ασιατικές χώρες προτιμούν να δίνεται στην χειραψία μια πιο απαλή πινελιά.. ΠΗΓΗ http://greeksurnames.blogspot.com/2020/04/5.html

Όλοι ξέρουμε το μύθο για το Λιοντάρι της Νεμέας. Όμως, υπάρχουν λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα.

Ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα των τελευταίων χρόνων, αποτελούν οι πέτρες ica, των οποίων η ύπαρξη έγινε γνωστή την δεκαετία του ’60 (1961) στο Περού, αν και υπάρχουν αναφορές πως παρόμοιες πέτρες είχαν βρεθεί επίσης το 1535, και σταλεί στην Ισπανία το 1562, από τον Ιουσουίτη ιεραπόστολο πατέρα Simon. Οι συγκεκριμένες πέτρες των οποίων τα χαραγμένα σχέδια απεικονίζουν ανθρώπους να... συνυπάρχουν με δεινόσαυρους, (οι Δεινόσαυροι έζησαν εκατομμύρια έτη πριν), καγκουρό (που δεν υπάρχουν στην Νότια Αμερική), περίπλοκες ιατρικές επεμβάσεις, μεταγγίσεις αίματος, ιθαγενείς με τηλεσκόπια, χάρτη του πλανήτη που περιλαμβάνει εκτός των γνωστών ηπείρων και άλλη μία άγνωστη, κ.λπ... Οι πέτρες βρέθηκαν στην μικρή πόλη Ocucaje, 40 χιλιόμετρα Νότια της πόλης Ica, μία περιοχή περίπου 300 χιλιόμετρα από τη Λίμα, όχι πολύ μακριά από την περιοχή που υπάρχουν οι επίσης μυστηριώδεις γραμμές Nazca στο Περού. (Η πόλη Ica, τα γεωγλυφικά στην περιοχή Nazca και το Μachupitchu σχηματίζουν ένα τρίγωνο). Η ιστορία των πετρών γνωστοποιείται το 1966, όταν ο Δρ Javier Cabrera ιατρός στην πόλη Ica, έλαβε στα γενέθλιά του μία μικρή χαραγμένη πέτρα ως δώρο από τον φίλο του Felix Llosa Romero. Το σχέδιο στην πέτρα του κίνησε την περιέργεια και θέλησε να μάθει που θα μπορούσε να βρει περισσότερες από αυτές τις πέτρες. Ο φίλος του Felix Llosa Romero τον ενημέρωσε πως για χρόνια οι ντόπιοι αρχαιοκάπηλοι τις έβρισκαν συλώντας προκολομβιανούς τάφους. Τον ενημέρωσε επίσης πως οι Carlos and Pablo Soldi στην Ocucaje είχαν πολλές από αυτές τις πέτρες, όπως επίσης και ο Αρχιτέκτονας Santiago Agurto Calvo, και πως κάποιες από αυτές τις πέτρες υπήρχαν επίσης στο μουσείο της Ica. Το 1968 ο Alejandro Pezzia Assereto διευθυντής του Μουσείου του Ica, δημοσίευσε την μελέτη του «Ica y el Peru Precolombino», όπου περιγράφει τις ανακαλύψεις που έχει κάνει μελετώντας τις πέτρες, και ζητώντας παράλληλα την άδεια να εκθέσει τις πέτρες στο μουσείο, κάτι που δεν έγινε δεκτό. Αντιθέτως οι πέτρες αποθηκεύθηκαν στην αποθήκη του Μουσείου δίχως κάποιος να μπορεί να τις δει. Οι πέτρες έχουν διάφορα μεγέθη, και ζυγίζουν από 20 γραμμάρια έως 500 κιλά. Ο Δρ Javier Cabrera κατάφερε και προμηθεύτηκε περίπου 11.000 πέτρες, πολλές από τις οποίες από εναν αγρότη ονόματι Basilio Uschuya για τον οποίο θα γίνει λόγος παρακάτω. Ο Δρ Javier Cabrera, με πλήθος από τις πέτρες Ica, της συλλογής του. Ο Δρ Cabrera γεννήθηκε το 1924 στην πόλη Ιca του Περού. Καταγόταν από τον Ισπανό καπετάνιο Don Geronimo Luis de Cabrera Υ Τολέδο ο οποίος ιδρυσε την πόλη το 1563. Στις 30 Δεκεμβρίου 2001 έχασε την μάχη με τον καρκίνο. Ο Δρ Javier Cabrera σήμερα κατέχει στην ιδιώτη του συλλογή περίπου 11.000 από αυτές, ενώ ένας μικρός αριθμός από πέτρες, βρίσκεται στην αποθήκη του μουσείου της Cabrera. (Υπολογίζεται πως συνολικά ο αριθμός των πετρών ανέρχεται σε περίπου 15.000, αν και κάποιοι κάνουν λόγο για το μάλλον υπερβολικό αριθμό των 50.000) . Στην πραγματικότητα ο Δρ Javier Cabrera είχε δει για πρώτη φορά μία παρόμοια πέτρα σε μικρή ηλικία, όταν εργάτες έσκαβαν το κτήμα του πατέρα του στην περιοχή Salas. Οι εργάτες είχαν πει τότε πως τις είχαν φτιάξει οι Ίνκας. Η πέτρα απεικόνιζε ένα άγνωστο πτηνό. Με τα χρόνια όμως η πέτρα αυτή χάθηκε. Έκτοτε υπάρχει διαμάχη για το εάν οι πέτρες αυτές λόγω της θεματολογίας των απίστευτων χαραγμάτων τους, είναι όντως πραγματικές και αρχαίες, ή είναι πλαστές. Πριν παραθέσουμε τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών, θα παρατεθούν φωτογραφίες από τα χαράγματα στις πέτρες, για να διαπιστώσει ο αναγνώστης την σπουδαιότητα των χαραγμάτων, στην περίπτωση που έστω κάποιες από αυτές τις πέτρες είναι πραγματικές. δεινόσαυροι άνθρωποι σύγχρονοι των δεινοσάυρων; άλογο που σέρνει κάρο (ο τροχός δεν είχε ανακαλυφθεί στην προκολομβιανή εποχή) χειρουργικές επεμβάσεις; λεπτομέρεια από εγχείρηση καρδιάς Ιθαγενείς με τηλεσκόπια; Καγκουρό στην Νότια Αμερική; Οι ήπειροι της Γης (σύν μία χαμένη (;) ήπειρο) Είναι περιττό να σημειωθεί πως τα σχέδια στις πέτρες, εφόσον όντως προέρχονται από τους Προκολομβιανούς ιθαγενείς, ανατρέπουν την επικρατούσα επιστημονική θεωρία της εξέλιξης της ζωής στον πλανήτη, αλλά και παρουσιάζουν έναν προηγμένο (υπό συνθήκες) τεχνολογικό πολιτισμό, εφάμιλλο ή και ανώτερο από τον σημερινό.!!! Σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε σήμερα οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν πριν από περίπου από 64 εκ χρόνια. Στις πέτρες όχι μόνο απεικονίζονται είδη που δεν συναντώνται στην Νότιο Αμερική, αλλά και διάφορα είδη δεινοσαύρων και ανθρώπων οι οποίοι είτε βρίσκονται επάνω τους, είτε τους κυνηγούν. Οι εικονιζόμενοι άνθρωποι διαθέτουν τηλεσκόπια, πραγματοποιούν χειρουργεία ανοιχτής καρδίας και εγκεφάλου, και κατέχουν χάρτες με γνώση όχι μόνο των γνωστών σήμερα ηπείρων, αλλά και μίας που δεν υφίσταται σήμερα, και άλλα παράδοξα. Από μόνο του το γεγονός φαντάζει απίθανο να είναι πραγματικό, καθώς ανατρέπει την επικρατούσα αντίληψη για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Οι περισσότεροι λοιπόν θεωρούν πως πρόκειται περί μίας ακόμη απάτης (Hoax), βασιζόμενοι σε ανεπίσημες μετρήσεις ιδιωτών ερευνητών σε μικρό αριθμό δειγμάτων, αλλά και στην λογική. Από την άλλοι ερευνητές της «απαγορευμένης αρχαιολογίας», παρότι είναι γνωστό πως κάποιες από τις πέτρες είναι όντως πλαστές βασιζόμενοι στα ίδια ακριβώς στοιχεία, υποστηρίζουν το αντίθετο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το ότι παρότι ο κάτοχος του μεγαλυτέρου αριθμού πετρών Δρ Javier Cabrera, προσκαλεί και προκαλεί την διεθνή επιστημονική κοινότητα να εξετάσει τις πέτρες κανένα επίσημο ενδιαφέρον δεν έχει εκδηλωθεί. Συνεπώς θα παραθέσουμε τα στοιχεία, και έγκειται στην κρίση του αναγνώστη να βγάλει τα συμπεράσματα του. Θα πρέπει καταρχάς ο αναγνώστης να έχει υπόψη του πως η περιοχή Ica βρίσκεται στην διάσημη περιοχή με τα «περίεργα»τεράστια σχήματα Nazca, για τα οποία επίσης δεν υπάρχει ικανοποιητική επιστημονική εξήγηση. Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί, πως ο αγρότης Basilio Uschuya ο οποίος προμήθευσε κάποιες από τις πέτρες στον Δρ Javier Cabrera, όταν διαπίστωσε το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις πέτρες, πουλούσε πέτρες και στους Τουρίστες. Το 1973 μάλιστα σε μία συνέντευξη που του πήρε ο Erich von Däniken, ο Basilio Uschuya, αρνήθηκε να αποκαλύψει που έβρισκε τον μεγάλο αυτό αριθμό πετρών, παραδέχθηκε όμως ταυτόχρονα, πως μπορούσε να κατασκευάσει τα σχήματα στις πέτρες, χρησιμοποιώντας ένα σύγχρονο οδοντιατρικό εργαλείο. Το 1977 γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ του B.B.C «Pathway to the Gods», προσπαθώντας να ερμηνεύσει την κατασκευή των πετρών. Ένα ακόμη ντοκιμαντέρ του Β.Β.C γυρίστηκε το 1996, ανακινώντας το ενδιαφέρον του κόσμου κινητοποιώντας τις τοπικές αρχές, οι οποίες συνέλαβαν τον Basilio Uschuya για αρχαιοκαπηλία. Αφέθηκε όμως ελεύθερος, καθώς ισχυρίστηκε πως οι πέτρες που πουλούσε δεν ήταν αρχαίες αλλά τις κασκεύαζε ο ίδιος. (Σε διαφορετική βέβαια περίπτωση θα καταδικαζόταν...) Πολλές από τις πέτρες είχαν βρεθεί στις αρχές του 1960, όταν η υπερχείλιση ενός ποταμού αποκάλυψε πολλές από αυτές, τις οποίες βρήκαν οι ντόπιοι αγρότες . Το γεγονός όμως αυτό από μόνο του δεν εξηγεί τον τεράστιο αριθμό των πραγματικών πετρών. Για να κατασκευαστούν οι περίπου 15.000 που είχαν καταγραφεί την δεκαετία του 60, απαιτούνταν χιλιάδες ώρες εργασίας από δεκάδες ανθρώπους, οι οποίοι ήταν αγρότες στην συντριπτική πλειοψηφία τους, δίχως γνώσεις παλαιοντολογίας, βιολογίας, και ιατρικής. Σε πέτρες στι οποίες κατά καιρούς έχουν γίνει μελέτες από ιδιώτες ερευνητές, δίνεται η ηλικία των 600 έως 2000 χρόνων. Σύμφωνα με αυτές τις μελέτες, στις πέτρες έχουν αναπτυχθεί μικροοργανισμοί, και έχει εντοπιστεί, νιτρικό άλας και αποικίες λειχήνων, που χρειάζονται εκατοντάδες χρόνια για να αναπτυχθούν. Επίσης έχουν υποστεί μια φυσική οξείδωση, και παρατηρείται συγκέντρωση σκουριάς, που απαιτεί τουλάχιστον 700 με 800 χρόνια για να συσσωρευτεί. Η χρονολόγηση των πετρών σε κάθε περίπτωση δεν είναι εύκολη, καθώς αφενός μεν δεν υπάρχουν σε αυτές υπολείμματα οργανικών υλικών για να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος χρονολόγησης με τον άνθρακα 14, και αφετέρου οι πέτρες αποκαλύφθηκαν μετά από υπεχείληση ποταμού, δεν βρέθηκαν δηλαδή θαμμένες, ώστε να αξιολογηθούν με βάση το γεωλογικό στρώμμα όπου ήταν θαμμένες.Η Γεωλόγος Sophia Melewska που εξέτασε τις πέτρες επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα τους, δηλώνοντας σοκαρισμένη με τα ευρήματα. Το 1974 ο επιστήμονας της NASA, Josef F. Blumrich (που ανέπτυξε τα σχέδια του πυραύλου «Κρόνος Β» και συμμετείχε στο σχέδιο skylab) όταν είδε τις πέτρες δήλωσε πως: «είμαι βαθιά εντυπωσιασμένος από αυτό που έχω δει εδώ, και είμαι ευτυχής να έχω βρει τόσο πολλά άμεσα στοιχεία αυτού που άρχισα να αισθάνομαι και να καταλαβαίνω από πριν. Δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό μου για την αυθεντικότητα αυτών των πετρών». Αντιθέτως ο Ισπανός ερευνητής Vicente Paris το 1998, μετά από τέσσερα χρόνια ερευνών, δήλωσε πως οι πέτρες είναι απάτη καθώς εντόπισε ίχνη από πρόσφατα ίχνη μελάνης στις πέτρες. Παραδέχθηκε πάντως πως δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πως όλες οι πέτρες είναι πλαστές. Στις πλαστές πέτρες - που όντως υπάρχουν -, η ηλικία τους δεν ξεπερνά τα 50 με 60 χρόνια. Ουσιαστικά όμως ούτως ή άλλως, δεν αμφισβητείται η αυθεντικότητα όλων των πετρών από τους σκεπτικιστές, αλλά η αυθεντικότητα των πετρών με τις παράδοξες και αντισυμβατικές για την επιστήμη εικόνες, οι οποίες εμφανίζουν δεινόσαυρους, περίπλοκες ιατρικές επεμβάσεις, τηλεσκόπια κ.λπ, σε χρονικές στιγμές που δεν συνάδουν με την συμβατική ανθρώπινη ιστορία. Σύμφωνα με τον Dr. Swift υπάρχουν 122 πέτρες στο μουσείο του Ica, τις οποίες είδε και φωτογράφησε. Μόνο όμως σε μία από αυτές υπήρχε σχέδιο δεινοσαύρου και συγκεκριμένα, Πτερόσαυαρου. Σύμφωνα όμως με τον Neil Steede που επίσης είδε τις πέτρες σε αυτές, δεν υπήρχαν σχέδια εξαφανισμένων ειδών. Ακόμα όμως και όλες να ήταν πλαστές, συνεπώς θα έπρεπε να είχαν κατασκευαστεί όλες από τους αγράμματους κατ’ εξοχήν (;) Περουβιανούς αγρότες το 1960 - , γεγονός εξαιρετικά απίθανο λόγω του τεράστιου αριθμού των πετρών-, υπάρχουν στοιχεία που ανατρέπουν την αμφισβήτηση αυτή. Στις πέτρες υπάρχουν εικόνες δεινοσαύρων, που απεικονίζουν τους δεινοσαύρους με λεπτομέρειες που έως πού πρόσφατα - τέλη δεκαετίας του 70’ - δεν ήταν γνωστές στους βιολόγους. Για παράδειγμα στις πέτρες ένας από τους δεινόσαυρους που απεικονιζόταν ήταν ο «Διπλόδοκος», γνωστός ως βροντόσαυρος. Στις πέτρες έχει μακρύ και μεγαλύτερο κεφάλι σε σχέση με το υποθετικά μικρότερο έως πρόσφατα λανθασμένα θεωρούσαμε πως είχε. Επίσης στις απεικονίσεις των δεινοσαύρων υπάρχουν λεπτομέρειες στο δέρμα τους με σχέδια σε σχήμα ροζέτας, γεγονός που όντως αποκαλύφθηκε σε απολιθώματα δεινοσαύρων που βρέθηκαν μόλις το 1992. Στις πέτρες η ουρά των δεινοσαύρων επίσης ορθώς απεικονίζεται σε κίνηση εξισορρόπησης του σώματος, κάτι που επίσης πρόσφατα επιβεβαιώθηκε. Πέρα όμως από τις πέτρες της Ica, και σε πολλά άλλα μέρη της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής έχουν βρεθεί αγαλματίδια και σχέδια με δεινοσαύρους, λ.χ βλέπε Μουσείο Museo del Oro Κολομβία. Συνεπώς το ερώτημα παραμένει που έιχαν δει οι ΠροΚολομβινοί ιθαγενείς δεινοσαύρους. Το ίδιο επίσης συμβαίνει και με ευρήματα χειρουργικών εργαλείων από οψιανό. (Σε 9 από τις πέτρες που έχει στην κατοχή του ο Δρ Cabrera, υπάρχει απεικόνιση λεπτομερειακής χειρουργικής επέμβασης καρδιάς, και εγκεφάλου). Αλλα και στην περιοχή της Nazca έχουν βρεθεί πολλά κρανία, στα οποία έχουν γίνει τομές και χειρουργικές επεμβάσεις, οι οποίες είχαν ένα εκπληκτικό ποσοστό επιτυχίας 80%, όπως έχει υπολογιστεί από τους ανθρωπολόγους. Παρόμοιες χειρουργικές επεμβάσεις έχουν καταγραφεί σε όλον τον κόσμο με αρχαιότερο ένα κρανίο που βρέθηκε στην Γαλλία, και έχει ηλικία 7000 ετών. εύρημα χειρουργικού εργαλείου/ κρανίο στο οποίο έχει γίνει επέμβαση Σε κάθε περίπτωση τόσο οι πέτρες του Ica όπως και τα σχήματα του Nazca, αποτελούν δύο σαγηνευτικά μυστήρια, τα οποία αναζητούν πειστικές απαντήσεις.... Ενδεικτικές συνδέσεις: tccsa.tc/articles/ica_stones.html s8int.com/phile/page54.html viewzone2.com/dinostone.icax.html labyrinthina.com/ica.htm davidpratt.info/andes1.htm brain-surgery.com/history.html museodepiedrasgrabadasdeica.com Πηγή: xletsos-basilhs.blogspot.gr

Οι ανασκαφές στη βραχονησίδα Δασκαλιό, δίπλα στην Κέρο, 125 μίλια νοτιοανατολικά της Αθήνας, αποκαλύπτουν το αρχαιότερο μνημειακό συγκρότημα κτιρίων που έχει βρεθεί στον ελληνικό κόσμο.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο όταν οι Αθηναίοι νίκησαν σε Ναυμαχία τους Σαμίους, στιγμάτισαν τους αιχμαλώτους με «σάμαινα» που ήταν το κεφάλι γουρουνιού και έμοιαζε με πλοίο Σαμιώτικο.

Πού Κρύβονται τα Χειρόγραφα της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης Είναι ευρύτατα διαδεδομένο ότι η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας κάηκε. Μαζί της έγιναν αποκαΐδια και στάχτες που σκορπίστηκαν στον άνεμο όλα τα ευαίσθητα χειρόγραφα που συγκέντρωναν τεράστιες γνώσεις. Ωστόσο, κατά καιρούς έχουν υπάρξει αρκετοί ισχυρισμοί που βασίζονται αρκετές ενδείξεις ότι η Βιβλιοθήκη δεν έγινε ποτέ παρανάλωμα. Αλλά κι αν […]

Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΝΑΟΣ - ΓΕΝΙΚΑ Ο ναός στην Ελληνική Αρχαιότητα ήταν η κατοικία του θεού, το κτήριο που στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα μιας ή περισσότερων θεοτήτων, και όχι ο χώρος συνάθροισης των πιστών, όπως στο χριστιανικό κόσμο. Αυτό φανερώνει και το ουσιαστικό «ναός», που προέρχεται από το ρήμα «ναίω» (=κατοικώ). Το λατρευτικό άγαλμα τοποθετούνταν στο βάθος του ναού, πάνω στον κατά μήκος άξονα του κτηρίου. Οι θρησκευόμενοι συγκεντρώνονταν στον περιβάλλοντα χώρο έξω από το κτήριο του ναού, όπου βρισκόταν και ο βωμός για την προσφορά θυσιών και την άσκηση της λατρείας. Η βασική αυτή λειτουργική ιδιομορφία του Ελληνικού ναού είναι σημαντική για την κατανόηση της αρχιτεκτονικής του, καθώς υπάρχουν μαρτυρίες ότι οι ναοί σχεδιάζονταν με βάση και το άγαλμα που επρόκειτο να στεγάσουν. Σε αυτή τη λειτουργικότητα οφείλονται τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού ναού, που μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω με γνώμονα τα μνημεία του 6ου-4ου αι. π.Χ.: μνημειακότητα και ταυτόχρονα γενική στενότητα του εσωτερικού χώρου. Ορθογώνια κάτοψη με επιμήκεις αναλογίες και απόλυτη συμμετρία εκατέρωθεν του κεντρικού άξονα του κτηρίου. Περισσότερη φροντίδα για την εξωτερική εμφάνιση παρά για το εσωτερικό. Είσοδος από την ανατολική πλευρά. Περιορισμένη τυπολογική διαφοροποίηση στη ναοδομία. Πυρήνας του Ελληνικού ναού είναι ο σηκός, ένα κτήριο ορθογώνιας κάτοψης με είσοδο στην ανατολική στενή πλευρά. Στην απλούστερη μορφή του το κτήριο αυτό είναι μονόχωρο. Συνθετότερα αρχιτεκτονήματα περιλαμβάνουν ένα προθάλαμο, τον πρόδομο ή πρόναο, και ένα αντίστοιχο χώρο στην αντίθετη πλευρά, που δεν επικοινωνεί με τον κυρίως ναό, τον οπισθόδομο. Ανάμεσα στον οπισθόδομο, που είναι προσβάσιμος μόνο από το εξωτερικό του ναού, και τον κυρίως ναό (ή στη θέση του οπισθόδομου), βρίσκεται συχνά ένα δωμάτιο που επικοινωνεί με τον κυρίως ναό και είναι προσβάσιμο μόνο για τους ιερείς, το άδυτο. Ανάλογα με την ύπαρξη των παραπάνω χώρων ο ναός χαρακτηρίζεται απλός, αν έχει μόνο πρόδομο, ή διπλός, αν διαθέτει και οπισθόδομο. Ο ναός που δεν έχει κανένα από τους δύο χώρους, παρά μόνο τον κυρίως ναό, ονομάζεταιμονόχωρος. Στην είσοδο του πρόδομου και του οπισθόδομου βρίσκονται συνήθως κίονες. Αυτοί οι κίονες μπορεί να βρίσκονται ανάμεσα στις παραστάδες που σχηματίζουν οι πλευρικοί τοίχοι, οπότε ο ναός ονομάζεται εν παραστάσι, ή μπροστά από αυτές, οπότε ο ναός ονομάζεται πρόστυλος. Αν η κιονοστοιχία του πρόστυλου πρόδομου επαναλαμβάνεται στον οπισθόδομο, τότε ο ναός ονομάζεται αμφιπρόστυλος. Σειρές κιόνων, που ονομάζονται περίστασις ή πτερόν, περιβάλλουν το σηκό απ’ όλες τις πλευρές. Σ’ αυτή την περίπτωση ο ναός ονομάζεται περίπτερος. Αν ο ναός περιβάλλεται από διπλό πτερόν, τότε ονομάζεται δίπτερος. Κάποιοι ναοί περιβάλλονται από απλή κιονοστοιχία, που όμως έχει τοποθετηθεί σε τέτοια απόσταση από το σηκό, σαν να ήταν η εξωτερική κιονοστοιχία δίπτερου ναού. Αυτοί οι ναοί ονομάζονται ψευδοδίπτεροι. Ο διάδρομος που σχηματίζεται ανάμεσα στην κιονοστοιχία του πτερού και στους τοίχους του σηκού ονομάζεται πτέρωμα. Κιονοστοιχίες μπορεί να υπάρχουν και στο εσωτερικό του ναού, συνήθως δύο, χωρίζοντάς τον σε τρία κλίτη, ένα πλατύτερο κεντρικό και δύο στενότερα πλευρικά. Συχνά οι εσωτερικές κιονοστοιχίες αποτελούνται από μικρούς κίονες που τοποθετούνται σε δύο επίπεδα, ώστε η μία να πατάει πάνω στην άλλη. Αυτού του είδους η κιονοστοιχία ονομάζεται δίτονη. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά αφορούν στην κάτοψη του αρχαίου Ελληνικού ναού. Τα μέρη που διακρίνονται στην όψη του είναι, εκτός από τον κίονα με το κιονόκρανο, η κρηπίδα, ο στυλοβάτης και ο θριγκός. Κρηπίδα ή κρηπίδωμα είναι το λίθινο βαθμιδωτό βάθρο, πάνω στο οποίο θεμελιώνεται ο ναός. Στυλοβάτης είναι η τελευταία βαθμίδα αυτού του βάθρου, που σχηματίζει το δάπεδο του ναού και το θεμέλιο για τους τοίχους του σηκού και τους κίονες. Θριγκός είναι ολόκληρη η ανωδομή πάνω από τα κιονόκρανα και αναλύεται λεπτομερέστερα σε διάφορα μέρη. Ωστόσο τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της όψης ενός αρχαίου Ελληνικού ναού παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις, ανάλογα με το ρυθμό στον οποίο είναι χτισμένος. Τα αρχιτεκτονικά μέλη που απαρτίζουν έναν αρχαίο ναό είναι τα εξής: α) Η κρηπίδα και ο στυλοβάτης. Την κρηπίδα αποτελούν τρεις βαθμίδες (σκαλάκια) πάνω στις οποίες στηρίζονται οι κίονες. Η τελευταία βαθμίδα ονομάζεται στυλοβάτης, γιατί πάνω της “βαίνουν οι στύλοι”. Εντυπωσιακή τεχνική λεπτομέρεια του στυλοβάτη είναι η “Καμπύλωση” που τη συναντάμε για πρώτη φορά στο ναό του Απόλλωνα στην Κόρινθο (540 π.Χ.) για να φτάσει στην τελειότητα με τον Παρθενώνα. Με την καμπύλωση εννοούμε ότι ο στυλοβάτης δεν είναι απολύτως οριζόντια επιφάνεια, αλλά στο μέσο της κάθε πλευράς είναι λίγο υψηλότερος από τα άκρα. Στον Παρθενώνα, για παράδειγμα, στις μακριές πλευρές η καμπύλωση φτάνει τα 11 εκατοστά και στις στενές τα 7 εκατοστά. β) Η βάση. Η βάση αποτελεί χαρακτηριστικό μόνο του ιωνικού ρυθμού. Βρίσκεται στο στυλοβάτη και πάνω της στηρίζεται ο κίονας. γ) Ο κίονας. Ο κίονας στον ιωνικό ρυθμό αποτελείται από ραβδώσεις που καταλήγουν σε καμπύλες, ενώ στο δωρικό ρυθμό οι ραβδώσεις καταλήγουν σε ακμές (μύτες). • Ο αριθμός των ραβδώσεων ποικίλλει από 16 ως 20. Το βάθος των ραβδώσεων μπορεί να διαφέρει κι έτσι άλλοτε οι ραβδώσεις είναι βαθύτερες στο πάνω μέρος του κίονα (Παρθενώνας), άλλοτε είναι βαθύτερες στο κάτω μέρος (Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, Ναός της Αφαίας στην Αίγινα) κι άλλοτε το βάθος παραμένει το ίδιο (Προπύλαια, Ηφαιστείο-Θησείο). Σκοπός των ραβδώσεων είναι ο τονισμός του κυκλικού σχήματος του κίονα και φυσικά η αίσθηση που δημιουργείται από τις φωτοσκιάσεις. • Οι κίονες, τις περισσότερες φορές, και ιδίως στο δωρικό ρυθμό, αποτελούνται από κομμάτια, τους σπόνδυλους, οι οποίοι δεν ήταν ορατοί μετά το τέλος των εργασιών, γιατί καλύπτονταν με ελαφρό επίχρισμα (σοβά). • Χαρακτηριστικό των κιόνων είναι η ένταση, δηλαδή η ελαφριά καμπύλωση που παρατηρείται στον κίονα. Στην κλασική περίοδο η μέγιστη τιμή της έντασης διαπιστώνεται στα 2/5 του ύψους του κίονα. Η ένταση δεν ήταν σε καμιά περίπτωση μεγαλύτερη από τη διάμετρο της βάσης του κίονα. • Χαρακτηριστικό επίσης των κιόνων είναι η μείωση, δηλαδή ο κίονας καθώς ανεβαίνει γίνεται όλο και λεπτότερος. Για να το πούμε με άλλα λόγια η διάμετρος του κίονα στην κορυφή είναι μικρότερη της διαμέτρου του κίονα στη βάση. • Στο τέλος του κίονα, στο σημείο που ενώνεται με το κιονόκρανο υπάρχουν οι δακτύλιοι εγκοπής τρεις ή τέσσερις. Δακτύλιους παρατηρούμε στα αρχαϊκά χρόνια (Ναός Αφαίας στην Αίγινα). Στα κλασικά έχουμε μόνο ένα, ενώ στα ελληνιστικά χρόνια καταργείται. • Σύμφωνα με το συνηθέστερο τυπικό ο αριθμός των κιόνων στη μακριά πλευρά είναι διπλάσιος συν ένα των κιόνων της στενής πλευράς. (2α+1). Αν για παράδειγμα ένας ναός έχει 6 κίονες στη στενή, τότε στη μακριά θα έχει 6Χ2+1 = 13. • Σημαντικό στοιχείο των κιόνων είναι και η κλίση προς το σηκό, δηλαδή δεν ήταν κατακόρυφοι. Οι τέσσερις γωνιακοί είχαν κλίση προς τη διαγώνιο. Αυτό σημαίνει ότι ο ναός δε σχημάτιζε ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο αλλά μια διάταξη πυραμοειδή. δ) Το κιονόκρανο. Ο κίονας καταλήγει στο κιονόκρανο. Στο δωρικό ρυθμό αποτελείται από τον εχίνο και τον άβακα, ενώ στον ιωνικό από τις έλικες και τον άβακα. Το κιονόκρανο του δωρικού είναι πιο “βαρύ” ενώ του ιωνικού περισσότερο χαριτωμένο. ε) Το επιστύλιο. Το επιστύλιο είναι ένα παραλληλόγραμμο κομμάτι μαρμάρου που συνδέει τους κίονες και λέγεται έτσι γιατί βρίσκεται “επί των στύλων”. Στα μικρότερα μνημεία το επιστύλιο μπορεί να είναι ολόσωμο, δηλαδή να αποτελείται από ένα συμπαγές κομμάτι μαρμάρου. Σε μεγαλύτερα μνημεία αποτελούνταν από δυο στοιχεία ή ακόμη και τρία, όπως στον Παρθενώνα. Το κομμάτι που ήταν τοποθετημένο στο εσωτερικό του μνημείο λέγεται αντίθημα. Το επιστύλιο δεν είχε καμιά διακόσμηση εκτός από το ναό της Άσσου που είχε ανάγλυφα θέματα και κάποια πρώιμα σικελικά κτήρια που είχαν επενδύσεις από τερρακότα. Στον Παρθενώνα, εκ των υστέρων είχαν αναρτήσει χάλκινες ασπίδες και επιγραφές. Το μόνο στοιχείο που υπήρχε στο επιστύλιο ήταν οι σταγόνες, έξι συνήθως, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως στοιχείο των υπερκείμενων μετοπών. Τέλος, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στο επιστύλιο παρουσιάζεται η ίδια καμπύλωση με την κρηπίδα. στ) Τα τρίγλυφα και οι μετόπες – Η ζωφόρος. Στο δωρικό ρυθμό μετά από το επιστύλιο έχουμε τα τρίγλυφα και τις μετόπες. Τρίγλυφο είναι μια ορθογώνια πλάκα μαρμάρου, η οποία έχει 3 κατακόρυφες γλυφές, δύο ολόκληρες και δύο ημιγλυφές δεξιά και αριστερά. Μετόπη είναι μια ορθογώνια πλάκα μαρμάρου, η οποία μπορεί να έχει ανάγλυφη ή γραπτή διακόσμηση. Στο τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο κίονες αντιστοιχούν 2 μετόπες και 3 τρίγλυφα. Στον ιωνικό ρυθμό μετά το επιστύλιο έχουμε τη ζωφόρο, δηλαδή μια ζώνη από ανάγλυφες πλάκες. Ονομάζεται ζωφόρος επειδή φέρει ζωή. ζ) Το γείσο. Το γείσο προεξέχει και προστατεύει από το νερό της βροχής τα τρίγλυφα και τις μετόπες ή τη ζωφόρο. Κάτω από το γείσο υπάρχουν οι πρόμοχθοι με τις σταγόνες. Κάθε πρόμοχθος έχει πλάτος ίσο με τα τρίγλυφα και τις μετόπες και φέρει 18 συνήθως σταγόνες σε τρεις σειρές (3Χ6). Υπάρχουν βεβαίως και μνημείο με λιγότερες σταγόνες (3Χ4) η (3Χ3) ή ακόμη και (3Χ5). Το επιστύλιο, τα τρίγλυφα και οι μετόπες ή η ζωφόρος και το γείσο αποτελούν το θριγκό. η) Το αέτωμα ή τύμπανο. Πρόκειται για το τριγωνικό τμήμα στο πάνω μέρος της πρόσοψης ενός ναού. Ονομάστηκε αέτωμα γιατί το σχήμα του παραπέμπει σε αετό με ανοιγμένα τα φτερά. ΔΩΡΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Δωρικός Ρυθμός ονομάζεται στην Αρχαία Ελληνική αρχιτεκτονική και ειδικότερα στη ναοδομία ο ρυθμός εκείνος, που διακρίνεται για τη λιτότητα, την αυστηρότητα και τη μνημειακότητά του από τον πιο διακοσμητικό Ιωνικό Ρυθμό. Οι απαρχές του Δωρικού Ρυθμού πιστεύεται ότι βρίσκονται στο Άργος και την Κόρινθο, δύο σημαντικά δωρικά κέντρα τέχνης κατά τη Γεωμετρική Περίοδο (8ος αι. π.Χ.). Ωστόσο από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα τόσο πρώιμης εποχής δεν έχουν σωθεί, αφού μάλιστα για την κατασκευή τους θα πρέπει να είχε χρησιμοποιηθεί κυρίως ξύλο. Πράγματι, ο Παυσανίας αναφέρει ότι στον δωρικό ναό της Ήρας στην Ολυμπία (έναν από τους αρχαιότερους) είδε έναν ξύλινο κίονα ανάμεσα στους λίθινους. Φαίνεται ότι οι ξύλινοι κίονες αντικαταστάθηκαν σταδιακά με λίθινους Αυτό δικαιολογεί και το ότι κανένας από αυτούς δεν είναι ίδιος με κάποιον άλλο. Κίονες : Κύριο χαρακτηριστικό των κιόνων είναι η απουσία βάσης: οι κίονες στηρίζονται απευθείας στον στυλοβάτη. Τα κιονόκρανα είναι λιτά σε σχέση με τους άλλους δύο ρυθμούς. Αποτελούνται από δύο μέρη, τον “εχίνο” και τον “άβακα“. Ο “άβακας” είναι το τετράγωνης κάτοψης ανώτερο σημείο του κίονα στο οποίο στηρίζεται το επιστύλιο, ενώ ο “εχίνος” (αχινός) είναι το αμέσως κατώτερο σημείο το οποίο αποτελεί ομαλή μετάβαση από τον “άβακα” στον κυρίως κίονα. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό των δωρικών κιόνων είναι ότι οι αιχμές των ραβδώσεών τους είναι οξύες και όχι επίπεδες όπως στον Ιωνικό και τον Κορινθιακό. Θριγκός : Ο θριγκός στα δωρικά κτήρια αποτελείται από δύο μέρη: Το επιστύλιο και τη δωρική ζωφόρο. Το επιστύλιο (η ζώνη που ακουμπά ακριβώς πάνω στους κίονες) χαρακτηρίζεται από την απουσία διακοσμητικών στοιχείων με εξαίρεση μία λεπτή ταινία στο ανώτερο μέρος της, που αποτελεί συνέχεια της διακόσμησης των τριγλύφων που βρίσκονται ακριβώς από πάνω. Στη δωρική ζωφόρο, υπάρχει μία συνεχής εναλλαγή από τρίγλυφα και μετόπες. Τα τρίγλυφα είναι τρία μακρόστενα και κάθετα λαξεύματα στο μάρμαρο. Το σχέδιό τους καθιερώθηκε ώστε να θυμίζει τα ξύλινα δοκάρια που στέγαζαν παλιότερα τους ναούς. Γι’ αυτόν τον λόγο, κάτω ακριβώς από το κάθε ένα (σκαλισμένα στο επιστύλιο) βρίσκονται απομιμήσεις των καρφιών που συγκρατούσαν κάποτε τις ξύλινες δοκούς, που ονομάζονται “σταγόνες“. Οι μετόπες βρίσκονταν ανάμεσα στα τρίγλυφα και ήταν είτε απλά κομμάτια μαρμάρου, είτε έφεραν γραπτές ή ανάγλυφες παραστάσεις. Κατά την αρχαιότητα, τα τρίγλυφα ήταν βαμμένα μπλε ενώ οι μετόπες κόκκινες. Το πρόβλημα της γωνιακής τριγλύφου : Το σημαντικότερο πρόβλημα στον σχεδιασμό των δωρικών ναών είναι το λεγόμενο “πρόβλημα της γωνιακής τριγλύφου”. Κάθε τρίγλυφος ήταν έτσι τοποθετημένη ώστε να βρίσκεται ακριβώς πάνω από κίονα. Αυτό όμως ήταν αδύνατο να συμβεί στους γωνιακούς. Για τον λόγο αυτό έγιναν διάφορες δοκιμές αρκετά ατυχείς (όπως για παράδειγμα η μεγέθυνση των γωνιακών τριγλύφων). Η λύση δόθηκε με την κατασκευή του Παρθενώνα. Εκεί, οι γωνιακοί κίονες μεταφέρθηκαν λίγο πιο κοντά στους παραπλήσιούς τους και το πλάτος των μετώπων μεγάλωνε σταδιακά προς το κέντρο. Με αυτόν τον τρόπο το μάτι του θεατή ξεγελιέται και δίνει μία συμμετρία στο όλο κτίσμα. Ο κίονας: Ο κίονας στον ιωνικό ρυθμό αποτελείται από ραβδώσεις που καταλήγουν σε καμπύλες, ενώ στο δωρικό ρυθμό οι ραβδώσεις καταλήγουν σε ακμές (μύτες). Το κιονόκρανο : Ο κίονας καταλήγει στο κιονόκρανο. Στο δωρικό ρυθμό αποτελείται από τον εχίνο και τον άβακα, ενώ στον ιωνικό από τις έλικες και τον άβακα. Κιονοστοιχία : Κιονοστοιχία λέγεται η σειρά κιόνων που τοποθετούνται γύρω και μέσα σε οικοδομήματα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι κιονοστοιχίες κατά την αρχαία αρχιτεκτονική τοποθετούνταν κυρίως σε ναούς, για σχηματισμό στοών, για υποστήριξη στέγης καθώς και για τη διαίρεση ενός οικοδομήματος σε κλίτη. Η εξωτερική περιμετρική κιονοστοιχία λεγόταν “περίστασις” ή “πτερόν“. Οι κιονοστοιχίες σχηματίζονταν με βάση ειδικών κανόνων αναλογιών, του αριθμού των κιόνων, της μεταξύ τους απόστασης, (με βάση τη διάμετρο του κίονα), καθώς επίσης και από το ρυθμό αυτών. Έτσι οι αναλογίες καθορίζονταν ακριβώς κατά το πλάτος μόνο του οικοδομήματος και ποτέ κατά το ύψος. Α. Η κιονοστοιχία ανάλογα του αριθμού των κιόνων ήταν τετράστυλη, εξάστυλη, οκτάστυλη, δεκάστυλη, δωδεκάστυλη όταν η πρόσοψη του οικοδομήματος είχε 4, 6, 8, 10, ή 12 κίονες αντίστοιχα. Εκ του αριθμού δε των κιονοστοιχιών πέριξ του οικοδομήματος, συνηθέστερα ναού, αυτός λεγόταν: Περίπτερος, όταν έφερε περιμετρικά μία κιονοστοιχία, Δίπτερος, όταν έφερε περιμετρικά δύο κιονοστοιχίες, και Ψευδοδίπτερος, όταν έφερε στις μεν στενές πλευρές διπλή κιονοστοιχία ενώ στις μακρές μόνο μία, εξωτερική. Β. Επίσης ανάλογα της μεταξύ των κιόνων απόστασης η κιονοστοιχία χαρακτηρίζεται με βάση τη διάμετρο του κίονα σε: Πυκνόστυλη, όταν το μεταξύ των κιόνων κενό είναι ίσο με το 1,5 της διαμέτρου του κίονα, σε Σύστυλη, όταν το κενό είναι ίσο με 2 διαμέτρους, σε Εύστυλη, όταν το κενό είναι ίσο με 2,5 διαμέτρους, σε Διάστυλη, όταν το κενό είναι ίσο με 3 διαμέτρους και σε Αραιόστυλη, όταν το κενό είναι μεγαλύτερο των 3 διαμέτρων. Οπισθόδομος : Με τον όρο οπισθόδομος στην αρχιτεκτονική του αρχαιοελληνικού ναού εννοείται ο οπίσθιος χώρος του αρχαίου ελληνικού ναού με είσοδο από το εξωτερικό του οικοδομήματος, διαμορφωμένη με δύο κίονες ανάμεσα στις παραστάδες των μακρών τοίχων. Άλλοτε ο οπισθόδομος ήταν πλήρως απομονωμένος από τον σηκό, ενίοτε όμως επικοινωνούσε μαζί του μέσω θύρας. Ο οπισθόδομος κατείχε πιθανώς τη θέση του θησαυροφυλακίου οπότε και φυλασσόταν με κιγκλιδώματα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ναών με οπισθόδομο είναι εκτός άλλων : o Ναός του Δία στην Ολυμπία, o Παρθενώνας στην Ακρόπολη της Αθήνας, o Ναός Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας, o Ναός της Αθηνάς στην Λίνδο, o Ναός του Διονύσου στην Τέω, o Ναός της Αθηνάς στην Αίγινα και Ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Πρόναος : Πρόναος ή πρόδομος ονομάζεται ο χώρος στους αρχαίους ελληνικούς ναούς που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του ναού και επιτρέπει την πρόσβαση στο εσωτερικό του κυρίως ναού. Ο πρόναος σχηματίζεται από τον μπροστινό τοίχο του ναού και το αέτωμά του που στηρίζεται ή μόνο σε κολώνες, ή σε κολώνες και τις παραστάδες των μακρών τοίχων, ή μόνον στις παραστάδες των μακρών τοίχων. Όταν το αέτωμα στηρίζεται μόνο σε κολώνες, τότε ο πρόναος (και γενικά ο ναός) ονομάζεται πρόστυλος. Όταν το αέτωμα στηρίζεται μόνο στις παραστάδες, τότε ο πρόναος ονομάζεταιάστυλος. Σηκός : Σηκός ονομάζεται ο κύριος εσωτερικός χώρος στους αρχαίους ελληνικούς ναούς. Ήταν αποκλειστικά αφιερωμένος και χρησίμευε για την φύλαξη του αγάλματος της θεάς ή του θεού, για αυτό και ήταν κλειστός για το κοινό, αφού οι τελετές και οι θυσίες γίνονταν στον βωμό που βρίσκονταν έξω από τον ναό. Ο σηκός ήταν ένας κλειστός χώρος χωρίς παράθυρα. Το φως έμπαινε από την είσοδο. Στους μεγαλύτερους ναούς, ο σηκός περιείχε κίονες που στήριζαν την οροφή. Οι αρχαιότεροι ναοί (π.χ. στην Δήλο) περιείχαν μια κεντρική κιονοστοιχία. Αργότερα συναντάμε συνήθως δύο κιονοστοιχίες, οι οποίες διαμοιράζανε τον χώρο του σηκού σε τρείς διαδρόμους: δύο στενούς πλαϊνούς και έναν φαρδύτερο στην μέση. Η διαρρύθμιση αυτή έγινε κανόνας, αφού αργότερα, στον δωρικό ρυθμό συναντούμε τις εσωτερικές κιονοστοιχίες, ακόμα και σε μικρούς ναούς που δεν είχαν ανάγκη στηρίγματος. Ιδικά στους ναούς δωρικού ρυθμού συναντάμε διώροφες κατασκευές, που διαμοιράζανε τον σηκό σε πάνω και κάτω όροφο. Στον πάνω όροφο, την Hyperoa, π.χ. στον ναό της Αφαίας στην Αίγινα, βρισκόταν έκθεση αγαλμάτων δεξιά και αριστερά. Υπάρχει και η παραλλαγή του υπαίθριου σηκού, όπου ο εσωτερικός χώρος του ναού δεν είναι σκεπασμένος, αλλά περιέχει μια εσωτερική αυλή. Στον σηκό του Παρθενώνα, οι κιονοστοιχίες αντί να χωρίζουν τον χώρο σε διαδρόμους τον περιβάλουν σε ημικύκλιο σχηματισμό U. Άδυτο : Το άδυτο ήταν ένας από τους εσωτερικούς χώρους των αρχαίων ναών. Ήταν ένας ιδιαίτερος χώρος, τμήμα του κυρίως ναού, αλλά με ενδιάμεσο τοίχο, έτσι ώστε να μην είναι προσβάσιμος. Ορισμένοι μόνο ναοί είχαν άδυτο, ιδιαίτερα εκείνοι που φιλοξενούσαν μαντείο ή θεούς με ιαματικές ικανότητες είχαν το άγαλμα της θεότητας μέσα στο άδυτο κάνοντάς το με αυτό τον τρόπο πιο απομονωμένο από τους θνητούς. Στο άδυτο επιτρεπόταν η είσοδος μόνο στους ιερείς του ναού. Χαρακτηριστικό είναι το άδυτο του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς, όπου η Πυθία καθισμένη στον τρίποδα ανακοίνωνε τον χρησμό του Θεού, τον οποίο εν συνεχεία οι ιερείς μετέφεραν στον εκάστοτε που είχε ζητήσει την βοήθεια. Ξέρουμε ότι το άδυτο ήταν χωρισμένο από τον σηκό, αφού έτσι το αναφέρει ο Μάρκος Ανναίος Λουκανός. Στην Ελλάδα οι αρχαίοι ναοί είχαν άδυτο μόνο στην αρχαϊκή εποχή, ενώ στην Μεγάλη Ελλάδα συναντάμε άδυτο και σε ναούς της κλασικής εποχής, π.χ. στην Σελινούντα. ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Ο Ιωνικός ρυθμός είναι ένας από τους τρεις αρχαίους κλασικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς. Κατατάσσεται μεταξύ του Δωρικού και του Κορινθιακού ρυθμού. Κύρια στοιχεία διάκρισης των ρυθμών αυτών είναι η ζωφόρος, τα κιονόκρανα και οι κιονοστοιχίες των αρχαίων κτισμάτων. Διακρίνουμε μεταξύ του Μικρασιατικού Ιωνικού ρυθμού και του Αττικού Ιωνικού ρυθμού, οι οποίοι έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά ως προς τη βάση του στύλου και της ζωφόρου. Χαρακτηριστικές παραλλαγές είναι επίσης και η Ρωμαϊκή Ιωνική, καθώς και η Γερμανική Ιωνική. Ιστορική εξέλιξη Ο Ιωνικός ρυθμός αρχίζει να εμφανίζεται από τις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα, και μάλιστα στα παράλια της μικρασιατικής Ιωνίας, στα νησιά του Αιγαίου και στην Αττική. Το όνομα προέρχεται από τους Ίωνες. Μετά τη διείσδυση των Δωριέων κατά την κάθοδο των Δωριέων μετατοπίστηκε η εμφάνισή τους κυρίως προς τα ανατολικά, στα νησιά του Αιγαίου και στα δυτικά παράλια της μικράς Ασίας. Στην περιοχή της Αθήνας όμως επικράτησαν. Σε σύγκριση με τον Δωρικό ρυθμό, ο Ιωνικός ρυθμός έχει διάφορες μικρές παραλλαγές. Τον 4ο π.Χ. αιώνα άρχισε να τυποποιείται και να ξεχωρίζει καθαρά από τον δωρικό ρυθμό. Mια από τις ρίζες του Ιωνικού ρυθμού βρίσκεται στις λίθινες κατασκευές των Κυκλάδων, όπως παρατηρούμε στον Ιωνικό ρυθμό που παρουσιάζεται στην Αθήνα. Γενικό χαρακτηριστικό όμως είναι η εξαιρετική ιδιομορφία, δηλαδή η ελευθερία που είχαν οι διάφοροι αρχιτέκτονες να αναπτύξουν το δικό τους τοπικό στιλ. Παραδείγματα είναι το τοπικό στιλ της Σάμου ή της Εφέσου με διαφορετικές βάσεις στις κολώνες τους. Αργότερα ο Ιωνικός ρυθμός τυποποιήθηκε και διαδόθηκε. Η βάση του στύλου όπως την βρίσκουμε στην Αθήνα διαδόθηκε και στην Μικρά Ασία (αν κει εκεί συνδυάζεται με τον πλίνθο), και η ζωφόρος που αρχικά εμφανίστηκε στα νησιά έκανε την πορεία διάδοσής του στην Μικρά Ασία μέσω Αθήνας. Δομή του Ιωνικού Ρυθμού : Η δομή του Ιωνικού ρυθμού, αν και ομοιάζει με αυτή του Δωρικού ρυθμού, έχει ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η βάση : Το θεμέλιο και η βάση του κτηρίου στον Ιωνικό ρυθμό αποτελείται από τον στερεοβάτη που είναι το θεμέλιο και το κρηπίδωμα που είναι τα σκαλάκια. Το θεμέλιο είναι χτισμένο πάνω και μέσα στο έδαφος και προεξέχει μόνο η πάνω επιφάνειά του, η ευθυντηρία. Πάνω στο θεμέλιο είναι χτισμένο το κρηπίδωμα, που σχηματίζει τρεις αναβαθμούς (σκαλάκια). Ο τελευταίος αναβαθμός ονομάζεται στυλοβάτης επειδή επάνω στην επιφάνεια αυτή τοποθετείται η βάση των κατακόρυφων στύλων. Στους αρχαιότερους ναούς Ιωνικού ρυθμού τα σκαλάκια μερικές φορές λείπουν, ενώ ο στυλοβάτης είναι κατευθείαν πάνω στην ευθυντηρία. Από τον 5ο π.Χ. αιώνα και μετά αρχίζει να διαδίδεται η κατασκευή με τα σκαλάκια, τα οποία στον 4ο και τον 3ο. π.Χ. αιώνα παίρνουν μερικές φορές τεράστιες διαστάσεις, ή έχουν περισσότερα από τρία σκαλάκια. Στο Αρτεμίσιο (βλ. τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου) για παράδειγμα βρίσκουμε δέκα σκαλοπατάκια. Ο κίονας : Σε αντίθεση με τον δωρικό ρυθμό ο κίονας δεν στηρίζεται πάνω στον στυλοβάτη, παρά έχει την δική του βάση. Στους ιωνικούς ναούς της Μικράς Ασίας η βάση συνήθως αποτελείται από μία τετράγωνη πλάκα, τον λεγόμενο πλίνθο. Πάνω στον πλίνθο ακολουθούν διάφορα επιστρώματα που έχουν σχήμα στρογγυλό, και τερματίζουν με εξόγκωση ή προεσοχή. Τα επιστρώματα αυτά συνήθως είναι διακοσμημένα με οριζόντιες αυλακιές. Στον αττικό ιωνικό ρυθμό συχνά συναντάμε βάσεις χωρίς πλίνθο, αλλά με ιδιαίτερα διογκωμένη στρογγυλή βάση. Οι κίονες σε σύγκριση με τους κίονες του δωρικού ρυθμού είναι λεπτότεροι, στενεύουν ελαφρώς προς τα πάνω, και έχουν κατακόρυφες αυλακιές. Τα αυλάκια αντί να συνδέονται μεταξύ τους με οξείες κόψεις, χωρίζονται με μικρές επίπεδες επιφάνειες που είναι ανάμεσά τους. Συνήθως συναντάμε μεταξύ 20 και 24 αυλακιών σε κάθε κίονα, ενώ 24 είναι η κατά προτίμηση κλασική διαρρύθμιση. Το κιονόκρανο είναι λεπτεπίλεπτο, στηρίζεται πάνω στον αστράγαλο, μια λεπτή πλάκα μεταξύ του κίονα και του κιονόκρανου. Έχει πολλά και φαρδιά διακοσμητικά ανάγλυφα και καταλήγει στους κοχλίες δεξιά και αριστερά, πάνω στους οποίους στηρίζεται ένας λεπτός άβακας διακοσμημένος με κυματισμούς. ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ (447 - 432 π.Χ.) Ο μεγάλος ναός της Αθηνάς Παρθένου, της προστάτιδος της Αθήνας, δεσπόζει στην κορυφή του λόφου της Ακροπόλεως. Αρχικά ονομαζόταν «εκατόμπεδος νεώς» (είχε μήκος 100 αττικών ποδών) ή απλώς «νεώς» (570-566 π.Χ.)· ο όρος ‘εκατόμπεδος’ αναφερόταν κυρίως στο κεντρικό τμήμα του ναού, όπου βρισκόταν το λατρευτικό άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου, γι’ αυτό και ο ναός απεκαλείτο επίσης «Παρθενών» (οίκος της Παρθένου). Από τα χρόνια του Δημοσθένους και εξής η ονομασία «Παρθενών» δήλωνε ολόκληρο το ναϊκό οικοδόμημα. Ήδη μετά τη νίκη επί των Περσών στο Μαραθώνα το 490 π.Χ. είχε αρχίσει η ανέγερση ενός μεγάλου εξάστυλου ναού προς τιμήν της θεάς, του λεγόμενου Προ-Παρθενώνος, ο οποίος έμεινε ημιτελής και κατεδαφίσθηκε από τους Πέρσες. Μερικοί μελετητές υποστηρίζουν ότι του Προ-Παρθενώνος προϋπήρξε μέσα στον 6ο αι π.Χ. ένας πώρινος Πρωταρχικός ναός, ο “Urparthenon” ή «παππούς του Παρθενώνος», όμως κάποια από τα λείψανα που του έχουν αποδοθεί ίσως να ανήκαν στον παρακείμενο «αρχαίο νεώ» της Αθηνάς. Ο Αρχαϊκός αυτός πρόδρομος του κλασσικού Παρθενώνος, που ανάγεται στα χρόνια των Πεισιστρατιδών (περ. 520 π.Χ.), ήταν δωρικός περίπτερος ναός (κιονοστοιχία 6×12), με σχεδόν τετράγωνο σηκό στα ανατολικά και έναν αντίστοιχο μικρότερο χώρο προς τα δυτικά, προς τον οποίο ανοίγονταν δύο διαδοχικά δωμάτια. Πάνω από τις στενές πλευρές του σηκού το κτίριο περιέτρεχε ανάγλυφη ιωνική ζωφόρος. Τα αετώματα ήταν καμωμένα από παριανό μάρμαρο· στο δυτικό λιοντάρια επιτίθενται σε ταύρο, ενώ στο ανατολικό εικονιζόταν το προσφιλές στους Αθηναίους θέμα της Γιγαντομαχίας. Κατά μία άλλη άποψη, στην ίδια θέση προηγήθηκε ακόμη ένας, αρχαιότερος του “Urparthenon” ναός στα τέλη του 7ου ή στις αρχές του 6ου αι. π.Χ., θεωρία που παραμένει αναπόδεικτη. Ο Παρθενών ήταν το πρώτο και το πιο σημαντικό από τα κτίρια που ανοικοδόμησαν οι Αθηναίοι έπειτα από τις καταστρεπτικές συνέπειες της περσικής εισβολής του 480 π.Χ. στην Αθήνα και αποτέλεσε το συμβολικό και ουσιαστικό επίκεντρο του μεγαλεπήβολου οικοδομικού προγράμματος που εφαρμόσθηκε στην πόλη με πρωτοβουλία του Περικλέους. Η οικοδόμηση του ναού ξεκίνησε το 447 π.Χ. από τους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη, υπό τη γενική εποπτεία του Φειδίου. Ο ναός με το λατρευτικό άγαλμα της Αθηνάς εγκαινιάσθηκε εννέα χρόνια αργότερα, το 448 π.Χ., ενώ οι εργασίες στον γλυπτό διάκοσμο συνεχίστηκαν έως το 432 π.Χ.. ΠΩΣ ΧΤΙΣΤΗΚΕ Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ Η πεποίθηση ότι ο Παρθενώνας είναι το σημαντικότερο και τελειότερο κτίσμα στον κόσμο είναι βαθιά ριζωμένη στη σκέψη μας. Όμως ο Παρθενώνας, ως ιδεολογικό, καλλιτεχνικό και αρχιτεκτονικό πρότυπο, είναι σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη. Ο ναός παρέμενε ουσιαστικά άγνωστος για εκατοντάδες χρόνια και μόνο με την εκ νέου ανακάλυψη του αρχαίου ελληνικού κόσμου, το 18ο και 19ο αιώνα, αναγνωρίστηκε ως το σπουδαιότερο μνημείο του δυτικού πολιτισμού. Η σημασία του Παρθενώνα Από τη στιγμή που η δυτική σκέψη επιχείρησε μια συνολική ερμηνεία της πορείας της ανθρωπότητας με κριτήριο την πολιτισμική και κοινωνική σχέση των διαδοχικών εποχών της, η Ελλάδα των κλασικών χρόνων κατάκτησε μια ξεχωριστή θέση: αναγνωρίστηκε ότι στην αθηναϊκή δημοκρατία, για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, όλες οι δημιουργικές εκφράσεις μιας κοινωνίας κορυφώθηκαν ταυτόχρονα. Κι αφού κάθε σημαντικό δημιούργημα μιας κοινωνίας αποτελεί πιστή έκφραση του πνεύματος της εποχής, ο Παρθενώνας αναγνωρίστηκε ως η τελειότερη έκφρασή της. Γιατί σε ένα και μόνο κτίριο, ένα έργο τέχνης στο σύνολό του, δε συνοψίστηκε μόνο η δεινότητα των δημιουργών του αλλά η ιδανική σύνθεση της πολιτικής και φιλοσοφικής σκέψης της κοινωνίας που το δημιούργησε. Γιατί χτίστηκε ο Παρθενώνας Ο Περικλής αναδεικνύεται ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης. Σκοπός του ήταν να επιβάλει την Αθήνα όχι μόνο ως στρατιωτικοπολιτική δύναμη αλλά και ως "παίδευσιν της Ελλάδος" Γι’ αυτό αποφάσισε να προωθήσει την ανέγερση μνημείων που θα την δόξαζαν. Ο Πλούταρχος, βέβαια, αποκαλύπτει έναν ακόμα λόγο: τα έργα της Ακρόπολης ήταν στην πραγματικότητα ένα γιγάντειο για την εποχή πρόγραμμα δημόσιων έργων, το οποίο θα εξασφάλιζε απασχόληση στους ανέργους και ομαλότερη κατανομή του πλούτου στους Αθηναίους πολίτες. Αυτός ήταν κι ένας από τους λόγους που συμμετείχαν στο έργο κυρίως ελεύθεροι πολίτες και όχι δούλοι. Προετοιμασίες Το έργο είχε σχεδιαστεί εξαρχής μεγαλεπήβολο. Ο Περικλής, οι αρχιτέκτονες Ικτίνος και Καλλικράτης και ο γλύπτης Φειδίας, που είχε αναλάβει τη γενική εποπτεία των εργασιών, στόχευαν πολύ ψηλά. Ο Παρθενώνας είναι ο μεγαλύτερος δωρικός ναός του ελληνικού κόσμου που ολοκληρώθηκε και ο μοναδικός κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου από μάρμαρο. Ο ναός σχεδιάστηκε με δεδομένο ότι θα στέγαζε το άγαλμα της θεάς, ύψους δώδεκα μέτρων, κι αυτό ήταν που επέβαλε τις μεγάλες του διαστάσεις. Είναι ακόμα το μόνο κτίσμα στο οποίο εφαρμόστηκαν με τον πληρέστερο τρόπο οι τεχνικές λάξευσης του μαρμάρου με σχολαστική ακρίβεια, πράγμα που επιβάρυνε ιδιαίτερα το κόστος κατασκευής. Επίσης κόστισαν πολύ τόσο ο ασυνήθιστα πλούσιος γλυπτικός του διάκοσμος όσο και τα πολύτιμα υλικά που χρειάστηκαν για το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Σε εννέα μόλις χρόνια Τα έργα στην Ακρόπολη ξεκίνησαν το 447 π.Χ. με την ανέγερση του Παρθενώνα. Κατάπληξη προκαλεί ακόμα και σήμερα η ταχύτητα εκτέλεσης του έργου. Το 438 π.Χ., εννέα μόλις χρόνια μετά την έναρξη των εργασιών, ο ναός ήταν έτοιμος να αφιερωθεί στη θεά, το χρυσελεφάντινο άγαλμα της οποίας στέγαζε ήδη. Απέμενε μόνο η διακόσμηση των αετωμάτων, που πήρε άλλα έξι χρόνια. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν πολλά δημόσια κτίρια στην Αγορά και στους πρόποδες της Ακρόπολης, αλλά και άλλοι μεγάλοι ναοί, όπως του Ηφαίστου (στο Θησείο) και του Ποσειδώνα (στο Σούνιο). Μόλις τελείωσε ο Παρθενώνας άρχισε η κατασκευή ενός άλλου μεγαλεπήβολου και δαπανηρότατου έργου στην Ακρόπολη: των Προπυλαίων. Κατόπιν ακολούθησε - αφού είχε πεθάνει πλέον ο Περικλής, αλλά σύμφωνα με το δικό του πρόγραμμα- ο ναός της Νίκης. Τα έργα στην Ακρόπολη ολοκληρώθηκαν τριάντα χρόνια μετά την κατασκευή του Παρθενώνα, το 406 π Χ., με την αποπεράτωση του Ερεχθείου. Το εργοτάξιο Ο ναός χτίστηκε με μάρμαρο! Το συμπαγές βάθρο και θεμέλιο του νέου ναού είχε ογδόντα μέτρα μήκος και δώδεκα μέτρα ύψος. Το μάρμαρο ήρθε από την Πεντέλη. Πολλοί Αθηναίοι, όπως και τεχνίτες από την Ιωνία και τις Κυκλάδες, εργάστηκαν στο νέο λατομείο υπό την καθοδήγηση των αρχιτεκτόνων. Στα ικριώματα της Ακρόπολης, τοποθετούσαν τους κατώτερους σπονδύλους των κιόνων, αποσπούσαν τα καλύτερης ποιότητας κομμάτια μαρμάρου και έκαναν επιτόπου την πρώτη επεξεργασία των κιονοκράνων, των "ημίεργων", ώστε να φτάσουν στην Ακρόπολη, να τελειοποιηθούν και να τοποθετηθούν αμέσως μόλις ο τελευταίος σπόνδυλος κάθε κίονα μπει στη θέση του. Οι ρόλοι των ανθρώπων που συμμετείχαν σ’ ένα μεγάλο έργο στον αρχαίο κόσμο ήταν εντελώς διαφορετικοί από τους σημερινούς. Ούτε τα τεχνικά μέσα για τους αρχαίους αρχιτέκτονες και γλύπτες ήταν με τον ίδιο τρόπο δεδομένα, όπως είναι για τους σημερινούς αρχιτέκτονες τα σχεδιαστικά υλικά, τα "έτοιμα" μηχανήματα, τα εμπορικά δομικά και άλλα υλικά. Ένας αρχαίος αρχιτέκτονας ήταν πολύ συχνά υπεύθυνος για τη σχεδίαση των μηχανικών μέσων και τη χειρωνακτική εκτέλεση υποδειγμάτων για τους τεχνίτες του. Ένας καλός λατόμος είχε πολύ συχνά στη σκέψη του πολλά από τα προβλήματα του γλύπτη ή του αρχιτέκτονα κι έκανε υπολογισμούς που απαιτούσαν συνολική πνευματική καλλιέργεια. Έπρεπε να παρατηρεί, να αξιολογεί και να διαχειρίζεται ένα πολύ δύσκολο υλικό όπως είναι το μάρμαρο. Έπρεπε να συλλαμβάνει πολύπλοκους συνδυασμούς γεωλογικών, γεωμετρικών, καλλιτεχνικών και μηχανικών παραγόντων. Ένας άξιος τεχνίτης ήταν φυσικό να έχει θεωρητικά ενδιαφέροντα. Αν τα συνδύαζε και μ’ ένα ξεχωριστό ταλέντο, τότε ήταν δυνατό να εξελιχθεί σε αρχιτέκτονα. Τεχνίτες και εργαλεία Ο αρχιτέκτονας Μανόλης Κορρές στο βιβλίο του Από το Λατομείο στον Παρθενώνα (εκδόσεις Μέλισσα) ισχυρίζεται ότι σήμερα, με την υπάρχουσα τεχνολογία, θα ήταν αδύνατο να χτιστεί ο Παρθενώνας στα οχτώ μόνο χρόνια που τον έχτισαν οι αρχαίοι. Ένα από τα μυστικά της κατασκευής ήταν η μεταλλουργία των λιθοξοϊκών εργαλείων και η απίστευτη επιδεξιότητα των αρχαίων λιθοξόων. Από την ποιότητα των ιχνών που άφησαν στα μάρμαρα, φαίνεται ότι τα εργαλεία τους ήταν πολύ ανώτερα από τα σημερινά. Είναι προφανές ότι εκείνη την εποχή είχαν καταλήξει σε κάποιες αξεπέραστες μεταλλουργικές συνταγές, μετά από πολύ αυστηρή πειραματική έρευνα. Η μορφή του ναού Πέρα από το μέγεθος του ναού, εξαιρετική και τεχνικά ιδιαίτερα περίπλοκη ήταν η διακόσμησή του. Ο Παρθενώνας είναι ο μόνος δωρικός ναός που έφερε γλυπτές παραστάσεις σε όλες του τις μετόπες - 92 τον αριθμό- και που ο σηκός του περιβαλλόταν από μια συνεχή ιωνική ζωφόρο μήκους 160 μέτρων. Ο συμβολισμός σ’ ολόκληρο το γλυπτό διάκοσμο αποσκοπούσε στο να κάνει επίκαιρη την ιστορία της πόλης μέσω των θρύλων. Στο ανατολικό αέτωμα, η γέννηση της Αθηνάς. Στο δυτικό, η έρις της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα, με αντικείμενο την κατοχή της Αττικής. Στις μετόπες κυριαρχούσε ο μυθολογικός κύκλος του Θησέα, του ήρωα και οικιστή της Αθήνας. Υπήρχαν ακόμα η Κενταυρομαχία, η Αμαζονομαχία, η Γιγαντομαχία και η Ιλίου Πέρσις, που συμβόλιζαν τις νίκες των ελλήνων κατά των βαρβάρων. Ωστόσο, ο λεπτότερος συμβολισμός ήταν εκείνος της ζωφόρου, που ιστορούσε την ιερή πομπή των Παναθηναίων. ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ Ο μέγας ναός που υψώνεται στο μέσον της Ακροπόλεως κατασκευάστηκε σε απίστευτα σύντομο χρόνο, από το 447 ως το 438 π.Χ. από τους σπουδαιότερους αρχιτέκτονες και γλύπτες της εποχής και από τους καλύτερους τεχνίτες που γνώρισε ως τώρα ο κόσμος. Όμως δεν είναι αυτός ο πρώτος μαρμάρινος ναός σ’ αυτή τη θέση. Σαράντα χρόνια πριν είχε αρχίσει η οικοδόμηση ενός άλλου ναού, του λεγόμενου Προπαρθενώνος. Η καταστροφή του Προπαρθενώνος από τους Πέρσες (480 π.Χ.) δεν ακολουθήθηκε από απλή ανοικοδόμηση, αλλά πολύ περισσότερο από μία τελείως νέα δημιουργία, τον Κλασικό ή Περίκλειο Παρθενώνα. Ο Προπαρθενών άρχισε να κτίζεται μετά από την μάχη του Μαραθώνος (490 π.Χ.) και ήταν σχεδόν τόσο μεγάλος όσο ο κλασικός ναός. Μάλιστα ακόμη μεγαλύτερο ήταν το συμπαγές βάθρο του, ο Στερεοβάτης, το οποίο αξιοποιήθηκε στη συνέχεια ως βάθρο του κλασικού Παρθενώνος. Το βάθρο αυτό μακρύτερο (~77m) από τον κλασικό ναό (72.50) εξέχει ως σήμερα κατά μήκος της ανατολικής πλευράς, έχει δε εξ ίσου εντυπωσιακό ύψος καθ’ όσον η βάση του συναντά τον στερεό βράχο σε βάθος 11 μέτρων, όπως έδειξαν οι ανασκαφές. Οι κίονες του Προπαρθενώνος 6 τον αριθμό στις στενές προσόψεις και 16 στις μακρές πλευρές ήσαν της αυτής διαμέτρου με εκείνους του κλασικού ναού. Με την αποφασιστική νίκη στις Πλαταιές (479 π.Χ.), ο περσικός κίνδυνος απωθείται και αργότερα εκμηδενίζεται (Ευρυμέδων 466 π.Χ.), όμως ως τα μέσα του αιώνος ελάχιστα μη αμυντικά έργα εκτελούνται στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Αττική. Τα ιερά αν δεν παραμένουν ως ερείπια, όπως και ο ημιτελής Προπαρθενών, απλώς επισκευάζονται πρόχειρα. Συγγραφείς από τον επόμενο αιώνα και εξής πιστεύουν, ότι οι Έλληνες ανέβαλαν επί τόσο χρόνο την ανοικοδόμηση, τηρούντες τον Όρκο που έδωσαν στις Πλαταιές να διατηρήσουν άσβεστη την ανάμνηση της εθνικής συμφοράς και ζωηρή τη συνείδηση του καθήκοντος προς την πατρίδα. Κατά τη δόμηση του βορείου τείχους (Θεμιστόκλειον) της Ακροπόλεως ενσωματώθηκαν σ’ αυτό ολόκληρα τμήματα, αλλά και μεμονωμένοι λίθοι των κατεστραμμένων ναών, ώστε να εκτίθενται στην κοινή θέα ως ιστορική υπόμνηση. Ανάμεσά τους και δεκάδες μεγάλοι σπόνδυλοι των κιόνων του Προπαρθενώνος. Τα υλικά αυτά όσα ακόμη παραμένουν στη θέση τους, στη σκιερή αυτή πλευρά του τείχους, φαίνεται ότι και σήμερα ακόμη μεταδίδουν τα μελαγχολικά τους μηνύματα. Όμως άλλα μάρμαρα του αρχικού ναού, πολύ περισσότερα, εκατοντάδες σπονδύλων, υπάρχουν ακέραια, μάλιστα όχι πολύ μακριά, χωρίς ωστόσο η ύπαρξή τους αυτή να είναι αισθητή! Χρησιμοποιήθηκαν με μικρές αναπροσαρμογές για την ανέγερση του Περίκλειου ναού και υφίστανται ως σήμερα ενσωματωμένα σ’ αυτόν ως αναπόσπαστο και μάλιστα μεγάλο μέρος του. Η ισότητα των κιόνων του παλαιότερου και του νεότερου ναού θα ήταν απίθανη σύμπτωση αν δεν είχαν συντρέξει σοβαροί λόγοι για να επιβάλλουν τη διαφύλαξη του πολυτιμότατου και επί το πλείστον αχρησιμοποίητου οικοδομικού υλικού του Προπαρθενώνος και στη συνέχεια την ισχύ ειδικών προδιαγραφών για την αρχιτεκτονική του κλασικού ναού ώστε να εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση, δηλαδή επαναχρησιμοποίηση του αρχαιότερου υλικού. Αυτή η πρόνοια, από μόνη της μέγα δίδαγμα φρόνησης, αποσκοπούσε όχι μόνο στην επίτευξη σπουδαίας εξοικονόμησης δημοσίων χρημάτων — και είναι μεγάλη αρετή ο σεβασμός των δημοσίων, αλλά ακόμη αποσκοπούσε, με τον καλλίτερο τρόπο, και σε μια ηθική αποκατάσταση καθ’ όσον εξουδετέρωνε σε μεγάλο βαθμό ένα από τα τετελεσμένα γεγονότα του πολέμου, την αχρήστευση δηλαδή του υπό κατασκευή ναού. Τώρα το επί δεκαετίες αριστευμένο υλικό θα ήταν και πάλι χρήσιμο, μάλιστα στο ακέραιο! Την ταπείνωση ακολουθούσε κατ’ αυτόν τον τρόπο η ανάκτηση της αρχικής αξίας. Όμως για τους αρχιτέκτονες οι δυσκολίες θα ήσαν πολύ περισσότερες. Ως τότε εξάστυλη πρόσοψη ήταν ουσιαστικά ο κανών για τους περίπτερους δωρικούς ναούς και η οκτάστυλη μόνο για τους δίπτερους ιωνικούς ναούς. Το πλάτος του σηκού ήταν συνεπώς ίσο προς 5-1-1 = 3 μεταξόνια κιόνων για δωρικούς και 7-2-2 = 3 επίσης μεταξόνια για τους ιωνικούς ναούς (εικ. 3). Η συμφωνία αυτή δεν είναι συμπωματική. Καθώς η ιστορική εξέλιξη αρχίζει από έναν απλό σηκό με πλάτος τριών μεταξονίων κιόνων (δίστηλος εν παραστάσει ή τετράστυλος πρόστυλος), και αργότερα προστίθεται η περίσταση, απλή για τους δωρικούς και διπλή για τους μεγαλύτερους ιωνικούς, είναι τεχνικώς εύλογη η αποκρυστάλλωση των δύο τύπων: του εξάστυλου δωρικού και του οκτάστυλου ιωνικού. Έτσι από τους γνωστούς περίπτερους δωρικούς ναούς οι εξάστυλοι αποτελούν αριθμητικώς το σχεδόν καθολικό κανόνα. Αντιθέτως τρεις και μόνον γνωστοί εκτός Αττικής (στην Κέρκυρα, τη Σικελία και την Κυρηναϊκή) οκτάστυλοι δωρικοί ναοί αποτελούν εξαιρέσεις και μάλιστα ανολοκλήρωτες καθ’ όσον ο σηκός τους δεν παρουσιάζει εύρυνση ανάλογη προς εκείνη της εξωτερικής κιονοστοιχίας, αλλά παραμένει στενός, όσος δηλαδή θα ήταν και αν ακόμη δεν είχαν προστεθεί οι δύο κίονες για την διεύρυνση του εξωτερικού περιγράμματος του ναού: Ως τότε ένας ναός επέβαινε ουσιαστικά μεγαλύτερος από έναν προηγούμενο μόνο με αναλογική αύξηση όλων των μερών του. Ο ναός της Ολυμπίας π.χ. είναι πολύ μεγαλύτερος από το ναό της Αφαίας. Όμως επειδή αμφότεροι είναι κανονικοί δωρικοί ναοί δηλαδή εξάστυλοι, η διαφορά μεγέθους επιτυγχάνεται με διαφορά μεγέθους όλων των επί μέρους, δηλαδή των κιόνων, των επιστυλίων των παραστάδων κ.λπ... Όμως η αρχιτεκτονική του Παρθενώνος παραβιάζει τους κανόνες που αναφέραμε. Το οικοδομικό πρόγραμμα απαιτούσε από τους αρχιτέκτονες του ναού έναν εσωτερικό χώρο πολύ ευρύτερο από τον αντίστοιχο του Προπαρθενώνος, ώστε να παρέχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες για την ανάδειξη ενός γιγάντιου και απερίγραπτης τέχνης καλλιτεχνικού έργου, όπως ήταν ασφαλώς η χρυσελεφάντινη Παρθένος. Κανονικά θα έπρεπε χάριν του μεγαλύτερου εσωτερικού χώρου να αυξηθούν και οι κίονες σε πάχος και ύψος τόσο ώστε να αρκούν για μία εξάστυλη πρόσοψη. Όμως η λύση αυτή θα οδηγούσε σε διαμέτρους κιόνων (≈2.30) πολύ μεγαλύτερες από τις διαμέτρους (1.92) των υπαρχόντων σπονδύλων, για την επαναχρησιμοποίηση των οποίων, όμως, υπήρχαν ήδη οι σοβαροί λόγοι που αναφέραμε. Η λύση που έδωσαν οι αρχιτέκτονες είναι φανερή: Η οκτάστυλη πρόσοψη αντί της εξάστυλης. Η λύση αυτή δεν ήταν καθόλου εύκολη, όπως ίσως θα νόμιζε κάποιος αν αγνοούσε τον προβληματισμό της αρχαίας ναοδομίας. Αρκεί μόνο να τονιστεί ότι οι κανόνες αυτής της αρχιτεκτονικής απαιτούσαν την τήρηση αναλογικών σχέσεων μεταξύ μήκους, πλάτους και ύψους, τόσο για το σύνολο, όσο και για τα επί μέρους. Αλλά ανέχονται αυτοί οι κανόνες τη διαταραχή κατά 40% που υφίσταται η αναλογία πλάτους/ύψους με την εύρυνση μιας εξάστυλης πρόσοψης κατά δύο κίονες. Ασφαλώς όχι 40%, ή 2/5 θα ήταν πάρα πολύ. Παρά την αξεπέραστη δυσκολία του προβλήματος των αναλογιών οι αρχιτέκτονες όχι μόνο τόλμησαν, αλλά επέτυχαν με ένα σύνολο μετρικών τροποποιήσεων να εξουδετερώνουν το μεγαλύτερο μέρος της διαταραχής των γενικών αναλογιών. Το άλλο όμως μέρος, αυτό που φαίνεται ως πραγματική διαφορά της αναλογίας μεταξύ Παρθενώνος και Θησείου π.χ. δεν ενοχλεί πλέον. Οι Αρχιτέκτονες του ναού μάλλον το είχαν διαβλέψει: Έργα όπως αυτό δεν οφείλουν πλήρη υποταγή στους κανόνες αφού τα ίδια έχουν το κύρος που επιβάλλει αναθεωρήσεις και ανανεώσεις των κανόνων και των θεωριών. Από μία ορισμένη στιγμή και μετά η κατεύθυνση των συγκρίσεων είχε αντιστραφεί για πάντα. Έτσι ως σήμερα κάθε συγκριτική θεώρηση αρχαίων ή και κλασσικιστικών αρχιτεκτονικών μορφών έχει ως κορυφή της κλίμακος τον Παρθενώνα. Δεν ερωτάται πλέον όπως ίσως την εποχή που ο Ικτίνος σχεδίαζε, το κατά πόσον ο Παρθενών έχει σχέση προς τους κανονικούς δωρικούς ναούς, αλλά αντιστρόφως το κατά πόσον καθ’ ένας απ’ αυτούς έχει σχέση με τον Παρθενώνα. Τα κύρια μέσα με τα οποία μετριάσθηκε η ασυμφωνία των αναλογιών της προσόψεως, ασυμφωνία ως προς τους κανονικούς, δηλ. εξάστυλους ναούς είναι: α. Η πρόσδοση υψηλότερων αναλογιών στους κίονες δηλαδή προσθήκη ύψους χωρίς προσθήκη πάχους β. Η πύκνωση των κιόνων γ. Η διπλάσια του κανονικού συστολή των γωνιακών μεταξονίων δηλαδή πολύ περισσότερο από όσο θα απαιτούσε η απλή αντιμετώπιση του κλασικού προβλήματος της γωνιακής τριγλύφου. Ο Σηκός του Παρθενώνος έχει, χάρις στην εύρυνση της προσόψεως, πλάτος 7-1-1 = 5 μεταξονίων. Οι προσόψεις του σηκού επαναλαμβάνουν την εξωτερική μορφή του ναού, αποτελούνται δηλαδή και αυτές από κίονες, ενώ οι πλευρές του είναι συνεχείς τοίχοι. Παχείς τοίχοι υψώνονται πίσω από τους κίονες της ανατολικής και της δυτικής πλευράς του σηκού. Οι δύο χώροι που σχηματίζονται έξω απ’ αυτούς τους τοίχους και αμέσως πίσω από τους κίονες λέγονται αντιστοίχως Πρόναος και Οπισθόναος. Δύο γιγάντιες θύρες αποτελούν τις εισόδους: Από τον Πρόναο στον Κυρίως ναό και από τον Οπισθόναο στο Δυτικό διαμέρισμα. Οι δύο αυτοί εσωτερικοί χώροι δεν συγκοινωνούσαν αμέσως, επειδή ο μεσότοιχος που τους χώριζε ήταν πλήρης, χωρίς ανοίγματα. Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ (ΚΤΗΡΙΑΚΗ – ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ) Η ύπαρξη του δυτικού διαμερίσματος στον Παρθενώνα, αποτελεί μία ιδιοτυπία. Ανάλογες περιπτώσεις είναι βεβαιωμένες μόνο στους ναούς της Ακροπόλεως. Το Ερεχθείο, ο Προπαρθενών και ο παλαιός ναός της Αθηνάς παρουσίαζαν επίσης διπλή εσωτερική διαίρεση. Η γενική ύπαρξη του φαινομένου μας κάνει να αναγνωρίζουμε σ’ αυτό έναν ιδιαίτερο ναϊκό τύπο μάλλον, το διπλό ναό, και να μη θεωρούμε το δυτικό διαμέρισμα ως ταμείο και μόνο. Εσωτερική διαίρεση με εγκάρσιο μεσότοιχο απαντά συχνά σε αρχαίους ναούς, όμως πρόκειται κατά κανόνα για διαίρεση σε κυρίως ναό και άδυτο με την είσοδο του τελευταίου μόνο από τον κυρίως ναό και όχι από τον τυχόν υπάρχοντα οπισθόναο ή οπισθόδομο. Μία ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί ο ναός του Απόλλωνος στην Κόρινθο. Η αβεβαιότητα ως προς το είδος της λειτουργίας του δυτικού διαμερίσματος του Παρθενώνος, η απουσία βωμού στα ανατολικά, αλλά και το γεγονός ότι οι αρχαίες πηγές δεν αναφέρουν ιερέα ή ιέρεια του Παρθενώνος, είναι οι σοβαροί λόγοι για τους οποίους μας διαφεύγει η ακριβής λειτουργία του ναού. Η θρησκευτική λειτουργία αμφισβητείται συχνά και θεωρείται πιθανότερη μια πολιτική λειτουργία για το ναό. Η τελική απάντηση θα δοθεί μόνο στο μέλλον εφ’ όσον στο μεταξύ διευκρινισθεί αν ο αρχαϊκός ναός του 566 π.Χ. ο γνωστός από τα διάσπαρτα κατάλοιπά του και τα γλυπτά έστεκε πλησίον του Ερεχθείου ή στο σημείο όπου αργότερα κτίσθηκε ο Προπαρθενών. Πάντως σε κάθε περίπτωση ο Παρθενών δύναται να θεωρείται και ως δημόσιο ανάθημα ευχαριστίας για τη Νίκη σύμφωνα και με την πληροφορία του Δημοσθένους (XXII, 13) που αναφέρεται στα περσικά λάφυρα. Το εικονογραφικό πρόγραμμα της γλυπτικής κόσμησης του ναού καθ’ αυτό μία από τις υψηλότερες στιγμές του πνεύματος ανταποκρίνεται σε μία πολυσήμαντη «ανάγνωση» των θεμάτων. Η «ανάγνωση» αυτή, αναλόγως προς το επίπεδο στο οποίο γίνεται, αποκαλύπτει έναν απίστευτο πλούτο από μηνύματα, όπως θρησκευτικά, κοινωνικά, καλλιτεχνικά και τέλος πολιτικά. Με τον τρόπο αυτό ο Παρθενών εκπλήρωνε και έναν βασικό σκοπό των μεγάλων δημιουργών του. Την έκφραση και τη διακήρυξη των αρχών και των ιδεών της Αθηναϊκής Πολιτείας και την προβολή του μεγάλου πολιτισμού τους ως επιτομή της αρχιτεκτονικής, της γλυπτικής, των διακοσμητικών τεχνών, της τεχνολογίας και ακόμη της οργανωτικής τέχνης της. ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ, Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΕΠΙΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ Ανάμεσα στους αρχαίους ελληνικούς ναούς ο Παρθενών είναι από τους μεγαλύτερους. Συγκρινόμενος π.χ. με τον όχι μικρό ναό του Ηφαίστου ή της Αφαίας αναδεικνύεται πενταπλάσιος σε έκταση και οκταπλάσιος σε όγκο, ωστόσο υπολείπεται κατά πολύ των γιγάντιων ναών του Σελινούντος, του Ακράγαντος, της Εφέσου, της Σάμου, των Διδύμων, των Σάρδεων και του αθηναϊκού Ολυμπιείου, οι οποίοι ήσαν μεγαλύτεροι του Παρθενώνος δύο ως τρεις φορές κατά την έκταση και τέσσερεις ως έξι φορές κατά τον όγκο. Χάρις στην εξέχουσα θέση του επάνω στην Ακρόπολη ο Παρθενών είναι ακόμη και σήμερα ορατός, παρά την υψηλή και πυκνή δόμηση της Αθήνας και μάλιστα από όλα τα σημεία του λεκανοπεδίου και τα πλησιέστερα νησιά του Σαρωνικού π.χ. από την Αίγινα. Δεν είναι επομένως δύσκολο να φανταστεί κανείς πόσο ισχυρά δέσποζε το μέγα οικοδόμημα μέσα στο αρχαίο αττικό τοπίο. Η μοναδική μεγαλοπρέπεια του Παρθενώνος, οφείλεται κυρίως σε σχέσεις μεγέθους, μορφής και υψομέτρου. Ενώ όμως στις περισσότερες περιπτώσεις κτισμάτων σε κορυφές η εντύπωση κυριαρχείται πολύ περισσότερο από τον όγκο των φυσικών υψωμάτων και όχι των κτισμάτων, στην Ακρόπολη συμβαίνει το αντίθετο. Όπως είναι φανερό οι πλείστοι αττικοί λόφοι έχουν σχήμα πεπλατυσμένου κώνου. Όμως η Ακρόπολη είναι όγκος με πολύ μικρότερη βάση, αλλά πολύ μεγαλύτερη όρθια παράπλευρη επιφάνεια και επιφάνεια κορυφής. Κατά συνέπεια αυτός που κινείται γύρω από την Ακρόπολη την πλησιάζει πάρα πολύ πριν συναντήσει την ανωφέρεια των κλιτύων της, με αποτέλεσμα το οπτικό του πεδίο να κυριαρχείται από την εικόνα του υψώματος σε πολύ μεγαλύτερη οπτική γωνία, οριζόντια και καθ’ ύψος, απ’ όσο συμβαίνει κατά την επίσκεψη οποιουδήποτε άλλου και οσονδήποτε μεγαλύτερου υψώματος του αθηναϊκού λεκανοπεδίου. Ο Παρθενών λόγω της θέσεώς του συμβάλλει στο μεγάλο οπτικό μέγεθος της Ακροπόλεως και συνάμα επωφελείται απ’ αυτό επειδή οι διαστάσεις του γενικού του όγκου, αλλά και των δομικών του στοιχείων είναι τόσο μεγάλες, ώστε να τον επιβάλλουν ως κυρίαρχο στοιχείο του συνόλου βράχος-κτίσματα. Τούτο δεν θα ήταν δυνατόν χωρίς την ενδιάμεση και μόνο ενδιάμεση παρουσία του τείχους, ενός άλλου πελώριου στοιχείου που μοιράζεται με τον βράχο τη μνημειακότητα του συμπαγούς υψώματος. Αν η συνολική μορφή βράχος-τείχος ήταν μόνο βράχος ως την κορυφή, ή μόνο κτίσμα ως τους πρόποδες τότε η υπεροχή του μεγέθους μιας τέτοιας μορφής θα ήταν πολύ δύσκολο να αντισταθμιστεί από τα μνημειακά στοιχεία του Παρθενώνος, Άλλα στοιχεία που επέδρασαν στην αισθητική αναμέτρηση κυριαρχίας μεταξύ Παρθενώνος τείχους και βράχου είναι η ερείπωση και ο αποχρωματισμός του κτηρίου, η φθορά και στην συνέχεια η επένδυση της μνημειακής ισοδομικής επιφάνειας του τείχους με κοινές αργολιθοδομές και τέλος η κάλυψη του βράχου κατά καιρούς με επιχώματα και βλάστηση. Πάντως και σήμερα ο Παρθενών επιβάλλεται ακόμη επί του τείχους και πέραν αυτού αλλά με τη βοήθειά του, στο συνολικό όγκο της Ακροπόλεως, επωφελούμενος, κατά πολύ μάλιστα, από την επιβλητικότητα του συνόλου. Καλύπτοντας το εν δέκατο περίπου της στερεάς οπτικής γωνίας κατά μέσο όρο για τις διάφορες πλευρές της Ακροπόλεως φαίνεται τις περισσότερες τουλάχιστον ώρες της ημέρας να κυριαρχεί στο σύνολο χάρις στην ενωμένη αισθητική δύναμη των μερών του και την ανάδειξη που του προσφέρει ο καλός φωτισμός εν αντιθέσει προς την πολυμέρεια μορφής, υλικού, και φωτισμού του τείχους και του βράχου. Όσον αφορά στην ενίσχυση του μνημειακού η οποία οφείλεται στη θεώρηση του ναού από χαμηλότερες θέσεις πρέπει να υπογραμμισθεί ότι το φαινόμενο αυτό υφίσταται όχι μόνο για τη θεώρηση του ναού από την πόλη, αλλά και από πολύ πλησίον στο εσωτερικό της Ακροπόλεως χάρις στην φυσική και σε ένα βαθμό τεχνητή έξαρση της θέσεως του κτηρίου ως προς τον περιβάλλοντα χώρο και ιδίως την περιοχή στα δυτικά και τα Προπύλαια, Για τον κινούμενο παρατηρητή που πλησιάζει τον Παρθενώνα η αισθητική εντύπωση από την αρχιτεκτονική μορφή ενισχυμένη από την υψομετρική έξαρση σχηματίζεται και συνεχώς αυξάνει με την προοδευτική αύξηση του προοπτικού μεγέθους. Το μέγεθος αυτό σύντομα καταλαμβάνει ολόκληρο το οπτικό πεδίο του παρατηρητή ενώ αυτός συνεχίζει να πλησιάζει. Η χρονική διάρκεια της εικόνας για ορισμένη ταχύτητα βήματος έχει ήδη ορισθεί από το μέγεθος του κτηρίου και τη γραμμή κινήσεως του παρατηρητή, επειδή και από τα δύο εξαρτάται η απόσταση για την οποία η προοπτική εικόνα πληρώνει το οπτικό πεδίο. Αν στη θέση του Παρθενώνος έστεκε ο ναός του Ηφαίστου η στερεά οπτική γωνία θα ήταν τέσσερεις φορές μικρότερη και ο θεατής θα έπρεπε να πλησιάσει στη μισή απόσταση πριν αισθανθεί την πλήρωση του οπτικού του πεδίου. Όμως θα απέμενε η μισή μόνο απόσταση (ή χρόνος κινήσεως) ως το κτήριο και η εικόνα του μεγέθους και του μεγαλείου του κτηρίου θα ήταν μικρότερη, όπως μικρότερη θα ήταν και η χρονική της διάρκεια σε βήματα πριν παραμερισθεί από την επόμενη εικόνα π.χ. του εσωτερικού ενός πτερού κ.λπ. Στην αύξηση της εικόνας του Παρθενώνος και στη χρονική παράστασή της, μετρημένη σε βήματα, συμβάλλει κυρίως η ισχυρή ανωφέρεια από τα Προπύλαια προς τον Παρθενώνα εξ αιτίας της οποίας τα βήματα βραχύνονται και απαιτούνται ακόμη περισσότερα κατά την προσέγγιση του μνημείου. Η μυϊκή προσπάθεια αυξάνει τη συνειδητοποίηση της κίνησης και η φυσική ανάβαση γίνεται και ψυχική ανάβαση υπό την ισχυρή επίδραση των αισθητικών εντυπώσεων. Όμως σε άλλα παράλληλα αισθητικά επίπεδα αναπτύσσεται συγχρόνως και η εντύπωση της μορφής, της υφής, του χρώματος και του φωτός και τοιουτοτρόπως σχηματίζεται η συνολική άμεση εντύπωση στην οποία μπορούν ακόμη να προστεθούν και τα μεταβλητά στοιχεία του καιρού (καύσων, ψύχος, άνεμος, άπνοια, νέφωση, ηλιασμός) με τις γνωστές επιπτώσεις τους στην ίδια την άμεση εντύπωση του χρώματος, της υφής και ακόμη του χρόνου. Τη συνολική φυσική εντύπωση που μέρος της μόνο περιγράψαμε (μέγεθος-χρόνος) συνοδεύει και η γνωστική συγκίνηση που προκαλείται με τη συνειρμική ανάκληση όλων των πιθανών γνώσεων και εντυπώσεων ή συναισθημάτων που έχει στη μνήμη του ο παρατηρητής και με τη νοητική επεξεργασία των παρατηρήσεων και των σκέψεων που αυτός κάνει. Τέλος η φυσική κατάσταση του παρατηρητού (π.χ. κόπωση, τυχόν σωματικός πόνος), ή οι εξωτερικές συνθήκες (διάφορες δυνατές οχλήσεις, μια συγκινητική τελετή) κ.λπ. είναι επίσης σοβαροί παράγοντες της επαφής του παρατηρητού με το αντικείμενο. Όμως για τα ως άνω τα οποία ισχύουν τόσο για την αισθητική ή μη θεώρηση και απόλαυση του Παρθενώνος όσο και οποιουδήποτε άλλου καλλιτεχνικού ή μη αντικειμένου, εδώ δεν μπορεί να γίνει λόγος. ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ – ΙΣΟΜΟΡΦΙΣΜΟΣ – ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ –ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το ισχυρότερο ασφαλώς γνώρισμα του Παρθενώνος όπως και των άλλων μεγάλων αρχαίων ελληνικών ναών, αυτό που τον διακρίνει από άλλα είδη κτηρίων αρχαιότερων και νεότερων, είναι ο σχηματισμός και των τεσσάρων πλευρών του μόνο με κίονες και όχι με τοίχους όπως συμβαίνει με τη μεγίστη πλειονότητα των μέχρι σήμερα κτηρίων. Το αρχιτεκτονικό σύστημα της κιονοστοιχίας δεν είναι βέβαια ελληνική επινόηση αφού ήταν γνωστό πολύ πριν σε διάφορους τόπους, όμως η περιστοίχιση ενός ναού με λίθινους κίονες είναι γνώρισμα της ελληνικής αρχιτεκτονικής. Με την περίσταση γενικεύθηκε στις όψεις του κτηρίου μία μορφή που αρχικά υπήρχε μόνο στην στενή πρόσοψη, μορφή που είχε εξελιχθεί σε στοιχείο μνημειακό και διακριτικό του ναού. Η πλήρης «μνημειοποίηση» της κιονοστοιχίας συντελέσθηκε με την αντικατάσταση της αρχικής ξύλινης κατασκευής της με κατεργασμένες λίθινες μορφές. Με την καθιέρωση της περιστάσεως ο κτηριακός όγκος απέκτησε μία τέλεια «συμμετρία περί κέντρον» και συνεπώς μία απόλυτη αυτονομία μορφής. Η μορφή αυτή αδιαφορεί αν στην μία πλευρά ο καιρός είναι εχθρικός (βορράς) ή στην άλλη φιλικός (νότος), αν στην μία πλευρά υπάρχει κατωφέρεια ισχυρή και την άλλη ανωφέρεια (Δελφοί), επίπεδο έδαφος, ή κρημνός, αν γύρω υπάρχει θάλασσα, κατοικημένη πόλις, ή δάσος κ.λπ. Από την άποψη αυτή είναι μία μορφή ανώτερη για την οποία δεν μπορεί να τίθεται θέμα εντάξεώς της και συμφωνίας της προς το περιβάλλον (όπως μερικές φορές ατυχώς αναφέρεται). Το γνώρισμα της αμφίπλευρης συμμετρίας της είναι προνόμιο ανώτερων φυσικών μορφών, όπως το σώμα του ανθρώπου ή των ζώων και απουσιάζει από τις απλούστερες, όπως είναι οι ακατέργαστοι βράχοι κ.λπ. Η θεώρηση ενός ναού αυτού του είδους από ένα μόνο σημείο παρέχει πλήρη αντίληψη του συνόλου. Ο ναός και μάλιστα ο δωρικός παρουσιάζει ολόπλευρη ενότητα μορφής της οποίας τα μέρη υπακούουν σε ένα αυστηρό σύστημα στο οποίο περιέχονται μόνον εσωτερικές σχέσεις και όχι εξωτερικοί όροι. Έτσι οι αναβαθμοί της κρηπίδος ρυθμίζονται από τα μέτρα των κιόνων και έμμεσα από εκείνα του ναού, μεγάλα ή μικρά, και όχι από το βήμα του ανθρώπου. Οι περισσότερες μορφές ρυθμίζονται από ρυθμολογικούς κανόνες που ισχύουν για τον ναό — και όχι από τους νόμους της στατικής ή της οικονομίας που ισχύουν για την φύση, αλλά και για πολλά ανθρώπινα έργα γύρω από το ναό. Τέλος η υλική εμφάνιση του ναού ήταν στην αρχική του κατάσταση με τους χρωματισμούς τελείως άσχετη προς τα φυσικά υλικά του περιβάλλοντος και την άμεση και εμφανή επίδρασή τους στη δομή και εμφάνιση των κοινών κτισμάτων. Με τις ιδιότητες αυτές ο ναός αντιδιαστέλλεται από κάθε φυσικό περιβάλλον με το οποίο απλώς συνυπάρχει χωρίς την παραμικρή μέριμνα και σχέση εντάξεως, αλλά και χωρίς να το παραβλάπτει, επειδή η χρήση του, η μορφή του και η υλική του εμφάνιση είναι στοιχεία απολύτως ξένα προς αυτό και οδηγούν το νου στην πλήρη αποσυσχέτιση ναού και περιβάλλοντος. Απομονωμένος τελείως ο ναός από το περιβάλλον του δεν απομένει ατελής και μετέωρος. Το σύστημα των στοιχείων του είναι κλειστό και συνεχές. Οι κίονες της περιστάσεως αποτελούν είδος αλύσου χωρίς αρχή και τέλος, όπως και οι ραβδώσεις για κάθε κίονα. Οι αναβαθμοί και ο θριγκός ορίζουν και τονίζουν πολύ ισχυρά τα όρια του κτηρίου προς τη γη και τον ουρανό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο την κλασική εποχή έπρεπε σε ορισμένη απόσταση γύρω από τον ναό να υπάρχει ισοπέδωση ως την ευθυντηρία ώστε να αποκρύπτεται η δομική σύνδεση του κτηρίου με το στερεό υπέδαφος και να μη διαταράσσεται ο ισομορφισμός των τεσσάρων πλευρών. Την αρχαϊκή εποχή το ίδιο αποτέλεσμα το επιτύγχαναν με την αισθητική αντίθεση του ορατού στερεοβάτου προς το υπόλοιπο κτήριο: Με τονισμό των δομικών στοιχείων, των αρμών και ειδική τραχεία κατεργασία του λίθου που αναπαρήγε στοιχεία της αρχικής φυσικής υφής του και δημιουργούσε μία ενδιάμεση αισθητική βαθμίδα ανάμεσα στην ακατέργαστη ύλη της γης και την τελείως αποξενωμένη από τη γη ύλη του ναού. Αυτά όλα βέβαια αναφέρονται στην αρχική κατάσταση του ναού. Με την πάροδο του χρόνου η πύκνωση των αναθημάτων γύρω από τη βάση του, αλλά και επάνω σ’ αυτήν πρέπει να εξασθένισε τον αισθητικό ρόλο της κρηπίδος. Πολύ αργότερα με τη φθορά των χρωμάτων και των επιφανειών η εμφάνιση του υλικού έγινε κάπως γήινη αφού μαρτυρεί το είδος, τη γεωλογική δομή και την προέλευσή του. Πολλές αισθητικές κρίσεις για την ένταξη των ναών στο περιβάλλον τους αφορούν φυσικά τα σημερινά ερείπια και όχι τις εξιδανικευμένες αυστηρής γεωμετρικής μορφής πλαστικές και χρωματικές συνθέσεις των νεόδμητων κτηρίων. Όμως το φαινόμενο της παλαίωσης και οι αισθητικές του επιπτώσεις είναι πολύ γενικότερο όσο και σπουδαίο. Θα αναφερθούμε σ’ αυτό παρακάτω μόνον σ’ ότι αφορά στον δομικό χαρακτήρα του κτηρίου. Ο ΔΟΜΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ, ΠΛΑΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ Η τέλεια συνέχεια των επιφανειών, η τέλεια λείανση και ο επιχρωματισμός των μορφών του τελειωμένου κτηρίου είχαν ως συνέπεια την τέλεια εξουδετέρωση της τόσο ανεπιθύμητης εκτυφλωτικής λάμψης του νεότμητου μαρμάρου, την εξαφάνιση των αρμών και την απόκρυψη της γεωλογικής ποικιλίας (τυχαίες πράσινες ή φαιές φλέβες, παραλλαγές του λευκού κ.λπ.) του μαρμάρου. Ως δομικά στοιχεία ήσαν αντιληπτά ολόκληρα σώματα των κιόνων και όχι οι σπόνδυλοι, ολόκληρες οι παραστάτες και όχι οι δόμοι κ.λπ. Τούτο είχε ως συνέπεια την κυριαρχία του πλαστικού και σωματικού χαρακτήρος του μνημείου και των μορφών του που διέθεταν μάλιστα και τον πρόσθετο χρωματικό τονισμό τους. Όμως κατά τη διάρκεια της κατασκευής και πολλές φορές ως σήμερα, εκεί που μετά την ανέγερση αντίξοες συνθήκες εμπόδισαν την τελική αφαίρεση των απέργων, τη λείανση και τον χρωματισμό (π.χ. Προπύλαια) κυρίαρχος είναι ο τεκτονικός χαρακτήρας. Στον Παρθενώνα και τον υπό κατασκευή Παρθενώνα καθ’ ένας λίθος είχε το δικό του ιδιαίτερο άπεργο με διαβαθμισμένες ταινίες στην περίμετρο και προστατευτικές αποτμήσεις των ακμών, στοιχεία δηλαδή που παρήγαν τέλεια ευθύγραμμες φωτοσκιάσεις στα όρια του κάθε λίθου με αποτέλεσμα την αισθητική έξαρση του τεκτονικού χαρακτήρος του έργου. Η γεωμετρική τελειότητα αυτών των ωστόσο πρόσκαιρων μορφών μας πείθει ότι σκοπός των μορφών τούτων, που κανονικά αποτελούσαν ενδιάμεσο βοηθητικό στάδιο της κατασκευής, ήταν κυρίως η αισθητική αρτιότητα του υπό κατασκευή κτηρίου, η σαφής έκφραση του πνεύματος της δομής και η κόσμηση. Οι προσωρινές επιφάνειες των απέργων παρουσιάζουν ως γνωστόν επεξεργασία με λεπτό βελονάκι. Η επεξεργασία αυτή δεν είναι προστάδιο της λείανσης, όπως κανονικά συμβαίνει αλλού, αλλά πρόσθετη επέμβαση μετά από προηγούμενη λείανση του ίδιου του απεργού! με σκοπό την εξουδετέρωση της λάμψης του και την κόσμησή του για το διάστημα που θα διαρκούσε η κατασκευή. Διάστημα πέντε ή έξι ετών μόνο προκειμένου περί του Παρθενώνος! Για μία τόσο μικρή προσωρινότητα (επί τόσο χρόνο στέκουν σήμερα τα ικριώματα συντηρήσεως του μνημείου) δεν δίστασαν οι μεγάλοι δημιουργοί του να διαθέσουν το χρόνο και τα μέσα που απαιτούσε αυτή η εργασία. Η απουσία του αντιστοίχου σταδίου στους τοίχους των Προπυλαίων κάνει πιθανόν ότι εκεί για τον ίδιο σκοπό ίσως είχαν αντιμετωπίσει την λάμψη των προσωρινών απέργων με έναν πρόχειρο χρωματισμό και όχι με τη δαπανηρότερη κατεργασία που απαντά στον Παρθενώνα και άλλα παλαιότερα μνημεία. Την εμφάνιση του υπό κατασκευήν ναού και την έξαρση του τεκτονισμού του γνωρίζουμε επακριβώς χάρις στα σωζόμενα ημίεργα μάρμαρα του Προπαρθενώνος και του Παρθενώνος. Σήμερα η φθορά που παρουσιάζει το κτήριο εκτός από την αποκάλυψη της γήινης φύσης του υλικού προκάλεσε την επανεκδήλωση του αρχικού τεκτονικού χαρακτήρος που φυσικά δεν είχε αφαιρεθεί από το τελειωμένο κτήριο αλλά μόνο ελάνθανε. Σήμερα μετά από τόσους σεισμούς και ισχυρούς κλονισμούς, (έκρηξη, καταρρεύσεις), κακοποιήσεις του υλικού και αναστηλώσεις οι αρμοί είναι επί το πλείστον ορατοί και μάλιστα σκασμένοι όταν κατά μήκος οι λίθοι παρουσιάζουν και μικρές ή μεγάλες αποθραύσεις, απολεπίσεις ή και μόνο διάβρωση. Έτσι ο δομικός χαρακτήρας του κτηρίου αναδεικνύεται και μάλιστα ως δυναμική αξία ικανή να μεταμορφώνεται με την ηλικία του μνημείου από τη γέννησή του ως την ερείπωσή του και ακόμη ως το απώτερο τέλος δηλαδή την κατάρρευσή του. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΜΕΛΗ - ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΘΡΩΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ Η δυναμική αξία του δομικού χαρακτήρος είναι εκείνη που επιτρέπει σε κτήρια αυτού του είδους να υπάρχουν και μέσα από τα ερείπιά τους ακόμη και μετά από ολοκληρωτική κατάρρευση, την έσχατη δηλαδή από τις δυνατές διαδοχικές μεταμορφώσεις τους. Χάρις στη στερεότητα, το μέγεθος και την ιδιαίτερη γεωμετρική μορφή των δομικών στοιχείων και την αιώνια διατήρησή τους, όταν ο λίθος είναι καλός, τα στοιχεία αυτά, αν καταρρεύσει το κτήριο, δεν χάνουν ποτέ την ταυτότητά τους, όπως συμβαίνει με τα άμορφα (χώματα, πλίνθοι, αργόλιθοι, κονιάματα) ή φθαρτά (π.χ. ξύλα) υλικά, με τα οποία επί χιλιετίες έκτιζαν οι άνθρωποι. Ο χαρακτηρισμός των λίθων ενός ναού ως αρχιτεκτονικών μελών εκφράζει ακριβώς αυτή την ιδιότητά τους να διαθέτουν δηλαδή καθ’ ένα ιδιαίτερη μορφή και ταυτότητα. Επειδή με την πτώση μπορεί να καταστραφεί η δομική συνέχεια των μελών, όχι όμως και η λογική σχέση τους καθ’ όσον η ίδια είναι άυλη, παρέχεται στον παρατηρητή η δυνατότητα ανακάλυψης των σχέσεων και μέσω αυτών νοητικής θέασης του ιστάμενου κτηρίου. Με άλλες λέξεις τα πεσμένα μέλη συνεχίζουν να αποτελούν αρχιτεκτονική, την κείμενη αρχιτεκτονική, μία ακόμη εναλλακτική μορφή του Ιστάμενου κτηρίου. Μάλιστα όταν συμβαίνει να διατηρούνται αμετακίνητα, όπως σωριάστηκαν από σεισμό συνιστούν χάρις στην αιωνιότητά τους και μία μνημειοποίηση του φοβερού, αλλά στιγμιαίου φαινομένου, του οποίου τα ίχνη σε άλλες περιπτώσεις (ευτελή κτίσματα) εύκολα εξουδετερώνονται από τις αλλαγές που επιφέρει ο χρόνος. Η εναλλακτικότητα που επισημάνθηκε ισχύει όχι μόνον για τα πεσμένα και διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, αλλά και για τα αναχρησιμοποιημένα, άλλοτε για την ανοικοδόμηση του αρχικού κτίσματος στην ίδια ή άλλη θέση (π.χ. Ναός του Άρεως από τις Αχαρνές στην αρχαία Αγορά), οπότε η εναλλακτικότητα είναι και αυτονόητη, αλλά περιορισμένη και άλλοτε για ένα διαφορετικό κτήριο, οπότε η εναλλακτικότητα αναδεικνύεται και δυναμική. Παράδειγμα παρέχει ο ίδιος ο Παρθενών με τους κίονες μιας ελληνιστικής στοάς που χρησιμοποιήθηκαν τον 4ο Αι. μ.Χ. σε αντικατάσταση των αρχικών, στο εσωτερικό του κυρίως ναού που είχε καταστραφεί το 267 μ.Χ. από εμπρησμό. Αρχιτεκτονικά μέλη αυτής της στοάς σώζονται ακόμη στην Ακρόπολη, όπως και αλλού, και αποτελούν σ’ έναν βαθμό πολλαπλή εναλλακτική κατάσταση πρώτα της αρχικής στοάς και κατόπιν ενός μέρους του Παρθενώνος. Ο ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ Η σύγκριση των αρχαίων λίθινων κατασκευών μεταξύ τους, αλλά και με τα φυσικά πετρώματα επιτρέπει το συμπέρασμα, ότι η μεγάλη ποικιλία ορισμένων αρχιτεκτονικών μορφών και τρόπων δομής οφείλεται κυρίως στη μεγάλη ποικιλία των φυσικών χαρακτηριστικών των λατομήσιμων πετρωμάτων. Το φυσικό σχήμα με το οποίο οι λίθοι αποσπώνται από ένα πέτρωμα ή με το οποίο υπάρχουν ήδη ελεύθεροι, το συχνότερο μέγεθος, η σκληρότητά τους και οι διακυμάνσεις της ως προς τους τρεις άξονες του πετρώματος, η σχιστότητα, η υδροπερατότητα και άλλα πολλά είναι τα τεχνικά χαρακτηριστικά που απαρτίζουν τον σπουδαιότατο γεωλογικό παράγοντα του υλικού δομής. Άλλον σπουδαίο γεωλογικό παράγοντα της αρχιτεκτονικής μορφής συνιστούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εδάφους και η σεισμικότητα. Είναι βέβαιον ότι η απόλυτη στερεότητα του βράχου κάτω από τον Παρθενώνα εξασφαλίζει την πλήρη ακεραιότητα των τέλειων γραμμών του κτηρίου και τη διατήρηση των αρμών της βάσεως ερμητικά κλειστών σ’ όλο το μήκος του. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των πετρωμάτων μαρμάρου της Πεντέλης υπήρξαν καθοριστικά για τον τρόπο της λατομίας και για τα όρια πάχους και μήκους των λίθων του κτηρίου. Έτσι ο γεωλογικός παράγων έθεσε όρια και στην αρχιτεκτονική κλίμακα Παρθενώνος, αμέσως αλλά και μέσω του Προπαρθενώνος για τον οποίο είχε προετοιμασθεί μεγάλο μέρος του υλικού. Η ΓΛΥΠΤΙΚΗ ΚΟΣΜΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΟΣ Ο όρος διάκοσμος με την σημερινή του επιφανειακή σημασία δεν αποδίδει την αρχαία σημασία του πράγματος και ιδίως του γλυπτικού κόσμου. Αυτός ο τελευταίος αποτελούσε κύρια και υψηλή δημιουργία παράλληλη προς την ίδια τη ναοδομία με την οποία συνυπηρετούσε κοινούς σκοπούς όπως τη θεραπεία του θείου, την έκφραση πολιτιστικών αξιών και ακόμη τον υπαινιγμό mo.πολιτικών ιδεών και απόψεων. Ασφαλώς όμως η πιο άμεση και αυτή λειτουργία του ήταν η παραστατική και αφηγηματική. Η θέση των διαφόρων γλυπτικών ενοτήτων στο κτήριο παρουσιάζει τα εξής αξιοσημείωτα: - Ιωνική, δηλαδή συνεχή ζωφόρο σε μεγάλο ύψος, στις τέσσερεις πλευρές του σηκού. - Γλυπτές παραστάσεις στο σύνολο των μετοπών (92) και όχι σε πλευρικές μόνο, όπως συμβαίνει στους περισσότερους δωρικούς ναούς. - Καθ’ ύψος ιεράρχηση σε τρία κοσμικά επίπεδα. Το πρώτο της ζωφόρου είναι μάλλον επίγειο εφ’ όσον στο μεγαλύτερο μέρος του περιέχει θνητούς. Το δεύτερο της δωρικής Ζωφόρου (92 μετόπες) είναι το ενδιάμεσο εφ’ όσον περιέχει μυθικά θέματα. Το τρίτο και ανώτερο είναι το επουράνιο με θεϊκά κυρίως θέματα. - Κατά μήκος ιεράρχηση. Η ανατολική πλευρά της Ζωφόρου είναι η κυριότερη και επισημότερη, εφ’ όσον περιέχει και τους θεούς του Ολύμπου, αλλά και τους επωνύμους ήρωες. Στις ανατολικές και μόνο μετόπες παρίστανται κυρίως οι θεοί (γιγαντομαχία). Στο Ανατολικό αέτωμα δεν παρίστανται ημίθεοι, ήρωες και θεϊκές προσωποποιήσεις όπως στο Δυτικό, αλλά μόνον θεοί και ακόμη σ’ αυτό μόνο ο ίδιος ο Δίας. Η Ιεράρχηση αυτή φέρνει στο νου το ανάλογο που ισχύει και για τις χριστιανικές εκκλησίες: Παντοκράτωρ στον Τρούλο, Πλατυτέρα στην Αψίδα δευτερεύοντες Άγιοι σε δευτερεύουσες θέσεις κ.λπ. Οι γλυπτικές ενότητες, συντίθενται σύμφωνα με αρχές που εκπηγάζουν από την επιθυμία ορθής εκμετάλλευσης των αρχιτεκτονικών πλαισίων όπως το τετράγωνο της μετόπης που δεν επιτρέπει συνέχεια, το επίμηκες της ιωνικής ζωφόρου που δεν ευνοεί την ασυνέχεια και το τρίγωνο του αετώματος που θέτει ειδικούς περιορισμούς υψών και ιεραρχιών. Παρά την ασυνέχεια των μετοπών και τη θεματική διαίρεσή τους σε τέσσερεις ομάδες (Γιγαντομαχία στα ανατολικά Ιλίου πέρσις στα βόρεια Κενταυρομαχία στα νότια και Αμαζονομαχία στα δυτικά), κοινή ιδιότητα τις ενώνει σφικτά: Η έννοια του αγώνος ανάμεσα σε δύο αντιπάλους, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Δεν είναι τυχαίο ότι η μυθοπλαστική φαντασία των αρχαίων είχε πλάσει και θεό-προσωποποίηση με το όνομα Αγών. Στις μετόπες του Παρθενώνος η έκφραση του Αγώνος είναι αξεπέραστη και καθίσταται σύμβολο της αέναης πάλης των αντίθετων και αντίρροπων δυνάμεων στη φύση, την ανθρώπινη κοινωνία και την ανθρώπινη ψυχή. Στο σύνολό του ο αγών είναι αμφίρροπος και για τούτο χωρίς τέλος. Έτσι η ίδια η έκβαση γίνεται ασήμαντη λεπτομέρεια έναντι της διαδικασίας. Το βαθύ νόημα του έργου δείχνει την τεράστια πνευματική ωριμότητα της κοινωνίας που το δημιούργησε και την πνευματική απόστασή του από την τέχνη των γειτόνων για την οποία το πλησιέστερο θέμα είναι μόνο η μετά τον πάντα κερδισμένο αγώνα ταπείνωση του νικημένου εχθρού (π.χ. Τροπαιοφόροι Φαραώ, Ασσύριοι βασιλείς κ.λπ.). Η συνεχής ζωφόρος παριστά ως γνωστόν την Παναθηναϊκή πομπή• ωστόσο παρά την διατήρησή της σε μεγάλο ποσοστό του αρχικού μήκους της η πλήρης κατανόηση του περιεχομένου της δεν είναι εύκολη, απασχόλησε δε προ πολλού την αρχαιολογική επιστήμη. Πάντως χάρις σε μερικές πρόσφατες αναλύσεις και ερμηνείες φαίνεται ότι το σπουδαιότατο αυτό ζήτημα βρήκε τη διαφώτισή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη σύνθεση της Ζωφόρου, εκτός πλείστων άλλων αξιών, αναγνωρίζονται και εντυπωσιακές αντιστοιχίες προς την πολιτειακή οργάνωση των Αθηναίων όχι μόνο της εποχής εκείνης, αλλά και της παλαιότερης, αντιστοίχως στη νότια και τη βόρεια πλευρά του ναού. Ο ΝΑΟΣ ΚΑΙ Ο ΓΛΥΠΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ O Παρθενώνας, το πρώτο μνημείο του Περίκλειου προγράμματος στην Ακρόπολη των κλασικών χρόνων, ήταν οικοδόμημα θαυμαστό για τις αναλογίες του, τηναριστοτεχνική κατασκευή του, αλλά και για την τόσο σοφή χωροθέτησή του στην κορυφή του Ιερού Βράχου. Περίπτερος ναός, διαστάσεων περίπου 31x 70μ με αναλογία κιόνων 8×17 που διαιρείται σε πρόναο, σηκό και οπισθόδομο (πίσω διαμέρισμα) με θύρα προς τον οπισθόναο. Ο Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της αθηναϊκής πολιτείας. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 448/7 π.Χ. και τα εγκαίνια έγιναν το 438 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια, ενώ ο γλυπτός διάκοσμος περατώθηκε το 433/2 π.Χ. Χτίστηκε από τους φημισμένους αρχιτέκτονες Ικτίνο και Καλλικράτη, με τη γενική εποπτεία του γλύπτη Φειδία – σε δωρικό ρυθμό, αλλά και με στοιχεία χαρακτηριστικά του ιωνικού ρυθμού, όπως η ζωφόρος, οι ιωνικοί κίονες που στήριζαν την οροφή του οπισθοδόμου κ.α. Πολλά τμήματα του γλυπτού διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο με κόκκινο, μπλε και χρυσό χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε πεντελικό μάρμαρο, εκτός από το στυλοβάτη που κατασκευάστηκε από ασβεστόλιθο. Το πτερό (οι σειρές κιόνων) είχε 8 κίονες κατά πλάτος και 17 κατά μήκος. Η τοποθέτηση των κιόνων είναι ασυνήθιστα πυκνή με αναλογία διαμέτρου κίονα και μετακιόνιου διαστήματος 1:2,25 (πρβλ. την αναλογία 1: 2,32 στο ναό του Δία στην Ολυμπία και 1:2,65 στο ναό της Αφαίας στην Αίγινα). Στις στενές πλευρές υπήρχε και δεύτερη σειρά 6 κιόνων που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση δίπτερου ναού. Μέσα στον σηκό περιτριγυρισμένο από διώροφη κιονοστοιχία ήταν το κολοσικό χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς Αθηνάς Παρθένου, περίφημο έργο του γλύπτη Φειδία. Ο Παρθενώνας ως αρχιτεκτόνημα ήταν φημισμένος για τις λεγόμενες εκλεπτύνσεις ή καμπυλότητες, χάρις στις οποίες το κτήριο δεν ήταν στατικό και άψυχο, αλλά έμοιαζε σαν ένας ζωντανός οργανισμός με εσωτερική πνοή. Κυρίως όμως ήταν φημισμένος για τον γλυπτό του διάκοσμο (αετώματα, μετόπες, ζωφόρος). «Ο Παρθενώνας κτίστηκε από λευκό πεντελικό μάρμαρο. Κτίστηκε σε μια βάση που είχε ύψος περίπου 4 πόδια και 6 ίντσες [1,35μ] και απαρτιζόταν από ένα σηκό που περιβάλλονταν από ένα περιστύλιο με 46 κίονες διαμέτρου 6 ποδιών και 3 ιντσών [1,85μ] στη βάση και ύψους 34 ποδών [10,20μ], οι οποίοι στηρίζονταν σε ένα επίπεδο στο οποίο ανέβαζαν 3 βαθμίδες (σκαλιά). Το συνολικό ύψος πάνω από τη βάση ήταν 65 πόδια περίπου [19,50μ]. Μέσα στο περιστύλιο, σε κάθε πρόσοψη, υπήρχε μια εσωτερική σειρά από 6 κίονες μπροστά από τον πρόναο και μια μπροστά από τον οπισθόδομο, οι οποίες αντίθετα με τη συνήθεια, ήταν όμοιες επειδή η τελευταία [η εσωτερική σειρά κιόνων του οπισθόδομου] φαινόταν καλύτερα από ότι η ανατολική ή κύρια πρόσοψη, από τον Πειραιά και την ακτή, καθώς και από τα Προπύλαια ή την είσοδο της Ακροπόλεως. Αυτή η διάταξη των κιόνων μπροστά από τον πρόναο ήταν εφεύρεση του Ικτίνου, η οποία πρωτοχρησιμοποιήθηκε σε αυτό το έργο : τόσο σημαντικές ήταν πράγματι οι επινοήσεις που εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά σε αυτό το ναό, καθώς και σε όλα τα έργα που σχετίζονται με αυτόν, ώστε καταγράφηκαν σε ένα βιβλίο που συντάχθηκε από τον Ικτίνο και τον Καρπίονα. Για να μπει κανείς στους προθαλάμους από το περιστύλιο ανέβαινε δυο σκαλιά. Ο σηκός ο οποίος είχε εσωτερικό πλάτος 62 πόδια και 6 ίντσες [18,75μ], χωριζόταν σε δυο άνισους θαλάμους από τους οποίους ο δυτικός είχε μήκος 43 πόδια και 10 ίντσες [13,15μ] και ο ανατολικός 95 πόδια και 7 ίντσες [29.58μ]. Ο πρώτος, σχεδιασμένος σαν οπισθόδομος ή σαν θησαυροφυλάκιο του ναού δε φαίνεται να επικοινωνούσε με το σηκό στον οποίο ήταν τοποθετημένο το άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου : η οροφή του στηριζόταν σε τέσσερις κίονες διαμέτρου περίπου 4 ποδών [1,20μ]. Η δυτική πρόσοψη ήταν διακοσμημένη με οπισθόδομο και διάδρομο εισόδου το ίδιο καθώς φαίνεται μεγαλοπρεπή με τα αντίστοιχα τμήματα της ανατολικής πρόσοψης που αποτελούσαν την είσοδο του σηκού. Η οροφή εδώ στηριζόταν σε 16 κίονες διαμέτρου περίπου 3 ποδών [0,90μ]. Δεν είναι όμως γνωστό ποιάς μορφής ήταν οι εσωτερικοί κίονες κάθε θαλάμου. Οι γραμμές που υπάρχουν στο σχέδιο παριστάνουν τις μαρμάρινες πλάκες που συνθέτουν το εσωτερικό δάπεδο. Δείχνουν ξεκάθαρα τις θέσεις των κιόνων τόσο στο σηκό όσο και στον οπισθόδομο. Στον τελευταίο οι 4 μεγαλύτερες πλάκες δείχνουν τους 16 κίονες και στο σηκό οι εναλλάξ πλάκες δείχνουν τους 16 κίονες. Τα ίχνη της διαμέτρου των κιόνων ήταν ορατά σε μερικές απ’ αυτές. Εκείνοι του δυτικού θαλάμου που είχαν 46 πόδια [10,80μ] ύψος, θα πρέπει να είχαν τις ίδιες αναλογίες με τους Ιωνικούς κίονες του προθαλάμου των Προπυλαίων : γι’ αυτό και φαίνεται πολύ πιθανό ότι χρησιμοποιήθηκε ο ίδιος ρυθμός για το εσωτερικό και των δύο αυτών κτιρίων της ίδιας εποχής. Στον ανατολικό θάλαμο του Παρθενώνα, το μικρό μέγεθος της διαμέτρου των κιόνων δεν αφήνει παρά ελάχιστη αμφιβολία ότι υπήρχε ένα δεύτερο ψηλότερο τμήμα, όπως συμβαίνει και με τον ναό της Αίγινας». ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΑΡΘΕΝΟΥ Στο εσωτερικό του ναού υπήρχε δίτονη (διώροφη) δωρική κιονοστοιχία σχήματος «Π», που δημιουργούσε ένα υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούσαν να θαυμάσουν από διάφορα σημεία το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς μαζί με το βάθρο του. «Το άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου από ελεφαντοστούν και χρυσό, σύμφωνα με Πλίνιο, είχε ύψος 39 πόδια και 7 ίντσες [11,88μ], χωρίς την βάση που είχε από 8 έως 12 πόδια ύψος [2,5μ - 3,6μ]. Το δόρυ που κρατούσε με το αριστερό χέρι στηριζόταν σε μια ορειχάλκινη σφίγγα κοντά στην οποία υπήρχε ο Εριχθόνιος όφις. Στο κυρτό μέρος της ασπίδας η οποία ήταν τοποθετημένη στο έδαφος, υπήρχε αναπαράσταση της μάχης μεταξύ Ελλήνων και Αμαζόνων και στην κοίλη πλευρά της η πάλη μεταξύ Θεών και Γιγάντων. Στις άκρες του πέλματος των πέδιλων που ήταν τυρρηνικού τύπου, ίσως από 12 έως 18 ίντσες [3μ - 4,5μ], υπήρχε η μάχη των Κενταύρων και των Λαπήθων. Ο Πλάτων μας πληροφορεί ότι τα μάτια του αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου ήταν από ελεφαντόδοντο, εκτός από τις κόρες οι οποίες ήταν από πολύτιμους λίθους. Ο Παυσανίας μας λέει ότι το άγαλμα της Σφίγγας καταλάμβανε την κορυφή της περικεφαλαίας και στις δυο πλευρές της οποίας υπήρχαν Γρύπες : το άγαλμα ήταν ευθυτενές με το μανδύα να φτάνει μέχρι τα πέλματα, στο στήθος υπήρχε μια κεφαλή Μέδουσας από ελεφαντοστούν και στο ένα χέρι μία Νίκη το ύψος της οποίας έφτανε τα τέσσερα κύβιτα. Στο βάθρο υπήρχε ανάγλυφη η γέννηση της Πανδώρας με τους δώδεκα θεούς οι οποίοι της παρουσιάζουν τα διάφορα δώρα τους. Αυτό το επιβλητικό άγαλμα που σύγκειται από τόσα πολύτιμα υλικά και από τόσο ωραία και περίτεχνα μέρη, βγαλμένο από τα χέρια του ίδιου του Φειδία, καταλάμβανε ολόκληρο το κεντρικό κλίτος του ναού. Τα προστώα, το ύψος των οποίων πρέπει να περιοριζόταν στο πρώτο ρυθμό, διακοσμούνταν με αγάλματα από τα οποία δυο προσωπογραφίες (των Αδριανού & Ιφικράτη) αναφέρονται από τον Παυσανία. Αυτά καθώς και οι τοιχογραφίες (στις οποίες κάνει ειδική αναφορά ο Πλίνιος) στον πρόναο, ήταν των συνηθισμένων διαστάσεων και σύμφωνες με τον αρχιτεκτονικό ρυθμό, ενώ το άγαλμα της ίδιας της θεάς Αθηνάς που η αντίθεση το έκανε πιο επιβλητικό όταν το έβλεπε κανείς από την είσοδο υπό γωνία περίπου 37ο, προκαλούσε μια αίσθηση έκπληξης και θαυμασμού». ΤΑ ΑΕΤΩΜΑΤΑ Τα αετώματα, δηλαδή οι τριγωνικοί χώροι που σχηματίζονται από τα γείσα της στέγης στις στενές πλευρές του ναού, ήταν τα τελευταία τμήματα που δέχθηκαν γλυπτή διακόσμηση με ολόγλυφα κολοσικά αγάλματα (437-432 π.Χ.) Τα θέματα ήταν παρμένα από την Αττική μυθολογία. Το ανατολικό που ήταν πάνω από την είσοδο του ναού εικόνιζε τη γέννηση της θεάς Αθηνάς από το κεφάλι του πατέρα της Δία, με την παρουσία Ολύμπιων θεών. Στο δυτικό εικονιζόταν η έριδα μεταξύ της θεάς Αθηνάς και του θεού Ποσειδώνα για τη διεκδίκηση της αττικής γης, που κατέληξε με τη νίκη της θεάς Αθηνάς, η οποία έγινε πολιούχος της Αθήνας. ΟΙ ΜΕΤΟΠΕΣ Οι μετόπες είναι οι ορθογώνιες πλάκες που εναλλάσσονται με τρίγλυφα στο διάζωμα του ναού πάνω από τα επιστύλια. Ήταν τα πρώτα τμήματα του ναού που διακοσμήθηκαν με ανάγλυφες μυθολογικές παραστάσεις από σπουδαίους γλύπτες της εποχής (445-440 π.Χ.). Οι 92 μετόπες του Παρθενώνα εικονίζουν : α) στην ανατολική πλευρά την Γιγαντομαχία, δηλαδή τον αγώνα των Ολύμπιων θεών με τους Γίγαντες που ήθελαν να ανατρέψουν την τάξη του Ολύμπου, β) στη δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, τον αγώνα των προϊστορικών κατοίκων της Αθήνας, εναντίον των Αμαζόνων που είχαν εισβάλει στον τόπο τους, γ) στη νότια πλευρά την Κενταυρομαχία, την άγρια πάλη ανάμεσα στους Κενταύρους και τους Λαπίθες, λαό της Θεσσαλίας, γιατί οι πρώτοι θέλησαν να αρπάξουν τις γυναίκες των Λαπιθών κατά την τελετή του γάμου του βασιλιά τους Πειρίθου, τέλος δ) στη βόρεια πλευρά σκηνές από τον Τρωικό πόλεμο. Η ΖΩΦΟΡΟΣ Με την λέξη Ζωφόρος ή ζωοφόρος ή διάζωμα στην αρχιτεκτονική και την αρχαιολογία χαρακτηρίζεται σπουδαίο αρχιτεκτονικό στοιχείο που προσδίδει μια κομψότητα στο επιστέγασμα των κτιρίων. Αποτελεί μια διακοσμητική ταινία που περιτρέχει το οικοδόμημα. Βρίσκεται συνήθως στην εξωτερική όψη του κτιρίου που μαζί με το γείσο και το επιστύλιο αποτελούν το λεγόμενο θριγκό. Όταν αυτό το διάζωμα φέρει μεταξύ των άλλων παραπάνω τμημάτων του Θρογκού ανάγλυφες παραστάσεις τότε η δημιουργούμενη σειρά αυτών λέγεται ζωφόρος. Η διαφορά της ζωφόρου από το απλό διάζωμα βρίσκεται στην ίδια την ετυμολογία της λέξης, που σημαίνει κυριολεκτικά “φέρω ζωή“. Εν γένει αποτελεί τμήμα της ανωδομής των αρχαίων ναών και συγκεκριμένα του σηκού και βρίσκεται κοντά στην μαρμάρινη οροφή. Στην προκειμένη περίπτωση η ζωφόρος στην αρχαιότητα είναι γεμάτη παραστάσεις ανθρώπων, ζώων ή μυθικών πλασμάτων και αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα του ιωνικού ρυθμού. Απαντάται όμως και σε αρχαίους ναούς δωρικού ρυθμού. Ειδικά στον Παρθενώνα που ανήκει στον δωρικό ρυθμό η ζωφόρος επιστέφει όλο τον ναό και όχι μόνο το σηκό. Σημειώνεται ότι στους ναούς δωρικού ρυθμού αντί ζωφόρου φέρονται μετώπες και τρίγλυφοι. Όταν το διάζωμα φέρει ανάγλυφη και συνεχή μυθολογική ή ιστορική παράσταση και στις τέσσερις πλευρές του μνημείου ή ολοκυκλικά θόλων ή περιμετρικά πολύπλευρών μνημείων τότε είναι ισοϋψής με το κάτω αυτής επιστύλιο που στηρίζεται στους κίονες. Ειδικότερα η ζωφόρος του Παρθενώνα καλύπτει και τις τέσσερις πλευρές στη οποία και απεικονίζεται “εν σειρά” η πομπή [προς την Ακρόπολη] των Μεγάλων Παναθηναίων επί φερώνυμων πλακών από πεντελικό μάρμαρο ύψους 1,02μ και μήκους 1,60μ. Στην ανατολική πλευρά απεικονίζεται η ετοιμασία προς θυσία με τα ζώα και τις ομάδες ανδρών και γυναικών που φέρουν ιερά τελετουργικά σκεύη και προσφορές, στη μέση της ανατολικής πλευράς, πάνω από την είσοδο του ναού, εικονίζεται το αποκορύφωμα του πολυήμερου εορτασμού των Παναθηναίων, στο τέλος της πομπής, η παράδοση του πέπλου, του δώρου των Αθηναίων στο λατρευτικό “διιπετές ξόανο” της θεάς. Αριστερά και δεξιά εικονίζονται καθιστοί οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου. Στη δυτική πλευρά η προετοιμασία της πομπής και στις εκατέρωθεν πλευρές η όλη πομπή (οδηγοί με σφάγια, κιθαριστές, αυλιτές, πλήθος κόσμου, άρματα και ιππείς. TO ΘEMA THΣ ZΩΦOPOY Πρόκειται για την επισημότερη εορτή της Αρχαίας Αθήνας, που γινόταν κάθε τέσσερα χρόνια προς τιμήν της πολιούχου της πόλης θεάς Αθηνάς, τον μήνα Εκατομβαιώνα (Ιούλιο – Αύγουστο). Σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε κατά τους προϊστορικούς χρόνους από τον Εριχθόνιο, με το όνομα Αθήναια, αναδιοργανώθηκε από τον Θησέα στο τέλος της Μυκηναϊκής εποχής και τότε πήρε το όνομα Παναθήναια. Νέα αναδιοργάνωση έγινε από τον τύραννο Πεισίστρατο το 566 π.Χ. Εορτάζονταν κάθε τέσσερα χρόνια με τόση λαμπρότητα (Μεγάλα Παναθήναια), που κατά τον 6ο-4ο αι. π.Χ. είχαν πανελλήνια αίγλη, ενώ τα Μικρά Παναθήναια, που γίνονταν κάθε χρόνο είχαν τοπικό χαρακτήρα. Κατά τα Μεγάλα Παναθήναια ετελούντο πολλές τελετές και θυσίες, από τις οποίες σπουδαιότερη ήταν η εκατόμβη (θυσία 100 βοδιών), καθώς και αγώνες ιππικοί, γυμνικοί (αγώνες στίβου) και μουσικοί. Οι τελετές και οι αγώνες, που διαρκούσαν από 4 – 12 ημέρες, έφθαναν στο αποκορύφωμά τους την 28η Εκατομβαιώνος, γενέθλιος ημέρα της θεάς Αθηνάς, κατά την οποία παραδιδόταν από τον αθηναϊκό λαό στη θεά ένας πέπλος χρυσοκέντητος, που είχαν υφάνει οι αρρηφόροι και οι εργαστίνες, δηλαδή νέα κορίτσια επιφανών οικογενειών στην υπηρεσία της θεάς. Ο πέπλος μεταφερόταν με μεγαλόπρεπη πομπή από τον Κεραμεικό στην Ακρόπολη, στην αρχή κρεμασμένος στο κατάρτι ενός τροχήλατου πλοίου, ενώ μετά το Ελευσίνιο στα χέρια. Στην πομπή που είχε τελετουργικό χαρακτήρα, μετείχαν μουσικοί που έδιναν τον ρυθμό, αξιωματούχοι, νέοι που οδηγούσαν τα προς θυσία ζώα, νέες με κλαδιά ελιάς και προσφορές μέσα σε καλάθια για τη θεά. Στην Ακρόπολη ο πέπλος παραδιδόταν στους ιερείς, οι οποίοι έντυναν το ξόανο (το παλαιό ξύλινο άγαλμα) της θεάς, που βρισκόταν αρχικά μέσα στον “αρχαίο νεώ“, ενώ αργότερα στο Ερέχθειο. Αυτή την πομπή παρέστησε ο Φειδίας στη ζωφόρο του Παρθενώνα. Η ΩΣ ΤΩΡΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΕΙΣ Το στερεό βραχώδες υπόβαθρο και η υψηλή ποιότητα του υλικού και της κατασκευής του κτηρίου είναι οι εσωτερικές προϋποθέσεις χάρις στις οποίες ο Παρθενών έχει χρονική αντοχή υπερπολλαπλάσια της σημερινής ηλικίας του. Η σημερινή του ερείπωση και φθορά είναι αποτέλεσμα κυρίως ανθρώπινων, καταστροφικών ή δημιουργικών πράξεων. Απ’ όλες τις περιπέτειές του βαρύτερη φαίνεται να είναι η καταστροφή που υπέστη το εσωτερικό του σηκού και η στέγη από πυρκαγιά, κατά την διάρκεια μιας βαρβαρικής επιδρομής (267 μ.Χ.). Η επισκευή του ναού υπήρξε μάλλον πρόχειρη. Οι εσωτερικοί κίονες αντικαταστάθηκαν με τους μικρότερους και πολύ λεπτότερους μιας διώροφης ελληνιστικής εποχής στοάς, η οποία διαλύθηκε χάριν της επισκευής όχι μόνο του Παρθενώνος αλλά και του Ασκληπιείου, που και αυτό είχε καταστραφεί με τον ίδιο τρόπο. Η νέα στέγη κάλυπτε μόνο το σηκό και όχι τα πτερά τα οποία ήδη από τότε μένουν εκτεθειμένα στον καιρό. Τον 6ο Αι. μ.Χ. ο ναός μετατρέπεται σε χριστιανική εκκλησία. Η ανατολική θύρα αναγκαστικώς καταργείται και στη θέση της προστίθεται μία ημικυκλική μάλλον αψίδα. Η είσοδος στον κυρίως ναό γίνεται από το δυτικό διαμέρισμα με τρεις θύρες που ανοίγονται στο μεσότοιχο. Στο δυτικό διαμέρισμα που καθίσταται ο νάρθηκας της εκκλησίας ιδρύεται και ένα τετράγωνο βαπτιστήριο. Το 12ο Αι. μ.Χ. η εκκλησία ανακαινίζεται. Μία μεγαλύτερη ημιεξαγωνική αψίδα αντικαθιστά την παλαιότερη, προστίθενται παράθυρα και γίνεται εκτεταμένη τοιχογράφηση. Πολλές τοιχογραφίες σώθηκαν ως την εποχή μας. Με τη Φραγκική κατάκτηση η εκκλησία χρησιμοποιείται χωρίς μετατροπές από τους καθολικούς. Το 1458 ο Παρθενών γίνεται μουσουλμανικό τέμενος με έναν μιναρέ στη ΝΔ γωνία του. Το 1687 κατά τη διάρκεια της πολιορκίας από τα ενετικά στρατεύματα μία βόμβα πυροδοτεί την αποθηκευμένη στο εσωτερικό του τζαμιού πυρίτιδα και το μεσαίο μέρος του μνημείου ανατινάσσεται και καταρρέει. Αργότερα ένα μικρό τζαμί κτίζεται στο εσωτερικό του ανοικτού ερειπίου. Το 1802 αφαιρούνται από το μνημείο μεγάλα σύνολα της γλυπτικής του, από τα συνεργεία του λόρδου Έλγιν, και ακολουθεί εκτεταμένη κατεδάφιση των τοίχων από τους Τούρκους. Με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους αρχίζουν και οι πρώτες προσπάθειες για την αποκατάσταση του Παρθενώνος βάσει ενός προγράμματος που συνέταξε ο σπουδαιότατος κλασικιστής αρχιτέκτων Λέο φον Κλέντσε το 1834. Το 1842-44 καθαιρείται το ερειπωμένο τζαμί και αναστηλώνονται τμήματα των πλευρικών τοίχων ως και δύο κίονες της βόρειας πλευράς. Το 1872 συμπληρώνονται οι καθαιρέσεις μεταγενεστέρων στοιχείων και γίνονται βλαπτικές στερεώσεις στη δυτική θύρα και τη δυτική πλευρά της ζωφόρου (εις βάρος των επιστυλίων!) Το 1898-1902 και το 1902-33 γίνονται εκτεταμένες αναστηλωτικές εργασίες από τον Ν. Μπαλάνο με τις οποίες το μνημείο αποκτά την παρούσα μορφή του. Οι αναστηλώσεις αυτές επαινέθηκαν και δικαίως για τις αρχιτεκτονικές τους αρετές υπήρξαν όμως κακότεχνες και βλαπτικές για το υλικό εξ αιτίας της αλόγιστης χρήσεως του σιδήρου. Η οξείδωση και διόγκωση των σιδηρών στοιχείων προκάλεσε την διάρρηξη των μαρμάρων και την επιτάχυνση άλλων φαινομένων φθοράς. Τέλος η ασύνετη συγκέντρωση των δύο πέμπτων του πληθυσμού της Ελλάδος στην Αθήνα, είχε ολέθριες συνέπειες όχι μόνο για την ανάπτυξη της χώρας και για το αττικό τοπίο, αλλά και για τα αρχαία μνημεία εξ αιτίας της βιομηχανικής ατμοσφαιρικής μολύνσεως. Αυτή προκαλεί σοβαρές βλάβες και φθορές όχι μόνο στους ζωντανούς οργανισμούς αλλά και σε διάφορα υλικά μεταξύ των οποίων και τα μάρμαρα. Από το 1975 κ.ε. το ελληνικό κράτος καταβάλλει προσπάθειες για την συντήρηση και αποκατάσταση των μνημείων της Ακροπόλεως. Οι εργασίες διακρίνονται για το υψηλό επιστημονικό και τεχνικό τους επίπεδο, το οποίο εξασφαλίζεται αφ’ ενός από σημαντικούς ακαδημαϊκούς δασκάλους και άλλους επιστήμονες και αφ’ ετέρου από εκλεκτούς τεχνίτες του μαρμάρου. Για τον Παρθενώνα υπάρχουν σοβαρές προοπτικές για αναστήλωση παράλληλα προς την εκτελούμενη συντήρηση. Το σωζόμενο στο έδαφος υλικό επιτρέπει την αναστήλωση του Πρόναου και σημαντικού μέρους των πλευρικών τοίχων του σηκού. Κατά την μελέτη και εκτέλεση των αναστηλωτικών εργασιών τηρούνται αρχές τόσο για την τεχνική ποιότητα όσο και για την επιστημονική και αισθητική ποιότητα του σκοπούμενου αποτελέσματος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ (ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ) (ΜΕΡΟΣ Α') * ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ : ΜΕΡΟΣ Β' - ΜΕΡΟΣ Γ' ΠΗΓΗ

Οι φίλοι του ιστολογίου Ελαφηβόλου Ε, Ιοαννα, Kostas Daskalos σε μια εργασία τους προσεγγίζουν τους τρεις θαλάμους του Τυμβου Καστά και προσπαθούν να δουν την σύνδεση τους με την υπόσταση της Εκάτης, Σελήνης και Αρτέμιδος. ========================== ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΘΑΛΑΜΟΙ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΚΑΙ Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΑΤΗΣ – ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ – ΣΕΛΗΝΗΣ ΣΤΑ ΤΡΙΣΤΡΑΤΑ Η ταφή του σώματος αυτή καθαυτή αποτελεί συμβολική πράξη καθώς συμβολίζει την σχέση ανθρώπου-θανάτου, αναδεικνύοντας την σχέση του θνητού με την θνητότητα μέσα από τις "διαβατήριες τελετουργίες" και την πορεία της ψυχής του νεκρού μετά τον θάνατο. Οι νεκροί έχουν διττή υπόσταση, είναι πρόγονοι αλλά και κριτές από τον Άλλο Κόσμο. Σκοπός αυτών των τελετουργιών είναι να επιτρέψουν στον νεκρό να περάσει το κατώφλι της νέας κατάστασης, του προγόνου και την αποτροπή της επιστροφής του, ορίζοντας τον τάφο ως σύνορο μεταξύ αυτού του Κόσμου των ζωντανών και του Κάτω Κόσμου. Έτσι αποδίδεται τιμή και μνήμη στους προγόνους καθώς με αυτόν τον τρόπο εξασφάλιζαν την προστασία τους στην πόλη στην οικογένεια και στον πόλεμο. Ο όρος "τελετουργία" υπό την ευρεία έννοια δηλώνει εθιμοτυπία, συνήθεια ή έθιμα, υπό την στενή έννοια όμως, λατρεία ή θρησκευτική τελετή. Το τελετουργικό ορίζεται σαν ένα "κωδικοποιημένο σύστημα πρακτικών, τελούμενο σε συγκεκριμένες συνθήκες τόπου και χρόνου, με ένα βιωμένο νόημα και μια συμβολική αξία για αυτούς που συμμετέχουν σ' αυτό. Αλληλένδετα στοιχεία για το τελετουργικό είναι η λατρεία-πίστη, το ιερό και το σώμα καθώς συμβολικές εκφράσεις του είναι η μουσική, ζωγραφικές αναπαραστάσεις, προσφορές στους νεκρούς, αγώνες, θυσίες και άλλες συμβολικές εκδηλώσεις επικοινωνίας με τον άλλο κόσμο. Η Μήδεια στην Ελευσίνα, ερυθρόμορφος κρατήρας, 340 π.Χ. - 350 π.Χ. Για τις ομάδες όμως και για τα άτομα, η ζωή συνίσταται σε μία αδιάκοπη διάσπαση και αναδόμηση, αλλαγή κατάστασης και μορφής, θάνατο και αναγέννηση γι’ αυτό και ονομάστηκαν "διαβατήριες τελετές". Ο άνθρωπος περνάει καινούργια κατώφλια, εποχής, χρονιάς, μήνα, ημέρας και νύκτας, γέννησης, εφηβείας, ωριμότητας, γήρανσης και θανάτου που είναι το κατώφλι της άλλης ζωής. Το κατώφλι μπορεί να είναι τοπικό ή χρονικό, η είσοδος στον ναό, το πέρασμα του ποταμού, το σταυροδρόμι, η τρίοδος, το τρίστρατο, ο τάφος. Για την διάβαση ενός κατωφλίου ακολουθούνται τελετουργικά που στόχο έχουν αφενός να εμποδίσουν τις ακάθαρτες όψεις του γίγνεσθαι (άλογη ψυχή) μέσω συμβολικών καθαρμών, αφετέρου να μειώσουν την αστάθεια που συνδέεται με την αλλαγή της κατάστασης. Ανάγλυφο Τριπλής Εκάτης από την Αίγινα, NG Prague, Kinský Palace Τα τρίστρατα και οι τρίοδοι είναι τόποι λατρείας αφιερωμένοι στην θεά Εκάτη. Ως Εκάτη Προπυλαία, Προθυραία και Ανταία λοιπόν, η θεά εκδηλώνεται με αυτόν τον χαρακτήρα και προστατεύει τα οριακά σημεία, τις πύλες, τις πόρτες των σπιτιών, σηματοδοτεί τα όρια του ανθρωπίνου και ως δυνατή, φοβερή Κόρη, διώχνει κάθε τι κακό. Τριπλή Εκάτη με ρόδακα, 3ος αι. π.Χ., Μουσείο Λούβρου Εδώ η θεά λειτουργεί σαν ένα γοργόνειο και έχουμε μετέπειτα και αναφορές φιλολογικές και εικονογραφικές που την παρουσιάζουν με αυτό τον τρόπο, άγρια και επικίνδυνη: Βριμώ, με φίδια γύρω της, κρατώντας μαχαίρια και συντροφευμένη από το ιερό της ζώο τον κύνα. Κατ’ αυτό τον τρόπο η θεά φυλάει και τα τρίστρατα, μαγικά σημεία στην σκέψη των περισσοτέρων πολυθεϊστικών λαών όπου συχνά αποτελούν πύλες μεταξύ του κάτω κόσμου και του δικού μας από τις οποίες εισέρχονται οι νεκροί. Εκάτη, έργο ρωμαϊκής εποχής Ονομάζεται επίσης Ενοδία και Τριοδίτη, σε τρίστρατα με απλές αρχικά στήλες, τα Εκατεία, που παρουσιάζουν μεγάλη συνάφεια και με τις αντίστοιχες του Ερμή για τα σταυροδρόμια καλείται η θεά φύλακας των ορίων. Ίσως από κει να πηγάζει και η καθιερωμένη μετέπειτα απεικόνισή της ως Τρίμορφη ή και Τρικέφαλη, την οποία πρώτος της απέδωσε παραστατικά όπως πληροφορούμαστε ο Αλκαμένης. Τέλος εικάζεται και λατρεία προς την θεά σε νεκρικές τελετές, βρίσκουμε εξ’ άλλου και το επίθετο Τυμβιδία στον ορφικό ύμνο καθώς επίσης και Ταυροπόλος και ίσως με αυτόν το χαρακτήρα της χθόνιας θεάς να τιμάται και ως Κουροτρόφος. Μάλιστα βρίσκουμε και θεσμοθετημένη λατρεία της ως Άρτεμη-Εκάτη Κουροτρόφος στον δήμο της Ερχείας. Εκάτη Τριφορμίς, ρωμαϊκό αντίγραφο πρωτότυπου έργου του Αλκαμένη του 420 π.Χ., Dutch National Museum of Antiquities Η σχέση όμως που έμελε να καθορίσει εν πολλοίς τον μετέπειτα χαρακτήρα της θεάς μέχρι ακόμα και τις ημέρες μας είναι αυτή με τον κάτω κόσμο και τους νεκρούς. Σιγά σιγά ο χαρακτήρας αυτός ενισχύθηκε με αποτέλεσμα ως άλλη Περσεφόνη, η Εκάτη να γίνει μια σκοτεινή βασίλισσα του κάτω κόσμου. Αυτή είναι λοιπόν η κλειδούχος της πύλης του κάτω κόσμου και έχει το κλειδί της αλυσίδας που συγκρατεί τον Κέρβερο, αυτή μπορεί να οδηγήσει τα φαντάσματα και τις Κήρες στον κόσμο μας ή και να αποτρέψει κάτι τέτοιο. Κέρβερος και Εκάτη με πυρσούς, ερυθρόμορφος κρατήρας, 4ος αι. π.Χ. Η Εκάτη θα μπορούσαμε απλά να πούμε πως είναι το συμπλήρωμα του άλλου μεγάλου αγγελιοφόρου, του Ερμή με τον οποίο κατά καιρούς σχετίστηκε και στις μυθικές αναφορές αλλά και σαν ρόλος. Γιατί εκεί που ο Ερμής περνάει τα όρια από πάνω προς τα κάτω σε μια πορεία Όλυμπος, Γη, Κάτω κόσμος, η Εκάτη είναι αυτή που τα διασχίζει με την αντίστροφη πορεία Κάτω κόσμος, Γη, Όλυμπος. Η Εκάτη συνδέει τους νεκρούς με εμάς, και εμάς με το θείον, κουβαλώντας τις ψυχές και μνήμες, το προγονικό δυναμικό σε εμάς, και τις προσφορές, την θέληση και την δική μας λατρεία στον Όλυμπο. Έρχεται εκεί που την χρειαζόμαστε, σαν αγαπημένη Κόρη, ή Μεγάλη Μητέρα Θεά, να συμπληρώσει τα κενά που αφήνουν οι πιο διακριτές ουσίες των άλλων θεοτήτων. Ερμής, Πλούτων, Περσεφόνη, Εκάτη. Ερυθρόμορφος κρατήρας του ζωγράφου της Ιλίου πέρσεως, 370 π.Χ.-350 π.Χ., Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο Σύμφωνα με τον Ομηρικό ύμνο όταν ο Πλούτωνας απήγαγε την Περσεφόνη, η Εκάτη από την σπηλιά της, ήταν η μόνη που άκουσε τις κραυγές και έγινε μάρτυρας του γεγονότος, όπως ακριβώς ο Ήλιος από τον ουρανό ήταν ο μόνος που είδε την αρπαγή. Αυτή βρήκε την Δήμητρα να περιπλανάται και την ενημέρωσε για το γεγονός. Αυτή παρέστη στον διακανονισμό που επέβαλε ο Δίας, αυτή συντρόφευσε την Περσεφόνη από τον κάτω κόσμο με τις δύο δάδες της πίσω στην μητέρα της όπως ο Ερμής την συντροφεύει στην επιστροφή πίσω και η Εκάτη έκτοτε συνταυτίζεται με την Περσεφόνη και αποτελεί πιστή σύντροφό της τους μήνες που η Κόρη βρίσκεται στον ‘πάνω κόσμο’. Ο ύμνος αυτός μας φέρνει σε επαφή σιγά σιγά με τον άλλο χαρακτήρα της θεάς τον επικρατέστερο κρατώντας όμως ακόμα τον ‘φωτεινό’ της χαρακτήρα καθώς η Δαδοφόρος θεά είναι αυτή που οδηγεί την Περσεφόνη στον πάνω κόσμο. Η άνοδος της Περσεφόνης από τον Κάτω Κόσμο. Απεικονίζονται η Περσεφόνη, ο Ερμής, η Εκάτη και η Δήμητρα. Ερυθρόμορφος κρατήρας που αποδόθηκε στον «Ζωγράφο της Περσεφόνης», Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο Οι φιλολογικές και αρχαιολογικές αναφορές μας τοποθετούν την θεά ενδεικτικά στα μυστήρια των Καβείρων στην Σαμοθράκη και η εξέχουσα σχέση της Εκάτης με πληθώρα μυστηριακών λατρειών συνεχίστηκε μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Σε όλο αυτό το διάστημα φαίνεται πως η θεά συσχετίστηκε ή ακόμα και ταυτίστηκε με πολλές άλλες σημαντικές θεότητες, όπως την Ρέα, την Άρτεμη, την Βενδίς, την μητέρα των θεών Κυβέλη κα τοπικές πολλές φορές άλλες θεότητες. Αποκορύφωμα αυτής της μυστηριακής σχέσης σίγουρα υπήρξε ο πρωτεύων ρόλος που της επιφύλαξαν τα γνωστά μυστηριακά κείμενα με τίτλο Χαλδαϊκοί χρησμοί (ή λόγια), στα οποία η Εκάτη είναι η μία εκ των δύο βασικών κοσμολογικών αρχών των θεουργών, η ψυχή του κόσμου και αναγορεύεται σε Σωτήρα. Άρτεμις Λαφρία, Μουσείο Αρχαίας Μεσσήνης Ο Αισχύλος πάλι, τη συνδέει με τη Σελήνη και την παρουσιάζει ως ΄Αρτεμι-Εκάτη, ενώ ο Ευριπίδης τη θεωρεί κόρη της Λητούς, και πρώτος, στη «Μήδεια», την παρουσιάζει ως θεά προστάτιδα των μαγισσών. Η Εκάτη λοιπόν συνδέεται και συνταυτίζεται με τη Δήμητρα, την Περσεφόνη, τον Ερμή και τον Κάτω Κόσμο, τη Γη, τον Πάνα, την Κυβέλη και τους Κορύβαντες, τις Χάριτες στη μορφή που έχει ως προστάτις των καλλιεργειών και της γης. Ως Άρτεμις Ευπλοία, εξάλλου, η Εκάτη παίρνει θαλάσσιο χαρακτήρα. Η Σελήνη συνοδευόμενη από τους Διόσκουρους Φωσφόρο και Έσπερο. Ρωμαϊκή στήλη, 2ος αι. π.Χ., Μουσείο Λούβρου Η σχέση της Εκάτης με την Άρτεμι γίνεται φανερή από ένα μύθο της Εφέσου. Επειδή η γυναίκα του Εφέσου υποδέχθηκε άσχημα τη θεά και της αρνήθηκε τη φιλοξενία, η Άρτεμις τη μεταμόρφωσε για λίγο σε σκύλο. Όταν όμως πήρε πάλι την ανθρώπινη μορφή της, η γυναίκα του Εφέσου ένιωθε τόσο ντροπιασμένη ώστε απαγχονίστηκε. Αλλά η θεά την επανέφερε στη ζωή και τότε αυτή πήρε το όνομα της Εκάτης. Άγαλμα της Εκάτης είχε στηθεί κοντά στο ναό της Εφεσίας Αρτέμιδος. Στην ιδέα της Εκάτης, εκτός από την ιδιότητα της Κόρης, ανήκει ακόμη ένα είδος μητρικότητας, η συγγένειά της με την Σελήνη όπως και η Άρτεμις καθώς και η ίδια η Μητέρα Γη, η Πότνια Θηρών ήταν και αυτή κουροτρόφος, προστάτιδα και τροφός όλων όσων γεννήθηκαν μετά από αυτήν. Άρτεμις Εφεσία, Λιβύη - Τρίπολη, National Museum Με την Σελήνη συνδέει την Εκάτη και ο Πορφύριος : «Το φεγγάρι», λέει «είναι η Εκάτη που συμβολίζει τις παραλλάζουσες φάσεις της και τις δυνάμεις που βγαίνουν απ’ αυτές: γι’ αυτό η επιρροή της εκδηλώνεται σε τρεις μορφές» καθώς και στην Ορφική φιλολογία οι φάσεις του φεγγαριού ερμηνεύτηκαν με πολλούς τρόπους: «Τις πρώτες τρεις μέρες το φεγγάρι κράζεται Σελήνη· την έκτη γίνεται Άρτεμις· τη δέκατη πέμπτη Εκάτη». «Όταν είναι πάνω από τη γη είναι Σελήνη· όταν είναι μέσα της, Άρτεμις· όταν από κάτω της, Περσεφόνη». Στο απόσπασμα, από το λεξικό του Σουΐδα, προσομοιάζεται η Εκάτη με την Αρτέμιδα και τη Σελήνη : «Εκάτην οι μεν την Άρτεμιν, οι δε την Σελήνην, εν φάσμασιν εκτόποις φαινομένην, τοις καταρωμένοις, τα δε φάσματα αυτής δρακοντοκέφαλοι άνθρωποι και υπερμεγέθεις, ως την θεάν εκπλήττειν τους ορώντας». Σαβάζιος, Μουσείο Τιράνων Κατά τον Ηρόδοτο, ο Διόνυσος της Θράκης είχε ως σύντροφο την Αρτέμιδα. Δηλαδή ο Σαβάζιος εκεί ήταν ενωμένος με την θεά της Σελήνης, η οποία ονομαζόταν άλλοτε μεν Κότυς ή Κοτυττώ, άλλοτε δε Βενδίς. Στην πρώτη σειρά των πηγών της λατρείας του Θρακός Σαβαζίου, υπήρχε ανάγλυφο εγχαραγμένων θείων εικόνων επί των βράχων των Φιλίππων, σε λόφο ονομαζόμενο "Διονύσου λόφος". Τρεις κύριες θεότητες εμφανίζονται σε αυτές τις βραχογραφίες. Ο Σαβάζιος με μέτωπο οπλισμένο με δύο μικρά κέρατα, σαν ταύρος, σύμφωνα με την ένδειξη του Διόδωρου του Σικελιώτου, η κυνηγέτις Άρτεμις, η οποία αντικαθιστά βεβαιότατα την Βενδίδα καθώς και μία γηραιότερη η οποία ονομαζόταν Κότυς ή Κοτυττώ, και ταυτιζόταν με την Φρυγική θεά Κυβέλη. Ο διπλούς πέλεκυς που ήταν ιερό σύμβολο του Διονύσου, ήταν επίσης σύμβολο και της Θρακικής θεάς Κότυος ή Βενδίδος. Η Εκάτη, δηλαδή η Άρτεμις, ανήκει στη θρησκεία των Θρακικών φυλών του Βορρά, θρησκεία σχετιζόμενη με τον Άδη, λατρεία μυστικισμού και μυστηριακού ενθουσιασμού. Κατά τον Τζέτζη ,υπήρχε Θρακικό σπήλαιον, το οποίον εκαλείτο Ζήρινθον άντρον, της κυνοσφαγούς θεάς Εκάτης και ο βωμός, στον οποίο θυσίαζαν στο σπήλαιο, θεωρείτο ότι κτίστηκε από τους Κορύβαντες, όταν αυτοί κατείχαν τη Σαμοθράκη. Το σπήλαιον τούτο ονομαζόταν και Σάον, σπήλαιο Θρακικό της Ρέας ή της Εκάτης. Άρτεμις-Βένδις, τερακότα από την Τανάγρα, 350 π.Χ., Μουσείο Λούβρου Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές πηγές του Κ. Παπακυριακού, το καλοκαίρι του 1963 βρέθηκε σε χωράφι της Αμφιπόλης, γραμμένη σε βάθρο η αναθηματική επιγραφή: «Εκάτηι Φοσφόρωι», που μας πληροφορεί ότι και στην Αμφίπολη λατρευόταν η θεά Εκάτη. Ο κ. Αντόνιο Κόρσο, Ιταλός αρχαιολόγος και ιστορικός τέχνης, ειδικευμένος στην αρχιτεκτονική και αρχαιολογική γλυπτική, σε μια πολύ αποκαλυπτική του συνέντευξη στο Πρώτο Θέμα (http://www.protothema.gr/culture/article/456261/amfipoli-o-tumvos-oi-delfoi-kai-i-dunasteia-ton-timenidon/ ) έχει αναφερθεί στο επίγραμμα του Αντιπάτρου του Θεσσαλονικέως ο οποίος έζησε τον 1ο αι. μ. Χ. την εποχή του Ρωμαίου αυτοκράτορος Αυγούστου. Ο Αντίπατρος μας παραδίδει τη σημαντική μαρτυρία του ότι εκείνη την εποχή στην Αμφίπολη εσώζοντο μόνο το Ηρώο της βασιλοπούλας Φυλλίδος και τα ελάχιστα κατάλοιπα του ναού της Αιθιοπίας Βραυρωνίδος Αρτέμιδος. Η Αιθιοπία Άρτεμις όμως σύμφωνα με τον Καλλίμαχο ταυτίζεται με την Σελήνη: «…την αυτήν τη σελήνη παρά το αίθειν, ως Καλλίμαχος (λέγει)», σύμφωνα δε με τον Ερατοσθένη ταυτίζεται με την Εκάτη : «…η αυτή έστι η Εκάτη, ήτις αεί δάδας κατέχει, ως Ερατοσθένης (λέγει)». Στη Θεογονία του Ησιόδου η Εκάτη εμφανίζεται ως θεά με διευρυμένες ιδιότητες, στη γη, τη θάλασσα, τον ουρανό. Έχει όμως και πολιτικές ιδιότητες, καθώς παρευρίσκεται στα δικαστήρια, στους αθλητικούς αγώνες, στον πόλεμο, και θρησκευτικές αρμοδιότητες, καθώς προσφέρονται σε αυτήν εξιλαστήριες θυσίες. Στις δίκες κάθεται πλάι στους σεβαστούς βασιλιάδες και στις συνελεύσεις του λαού προβάλλει αυτόν που θέλει. Κι όταν ζώνονται τ' άρματα οι άνδρες για τον φονικό πόλεμο κι εκεί η θεά βοηθά όποιους θέλει και πρόθυμα δίνει τη νίκη και προσφέρει τη δόξα. Κι είναι καλή όταν παραβγαίνουν άνδρες σε αγώνα κι εκεί τους βοηθά και τους ωφελεί. Κι αυτός που θα νικήσει με ισχύ κι επιμονή, το ωραίο έπαθλο παίρνει από την Θεά. Αλλά και μέσα στους ιππείς βοηθά όποιον θέλει. Κι αυτούς που δουλεύουν στη γαλάζια ανεμοδαρμένη θάλασσα, και προσεύχονται στην Εκάτη και τον Γαιοσείστη Ποσειδώνα, εύκολα η δοξασμένη θεά τους φέρνει μεγάλη ψαριά, αλλά κι εύκολα την εξαφανίζει, αν το θελήσει (Ησ. Θεογ. 411-452). Παίρνει μέρος στη Γιγαντομαχία έχοντας ως όπλο τις δάδες της, είναι δηλαδή με το μέρος των Ολυμπίων, ωστόσο δεν ανεβαίνει ποτέ στον Όλυμπο ακριβώς λόγω της ιδιαίτερης σχέσης της με τον κόσμο των σκιών και με θεούς που με κάποιο τρόπο σχετίζονται με τον θάνατο. Τριγωνικό Ιερό της Εκάτης στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας (ψηφιακή αναπαράσταση του Ι.Μ.Ε.) Στον ελληνικό κόσμο η κλασσική μορφή της Εκάτης στέκει αυστηρή και παράξενη, ανάγλυφη πάνω σε ένα τρίγωνο, με τα πρόσωπά της στραμμένα σε τρεις κατευθύνσεις, διασπώντας την τρισυπόστατη θεότητα σε τρεις Κόρες, παρθένες χορεύτριες. Το γεγονός πως τα Εκάτεια τελούνταν σε τριόδους, σε τρίστρατα, κατά προτίμηση εκτός των πόλεων και πως αυτοί οι τόποι ήταν ειδικά αφιερωμένοι στην Εκάτη δεν αντιστρατεύεται στην ησιοδική ή κοσμική σύλληψη του αριθμού τρία. Εξάλλου όλες οι τρίοδοι και τα τρίστρατα προβάλλουν ξεκάθαρα τη δυνατότητα διαίρεσης του κόσμου σε τρία μέρη. Η Πυθία στους Δελφούς καθόταν πάνω σε τρίποδα και όπως μας λέει ο Πρόκλος, ο τρίποδας είχε τρία πόδια που συμβόλιζαν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, από όπου η Πυθία εμπνεόταν για να χρησμοδοτήσει. Σημαντικό είναι πως και ο Πλάτων χωρίζει την ψυχή σε τρία μέρη, λογιστικόν ,θυμοειδές και επιθυμητικόν. Συμβολισμό της διαίρεσης του κόσμου και της ψυχής σε τρία μέρη, πιθανότατα να μας υποδεικνύουν μυστικά και οι τρεις θάλαμοι στον τάφο της Αμφίπολης. Ο Ορέστης στους Δελφούς. Ερυθρόμορφος κρατήρας του Πύθωνα, 330 π.Χ., Βρετανικό Μουσείο Για την ιερότητα του αριθμού τρία, ο Πυθαγόρας μας λέει: «Το Όλον και ό,τι υπάρχει μέσα σ' αυτό περιλαμβάνονται στον αριθμό τρία, γιατί το τέλος, το μέσον και η αρχή έχουν τον αριθμό του Όλου, που είναι η τριάδα» καθώς δε και ο Πλούταρχος: «Η δέ κρείττων καί Θειοτέρα φύσις εκ τριών εστι, τού νοητού καί τής ύλης καί τού εκ τούτων, όν Κόσμον Έλληνες ονομάζουσιν». (Πλούταρχος, περί Ίσιδος καί Οσίριδος, 373F). Αλέξανδρος – με Σελήνη και Ήλιο – Κοσμοκράτωρ. Από την Αμισό του Πόντου, του 350 –300 π.Χ., Βρυξέλλες, Μusee du Cinquantenaire Ο Victor Turner (1969) μελετώντας τα έθιμα των "διαβατηρίων τελετών" διέκρινε τρία στάδια: χωρισμός, αναμονή και ενσωμάτωση. Η τελετουργική πρακτική όπως ήδη αναφέραμε, είναι συμβολική και διασφαλίζει τον δεσμό των συμμετεχόντων με το μη ορατό, με μία οντότητα η οποία δεν είναι προσπελάσιμη παρά μόνο μέσω του ιδίου του συμβόλου το οποίο απεικονίζει και μορφοποιεί το σημαινόμενο. Άρα η τελετουργία αποτελεί μια παράσταση, μια απεικόνιση, μια αποκάλυψη, μια μύηση κατά την οποία η συνείδηση του ατόμου μεταβάλλεται καθώς ο ίδιος επηρεάζεται, εντυπωσιάζεται, ενθουσιάζεται και διδάσκεται. Ίσως αυτό να είναι το μεταφυσικό, το μυστικό μήνυμα του μεγαλειώδους αυτού μνημείου που αναδύθηκε από τα σπλάχνα της Μητέρας Γης στην Αμφίπολη. Κατά την ελληνική φιλοσοφική θεώρηση (http://empedotimos.blogspot.gr/2009/07/blog-post_16.html) η ψυχή του μυημένου απελευθερώνεται απ’ τον κύκλο των μετενσαρκώσεων όταν νικά τους φόβους του και αποδεσμεύεται από τις εξαρτήσεις των υλικών απολαύσεων και τα πάθη του κόσμου της γέννησης. Τότε μόνον αποθεώνεται και επιστρέφει στο νοητό. Ίσως έτσι οι τρεις θάλαμοι του τάφου της Αμφίπολης με τις συγκεκριμένες συμβολικές καλλιτεχνικές απεικονίσεις να αλληγορούν τα τρίστρατα της Ταυροπόλου Εκάτης. Διότι η Εκάτη είναι αυτή που συντροφεύει πάντα την Περσεφόνη, δηλαδή την ψυχή του νεκρού ήρωα μετά το θάνατο και την επιστρέφει πίσω στη μητέρα της Δήμητρα. Η Εκάτη την παραλαμβάνει από τον κόσμο της γέννησης (1ος θάλαμος) και διασχίζοντας τον ενδιάμεσο αιθερικό χώρο της συμβολικής Σελήνης (2ος θάλαμος) την οδηγεί στα ουράνια δώματα των Μακάρων, τον συμβολικό Ήλιο (3ος θάλαμος). Εκεί, στο άστρο της καταγωγής της, η ψυχή του ήρωα θα κατοικεί αιώνια πια μαζί με τους αθανάτους ως άλλος Ηρακλής. Λέγεται ότι το μεγαλύτερο δώρο των Ελληνικών μυστηρίων προς τους μυημένους είναι η απελευθέρωσή τους από τον φόβο του θανάτου. Όταν οι φόβοι φανερώνονται και ανέρχονται από το σκοτάδι στο φως, αποκτούν την διαύγεια εκείνη που μπορείς να δεις από την άλλη μεριά, ανεμπόδιστα. «Ω Θεέ! Ο καύσων αυτός χρειάζεται για να υπάρξει τέτοιο φως! Το φως αυτό χρειάζεται μια μέρα για να γίνει μια δόξα κοινή, μια δόξα πανανθρώπινη, η δόξα των Ελλήνων, που πρώτοι, θαρρώ, αυτοί, στον κόσμο εδώ κάτω, έκαμαν οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου». (Ανδρέας Εμπειρίκος). Συντάκτες: Ελαφηβόλου Ε, Ιοαννα, Kostas Daskalos Πηγές: Εκάτη η θεά των πυρσών http://megaseniautos.blogspot.gr/2011/04/mystery.html Εκάτη η φωτοβόλος http://www.e-zine.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=83 Ελληνικές Θέαινες και το φεγγάρι http://www.egriechen.info/2015/02/ellinikes-theenes-feggari.html Θρησκεία των Θρακών http://www.e-istoria.com/th8.html Κυριάκου Παπακυριακού: Ιστορία του νομού Σερρών από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και της απελευθερώσεώς του το 1912-1913 https://drive.google.com/file/d/0B3bo9h30cJ7DNGo5RDA2M1BZUGs/view?pli=1 Ο τάφος της Αμφίπολης – Επιστύλιο υπ’ αριθμόν ένα http://empedotimos.blogspot.gr/2014/12/blog-post.html Αποκάλυψη στην Αμφίπολη: Οι ζωγραφικές παραστάσεις δείχνουν «αποθεωμένη ψυχή» http://www.hellas-now.com/2014/12/blog-post_216.html Εκάτη, η χθόνια θεότητα, κατά την Ελληνική Μυθολογία - Τριαδικές θεότητες http://paishellas.blogspot.gr/2014/01/blog-post_4129.html Αγγελικής Λ. Κυβέλου (Διπλωματική εργασία: «Έθιμα γύρω από το νεκρό και το θάνατο και η παρηγορητική λειτουργία για τους πενθούντες: το χτες και το σήμερα» http://estia.hua.gr:8080/dspace/bitstream/123456789/1234/1/Kyvelou_Aggelikh.pdf Το τάφος της Αμφίπολης - Μια πρώτη προσπάθεια αποσυμβολισμού http://empedotimos.blogspot.gr/2014/09/blog-post_8.html Εκάτη http://www.greek-language.gr/Resources/ancient_greek/mythology/lexicon/magicians/page_002.html Βισάλτης/Visaltis.net: Τα αινιγματικά βραχοανάγλυφα των Φιλλίπων http://www.visaltis.net/2014/12/blog-post_20.html Στέφανος Βυζάντιος: Ἐθνικων quæ supersunt. Gr. Edidit A. Westermann https://books.google.gr/books?id=-J5eAAAAcAAJ&pg=PA22&lpg=PA22&dq=%CE%91%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CF%82%20%CE%91%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%B1&source=bl&ots=CnzLqkQ5CH&sig=HKlwLY9TgALe_mkIy4zR3hBmau4&hl=el&sa=X&ei=Y0sRVfDqKMXvaPH_gIAC&ved=0CCIQ6AEwAA#v=onepage&q=%CE%91%CF%81%CF%84%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CF%82%20%CE%91%CE%B9%CE%B8%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%B1&f=false [Απαγορεύεται η αναδημοσίευση της ανάρτησης αυτής χωρίς αναφορά στην πηγή και χωρίς την πλήρη αναγραφή όλων των συντακτών όπως ακριβώς αναφέρονται σε αυτήν. Σε αντίθετη περίπτωση το ιστολόγιο επιφυλάσσεται για χρήση κάθε νομίμου δικαιώματος του]

Φαίνεται λοιπόν ότι ο Όμηρος, ή δεν έμαθε ποτέ ποιος σκότωσε τον Αχιλλέα, ή δεν ήθελε να πει.

Η ινδιάνικη φυλή με όνομα Navajos – Ναυαγοί, που προέρχεται από μη Ινδιάνους, αφού αυτοί δεν έπλεαν στη θάλασσα αλλά με καγιάκ (δερμάτινες ελαφρές λέμβους) διαπλέουν λίμνες και ποταμούς, προφανώς προήλθε λόγω επαφής με ναυαγούς Αργοναύτες εκπολιτιστές. Τιμητικά οι σωτήρες τους Ινδιάνοι έλαβαν την ονομασία Ναυάχος. Του αρχηγού των Αργοναυτών Ιάσονος, Ηρακλέους ή άλλου τινός ουδέποτε πρόφεραν το όνομα ως ιερό, αλλά τον εκάλουν (ιερώνυμο) jeronymo. Για τούτο ο τελευταίος μέγας αρχηγός τους εκλήθη Jeronymo. Σημειωτέον ότι ο αρχηγός Jeronymo με τον Natchez (Απάτσι), παράνομοι όντες, φωτογραφήθηκαν στο στρατόπεδο του πρώτου στο Tombstone της Αριζόνας (Εγκυκλοπαίδεια «Colliers» σελ. 85, τ. 10). Οι Ναυάχος ανεύρον τους οικισμούς των Ανασάζι, σιωπηλούς και έρημους επί αιώνες, όταν περιπλανώμενοι κατέλαβαν μέγα μέρος της χώρας τους. Θεωρούντες τα θλιβερά κατάλοιπα πίστευσαν ότι «οικοδομήθηκαν από aliens – αλλοδαπούς αρχαίους», τους Ανασάζι Anasazi (στη γλώσσα των Αθαπάσκαν). Εξεταστέα η λέξη Athapaskan: ποιά η προέλευση και σημασία της; Athapaskan > Atha > paskan > Atha(na)paskan > Atha(na)faskan > Αθα(να)φάσκων > φάσκων Αθανα (Αθάνα: θεά σοφίας και πολεμική, φέρουσα περικεφαλαία, αιγίδα, ασπίδα και δόρυ), ή Atho/paskan > Athos/faskan (Athos επώνυμον του Διός), (οράτε βάσκω > φάσκω εις Ιακ. Θωμόπουλου «Πελασγικά»). Η λέξη συνεπώς Αθαπάσκαν επιβεβαιοί την προφανή ερμηνεία μας για τη σύνθετη ελληνική λέξι Ανασάζι. Συνεπώς η μνήμη των Ναυάχος (μαθητών των Ναυαγών Αργοναυτών) ορθώς συνδέει ως παράλληλες έννοιες τους Ανασάζι με τη γλώσσα Αθαπάσκαν, δηλ. τη γλώσσα της σοφίας, της Αθηνάς ή του Άθω, Άθωνος, επιθέτου του Ζηνός – Διός (ονομ. Δεύς > Deus), επιβεβαιουμένης έτσι της ελληνικότητας της αναλυθείσας ονομασίας Ανασάζι. Οι Ανασάζι στην Mesa Verde του Κολοράντο έκτιζαν στους οικισμούς τους (pueblos) επί υψηλών λόφων πολυώροφα κτίρια πλησίον ή εφαπτόμενα αποκρήμνων βράχων. Αυτές οι αρχαίες τεχνοτροπίες επιτυχώς αντεγράφησαν από τους συγχρόνους κεραμιστές Pueblos. Εκτός των Ανασάζι πολλές άλλες μαρτυρίες έχομε της παρουσίας των Ελλήνων στη Β. Αμερική και της μεγίστης πολιτιστικής τους επιδράσεως επί των γηγενών. 1. Περιοδικό «National Geographic», vol. 162, No 5 Νοεμβρίου 1982, σελ. 554-606. 2. Πλάτων, «Τίμαιος», έκδοσις «Παπύρου». 3. Λεξικόν «The Wold of Man» (τόμος 11, σελ. 77) απ’ όπου ελήφθη και μεταφράσθηκε από το «Museo dell Huomo», Copyright 1964 των Fratelli Fabbri, editori, Milan Italy. 4. Λεξικόν «Man, Myth and Magic». 5. Λεξικόν «Colliers Encyclopaedia», τ.10, λ. Indian tribes 6. Απολλόδωρος, «Βιβλιοθήκη» vol. 1, σελ. 202-204. 7. Διόδωρος Σικελιώτης, τόμος ΙΙ 46.3-4, έκδοσις Loeb Heinemann. 8. Λεξικόν «Lidell & Scott». 9. Ιάκωβος Θωμόπουλος, «Πελασγικά», 1912. (Του Κωνσταντίνου – Ευσταθίου Γεωργανά) (Ἡράκλειτος ὁ Σκοτεινός) Κάποιοι, ὡς συνήθως θὰ ἀμφισβητήσουν τὰ παραπάνω. Ἀδιάφορον. Θὰ πρέπῃ ὅμως νὰ τὸ κάνουν μὲ ἐπιχειρήματα. Διότι μόνον ἕνα τυπικὸν «ἀποκλείεται» ἀκοῦμε. Φιλονόη. Πηγή: filonoi.gr

Ο Πάνας στην αρχαιοελληνική μυθολογία εμφανιζόταν και απεικονιζόταν έχοντας κάτω άκρα ζώου και διέμενε σε χώρους της Φύσης.

Νους Ο νούς, είναι ταχύς, γιατί πάντα τρέχει. Θαλής Η φρόνηση είναι μητέρα και τροφός κάθε αρετής. Αριστοτέλης Από γερό μυαλό γεννιέται η ευτυχία. Αισχύλος Το να σκέφτεσαι καλά είναι το πιο μεγάλο δώρο του θεού. (Δία). Αισχύλος Ο νούς, το σώμα, όπως θέλει, το μεταχειρίζεται. Ξενοφών Πάντα ο φρόνιμος πριν πάθει λογαριάζει. Όμηρος Τα μάτια του νού αρχίζουν να γίνονται οξυδερκέστερα, όταν η σωματική δύναμη αρχίζει να παρακμάζει. Πλάτων Μόνος ο νούς, όταν γηράσει, γίνεται παιδικός. Πλούταρχος Το νού κάνε τον ηγεμόνα σου. Σόλων Η γλώσσα σου να μην τρέχει μπροστά απ'το νού. Χίλων Μεγάλος νούς είναι μεγάλη περιουσία. ΣΕΝΕΚΑΣ Απ' όλα τ' αγαθά το μεγαλύτερο είναι η πρόβλεψη και ο σοφός νούς. Σοφοκλής Νούς ορά (βλέπει) και νούς ακούει. Αρχαίο ρητό ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΧΟΪΛΟΥΣ Πηγή: ermionh.blogspot.gr

Αρχαία Ελληνικά, Αρχαίοι Έλληνες, Μυθολογία, Θεσμοί, Πολιτισμός, Ιστορία

Εκτός από την μεγαλύτερη Εκκλησία στην Ελλάδα, η Πάτρα μπορεί να νιώθει υπερήφανη και για έναν ναό πραγματικό κόσμημα. Πρόκειται για τον επιβλητικό ναό του Παντοκράτορα που χτίστηκε περίπου το 900 μ.Χ. και αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη!

Αρχαία Ελληνικά, Αρχαίοι Έλληνες, Μυθολογία, Θεσμοί, Πολιτισμός, Ιστορία

Συχνά στη μυθολογία συμβαίνουν απαγωγές γυναικών από θεούς, σε λιβάδια, ακρογιαλιές και κρήνες έξω από την πόλη. Ενδεικτική είναι η αναφορά στα παρακάτω

Στην ελληνική μυθολογία ο Κάρανος ήταν ο μυθικός γενάρχης του βασιλικού οίκου της Μακεδονίας. Ο Κάρανος αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Θεόπομπο. Οι παραδόσεις όμως οι σχετικές με τη γενεαλογία του είναι ποικίλες και πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Συνήθως ο Κάρανος αναφέρεται ως ένας από τους γιους του Τημένου. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Κάρανος πολέμησε με τους αδελφούς του για τη διαδοχή του στον θρόνο του Άργους. Αφού απέτυχε, απεφάσισε να βρει μία άλλη χώρα για να βασιλεύσει και απευθύνθηκε στο Μαντείο των Δελφών. Εκεί η Πυθία του έδωσε τον εξής χρησμό: «Έστι κράτος βασίλειον αγαυοίς Τημενίδαισι γαίης πλουτοφόροιο. Δίδωσι γαρ αιγίοχος Ζευς. Αλλ’ ίθ’ επειγόμενος Βοττηίδα προς πολύμηλον. Ένθα δ’ αν αργικέρωτας ίδης χιονώδεας αίγας ευνηθέντας ύπνω, κείνης χθονός εν δαπέδοισι θύε θεοίς μακάρεσι και άστυ κτίζε πόληος.» (= «Οι ευγενείς Τημενίδες βασιλεύουν σε εύφορη γη, δώρο του Δία που κρατά την αιγίδα. Σπεύσε όμως για τη γη των Βοττιαίων, χώρα πολλών κοπαδιών (πολύβοσκη), και όπου δείς αίγες λευκές σαν το χιόνι με κέρατα αστραφτερά, που κοιμούνται ύπνο βαθύ, στο επίπεδο μέρος αυτής της γης θυσίασε στους μακάριους θεούς και ίδρυσε την πόλη του κράτους σας.» – Διόδωρος ο Σικελιώτης, Bibliotheca historia, Exc. Vat., P3, cf, 16,1, T.L.G.) Τότε ο Κάρανος και όσοι τον ακολούθησαν μετακινήθηκαν προς βορρά σε αναζήτηση της κατάλληλης γης. Τελικά έφθασε σε μία εύφορη κοιλάδα, όπου βρήκε τις γίδες, όπως στην περιγραφή, οπότε σκέφθηκε ότι η προφητεία είχε εκπληρωθεί. Εκεί λοιπόν έχτισε μια πόλη που την ονόμασε «Αιγαί» (από την ελληνική λέξη αίγα = γίδα), δίπλα στη σημερινή κωμόπολη Βεργίνα. Από τα μέσα, λοιπόν, του 4ου αι. π.Χ. ως πρώτος βασιλιάς της Μακεδονίας φέρεται ο Κάρανος, όνομα που είχε ένας από τους γιους του Φιλίππου Β’ και ένας από τους ιππάρχους του Αλεξάνδρου. Αυτός ο ιδρυτής-πρόγονος, γιος του Ποιάνθη ή Ποία, άλλοτε γιος ή αδελφός του Αργείου βασιλιά Φείδωνα, γιου του Αριστοδαμίδα, είχε έλθει απευθείας από το Άργος για να φτιάξει μια καινούρια πατρίδα. Αλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Κάρανος ήλθε στην Ημαθία με μεγάλη συνοδεία Ελλήνων, σύμφωνα με τον χρησμό που τον διέταξε να ψάξει να βρει τόπο εγκατάστασης στη Μακεδονία. Ακολουθώντας ένα κοπάδι αίγες που έτρεχαν να προφυλαχθούν από τη βροχή –έβρεχε καταρρακτωδώς και υπήρχε πυκνή ομίχλη– κατέλαβε την πόλη της Έδεσσας χωρίς οι κάτοικοι να τον αντιληφθούν. Και όταν του υπενθύμισαν τον χρησμό που τον είχε διατάξει «να ψάξει ένα βασίλειο όπου θα τον οδηγήσουν οι αίγες», την έκανε πρωτεύουσα του βασιλείου του. Και με πολλή προσοχή διατήρησε από κει και πέρα τη συνήθεια να βάζει τις ίδιες θηλυκές αίγες μπροστά από το λάβαρό του, όποτε παρήλαυνε ο στρατός του, ώστε να είναι οι αρχηγοί των επιχειρήσεών του, ακριβώς όπως είχαν γίνει και πρωτεργάτες της ίδρυσης του βασιλείου του. Σε ανάμνηση του ρόλου των αιγών μετονόμασε την πόλη της Έδεσσας «Αιγές» και τους κατοίκους Αιγεάδες. Έπειτα εκδίωξε τον Μίδα, που κρατούσε ένα κομμάτι της Μακεδονίας, και άλλους βασιλείς και τους αντικατέστησε. Ήταν ο πρώτος που ένωσε τις φυλές διαφόρων λαών και έκανε τη Μακεδονία αυτό που λέμε ένα σώμα. Και το βασίλειό του μεγάλωσε, επειδή είχε βάλει γερά θεμέλια ανάπτυξης. Μετά από αυτόν βασίλεψε ο Περδίκκας. (Ιουστίνος 7.1.7-12) Η ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΓΕΑΔΩΝ (Έτσι ονομαζόταν η Μακεδονική βασιλική δυναστεία για να θυμούνται την καταγωγή τους από το Άργος της Πελοποννήσου) Η Δυναστεία των Αργεαδών (Αρχαία Ελληνικά: Ἀργεάδαι) ήταν αρχαίος ελληνικός βασιλικός οίκος. Ήταν η επικρατούσα δυναστεία της Μακεδονίας περίπου από το 700 έως το 310 π.Χ.. Η παράδοση τους, όπως περιγράφεται σε αρχαιοελληνική ιστοριογραφία, προέρχεται από το Άργος , (παίρνοντας έτσι το όνομα «Αργεάδες»).Αρχικά οι άρχοντες της ομώνυμης φυλής,στην εποχή του Φιλίππου του Β’ είχαν αυξήσει την επιρροή τους, με αποτέλεσμα να συμπεριλάβουν στην διοίκηση της Μακεδονίας όλες της βόρειες περιοχές της Μακεδονίας. Τα πιο εξέχοντα μέλη του οίκου ήταν ο Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας και ο Αλέξανδρος ο Μέγας, όπου και κάτω από την αρχηγία τους, το Βασίλειο της Μακεδονίας άρχισε να κατακτά έδαφος στην Ελλάδα, νίκησε την Αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών και επεκτάθηκε έως την Αίγυπτο και την Ινδία. Οι Αργεάδες ισχυρίζονται πως κατάγονται από τους Τημενίδες του Άργους, στην Πελοπόννησο, όπου ο θρυλικός τους πρόγονος ήταν ο Τήμενος, ο τρισέγγονος τουΗρακλή. Στις ανασκαφές του Παλατιού στην Βεργίνα ο Μανόλης Ανδρόνικος ανακάλυψε στην αίθουσα του «θόλου» (σύμφωνα με ορισμένους λόγιους η αίθουσα του «θόλου» είναι η αίθουσα του θρόνου) μια επιγραφή που σχετίζεται με αυτήν την άποψη.Αυτό επιβεβαιώνεται από τον Ηρόδοτο, στις Ηροδότου Ιστορίες, όπου αναφέρει ότι τρία αδέρφια από τη καταγωγή του Τημένου, ο Γαυάνης, ο Αέροπος και ο Περδίκκας, έφυγαν από το Άργος για να πάνε στους Ιλλυρίους και μετέπειτα στηνΒόρεια Μακεδονία, όπου εκεί υπηρέτησαν τον βασιλιά. Ο βασιλιάς τους ζήτησε να φύγουν από τη χώρα του, πιστεύοντας σε έναν οιωνό που έλεγε ότι κάτι εξαιρετικό θα συμβεί στον Περδίκκα. Τα παιδιά πήγαν σε ένα άλλο μέρος της Μακεδονίας, κοντά στον κήπο του Μίδα, πάνω από τον οποίο στέκεται το όρος Βέρμιο. Εκεί εγκαταστάθηκαν και σταδιακά δημιούργησαν το δικό τους βασίλειο. Ο Ηρόδοτος σχετίζει επίσης το γεγονός της συμμετοχής του Αλεξάνδρου του Α’ στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 504 π.Χ. ή το 500 π.Χ. όπου υπήρξαν ενστάσεις για τη συμμετοχή του Μακεδόνα βασιλιά από τους παρευρισκόμενους λόγω της μη ελληνικής του καταγωγής. Παρ’ όλα αυτά οι Ελλανοδίκες αφού εξέτασαν την καταγωγή του από τους Αργεάδες επικύρωσαν ότι στην πραγματικότητα οι Μακεδόνες είναι Έλληνες και του επέτρεψαν να διαγωνιστεί. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, στην «Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου», οι Αργεάδες ήταν αρχικά οι Τημενίδες από το Άργος, όπου κατέβηκαν από τα υψίπεδα στην Νότια Μακεδονία , έδιωξαν τους Πιερίδες από την Πιερία και κατέλαβαν στη Παιονία μια στενή λωρίδα γης κοντά στον Αξιό ποταμό, που εκτεινόταν από την Αρχαία Πέλλα μέχρι τη θάλασσα. Πρόσθεσαν επίσης την Μυγδονία στις περιοχές τους, αποβάλλοντας τους Ηδωνούς, Εορδούς και τους Αλμωπείς από τις περιοχές τους. Μονάρχες, Βασιλείς του αρχαίου Ελληνικού Βασιλείου της Μακεδονίας Κάρανος (808–778 π.Χ.) Κοίνος (778–750 π.Χ.) Τυρίμμας (750–700 π.Χ.) Περδίκκας Α’ (700–678 π.Χ.) Αργαίος Α’ (678–640 π.Χ.) Φίλιππος Α’ (640–602 π.Χ.) Αεροπός Α’ (602–576 π.Χ.) Αλκέτας Α’ (576–547 π.Χ.) Αμύντας Α’ (547–498 π.Χ.) Αλέξανδρος Α’ (498–454 π.Χ.) Περδίκκας Β’ (454–413 π.Χ.) Αρχέλαος Α’ (413–399 π.Χ.) Ορέστης και Αέροπος Β’ (399–396 π.Χ.) Αρχέλαος Β’ (396–393 π.Χ.) Αμύντας Β’ (393 π.Χ.) Παυσανίας (393 π.Χ.) Αμύντας Γ’ (393 π.Χ.) Αργαίος Β’ (393–392 π.Χ.) Αμύντας Γ’ (αποκαταστάθηκε) (392–370 π.Χ.) Αλέξανδρος Β’ (370–368 π.Χ.) Πτολεμαίος Α’ (368–365 π.Χ.) Περδίκκας Γ’ (365–359 π.Χ.) Αμύντας Δ’ (359–356 π.Χ.) Φίλιππος Β’ (359–336 π.Χ.) Αλέξανδρος Γ’ (ο μέγας) (336–323 π.Χ.) Αντίπατρος, Αντιβασιλέας της Μακεδονίας (334–323 π.Χ.) Φίλιππος Γ’ Αρριδαίος (323–317 π.Χ.), Βασιλέας Κατά Τίτλον Μόνο Αλέξανδρος Δ’ (323–310 π.Χ.), Βασιλέας Κατά Τίτλον Μόνο Περδίκκας, Αντιβασιλέας της Μακεδονίας (323–321 π.Χ.) Αντίπατρος, Αντιβασιλέας της Μακεδονίας (321–319 π.Χ.) Πολυπέρχων, Αντιβασιλέας της Μακεδονίας (319–317 π.Χ.) Κάσσανδρος, Αντιβασιλέας της Μακεδονίας (317–306 π.Χ.) OΛΑ ΑΥΤΑ ΣΑΣ ΤΑ ΕΜΑΘΑΝ ΠΟΤΕ ΣΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;;;; ΣΑΣ ΤΑ ΕΜΑΘΕ ΠΟΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΝΟΥΣΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ, ΚΑΙ ΠΟΥ ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΕΔΩ ΚΑΙ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΤΑΞΗ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ;;; Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ!!! ΑΥΤΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΕΙΧΕ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ… ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΓΗΓΕΝΕΙΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΟΝΟ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΑΛΛΟΝ ΤΗΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΑΣ! ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ….ΔΕΣΜΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΟΒΟΝΤΑΙ… ΛΥΝΟΝΤΑΙ!!! του Δημήτρη Ζιαμπάζη Πηγή: el-democracy

Κατά τον – 7ον αιώνα και ενώ εσυνεχίζετο ο Β΄ Ελληνικός αποικισμός, παρουσιάστηκε η ανάγκη καταγραφής και προσαρμογής του άγραφου δικαίου, σε έναν κώδικα νόμων, ο οποίος θα ήταν εις θέσιν να εγγυηθ…

ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΡΠΙΟ ... ΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΤΕ ΝΑ ΦΑΤΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ... ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΑΣ ΠΟΥΜΕ ΟΤΙ ΣΑΣ ΕΧΟΥΜΕ ΑΦΗΣΕΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΛΕΜΕ - ΤΟ ΚΕΡΑΣΑΚΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΤΑ . ΘΕΛΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΟΤΙ : Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΝ ΓΕΝΕΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΘΑ ΕΠΙΒΙΩΣΕΙ ΑΛΛΑ ΘΑ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΑ ΗΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΔΙΑΝΟΗΣΗΣ !! ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ !! Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΙΝΑΙ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΙΔΕΑ !!!!!! ΕΑΝ ΛΟΙΠΟΝ ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΜΟΥ ΣΥΝΕΛΛΗΝΕΣ ΣΑΣ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ Η ΑΝΤΙΠΑΛΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΕΑΝ ΟΛΑ ΣΑΣ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ... ΕΧΕΤΕ ΑΠΑΡΝΗΘΕΙ ΤΟ DNA ΣΑΣ. ΤΟ DNA ΣΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΕ ΤΙΣ ΙΔΕΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΤΟ ΧΡΗΜΑ !!! ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΕ ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΝΤΑΙ ΕΜΑΣ !!! ΝΑ ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΤΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΦΤΙΑΧΝΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΟΥΛΕΨΕΙ ΚΙΟΛΑΣ !! ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΣΙΓΟΥΡΟΣ ΟΛΟΣ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ - ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΥΛΗ - Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΝΕΥΜΑ !!! Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΝΟΗΣΗ !!! Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ !!! Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ !!! Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ !!! ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΣΕ ΚΑΝΟΥΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΕΛΛΗΝΑ - ΓΙΑΤΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΣΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΑΥΤΟΙ , ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΗΚΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΒΑΛΕΣ ΕΥ ΣΑΝ ΣΥΣΤΗΜΑ !! ΜΕΤΑ ΛΟΓΟΥ ΓΝΩΣΕΩΣ ΣΑΣ ΛΕΩ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΟΥΤΕ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ , ΟΥΤΕ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ , ΟΥΤΕ ΣΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ 50 - 100 ΕΤΩΝ ΠΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΠΟ ΠΙΣΩ !! ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΣΟΥ ΠΑΡΟΥΝ ΕΛΛΗΝΑ !!! ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΣΟΥ ΒΑΛΟΥΝ ΜΕΣ`ΤΟΝ ΤΑΦΟ !! ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΤΗΝ ΣΚΕΠΑΣΟΥΝ ΜΕ ΧΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΝΑ ΟΙΚΕΙΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΣΟΥ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ !! ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙΣ !!! Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΝ ΓΕΝΕΙ ΕΧΕΙ ΙΕΡΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ : ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ !! ΝΑ ΑΝΑΒΙΩΣΕΙ !! ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΑΝΑΦΕΡΕΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ !! ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ !!! Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΥΠΟΧΩΡΗΣΕΙ !!! ΓΙΑΤΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΕΠΙΠΛΕΥΣΕΙ ΕΙΝΑΙ : Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ !! Η ΗΘΙΚΗ !! ΚΑΙ Η ΑΡΕΤΗ !! ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΑΣ ΠΑΡΟΥΝ ΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΑ - ΕΜΕΙΣ ΘΕΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ !! ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΗΘΙΚΗ !! ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΡΕΤΗ !! ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΑΣ ΣΗΜΕΡΑ .... ΤΟ DNA ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΑΣ !! ΤΟ DNA ΕΧΕΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΑΣ ΤΑ ΛΕΕΙ !! ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΑΥΤΑ ΟΥ ΠΑΝΕ ΝΑ ΣΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΤΗ - ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΠΑΝΕ ΝΑ ΣΑΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΟΥΝ !! ΕΑΝ ΔΕΧΤΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΣΑΣ ΘΑ ΕΙΣΤΕ ΑΠΟΛΥΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ !! ΕΧΕΤΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΞΕΤΕ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ ΜΑΣ !!! Δρ ΜΑΝΩΛΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ E.N.D. ( 19-3-2013 ) Πηγή: Ελληνίδα Θεοδώρα ΕΛΛΑΝΙΑ ΠΥΛΗ

«Η πόλη μας ομολογείται (αναγνωρίζεται) ως η αρχαιότατη, …. Γιατί εμείς κατοικούμε σ’αυτήν την πόλη, χωρίς να διώξουμε από εδώ άλλους, ούτε την βρήκαμε έρημη, ούτε έχουμε συγκεντρωθή μιγάδες από πολλά έθνη, αλλά η καταγωγή μας είναι τόσο καλή και γνήσια, ώστε την γή από την οποία γεννηθήκαμε, την ίδια κατέχουμε χωρίς καμία διακοπή(όλον το χρόνο),επειδή είμαστε αυτόχθονες και μπορούμε να ονομάσουμε την πόλη με τα ίδια ονόματα που δίνει κάποιος στους πλησιέστερους συγγενείς του». Ισοκράτους Πανηγυρικός, 23-24 (380 π.Χ) Τα τελευταία χρόνια αμφισβητείται απο πολλούς «διανοούμενους» και πολιτικούς, Έλληνες και μη, η καταγωγή των σημερινών Ελλήνων από τους αρχαίους Ελληνες. Υπάρχουν θεωρίες, ατεκμηρίωτες πάντοτε, που υποστηρίζουν οτι οι σημερινοί Έλληνες κατάγονται από Ινδοευρωπαίους, απο την Αφρική (θεωρία της μαύρης Αθηνάς,η οποία, παρά το ότι δεν στέκεται επιστημονικά, διδάσκεται σε αρκετά Αμερικάνικα πανεπιστήμια), από Σημιτοφοίνικες και άλλα τέτοια φαιδρά. Και λέμε φαιδρά γιατί κάθε έρευνα, που αποδεικνύει τόσο την αυτοχθονία των αρχαίων προγόνων μας, όσο και το αδιάσπαστο του λαού μας απο τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήμερα, αποσιωπάται και δεν διδάσκεται στα πανεπιστήμια και στα σχολεία. Τις έρευνες αυτές θα παραθέσουμε παρακάτω. Πρώτα απ’όλα δεν λαμβάνονται υπ’όψην οι αναφορές των ίδιων των αρχαίων συγγραφέων που στηρίζουν την αυτοχθονία των αρχαίων Ελλήνων. Αυτό συμβαίνει είτε απο άγνοια των κειμένων αυτών απο τους εκπαιδευτικούς ή από κάποιου είδους εμπάθεια πρός την αρχαία Ελλάδα, πράγμα που οφείλεται στο ότι δέχονται χωρίς έρευνα όσα τους λένε κάποιοι «φωτισμένοι» καθηγητές πανεπιστημίων στα οποία σπούδασαν. Ταυτόχρονα πολλοί Έλληνες εκπαιδευτικοί γίνονται θιασώτες ξένων θεωριών, όπως αυτή του Ιακώβ Φαλμεράϋερ, (θεωρία που έχει αποδειχθεί εσφαλμένη εδώ και έναν αιώνα) και υποστηρίζουν ότι δεν έχουμε καμιά σχέση με τους αρχαίους Έλληνες αλλά είμαστε Σλάβοι, Αλβανοί, Αφρικανοί, Τούρκοι και οτιδήποτε άλλο εκτός απο Έλληνες. Παρ’ ότι ο Φαλμεράυερ έχει αποδειχθεί εμπαθής και αντιεπιστημονικός συνεχίζει να στηρίζεται από αρκετούς εκπαιδευτικούς και οι έρευνες των Ελλήνων καθηγητών που αποδεικνύουν τα ψεύδη του, αποσιωπούνται πλήρως και δεν διδάσκονται στα παιδιά. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε οτι τα τελευταία 100 χρόνια πολλοί λαοί χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν τους αρχαίους Έλληνες και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σαν δικό τους και τους εαυτούς τους σαν απογόνους των αρχαίων Ελλήνων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στις ημέρες μας, οι Σλάβοι Σκοπιανοί. Πιστεύουν και προπαγανδίζουν σε όλο το κόσμο οτι είναι γνήσιοι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Βέβαια δεν τους ήρθε ξαφνικά στο μυαλό ότι είναι γνήσιοι Μακεδόνες. Άνθρωποι όπως ο Τζόρτζ Σόρος έχουν χαρίσει πολλά εκατομμύρια δολλάρια στα Σκόπια φτιάχνοντας Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και Πανεπιστήμια στα οποία οι Σκοπιανοί μαθαίνουν οτι πρόγονοί τους ήταν ο Φίλιππος, ο Αλέξανδρος, ο Αριστοτέλης. Χωρίς την συνεχή και τεράστια οικονομική ενίσχυση από ιδρύματα και οργανώσεις όπως του κ. Σόρος, τα Σκόπια ίσως να μην υπήρχαν σαν κράτος σήμερα. Βέβαια όλα αυτά συμβαίνουν με την ανοχή των ελληνικών κυβερνήσεων. Είναι κοινό μυστικό οτι τα πρωτοκλασάτα στελέχη τους, υπακούουν και λένε σε όλα «YES SIR», με αντάλλαγμα την επανεκλογή τους. (Οι αναγνώστες μπορούν να ψάξουν στο διαδίκτυο και θα βρουν σωρεία δηλώσεων Ελλήνων βουλευτών πάνω στο θέμα…) Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΕΛΛΗΝΕΣ Παρ’ όλα αυτά οι επιστήμες προοδεύουν. Σήμερα οι έρευνες πάνω στην ιστορία των λαών δεν περιορίζονται μόνο στα ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα. Πολλές επιστήμες επιστρατεύονται για την εξαγωγή ακριβέστερων και πιο αντικειμενικών συμπερασμάτων πάνω στην ανθρώπινη ιστορία. Μια απο αυτές τις επιστήμες είναι και η γενετική, η οποία είναι και η ακριβεστέρα όλων. Όλοι γνωρίζουμε ότι η μελέτη του DNA, αποκαλύπτει την καταγωγή και χρησιμοποιείται από την παλαιοντολογία μέχρι την αστυνομία. Εχουν γίνει τέτοιου είδους έρευνες που να αποδεικνύουν οτι είμαστε πάντα Έλληνες; Βεβαίως έχουν γίνει και μάλιστα επίσημες πανεπιστημιακές αλλά δεν έχουν προβληθεί παρά ελάχιστα. ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ Τα ελληνικά ΜΜΕ στη χώρα μας πρόβαλλαν τη Σκοπιανή έρευνα, η οποία «αποδεικνύει» ότι οι Έλληνες καταγόμαστε από την Αφρική. Για μέρες ακούγαμε την Σκοπιανή έρευνα…Την απάντηση όμως του Έλληνα καθηγητή Γενετικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, την παρουσίασαν μόνο τα μικρά κανάλια. Δείτε γιατί. Ο κ. Τριανταφυλλίδης κατηγόρησε τους Σκοπιανούς καθηγητές σαν κοινούς απατεώνες. Η έρευνά τους ήταν μισθωμένη και είχε πολιτική σκοπιμότητα. Το ανθρώπινο DNA αποτελείται από τμήματα που επιμολύνονται όταν πάθει ο άνθρωπος μια ίωση ή όταν τσιμπηθεί από ένα κουνούπι. Τότε το DNA του ιού μεταφέρεται(τμήμα του) στο ανθρώπινο DNA. Έτσι άλλωστε οι επιστήμονες καταλαβαίνουν τι αρρώστιες έχει περάσει ένας λαός. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Τριανταφυλλίδη μελέτησαν οι Σκοπιανοί αυτό το μέρος του DNA. Αν το κουνούπι που σε τσίμπησε προέρχεται από την Αφρική, σου μεταφέρει γονότυπο από την Αφρική. Είπε ακόμη ότι σε διεθνές επίπεδο, για έρευνες ανακάλυψης της καταγωγής λαών, όλα τα πανεπιστήμια ερευνούν το μιτοχονδριακό DNA, το οποίο μεταβιβάζεται από την μητέρα στο παιδί και δεν «επιμολύνεται» με ξένα DNA. Επι πολλά έτη λοιπόν γενετιστές απο ευρωπαϊκά πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα μελέτησαν το μιτοχονδριακό DNA των σημερινών πληθυσμών της Ευρώπης και της Εγγύς Ανατολής και ανακάλυψαν τις σχέσεις που τους συνέδεαν πρίν απο 75.000 χρόνια. Συγκεκριμένα: Εικοσι οκτώ(28) πανεπιστήμια της Ευρώπης ξεκίνησαν το 1990, υπο την αιγίδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Συμμετείχαν οι χώρες: Αγγλία, Ιταλία, Ρωσία, Γερμανία, Δανία, Ιρλανδία, Ρουμανία, Τσεχία, Ισραήλ, Εσθονία, Ιράκ, Συρία. Εκαναν έρευνες DNA για τους κατοίκους της Ευρώπης. Απο πλευράς Ελλάδας συμμετείχει το Τμήμα Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπο τον καθηγητή Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη. Η έρευνα αυτή ήταν άκρως ενδιαφέρουσα, διότι απέδειξε οτι οι σημερινοί κάτοικοι της Ελλάδος είναι απευθείας απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων. Συγκεκριμένα απέδειξε ότι σε ποσοστό 70% οι σημερινοί Έλληνες έχουν το ίδιο DNA, με τους αυτόχθονες κατοίκους της Ελλάδας της προϊστορικής εποχής. Το υπόλοιπο 30% από περιοχές της Εγγύς Ανατολής και προσδιορίζονται χρονικά στα νεολιθικά χρόνια. οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι κατοικούνταν ελληνικά φύλα. Όπως καταλαβαίνετε η έρευνα λέει με απλά λόγια, ότι οι πρόγονοι του Περικλή, του Σωκράτη, του Αριστοτέλη και εμείς, έχουμε το ίδιο DNA. Σε ποσοστό που αγγίζει το 99,5%. Γιατί η έρευνα αυτή δεν προβλήθηκε από τα ΜΜΕ; Γιατί δεν πέρασε στην εκπαιδευτική ύλη; Ποιος ρυθμίζει τι διδάσκεται και τι αποσιωπάται; Η έρευνα αυτή δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» της 8ης Δεκεμβρίου του 2000. Επίσης στον «Ταχυδρόμο» της 2ας Απριλίου 2005. Αλλη μια έρευνα έγινε απο το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ των ΗΠΑ και της Παβίας της Ιταλίας. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή της Κυριακής» της 6ης Νοεμβρίου 2005. Το δημοσίευμα είχε τίτλο «Καθαρο το DNA των Ελλήνων». Το δημοσίευμα απαντά ευθέως στον περιβόητο Φαλμεράϋερ(υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τη θεωρία του Φαλμεράϋερ οι Έλληνες του 19ου αιώνα, άρα και οι σημερινοί ήταν Σλάβοι και Αλβανοί και ότι δεν είχαν καμία φυλετική σχέση με τους αρχαίους Έλληνες). Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν και ο κ. Τριανταφυλλίδης με την ερευνητική του ομάδα, απο το ΑΠΘ. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι η έρευνα απέδειξε ότι η θεωρία του Φαλμεράϋερ είναι λανθασμένη. Συγκεκριμένα απέδειξε ότι οι Έλληνες παρ΄’ όλα τα 400 χρόνια σκλαβιάς στους Τούρκους, δεν αλλοιώθηκαν γενετικά. Όποιοι θέλουν να δούν περισσότερα στοιχεία, πρέπει να διαβάσουν το βιβλίο του κ. Τριανταφυλλίδη «Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» από τις εκδόσεις «Γαληνος». Υπάρχει όμως ένα ακόμη βιβλίο, πιο εκλαϊκευμένο, το «ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΕΙ ΕΣΜΕΝ» των εκδόσεων «Κάδμος». Υ.Γ: Γράψαμε αυτό το άρθρο, από καθαρή αντίδραση προς το Υπουργείο Παιδείας και προς όλους τους θολοκουλτουριάρηδες, που προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν είμαστε Έλληνες. Σήμερα βιώνουμε έναν ιδιόμορφο φασισμό. Οποιος στηρίξει την Ελλάδα, δηλαδή το σπίτι του, την οικογένειά του, συκοφαντείται αμέσως σαν «εθνικιστής», «ρατσιστής» και «επικίνδυνος». Οποιος μιλήσει εναντίον της ειρωνικά και απαξιωτικά θεωρείται «προοδευτικός», «ανοιχτόμυαλος» και «ανεκτικός». Το τι θα αντιμετωπίσουν αύριο οι γενιές που έρχονται ποιόν απασχολεί; Δεν πιστεύουμε ότι είμαστε ανώτεροι φυλετικά από τους άλλους λαούς ούτε πιστεύουμε σε «περιούσιους και εκλεκτούς λαούς του θεού» δίνουμε όμως τη μάχη μας ενάντια σε αυτούς που αποκρύπτουν πληροφορίες με σκοπό να ελέγξουν το νού μας και τις αποφάσεις μας. Είναι δυνατόν το 2008 να ασχολούμαστε με φυλές; Αν η Ελλάδα έκανε τέστ DNA σε όσους ήθελαν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα, θα ήταν ρατσισμός;; Αυτή τη στιγμή οι ηγέτες της παγκοσμιοποίησης αποφάσισαν ότι προκειμένου να εγκατασταθείς στο Ισραήλ, πρέπει να περάσεις από τέστ DNA (Ελευθεροτυπία 4/7/98). Στις ΗΠΑ η σύζυγος του αντιπροέδρου Τσέϊνι θεώρησε απαράδεκτο το βιβλίο Ιστορίας για «τρεις αντιπατριωτικές αναφορές» και πολτοποιήθηκαν αμέσως 300.000 αντίτυπα! Κανείς όμως δεν τους κατηγόρησε για ρατσισμό και εθνικισμό. Ούτε η Ρεπούση, ούτε ο Λιάκος, ούτε ο Βερέμης, ούτε η κ. Γιαννάκου, ούτε ο κ. Πάγκαλος. Αρης Ηλίας – Γιάννης Κουτσούρης – Δημ. Παπαδόπουλος – Τάσος Σαλβάνος Δείτε επίσης: "Η γνώση του Ομήρου για το DNA! - ΙΧΩΡ" [Βίντεο] Πηγή: exoorama.blogspot.gr

Ανδρομέδα, η πανέμορφη κόρη που θυσιάστηκε στο τρομερό Κήτος για να καταλαγιάσει η οργή του Ποσειδώνα. Την έσωσε ο Περσέας και οι δυτικοί ζωγράφοι βρήκαν μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης

Στο ωρολόγιον του Κυρήστου στην Αθήνα απεικονίζεται με το άνω μέρος του σώματος του γυμνό, ενώ το κάτω καλύπτεται με "κολπούμενον μανδύα.

Αγλαονίκη: αναφερόμενη από τον Πλούταρχο ως Αγανίκη (5ος αι. π.Χ.). Υπήρξε δεινή αστρονόμος. Σε τέτοιο σημείο ώστε να επιτύχη την πρόβλεψη για τις εκλείψεις της Σελήνης, σε μια εποχή (5ος αι. π.Χ.) που ήτο πολύ δύσκολο να έχη κανείς παρόμοιες γνώσεις… Αναφέρεται πιο συγκεκριμένα ως Αγλαονίκη η Ηγήτορος επειδή ήταν κόρη του ηγέτη («Ηγήτορα» ή «ταγού») των Θεσσαλών. Δεν είναι γνωστό τίποτα από τη ζωή της Αγλαονίκης. Ωστόσο αναφέρεται ότι ήταν διάσημη για την ικανότητά της να προβλέπει τις εκλείψεις Ηλίου με ακρίβεια ώρας, κάτι παρόμοιο δηλαδή με τον περίπου σύγχρονό της Θαλή, πράγμα που προδίνει μια παραπέρα γνώση στη Μαθηματική Αστρονομία σε σχέση με τους Βαβυλώνιους αστρονόμους. Η ίδια, κατά την παράδοση, ισχυριζόταν ότι κατέβαζε από τον ουρανό τη Σελήνη, μία φράση που σχετίζεται με την πρόβλεψη των εκλείψεων Σελήνης, επίσης με ακρίβεια ώρας. Ο ιστορικός ερευνητής Δρ. Θεοδόσιος Γ. Βαρβιτσιώτης, μέσα στο «Λεξικό Αρχαίων Ελλήνων», αναφέρει ότι η Αγλαονίκη ησχολείτο με την αστρονομία έχουσα ως βοήθημα τον «κύκλο εκλείψεων» των Χαλδαίων, τον οποίον ετροποποίησε η ίδια. (Σχόλια εις τον Απολλώνιο τον Ρόδιο).». Υπάρχει και η άποψη ότι ήταν μάντιδα και αστρολόγος. Ο κρατήρας Αγλαονίκη στο νότιο ημισφαίριο της Αφροδίτης, που έχει διάμετρο 64 km, ονομάσθηκε έτσι προς τιμή της αρχαίας αυτής αστρονόμου. Πηγή: theancientwebgreece

Η Ισπανία ανέκαθεν υπήρξε αγαπημένος προορισμός των Ελλήνων από τα αρχαία κιόλας χρόνια… Ο Ηρακλής πρώτα πρώτα είχε εκστρατεύσει εκεί, γεγονός που πιστοποιείται από τον Φάρο του στην σημερινή Κορούνια, από το όνομα «Πυρηναϊκή», το οποίο απεδόθη στην χερσόνησο από τον ίδιο προς τιμήν της γυναίκας του Πυρήνας αλλά και από χιλιάδες ακόμη πόλεις που ιδρύθηκαν από εκείνον. Ο γιος του Ηρακλή, επιπλέον, ονομαζόταν Ίβηρας και θεωρούνταν γενάρχης της Ιβηρίας! Χαρακτηριστική της παρουσίας του μεγάλου αυτού ήρωα στην εν λόγω περιοχή είναι και η ονομασία της σημερινής Διώρυγας του Γιβραλτάρ, που παλαιότερα έφερε το όνομα «Ηράκλειες Στήλες»! Αρκετά χρόνια αργότερα έφτασε η σειρά αρχικά του Διονύσου να επισκεφθεί εκείνα τα μέρη και έπειτα του Οδυσσέα, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση ίδρυσε την πόλη Ιβηρία στην θέση που βρίσκεται η σημερινή Λισσαβώνα! Λέγεται μάλιστα πως ο Διόνυσος μετονόμασε την Εσπερία (παλιά ονομασία Ισπανίας) σε Ισπανία, προς τιμήν του στρατηγού Πάνα, ο οποίος τον είχε συνοδεύσει στην εκστρατεία του (Ις-Πανίαν: Εις Πανία)! «Πλούταρχος (Περί Ίσιδος και Οσίριδος). Ο Στράβων στα βιβλία του Β’, Γ’, Δ’, Ε’ των Γεωγραφικών αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι πολλοί ομηρικοί ήρωες πέρασαν από εκείνα τα μέρη (Αινείας, Μενέλαος, κ.α.). Καταγράφει επίσης την ύπαρξη των Λουσιτανών (αρχαίας επαρχίας της Ιβηρικής χερσονήσου), οι οποίοι είχαν επιλέξει να ακολουθούν τον τρόπο ζωής των Σπαρτιατών. Έτρωγαν λιτά, οργάνωναν ιππικούς, γυμναστικούς και οπλιτικούς αγώνες και εξασκούνταν γενικότερα στις πολεμικές τέχνες. Όπως λοιπόν μπορούμε να δούμε, οι Έλληνες προσέθεσαν άλλον έναν σταθμό στις αποικίες τους γύρω από την Μεσόγειο, γεγονός που φαίνεται και από την πλειάδα ελληνικών πόλεων κατά μήκους όλης της Ιβηρίας! Χαρακτηριστικότατο παράδειγμα αποτελούν οι γνωστοί αγώνες ταυρομαχίας των Ισπανών, που υφίστανται ως σήμερα και που διαθέτουν τις ρίζες τους στα ταυροκαθάψια της μινωικής εποχής, στο οποίο ο αθλητής εκτελούσε άλματα πάνω από τον ταύρο. Έχουν βρεθεί αρκετές παραστάσεις και στην Κρήτη (τοιχογραφίες, αγαλματίδιο, σφραγίδες) αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας (Πύλος, Τίρυνθα) και στην Μικρά Ασία (Σμύρνη). Από αυτά προήλθαν οι ισπανικές ταυρομαχίες. Βέβαια στην σημερινή Ισπανία το άθλημα είναι βάρβαρο, αφού στην Ελλάδα δεν θανατωνόταν ο ταύρος, που ήταν ιερό ζώο. Ας δούμε τώρα λίγα πράγματα για τους δύο κατεξοχήν ελληνογενείς πληθυσμούς της Ισπανίας, τους Πομπλαδόρες Γκριέκος, που πρόκειται για Έλληνες κατοίκους από την Ελίκη, Ελίτσε, και τους Βάσκους που είναι εγκαταστημένοι στα δυτικά Πυρηναία όρη (

Από την αρχαιότητα ο άνθρωπος επέλεγε να χτίσει τα ιερά των θεών που λάτρευε σε ιδιαίτερους τόπους που εξέπεμπαν μεγάλες ποσότητες διακριτής ενέργειας. Αυτή η ενέργεια που ερχόταν από τα έγκατα της γης, και έχει