Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940 και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ,

Γράφει ο Δημήτρης N. Θωμαδάκης Με ιδιαίτερη προσωπική συγκίνηση από τις μνήμες και τις μεταλαμπαδεύσεις των τριών δικών μου ανθρώπων, που επιβίωσαν από την όλη οικογένεια στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας –Ιωνίας Μικράς Ασίας των μαρτυρικών γεγονότων του 1922 (γιαγιά –πατέρας –θεία), προβάλω ένα από τα πλέον αγαπημένα τους Μικρασιάτικα τραγούδια. Ένα τραγούδι που με δάκρυα στα μάτια και με τον κόμπο στο λαιμό τους, μου το δίδαξαν… Άλλη μια πλήρως επιτυχημένη κατά τη γνώμη μου ερμηνεία από την χορωδία του Συλλόγου Ρεθυμνίων Μικρασιατών, που με το συνολικό αυτό πόνημά τους τίμησαν τις μουσικές και όχι μόνον μνήμες των μαρτύρων προγόνων μας στα ματωμένα Μικρασιάτικα Χώματα και εκτιμώ ότι αξίζουν της επιδοκιμασίας όλων μας! Οι κρίσεις δικές σας… * ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion * Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube

«Μάγια μ’ έκανες». Με ιδιαίτερη προσωπική συγκίνηση από τις μνήμες και τις μεταλαμπαδεύσεις των τριών δικών μου ανθρώπων, που επιβίωσαν από την όλη οικογένεια στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας –Ιωνίας Μικράς Ασίας των μαρτυρικών γεγονότων του 1922 (γιαγιά –πατέρας –θεία), προβάλω ένα από τα πλέον αγαπημένα τους Μικρασιάτικα τραγούδια. Ένα τραγούδι που με δάκρυα στα μάτια και με τον κόμπο στο λαιμό τους, μου το δίδαξαν… Άλλη μια πλήρως επιτυχημένη κατά τη γνώμη μου ερμηνεία από την χορωδία του Συλλόγου Ρεθυμνίων Μικρασιατών, που με το συνολικό αυτό πόνημά τους τίμησαν τις μουσικές και όχι μόνον μνήμες των μαρτύρων προγόνων μας στα ματωμένα Μικρασιάτικα Χώματα και εκτιμώ ότι αξίζουν της επιδοκιμασίας όλων μας! Οι κρίσεις δικές σας…

Οι μαθητές του 3ου Γυμνασίου Αλεξανδρούπολης δημιούργησαν μαζί με τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό μια ταινία για τον Ηλία Βενέζη με τίτλο "Μίλησε… η μνήμη".

Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις ομωνύμων ραδιοφωνικών εκπομπών περιόδου 1958 -1961 σε επιμέλεια του Σίμωνος Καρά). Το εν λόγω επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο «Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ». Ο Όμιλος είναι ένα κοινωφελές μη κερδοσκοπικό σωματείο με έδρα την Αγριά Πηλίου. Ιδρύθηκε από Πηλιορείτες το Νοέμβριο του έτους 1985. Σκοπός του είναι η έρευνα και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, κυρίως της περιοχής του Πηλίου, αλλά και όλου του ελλαδικού χώρου εν γένει. Κατά τη διάρκεια της εξελικτικής πορείας του, κατόρθωσε να πετύχει το στόχο του με τη δημιουργία μεταξύ άλλων ελληνικής παραδοσιακής ιματιοθήκης, με τη διοργάνωση συνεδρίων ελληνικής μουσικής, χορού και γλώσσας και με τη συγκρότηση πολλών τμημάτων χορού, τα οποία έλαβαν μέρος και εκπροσώπησαν τη χώρα μας σε εκθέσεις και φεστιβάλ εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Η χορωδία ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού λειτουργεί από το 2001 στους κόλπους του Ομίλου, αποτελείται από τριάντα περίπου μέλη και υπηρετεί με σεβασμό το παραδοσιακό μας τραγούδι. Δάσκαλος της χορωδίας από το έτος 2001 είναι ο καταξιωμένος στο χώρο Γιάννης Μπακαλέξης, συστηματικός μελετητής για περισσότερο από 45 χρόνια, της λαϊκής μας παράδοσης και ιδιαίτερα του Παραδοσιακού μας τραγουδιού, του οποίου είναι εξαιρετικός ερμηνευτής. Θερμές ευχαριστίες στους κκ. Γιάννη Μπακαλέξη για την επιμέλεια της παραγωγής, Κώστα Λιάπη, λαογράφο και ιστορικό, για την σύνταξη και επιμέλεια των κειμένων των τραγουδιών, καθώς και στην ΕΚΠΟΛ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας για την συνεργασία και την οικονομική στήριξη της όλης δημιουργίας! Επίσης, ένα ολόθερμο ευχαριστώ στους εξαίρετους μουσικούς και χορωδούς! Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπως και όλα τα άλλα, απέδωσαν η Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, υπό τη διεύθυνση του δασκάλου της χορωδίας Γιάννη Μπακαλέξη. Επιλογή τραγουδιών -καλλιτεχνική επιμέλεια -επιμέλεια παραγωγής: Γιάννης Μπακαλέξης. Επιμέλεια -συλλογή φωτογραφικού υλικού της όλης έκδοσης (με το επιπρόσθετο αναλυτικό βιβλιαράκι): Όμιλος Ερευνών Πηλίου. Ενορχήστρωση -διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Μούτσελος. Τεχνική επεξεργασία ηχητικού υλικού και ηχογράφηση: Στούντιο Α440, Γ. Ζαγόρη. Κατασκευή δίσκων: Nea Media. Κείμενα -επιμέλεια έντυπης έκδοσης: Κώστας Λιάπης, λαογράφος, ιστορικός ερευνητής. Φωτοστοιχειοθεσία -Δημιουργικό -Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες ΠΑΛΜΟΣ. Παραγωγή: Όμιλος Ερευνών Πηλίου –Αγριά Βόλου. Έπαιξαν στο εν λόγω τραγούδι οι μουσικοί: Κιτσόπουλος Χρήστος, καβάλι, Μούτσελος Νίκος, τουμπερλέκι, Στέφανος Γεωργίου, βιολί, Καραδέμετρος Κώστας, λαούτο και Γεωργαλιός Ζήσης, κανονάκι. Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού Ομίλου Ερευνών Πηλίου: Διεύθυνση Χορωδίας: Γιάννης Μπακαλέξης Χορωδοί: Αγόρου Ελένη Αδάμου Ρούλα Αλεξίου Ρένα Αλιβεριώτη Ιωάννα Ανδρέου Ευδοξία Αντωνοπούλου Δήμητρα Αρσενίου Μαριάνθη Βαγδούπη Μαρία Βαλκαμελή Λίτσα Βασδέκη Μαρία Ζαλάχα –Ζάχου Μαρίτσα Ζαχοπούλου Βαγγελίτσα Κοκώση Κατερίνα Κολέτσου Νίτσα Κοφίδου Παρούλα Λοάρη Ελένη Μπακαλέξη Μάρω Μπάκου Γεωργία Μπράνου Σταυρούλα Μώρου Ελευθερία Ντόβα Βάσω Παντζουρέλη Φιλίτσα Πατρώνη Βούλα Πετρίδου Βούλα Πετρίδου Κική Σαραφοπούλου Λίτσα Σολιδάκη Γιώτα Σταμάτη Βαγγελιώ Τριχιά Μηλίτσα Τσελεπή Κατερίνα Φιλιππιτζή Κασσιανή Φιλίππου Αποστολία Φωτοπούλου Λούλα Χαριτούδη Ρούλα Χριστοδούλου Πατρούλα Χρυσομάλλου Βαρβάρα Ψηφογεώργου Καίτη. ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΡΟΞΕΝΗΤΗΣ (4σημος ρυθμός, στίχοι): Ποιος ήταν ο προξενητής π’ ανέβαινε τη σκάλα, ωχ, π’ ανέβαινε τη σκάλα, κι ταίριαξε τον αϊτό μαζί με τη σουρτάνα. ωχ, μαζί με τη σουρτάνα. Αλατσατιανέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα. Τσεσμελιά μου παινεμένη και στον κόσμο ξακουσμένη! Γαμπρέ μου σε παρακαλώ, μια χάρη να μας κάνεις, ωχ, μια χάρη να μας κάνεις, τη νύφη που σου δώκαμε να μην τηνε πικράνεις, ωχ να μην τηνε πικράνεις. Τσεσμελίδική μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Κατωπαναγιούσαινά μου, συ μου πήρες την καρδιά μου! Στη μέση τον ηβάλανε τον ουρανό με τ’ άστρα, ωχ, τον ουρανό με τ’ άστρα, τη Μπαρμπαριά με τα σπαθιά, τη Πόλη με τα κάστρα, ωχ, τη Πόλη με τα κάστρα. Αλατσατιανή μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Τσεσμελίδικέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα! Διευκρινήσεις: σουρτάνα  = Ερυθραιώτικος όρος, παινεμένη νύφη, όμορφη, καλοντυμένη και από καλή και πλούσια οικογένεια. Μπαρμπαριά ή = η χώρα των αλλοτινών Βερβέρων στην Βόρεια Αφρική. πούλουδα = έτσι αποκαλούσαν τ’ άνθη των λουλουδιών στην Ερυθραία της Μικράς Ασίας. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Από τους ομορφότερους και πλέον αγαπημένους Ερυθραιώτικους σκοπούς και τραγούδια των προσφύγων των δαντελλωτών παράλιων της Ιωνίας της Μικρασίας! Ακούγοντας τους ήχους αυτούς, το μυαλό μου γυρνά εκεί πίσω που τους πρωτογνώρισα! Στα υπέροχα γλέντια των Μικρασιατών στον Συνοικισμό του Βέλου Κορινθίας, όπου όλοι μαζί, Τσεσμελιώτες, Βουρλιώτες, Καραμπουρνιώτες, Αλατσατιανοί, Ρεϊζντεριανοί και πολλοί άλλοι πρόσφυγες από τα Μικρασιάτικα Χώματα γλεντούσαν και χαίρονταν πραγματικά, αλλά ταυτόχρονα έκλαιγαν αναπολώντας τις «χαμένες» πατρίδες τους, τους ανθρώπους τους που άφησαν πίσω, τις περιουσίες τους… Ανάμεικτα κι ανάκατα συναισθήματα ανάβλυζαν μέσα από την ψυχή τους και την καρδιά τους χαράς και πόνου, ζωγραφίζοντας στα πρόσωπά τους και στις κινήσεις τους περίτρανα το μεγαλείο και την περηφάνια που έκρυβαν στα εσώψυχά τους οι υπέροχοι αυτοί άνθρωποι, μέσα από απάνθρωπα γεγονότα που έζησαν εκεί στ' άγια χώματα και την προσφυγιά στη νέα τους Πατρίδα, την Παλιά Ελλάδα! Με ιδιαίτερη χαρά και με ευλαβική συγκίνηση λόγω Μικρασιάτικης και ειδικότερα Ερυθραιώτικης μαρτυρικής καταγωγής, έγινα γνώστης του παρόντος πονήματος του ΟΜΙΛΟΥ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΗΛΙΟΥ και της πανέμορφης μουσικής και χορωδιακής ερμηνείας του! Ενός ακόμη τραγουδιού, που οι ήχοι του για όλους εμάς τους απογόνους Μικρασιατών προκαλούν σκιρτήματα καρδιάς, ανάκατα με Μνήμες, απ’ αυτά που μας έχουν μεταλαμπαδεύσει οι πρόγονοί μας από τις δαντελλωτές αυτές ακτές του Αιγαίου! Από την «πατρίδα τους» με την τεράστια κληρονομιά στη διαχρονική ιστορία του Ελληνισμού, από τη ζωή τους σε αυτά τ΄ αγιασμένα και ιερά χώματα… Οφείλω ειλικρινέστατα να εκφράσω δημόσια ένα από τα βάθη της καρδιάς ευχαριστώ στους βασικούς συντελεστές του ποιοτικότατου αυτού πονήματος, του διπλού αυτού CD με 34 τραγούδια του γάμου απ’ όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και από τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής! Με κατέπληξε η άμεση και με μεράκι ανταπόκριση, τόσο της Προέδρου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, τα οποία άμεσα και μετά χαράς μου απέστειλαν το διπλό αυτό CD, όσο και του δάσκαλου κ. Γιάννη Μπακαλέξη, ο οποίος μέσα από τη συνομιλία μας, μου ανέδειξε το μεγαλείο του πραγματικού δασκάλου, τόσο με την μουσική του κατάρτιση και γνώσεις, όσο και με το πηγαίο του πόθο για προσφορά στην μουσική μας Κληρονομιά! Πραγματικά, ακούγοντας κανείς μια –μια τις μοναδικές αυτές ερμηνείες, κατανοεί απόλυτα ότι, όταν το έμφυτο ταλέντο αναμειγνύεται με το μεράκι της ψυχής, η λαμπρότητα της επιτυχίας και της καταξίωσης είναι αναπόφευκτη… Βρισκόμαστε σε πραγματικά μουσικά διαμάντια και όχι μόνο… Και αυτό, αφού μέσα απ’ αυτά καθρεφτίζεται ο μουσικός πλούτος του έθνους μας, που είναι σφιχτά δεμένος με την ιστορική μας κληρονομιά! Ένα ιδιαίτερο προσωπικό ευχαριστώ στον δάσκαλο, για την ευγενική αποδοχή του στο να αναρτηθεί και εκ μέρους μου συγκεκριμένο παραδοσιακό τραγούδι του γάμου, που περιλαμβάνεται στο διπλό CD  του Ομίλου Ερευνών Πηλίου! Να είσαστε καλά εκεί στην υπέροχη Αγριά του Βόλου και στο πανέμορφο Πήλιο και να συνεχίζετε με μεράκι καρδιάς το από ψυχής έργο σας! Ένα βγαλμένο από τα εσώψυχά μας θερμό και πηγαίο ευχαριστώ, συνοδευόμενο με τα αυθόρμητα συγχαρητήρια για τους στόχους και τις προσδοκίες σας! Που, όπως διαπιστώνετε, δεν αγγίζουν μόνο τον ονειρεμένο τόπο σας, αλλά και την ευρύτερη Ελλάδα! Φεβρουάριος 2024, Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης. (Προσωπική αφιέρωση στην Μνήμη των τριών ανθρώπων της πατρογονικής οικογένειας –πατέρας –γιαγιά -θεία, οι μοναδικοί που επιβίωσαν των φρικτών γεγονότων του 1922 στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας και οι οποίοι τραγουδούσαν τους στίχους του παρόντος τραγουδιού, με τα δάκρυα να τρέχουν αστείρευτα από τα μάγουλά τους και με τον «κόμπο» στο λαιμό…). (Δελτίο Τύπου)

Τσακιρμιζέ (στίχοι):

Στα πλαίσια της δημόσιας προβολής ιστορικών μουσικών ακουσμάτων από την προγονική Γη τ

Από τα πλέον αγαπημένα τραγούδια της Ερυθραίας Μικράς Ασίας! Ένα τραγούδι, το οποίο διδάχθηκα από τους προγόνους μου με καταγωγή από το Ρεΐζντερε Ερυθραίας. Το τραγούδι αυτό διαδόθηκε από το Μελί Καραμπούρνων σε κάθε πόλη και χωριό της χερσονήσου της Ερυθραίας και ευρύτερα της Ιωνίας Μικράς Ασίας. Όπως θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, όταν τραγουδούσαν οι πρόσφυγες τους χαρακτηριστικούς του στίχους: “ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς», η φωνή τους έβγαινε μέσα από την ψυχή τους και τα μάτια τους γέμιζαν δάκρυα από τις θύμισες της ζήσης τους στην ευλογημένη μέχρι το 1922 Μικρασιατική Γη… «ΕΙΠΑ ΣΟΥ». Στίχοι: Δε μου λες εχτές το βράδυ ο θυμός σου τι ‘τανε; δυο σου φίλοι μ’ ανταμώσαν και για σένα μου, -και για σένα μου ‘πανε! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Είπα σου τι το ‘καμες το, το δακτυλιδάκι σου, κόκκινο σαν το μερτζάνι είναι το χειλά –είναι το χειλάκι σου! Έλα να πάμε εκεί που λες, που κάνουν τα πουλιά φωλιές, που κάνουν τα πουλιά φωλιές! Άφες με γλυκιά μου αγάπη ν’ ακουμπήσω απάνω σου, και ντερμάνια εγώ δεν έχω να θωρώ τα κά, -να θωρώ τα κάλλη σου! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Διευκρινήσεις: Ολμάζ= Δεν γίνεται. Πιπίνι= Περιστεράκι. Ντερμάνι= Αντοχή, δύναμη. Το τραγούδι αυτό συμπεριλαμβάνεται στο CD που εκδόθηκε το έτος 2001 από τον Προοδευτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», με τίτλο «Τα τραγουδάκια μου πουλώ». Η ηχοληψία –μίξη ήχου του όλου αυτού έργου πραγματοποιήθηκε από τον Γιώργο Καρυώτη στο στούντιο Polysound, ενώ η επιμέλεια παραγωγής από τον Σωκράτη Σινόπουλο και την Κατερίνα Παπαδοπούλου. Η παραγωγή του CD ανήκει στον Πολιτιστικό Σύλλογο «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος». Στο συγκεκριμένο τραγούδι συμμετέχουν: Κατερίνα Παπαδοπούλου: τραγούδι, Σωκράτης Σινόπουλος: λαούτο, Πάνος Δημητρακόπουλος: κανονάκι, Βαγγέλης Καρίπης: τουμπελέκι, μπεντίρ, ζίλια. Συνέντευξη του Δημήτρη Ν. Θωμαδάκη στην εκπομπή «Καλό μεσημέρι» του ΚΡΗΤΗ ΤV:

Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις ομωνύμων ραδιοφωνικών εκπομπών περιόδου 1958 -1961 σε επιμέλεια του Σίμωνος Καρά).ΕΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛ Το εν λόγω επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο…

Γράφει ο Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του

Μνήμες Μικράς Ασίας: Άγιε μου Παντελεήμονα (Παραδοσιακό τραγούδι Ερυθραίας Μικράς Ασίας)-βίντεο. Δημήτρης Θωμαδάκης Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940 και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ, ΑΙΟΛΙΔΟΣ, ΙΩΝΙΑΣ) ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΛΟΙ 1, με αριθμό αναγνώρισης δισκογραφικής παραγωγής SDNM 127. Σημειώνει στο σχετικό βιβλιάριο του […]

«Δεν ειν’ αυγή». Ένα καθιστικό τραγούδι από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας. Αυτή η πανέμορφη και μοναδική ερμηνεία παραδοσιακού μικρασιάτικου τραγουδιού πραγματοποιήθηκε από μέλος της χορωδίας, από την χορωδία και…

του Δημήτρη Θωμαδάκη Από τα πλέον αγαπημένα τραγούδια της Ερυθραίας Μικράς Ασίας! Ένα τραγούδι, το οποίο διδάχθηκα από τους προγόνους μου με καταγωγή από το Ρεΐζντερε Ερυθραίας. Το τραγούδι αυτό διαδόθηκε από το Μελί Καραμπούρνων σε κάθε πόλη και χωριό της χερσονήσου της Ερυθραίας και ευρύτερα της Ιωνίας Μικράς Ασίας.…

Στα πλαίσια της δημόσιας προβολής ιστορικών μουσικών ακουσμάτων από την προγονική Γη της Ερυθραίας Μικράς Ασίας, αναρτήθηκε την 1-1-2023 στο YOUTUBE και το παρόν αγαπημένο τραγούδι, που μας δίδαξαν οι επιβιώσαντες […]

Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940 και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ,

Toυ Δημήτρη Νικ. Θωμαδάκη Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940 και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ, ΑΙΟΛΙΔΟΣ, ΙΩΝΙΑΣ) ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΛΟΙ 1, με αριθμό αναγνώρισης δισκογραφικής παραγωγής SDNM 127. Σημειώνει στο σχετικό βιβλιάριο του εν λόγω δίσκου ο Σίμων Καράς (μεταξύ των άλλων):

Ήχος εσώ δεύτερος του μαλακού χρώματος. Ρυθμός 4/σημος. Μπάλλος. Τον τίτλο έδωσαν τα τσακίρικα (χαριτωμένα, έξυπνα) μάτια της αγαπημένης. Με πλούσια εκφραστικά μέσα ο τραγουδιστής παρουσιάζει και επαινεί τα κάλλη του αγαπημένου προσώπου. Κρουστάλλινος ο λαιμός, μαργαριτάρι η ελιά, της Γιάφας (Χάϊφα) πορτοκάλι, της Πόλης μερσινό (γλυκό κουταλιού) κ.α. Τσακιρμιζέ…

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την 2α Μαΐου 1919 (15-5-1919 σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο), όταν οι απελευθερωθείσες περιοχές όπως η Σμύρνη και ευρύτερα η Ιωνία εντάχθηκαν στην ελληνική επικράτεια (Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών), σχεδιάστηκε η παρούσα ανάρτηση. Το παρόν video ξεκινά ηχητικά με μια σπάνια ιστορική ηχογράφηση. Με.

«Τσακιρμιζέ», ερωτικό τραγούδι Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Ήχος εσώ δεύτερος του μαλακού χρώματος. Ρυθμός 4/σημος. Μπάλλος. Τον τίτλο έδωσαν τα τσακίρικα (χαριτωμένα, έξυπνα) μάτια της αγαπημένης. Με πλούσια εκφραστικά μέσα ο τραγουδιστής παρουσιάζει και επαινεί τα κάλλη του αγαπημένου προσώπου. Κρουστάλλινος ο λαιμός, μαργαριτάρι η ελιά, της Γιάφας (Χάϊφα) πορτοκάλι, της Πόλης μερσινό (γλυκό κουταλιού) κ.α. Αλάτσατα στο δρόμο προς τα Λίτζια 1891 Τσακιρμιζέ (στίχοι): Τσακιρμιζέ τα μάτια σου, κρουστάλλι ‘ν’ ο λαιμός σου, μαργαριτάρι είν΄ η ελιά, που ΄χεις στο μάγουλό σου. Της Γιάφας πορτοκάλι, της Πόλης μερσινό, εσέ πέφτει το δίκιο και εμέ το φταίξιμο, εσέ πέφτει το δίκιο και εμέ το φταίξιμο, της Γιάφας πορτοκάλι, της Πόλης μερσινό. Στην καμπανί τσαντρίτσα μου, γράψε με από δίπλα, για να με βλέπει η μάνα σου, να κλαίει μέρα –νύχτα. Πανηγύρι Κάτω Παναγιάς 1910 Σου είπα μην αγγίζεις το φουστανάκι μου, γιατί ‘μαι αρχοντοπούλα, βαρύ το τζάκι μου, γιατί ‘μαι αρχοντοπούλα, βαρύ το τζάκι μου, σου είπα μην αγγίζεις το φουστανάκι μου. Όταν σε βλέπω κι έρχεσαι, με τ΄ άλλα παλικάρια, εσύ ‘σαι το γαρύφαλο, κι οι άλλοι τα κλωνάρια. Εσύ στο μπαλκονάκι και γω στον καφενέ, ριξ΄ ένα μεταλίκι να πιω ένα καφέ, ριξ΄ ένα μεταλίκι να πιω ένα καφέ, εσύ στο μπαλκονάκι και γω στον καφενέ. Διοικητήριο Τσεσμέ με Ελληνική σημαία Τραγουδά στις πρώτες στροφές η Βενετία Τσομπανάκη –Σταγάκη και ακολουθεί η χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Στα όργανα συμμετέχουν: · Πατήρ Γεώργιος Τζάβλας, κανονάκι, · Γεώργιος Αγγελογιαννάκης, λύρα πολίτικη, · Μάρκος Δασκαλάκης, ούτι, · Μανόλης Κοντογιάννης, λαούτο, · Μανόλης Κυδωνάκης, λαούτο, · Αλέξανδρος Μυρωδιάς, ταμπουράς, · Δημήτρης Σολακόγλου, κουτάλια, · Άρης Συσκάκης, βιολί και · Μανόλης Χριστοδούλου, τουμπελέκι. Κάστρο Τσεσμέ και πέριξ κτίρια από τη θάλασσα Η χορωδιακή, μουσική και γενικά συνολική επιμέλεια του όλου αυτού μουσικού έργου ανήκει στον ακούραστο και καταξιωμένο καθηγητή της Βυζαντινής μουσικής, κ. Ανδρέα Γιακουμάκη! Λίτζια Τα μέλη της χορωδίας: Α. Γυναίκες: 1. Μαρίτσα Βοριά -Παναγιωτάκη, 2. Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη, 3. Γεωργία Δαμβόγλου –Παυλάκη, 4. Μαρία Δασκαλάκη, 5. Κούλα Κανέλλου –Παπαδομανωλάκη, 6. Ελένη Καρπιδάκη –Σκευάκη, 7. Μαρία Κισσανδράκη, 8. Ειρήνη Κλάδου –Παπαδάκη, 9. Βασιλεία Μαρίνου –Καζαβή, 10. Ζαχαρένια Παπαδάκη, 11. Μαρία Πατάκα, 12. Μαρία Πατάκα –Λιουδάκη, 13. Μαρίνα Πατάκα –Καραδάκη, 14. Δέσποινα Πετρούλη –Δασκαλάκη, 15. Μαρία Σαρηγιάννη –Αλεξανδράκη, 16. Ειρήνη Συσκάκη, 17. Γκορτάνα Τανάσκοβιτς, 18. Βενετία Τσομπανάκη –Σταγάκη, 19. Ευαγγελία Τσομπανάκη –Σταματογιαννάκη, 20. Μαρία Χατζησπύρου –Τσαγκαράκη. Β. Άνδρες: 1. Κυριάκος Αραμπατζόγλου, 2. Αθανάσιος Γιακουμάκης, 3. Κωνσταντίνος Γονιδάκης, 4. Μιχάλης Καραδάκης, 5. Μανόλης Λαμπρίδης, 6. Ισίδωρος Μαρίνος, 7. Σταύρος Μαρίνος, 8. Τάσος Μιχαηλίδης, 9. Ελευθέριος Μιχάλας, 10. Δημήτρης Σολάκογλου, 11. Παρασκευάς Συριανόγλου, 12. Χαράλαμπος Τσομπανάκης. Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης

Ήχος εσώ δεύτερος του μαλακού χρώματος. Ρυθμός 4/σημος. Μπάλλος. Τον τίτλο έδωσαν τα τσακίρικα (χαριτωμένα, έξυπνα) μάτια της αγαπημένης. Με πλούσια εκφραστικά μέσα ο τραγουδιστής παρουσιάζει και επαινεί τα κάλλη του αγαπημένου προσώπου. Κρουστάλλινος ο λαιμός, μαργαριτάρι η ελιά, της Γιάφας (Χάϊ

Ήχος πλάγιος του πρώτου του μαλακού διατόνου. Ρυθμός 2/σημος με αργή χρονική αγωγή. Αν και διαθέτει ρυθμό, κατατάσσεται στα καθιστικά τραγούδια, επειδή δεν χορεύεται λόγω της αργής χρονικής αγωγής του. Το τραγουδούσαν στα Βουρλά της Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Δεν ειν’ αυγή (στίχοι): Δεν ειν’ αυγή - δεν είν’ αυγή…

«Βουρλιώτισσα». Ηχογράφηση έτους 1930. Διωδία (Βιδάλη –Θωμαΐδη), (Θωμαΐδη –Πολυκράτη), δίσκος ODEON GA 1446, Αθήνα. Η σπάνια και ιστορική αυτή ερμηνεία σε δίσκο 78 στροφών, της οποίας μοναδικός κάτοχος είναι ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης, ερευνητής της διαχρονικής ελληνικής μουσικής δισκογραφίας και συγγραφέας Ηλίας Μπαρούνης, συμπεριελήφθη μαζί με άλλες 23 ιστορικές δισκογραφικές καταγραφές, στο cd που συνοδεύει το βιβλίο «ΜΝΗΜΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ», έκδοσης έτους 2022 του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών. Συγγραφείς του εν λόγω βιβλίου είναι ο Ηλίας ο Μπαρούνης και η κα Δώρα Μαγγανά. Επιπλέον, όλες οι ενσωματωμένες στο cd σπάνιες μουσικές καταγραφές, προέρχονται από δίσκους του αρχείου του ζεύγους Σκευούλας Τσελέκου και Ηλία Μπαρούνη. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ανωτέρω βιβλίο, πρόκειται για συγκλονιστικό και σπάνιο τραγούδι (ο μοναδικός δίσκος που έχει βρεθεί μέχρι τώρα), τραγουδισμένο από τον Σμυρνιό Γιώργο Βιδάλη και τον Βουρλιώτη Κώστα Θωμαΐδη, ο οποίος ήταν και ψάλτης. Τα Βουρλά ήταν πόλη της χερσονήσου της Ερυθραίας. Αριθμούσε 30.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 25.000 ήσαν Έλληνες, έποικοι κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά. Τον Αύγουστο του έτους 1922 οι κάτοικοι των Βουρλών, του Σεβδίκιοϊ και του Μπουρνόβα, πήραν την απόφαση να αντισταθούν οι ίδιοι στους Τούρκους. Στην αντίσταση αυτή και στο όνειρο των προσφύγων να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη τους, αναφέρεται το συγκεκριμένο τραγούδι. Στίχοι του τραγουδιού: Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε, Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε, για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε, για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε! Ώπα! Γεια σας αθάνατα Βουρλά! Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια, Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια, και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια, και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια! Στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα, στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα, η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα, η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα! Γεια σας Βουρλιώτες παλληκάρια! Της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα, της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα, είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα, είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα! Έννοια σας παιδιά και θα πάμε! Της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια, της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια, το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια, το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια! Γεια σου Βουρλιωτίτσα λεβέντισσα! Γεια σας Βουρλιώτες πρωτοπαλλήκαρα! Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια, Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια, Γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια, γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια! Γεια σου Γιώργη! Γεια σου Κώστα Θωμαΐδη! Και από το χώρο αυτό, ακόμη ένα ολόθερμο ευχαριστώ στον αγαπητό φίλο Ηλία και στους συντελεστές του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών, για την ένθερμη υποστήριξή τους στη δημιουργία του παρόντος πονήματος! Ομοίως και για πολλοστή φορά τα από καρδιάς ευχαριστώ μου στη διοίκηση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ), για την ευγενική χορήγηση του χάρτη της Ερυθραίας Μικράς Ασίας και της φωτογραφίας έτους 1921 στην πλατεία των Βουρλών, καθώς και της άδειας χρήσης τους!

«Δεν ειν’ αυγή», καθιστικό τραγούδι από τα Βουρλά Μικράς Ασίας. Ήχος πλάγιος του πρώτου του μαλακού διατόνου. Ρυθμός 2/σημος με αργή χρονική αγωγή. Αν και διαθέτει ρυθμό, κατατάσσεται στα καθιστικά τραγούδια, επειδή δεν χορεύεται λόγω της αργής χρονικής αγωγής του. Το τραγουδούσαν στα Βουρλά της Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Δεν ειν’ αυγή (στίχοι): Δεν ειν’ αυγή - δεν είν’ αυγή να σηκωθώ, (Κωνσταντίνα) δεν ειν’ αυγή - δεν είν’ αυγή να σηκωθώ, (χορωδία) να μην, να μην αναστενάξω - έβγα ήλιε μου καρσί και μίλιε μου, (Κωνσταντίνα) να μην, να μην αναστενάξω - έβγα ήλιε μου καρσί και μίλιε μου. (χορωδία) Να γείρω στο - να γείρω στο προσκέφαλο, (Κωνσταντίνα) να γείρω στο - να γείρω στο προσκέφαλο, (χορωδία) κι από καρδιάς να κλάψω - έβγα να σε ειδώ να παρηγορηθώ, (Κωνσταντίνα) κι από καρδιάς να κλάψω - έβγα να σε ειδώ να παρηγορηθώ. (χορωδία) Κι αυτό το αχ - αυτό το αχ δεν το ‘ξερα, (Κωνσταντίνα) Κι αυτό το αχ - αυτό το αχ δεν το ‘ξερα, (χορωδία) πότε, ποτέ να το φωνάξω - μη με λησμονάς, αχ δε με πονάς, (Κωνσταντίνα) πότε, ποτέ να το φωνάξω - μη με λησμονάς, αχ δε με πονάς. (χορωδία) Και τώρα δεν - και τώρα δεν περνά στιγμή, (Κωνσταντίνα) και τώρα δεν - και τώρα δεν περνά στιγμή, (χορωδία) να μην, να μην αναστενάξω - άπονη καρδιά μ’ αρρώστησες βαριά, (Κωνσταντίνα) να μην, να μην αναστενάξω - άπονη καρδιά μ’ αρρώστησες βαριά. (χορωδία) Τραγουδά στις πρώτες στροφές η Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη και επαναλαμβάνει η χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Στα όργανα συμμετέχουν: · Πατήρ Γεώργιος Τζάβλας, κανονάκι, · Γεώργιος Αγγελογιαννάκης, λύρα πολίτικη, · Μάρκος Δασκαλάκης, ούτι, · Μανόλης Κοντογιάννης, λαούτο, · Χρήστος Μπαλτζίδης, ούτι · Αλέξανδρος Μυρωδιάς, ταμπουράς, · Άρης Συσκάκης, βιολί και · Μανόλης Χριστοδούλου, τουμπελέκι. Η χορωδιακή, μουσική και γενικά συνολική επιμέλεια του όλου αυτού μουσικού έργου ανήκει στον ακούραστο και καταξιωμένο καθηγητή της Βυζαντινής μουσικής, κ. Ανδρέα Γιακουμάκη! Τα μέλη της χορωδίας: Α. Γυναίκες: 1. Μαρίτσα Βοριά -Παναγιωτάκη, 2. Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη, 3. Γεωργία Δαμβόγλου –Παυλάκη, 4. Μαρία Δασκαλάκη, 5. Κούλα Κανέλλου –Παπαδομανωλάκη, 6. Ελένη Καρπιδάκη –Σκευάκη, 7. Μαρία Κισσανδράκη, 8. Ειρήνη Κλάδου –Παπαδάκη, 9. Βασιλεία Μαρίνου –Καζαβή, 10. Ζαχαρένια Παπαδάκη, 11. Μαρία Πατάκα, 12. Μαρία Πατάκα –Λιουδάκη, 13. Μαρίνα Πατάκα –Καραδάκη, 14. Δέσποινα Πετρούλη –Δασκαλάκη, 15. Μαρία Σαρηγιάννη –Αλεξανδράκη, 16. Ειρήνη Συσκάκη, 17. Γκορτάνα Τανάσκοβιτς, 18. Βενετία Τσομπανάκη –Σταγάκη, 19. Ευαγγελία Τσομπανάκη –Σταματογιαννάκη, 20. Μαρία Χατζησπύρου –Τσαγκαράκη. Β. Άνδρες: 1. Κυριάκος Αραμπατζόγλου, 2. Αθανάσιος Γιακουμάκης, 3. Κωνσταντίνος Γονιδάκης, 4. Μιχάλης Καραδάκης, 5. Μανόλης Λαμπρίδης, 6. Ισίδωρος Μαρίνος, 7. Σταύρος Μαρίνος, 8. Τάσος Μιχαηλίδης, 9. Ελευθέριος Μιχάλας, 10. Δημήτρης Σολάκογλου, 11. Παρασκευάς Συριανόγλου, 12. Χαράλαμπος Τσομπανάκης. Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης.

Παραδοσιακό τραγούδι –παινέματα από το Ρεΐζντερε (Reisdere) Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Η ηχογράφηση αυτή πραγματοποιήθηκε από τον αείμνηστο δάσκαλο της Εθνικής μας Μουσικής, τον Σίμωνα Καρά, στον Άγιο Δημήτριο της Λήμνου το έτος 1973! Συμμετέχουν, ο Δημήτριος Μαρινάκης με το βιολί του, ο Σωτήρης ο Μαυράκης με την κιθάρα του και η γιαγιά Μαρία Κουσκούση με το παραδοσιακό μουσικό όργανο των Ρεϊζντεριανών το ταψί! Πρώτη φωνή στο τραγούδι η Βασιλική (Βασιλεία) Μαρινάκη και τη συνοδεύει ο Γεώργιος Δημάκης. Δυο λόγια για το τραγούδι αυτό από τον αείμνηστο δάσκαλο Σίμωνα Καρά: «Συρτό –μπάλλος ρεϊζντεριανός. Αρχίζει το τραγούδι με παινέματα προς τους χορευτές. Έπειτα, ως το τραγούδι φθάσει εις το –ανοίξτε τα χεράκια σας και το μαντήλι αφήστε-, οι χορευταί χωρίζονται εις ζεύγη και αρχίζει ο μπάλλος. Χαρακτηριστική ιδιοτυπία εδώ είναι το φωνητικό γύρισμα -Τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά, τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά –λαλά-, φωνητική απομίμησις οργανικών κρουμάτων, όπως γίνεται εις την εκκλησιαστική μουσική διά των κρατημάτων (τετερισμών και νενανισμών)»… Στίχοι του παρόντος τραγουδιού: Πάλιν εβγήκαν στο χορό τέσσερα μαύρα μάτια, πάλιν εβγήκαν στο χορό τέσσερα μαύρα μάτια, ‘που σαϊτεύουν τσης καρδιές, τσης κάνουνε κομμάτια! Τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά! Τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά –λαλά! Να σας παινέσω ήθελα, μα σεις ‘στε παινεμένοι, να σας παινέσω ήθελα, μα σεις ‘στε παινεμένοι, από τα νύχια ως τη κορφή, είστε ζωγραφισμένοι! Τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά! Τριαλαρέλα –ραλαλά –ραλαλά –λαλά! Αμάν ωφ αμάν, αμάν, αμάν, γιαντίμ αμάν! Ένα τραγούδι θε’ να πω, και να με συμπαθήστε! και να με συμπαθήστε! ωφ αμάν, αμάν, αμάν, γιαντίμ αμάν! Ανοίξτε τα τα χέρια σας, και το μαντήλι αφήστε! Σγουρέ βασιλικέ μου και μαντζουράνα μου, εσύ θα με χωρίσεις από τη μάνα μου! Αμάν ωφ αμάν, αμάν, αμάν, γιαντίμ αμάν! Σωθήκαν τα τραγούδια μου, δεν έχω άλλα τραγούδια! δεν έχω άλλα τραγούδια! ωφ αμάν, αμάν, αμάν, γιαντίμ αμάν! Μα ‘γω για το χατήρι σας θα βγάλω άλλα καινούρια! Σγουρέ βασιλικέ μου με φύλλα πράσινα, μισεύεις και μ’ αφήνεις μέσα στα βάσανα!!! Αφιερώνεται στην ιστορική επίσκεψη Μνήμης και απόδοσης Τιμής Ρεϊζντεριανών απογόνων, στον τόπο που γεννήθηκαν, έζησαν, πρόκοψαν, μεγαλούργησαν αλλά και μαρτύρησαν οι πρόγονοι… Παρασκευή 12 και Σάββατο 13 Απριλίου 2013, με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αγίου Δημητρίου Λήμνου! * Σχετικά με την απόσυρση της αρχικής ανάρτησης του παρόντος video στο YOUTUBE: Το εν λόγω video αναρτήθηκε αρχικά στο YOUTUBE, τον Οκτώβριο του έτους 2014. Μετά την πάροδο ενός μηνός από την ημερομηνία της ανάρτησης και ενώ αυτό είχε ξεπεράσει τις 1000 προβολές, αναγκάστηκα να το αποσύρω, από τη στιγμή που έγινα γνώστης του γεγονότος της εκκρεμοδικίας ως προς τον διάδοχο φορέα, του πολυτιμότατου για τον Ελληνισμό έργου του Σίμωνα Καρά. Τώρα πλέον, μετά τη λήξη της δικαστικής διένεξης και με την ευγενική επανέγκριση της προβολής του από τους αρμοδίους του ΚΕΠΕΜ, αναρτάται εκ νέου στο YOUTUBE. https://youtu.be/ItmntFn2KnU ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ: Μια παράκληση προς όλες και όλους! Ακούστε την καταγραφή αυτή, προσπαθώντας (όσο το δυνατόν) να επικεντρώσετε την παρακολούθηση στον γλυκύτατο ήχο που ακούγεται από το προσδιοριζόμενο ως "τουμπελέκι" που κρατά το ίσο... Δεν είναι τουμπελέκι, είναι το ταψί της γιαγιάς Κουσκούσαινας που γνωρίζετε στις φωτογραφίες προς το τέλος του video... Της Ρεϊζντεριανής γιαγιάς που την εποχή εκείνη είχε καταπλήξει το πανελλήνιο (μέσω των πρώτων χρόνων εκπομπών των 2 κρατικών σταθμών της κρατικής μας τηλεόρασης, καθώς και των κρατικών ραδιοφωνικών σταθμών) και όχι μόνο... Της γιαγιάς που είχε "τρελάνει" με τους αυθεντικούς ήχους του ταψιού της, της κυρά Μαρίας Κουσκούση, ζωντανής μαρτυρίας της μουσικής μας κληρονομιάς από τα άγια προγονικά χώματα της Ιωνικής Μικρασίας...

Σας γνωστοποιώ πρόσφατη ανάρτησή μου στο χώρο του YOUTUBE με τίτλο: «ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ ΣΜΥΡΝΗΣ -IZMIR MARCHE (σε δύο εγγραφές, 1η έτους 1908 και 2η έτους 2003)». Στο χώρο του συνοδευτικού κειμένου μπορείτε να γνωρίσετε αναλυτική ενημέρωση ως προς τον σχεδιασμό και το περιεχόμενο του εν λόγω έργου. Αν το κρίνετε σκόπιμο, μπορείτε να το προβάλετε, εμπλουτίζοντας την παρουσίαση και με τα δικά σας σχόλια, κατά την κρίση σας. Τα ολόθερμά μου ευχαριστώ! Δημήτρης Θωμαδάκης

Παραδοσιακό τραγούδι –παινέματα από το Ρεΐζντερε (Reisdere) Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Η ηχο

«ΣΑΛΒΑΡΙ» (συνοπτικά ιστορικά και διαχρονικά στοιχεία του τραγουδιού αυτού, χρόνος, τόπος και στοιχεία της συγκεκριμένης ηχογράφησης και διάσωσή της, καθώς και γενικά στοιχεία για τον... Σμυρναίο τροβαδούρο Στέφανο Βέζο). Παραλλαγή του πασίγνωστου τραγουδιού της Σμύρνης «Τι σε μέλλει εσένανε». Πάντως, έτσι θυμάμαι (ως προς τους στίχους και τη μελωδία) τους παλιούς μικρασιάτες να το τραγουδούν, όπως τους γνώρισα στα γλέντια τους στους Συνοικισμούς των πόλεων και των χωριών της Κορινθίας. Το τραγούδι αυτό ήταν πασίγνωστο και δημοφιλέστατο, με πάρα πολλές εκτελέσεις σε Σμύρνη, Αμερική και Αθήνα. Η πληρέστερη (σε στίχους) μορφή του είναι η παρούσα, συντεθειμένη από συρραφή διάσπαρτων δίστιχων κατά τη προσφιλή μικρασιάτικη τακτική. Η ηχογράφηση αυτή, η οποία εκτιμάται ότι πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 1952-1960, όταν και άρχισε η καταγραφή των μουσικών εκπομπών του ιδιωτικού τότε Ραδιοφωνικού Σταθμού Θεσσαλονίκης σε μπομπίνες, διασώθηκε από την θυγατέρα του Σμυρναίου τροβαδούρου, κα Βάσω Παρασκευά –Βέζου. Η τελευταία παρέδωσε τις μπομπίνες από τις ζωντανές ηχογραφήσεις, στην δισκογραφική εταιρία της Θεσσαλονίκης VASIPAP, η οποία τις συμπεριέλαβε σε δύο δίσκους. Το παρόν τραγούδι ενσωματώθηκε στον δεύτερο κατά σειρά δίσκο με τίτλο «ΣΜΥΡΝΕΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ No 2, με το γνήσιο Σμυρναίο ΣΤΕΦΑΝΟ ΒΕΖΟ». Ο δίσκος αυτός πρωτοκυκλοφόρησε το έτος 1982 με χαρακτηριστική ένδειξη «Vasipap Ελλάδος VAS 314». Ο Στέφανος Βέζος γεννήθηκε στη Σμύρνη το έτος 1905 και αποβίωσε στην Θεσσαλονίκη το έτος 1970. Ύστερα από την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη, ο Βέζος δημιούργησε μουσικό συγκρότημα, το οποίο συνεργάστηκε από το έτος 1936 με τον ιδιωτικό τότε Ραδιοφωνικό Σταθμό, που διήρκησε σχεδόν τρεις δεκαετίες. Οι ζωντανές αυτές εμφανίσεις πραγματοποιούνταν μεσημέρι Κυριακής. ΣΑΛΒΑΡΙ (στίχοι): Τα ματάκια σου πουλί μου χαμηλοκυττάζουνε, σα γυρίσουν και με ιδούνε, στη καρδιά με σφάζουνε! Και τι σε μέλλει εσένανε από που είμαι ΄γώ, γι’ απ’ το Μπουρνόβα, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Δε μου λες καλέ κυρά μου, Τούρκα είσαι για Ρωμιά, για Εγγλέζα για Φραντζέζα, κι έχεις τόσην ομορφιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Μενεμένη, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Τα ματάκια σου πουλί μου, στο καθρέφτη μη τα δείς, γιατί μόνη σου αγαπιέσαι και εμένα λησμονείς! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Σμύρνη είμαι, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Όμορφη Σεβντικιαγιά μου, σαν περνάς στη γειτονιά, το Σεβντίκιοΐ σηκώνεις και τρελλαίνεις το ντουνιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ το Σεβντίκιοϊ, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Σημειώσεις: ΣΑΛΒΑΡΙ: Η ετυμολογία της λέξης αυτής προέρχεται από την χαλδαϊκή λέξη σαρβαλίν, προκειμένου για τα φαρδιά παντελόνια. Οι Μικρασιάτες Έλληνες τα αποκαλούσαν "σαράβαρα", οι δε Τούρκοι "şalvar". Γενικότερα το σαλβάρι (ουδέτερο) είναι το φαρδύ παντελόνι που φορούσαν παλιά οι χωρικοί. Συνώνυμο της λέξης σαρβάρι, είναι η πανταλόνα και η βράκα (βράκκα). ΚΑΡΑΡΙ ΜΟΥ: απόφαση (δικαστηρίου), ισορροπία, σταθερότητα, συνεπώς καράρι μου: «γούστο μου και καπέλο μου».

«ΕΙΠΑ ΣΟΥ». ΜΕΛΙ ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΩΝ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ Από τα πλέον αγαπημένα τραγούδια της Ερυθραίας Μικράς Ασίας! Ένα τραγούδι, το οποίο διδάχθηκα από τους προγόνους μου με καταγωγή από το Ρεΐζντερε Ερυθραίας. Το τραγούδι αυτό διαδόθηκε από το Μελί Καραμπούρνων σε κάθε πόλη και χωριό της χερσονήσου της Ερυθραίας και ευρύτερα της Ιωνίας Μικράς Ασίας. Όπως θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, όταν τραγουδούσαν οι πρόσφυγες τους χαρακτηριστικούς του στίχους: “ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς», η φωνή τους έβγαινε μέσα από την ψυχή τους και τα μάτια τους γέμιζαν δάκρυα από τις θύμισες της ζήσης τους στην ευλογημένη μέχρι το 1922 Μικρασιατική Γη… «ΕΙΠΑ ΣΟΥ». Στίχοι: Δε μου λες εχτές το βράδυ ο θυμός σου τι ‘τανε; δυο σου φίλοι μ’ ανταμώσαν και για σένα μου, -και για σένα μου ‘πανε! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Είπα σου τι το ‘καμες το, το δακτυλιδάκι σου, κόκκινο σαν το μερτζάνι είναι το χειλά –είναι το χειλάκι σου! Έλα να πάμε εκεί που λες, που κάνουν τα πουλιά φωλιές, που κάνουν τα πουλιά φωλιές! Άφες με γλυκιά μου αγάπη ν’ ακουμπήσω απάνω σου, και ντερμάνια εγώ δεν έχω να θωρώ τα κά, -να θωρώ τα κάλλη σου! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Διευκρινήσεις: Ολμάζ= Δεν γίνεται. Πιπίνι= Περιστεράκι. Ντερμάνι= Αντοχή, δύναμη. Το τραγούδι αυτό συμπεριλαμβάνεται στο CD που εκδόθηκε το έτος 2001 από τον Προοδευτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», με τίτλο «Τα τραγουδάκια μου πουλώ». Η ηχοληψία –μίξη ήχου του όλου αυτού έργου πραγματοποιήθηκε από τον Γιώργο Καρυώτη στο στούντιο Polysound, ενώ η επιμέλεια παραγωγής από τον Σωκράτη Σινόπουλο και την Κατερίνα Παπαδοπούλου. Η παραγωγή του CD ανήκει στον Πολιτιστικό Σύλλογο «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος». Στο συγκεκριμένο τραγούδι συμμετέχουν: Κατερίνα Παπαδοπούλου: τραγούδι, Σωκράτης Σινόπουλος: λαούτο, Πάνος Δημητρακόπουλος: κανονάκι, Βαγγέλης Καρίπης: τουμπελέκι, μπεντίρ, ζίλια. Με την ευκαιρία αυτή, σας κοινοποιώ τη συνέντευξη που μου ζητήθηκε και πραγματοποιήθηκε ζωντανά από την εκπομπή «Καλό μεσημέρι» του ΚΡΗΤΗ ΤV, όπως προβλήθηκε και σε video του εν λόγω καναλιού, το οποίο αναρτήθηκε από την σελίδα τους στο YOUTUBE Δημήτρης Ν. Θωμαδάκης.

Άγιος Κωνσταντίνος Μενεμένης "ΣΑΛΒΆΡΙ", με τον γνήσιο Σμυρναίο Στέφανο Βέζο. Μια σπάνια και ιστορική ζωντανή μουσική ηχογράφηση από επιζήσαντες της Μικρασιατικής Καταστροφής μουσικούς, κατά την 10ετία του 1950, στον τότε ιδιωτικό Ρ/Σ Θεσσαλονίκης. Η ανάρτησή της στο youtube, έγινε στις 17-5-2021. https://youtu.be/erP-rJ2TfqU Σημείωμα του συλλέκτη Μικρασιάτη Δημήτρη Ν. Θωμαδάκη : "...Το video αυτό συνοδεύεται κυρίως με επιχρωματισμένες καρτ ποστάλ από τα αναφερόμενα περίχωρα της Σμύρνης, εκτός από την Μενεμένη, που λόγω έλλειψης ιστορικών φωτογραφιών, προβάλλονται φωτογραφίες του διατηρηθέντος και ανακαινισθέντος Ιερού Ναού του Αγίου Κωνσταντίνου, στον οποίο τελέσθηκε θεία λειτουργία το έτος 2015 από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Σημειώνω ότι για τη δημοσιοποίηση του εν λόγω πονήματος, έχει δοθεί έγγραφη (μέσω email) άδεια από την εταιρία που κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα. «ΣΑΛΒΑΡΙ» (συνοπτικά ιστορικά και διαχρονικά στοιχεία του τραγουδιού αυτού, χρόνος, τόπος και στοιχεία της συγκεκριμένης ηχογράφησης και διάσωσή της, καθώς και γενικά στοιχεία για τον Σμυρναίο τροβαδούρο Στέφανο Βέζο). Παραλλαγή του πασίγνωστου τραγουδιού της Σμύρνης «Τι σε μέλλει εσένανε». Πάντως, έτσι θυμάμαι (ως προς τους στίχους και τη μελωδία) τους παλιούς μικρασιάτες να το τραγουδούν, όπως τους γνώρισα στα γλέντια τους στους Συνοικισμούς των πόλεων και των χωριών της Κορινθίας. Το τραγούδι αυτό ήταν πασίγνωστο και δημοφιλέστατο, με πάρα πολλές εκτελέσεις σε Σμύρνη, Αμερική και Αθήνα. Η πληρέστερη (σε στίχους) μορφή του είναι η παρούσα, συντεθειμένη από συρραφή διάσπαρτων δίστιχων κατά τη προσφιλή μικρασιάτικη τακτική. Η ηχογράφηση αυτή, η οποία εκτιμάται ότι πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 1952-1960, όταν και άρχισε η καταγραφή των μουσικών εκπομπών του ιδιωτικού τότε Ραδιοφωνικού Σταθμού Θεσσαλονίκης σε μπομπίνες, διασώθηκε από την θυγατέρα του Σμυρναίου τροβαδούρου, κα Βάσω Παρασκευά –Βέζου. Η τελευταία παρέδωσε τις μπομπίνες από τις ζωντανές ηχογραφήσεις, στην δισκογραφική εταιρία της Θεσσαλονίκης VASIPAP, η οποία τις συμπεριέλαβε σε δύο δίσκους. Το παρόν τραγούδι ενσωματώθηκε στον δεύτερο κατά σειρά δίσκο με τίτλο «ΣΜΥΡΝΕΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ No 2, με το γνήσιο Σμυρναίο ΣΤΕΦΑΝΟ ΒΕΖΟ». Ο δίσκος αυτός πρωτοκυκλοφόρησε το έτος 1982 με χαρακτηριστική ένδειξη «Vasipap Ελλάδος VAS 314». Ο Στέφανος Βέζος γεννήθηκε στη Σμύρνη το έτος 1905 και αποβίωσε στην Θεσσαλονίκη το έτος 1970. Ύστερα από την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη, ο Βέζος δημιούργησε μουσικό συγκρότημα, το οποίο συνεργάστηκε από το έτος 1936 με τον ιδιωτικό τότε Ραδιοφωνικό Σταθμό, που διήρκησε σχεδόν τρεις δεκαετίες. Οι ζωντανές αυτές εμφανίσεις πραγματοποιούνταν μεσημέρι Κυριακής." Καμηλιέρηδες στον Μπουρνόβα Πάσχα του 1906 στο Σεβντικιόϊ ΣΑΛΒΑΡΙ (στίχοι): Τα ματάκια σου πουλί μου χαμηλοκυττάζουνε, σα γυρίσουν και με ιδούνε, στη καρδιά με σφάζουνε! Και τι σε μέλλει εσένανε από που είμαι ΄γώ, γι’ απ’ το Μπουρνόβα, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Δε μου λες καλέ κυρά μου, Τούρκα είσαι για Ρωμιά, για Εγγλέζα για Φραντζέζα, κι έχεις τόσην ομορφιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Μενεμένη, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Τα ματάκια σου πουλί μου, στο καθρέφτη μη τα δείς, γιατί μόνη σου αγαπιέσαι και εμένα λησμονείς! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Σμύρνη είμαι, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Όμορφη Σεβντικιαγιά μου, σαν περνάς στη γειτονιά, το Σεβντίκιοΐ σηκώνεις και τρελλαίνεις το ντουνιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ το Σεβντίκιοϊ, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Σημειώσεις: ΣΑΛΒΑΡΙ: Η ετυμολογία της λέξης αυτής προέρχεται από την χαλδαϊκή λέξη σαρβαλίν, προκειμένου για τα φαρδιά παντελόνια. Οι Μικρασιάτες Έλληνες τα αποκαλούσαν "σαράβαρα", οι δε Τούρκοι "şalvar". Γενικότερα το σαλβάρι (ουδέτερο) είναι το φαρδύ παντελόνι που φορούσαν παλιά οι χωρικοί. Συνώνυμο της λέξης σαρβάρι, είναι η πανταλόνα και η βράκα (βράκκα). ΚΑΡΑΡΙ ΜΟΥ: απόφαση (δικαστηρίου), ισορροπία, σταθερότητα, συνεπώς καράρι μου: «γούστο μου και καπέλο μου».

«Βουρλιώτισσα». Ηχογράφηση έτους 1930. Διωδία (Βιδάλη –Θωμαΐδη), (Θωμαΐδη –Πολυκράτη), δίσκος ODEON GA 1446, Αθήνα. Η σπάνια και ιστορική αυτή ερμηνεία σε δίσκο 78 στροφών, της οποίας μοναδικός κάτοχος είναι ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης, ερευνητής της διαχρονικής ελληνικής μουσικής δισκογραφίας και συγγραφέας Ηλίας Μπαρούνης, συμπεριελήφθη μαζί με άλλες 23 ιστορικές δισκογραφικές καταγραφές, στο cd που συνοδεύει το βιβλίο «ΜΝΗΜΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ», έκδοσης έτους 2022 του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών. Συγγραφείς του εν λόγω βιβλίου είναι ο Ηλίας ο Μπαρούνης και η κα Δώρα Μαγγανά. Επιπλέον, όλες οι ενσωματωμένες στο cd σπάνιες μουσικές καταγραφές, προέρχονται από δίσκους του αρχείου του ζεύγους Σκευούλας Τσελέκου και Ηλία Μπαρούνη. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ανωτέρω βιβλίο, πρόκειται για συγκλονιστικό και σπάνιο τραγούδι (ο μοναδικός δίσκος που έχει βρεθεί μέχρι τώρα), τραγουδισμένο από τον Σμυρνιό Γιώργο Βιδάλη και τον Βουρλιώτη Κώστα Θωμαΐδη, ο οποίος ήταν και ψάλτης. Τα Βουρλά ήταν πόλη της χερσονήσου της Ερυθραίας. Αριθμούσε 30.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 25.000 ήσαν Έλληνες, έποικοι κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά. Τον Αύγουστο του έτους 1922 οι κάτοικοι των Βουρλών, του Σεβδίκιοϊ και του Μπουρνόβα, πήραν την απόφαση να αντισταθούν οι ίδιοι στους Τούρκους. Στην αντίσταση αυτή και στο όνειρο των προσφύγων να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη τους, αναφέρεται το συγκεκριμένο τραγούδι. Στίχοι του τραγουδιού: Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε, Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε, για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε, για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε! Ώπα! Γεια σας αθάνατα Βουρλά! Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια, Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια, και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια, και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια! Στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα, στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα, η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα, η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα! Γεια σας Βουρλιώτες παλληκάρια! Της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα, της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα, είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα, είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα! Έννοια σας παιδιά και θα πάμε! Της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια, της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια, το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια, το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια! Γεια σου Βουρλιωτίτσα λεβέντισσα! Γεια σας Βουρλιώτες πρωτοπαλλήκαρα! Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια, Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια, Γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια, γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια! Γεια σου Γιώργη! Γεια σου Κώστα Θωμαΐδη! Και από το χώρο αυτό, ακόμη ένα ολόθερμο ευχαριστώ στον αγαπητό φίλο Ηλία και στους συντελεστές του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών, για την ένθερμη υποστήριξή τους στη δημιουργία του παρόντος πονήματος! Ομοίως και για πολλοστή φορά τα από καρδιάς ευχαριστώ μου στη διοίκηση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ), για την ευγενική χορήγηση του χάρτη της Ερυθραίας Μικράς Ασίας και της φωτογραφίας έτους 1921 στην πλατεία των Βουρλών, καθώς και της άδειας χρήσης τους! Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης

Mία σπάνια και ιστορική ζωντανή μουσική ηχογράφηση στο studio του ιδιωτικού τότε ραδιοφωνικού σταθμού Θεσσαλονίκης, από ανθρώπους που έζησαν την Μικρασιατική καταστροφή του έτους 1922, με συνέπεια ....οι ήχοι των οποίων γινόμαστε γνώστες, να αντλούνται μέσα από την ψυχή τους… Το video αυτό συνοδεύεται κυρίως με επιχρωματισμένες καρτ ποστάλ από τα αναφερόμενα περίχωρα της Σμύρνης, εκτός από την Μενεμένη, που λόγω έλλειψης ιστορικών φωτογραφιών, προβάλλονται φωτογραφίες του διατηρηθέντος και ανακαινισθέντος Ιερού Ναού του Αγίου Κωνσταντίνου, στον οποίο τελέσθηκε θεία λειτουργία το έτος 2015 από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως… ΣΑΛΒΑΡΙ, με τον γνήσιο Σμυρναίο Στέφανο Βέζο. «ΣΑΛΒΑΡΙ» (συνοπτικά ιστορικά και διαχρονικά στοιχεία του τραγουδιού αυτού, χρόνος, τόπος και στοιχεία της συγκεκριμένης ηχογράφησης και διάσωσή της, καθώς και γενικά στοιχεία για τον Σμυρναίο τροβαδούρο Στέφανο Βέζο). Παραλλαγή του πασίγνωστου τραγουδιού της Σμύρνης «Τι σε μέλλει εσένανε». Πάντως, έτσι θυμάμαι (ως προς τους στίχους και τη μελωδία) τους παλιούς μικρασιάτες να το τραγουδούν, όπως τους γνώρισα στα γλέντια τους στους Συνοικισμούς των πόλεων και των χωριών της Κορινθίας. Το τραγούδι αυτό ήταν πασίγνωστο και δημοφιλέστατο, με πάρα πολλές εκτελέσεις σε Σμύρνη, Αμερική και Αθήνα. Η πληρέστερη (σε στίχους) μορφή του είναι η παρούσα, συντεθειμένη από συρραφή διάσπαρτων δίστιχων κατά τη προσφιλή μικρασιάτικη τακτική. Η ηχογράφηση αυτή, η οποία εκτιμάται ότι πραγματοποιήθηκε μεταξύ των ετών 1952-1960, όταν και άρχισε η καταγραφή των μουσικών εκπομπών του ιδιωτικού τότε Ραδιοφωνικού Σταθμού Θεσσαλονίκης σε μπομπίνες, διασώθηκε από την θυγατέρα του Σμυρναίου τροβαδούρου, κα Βάσω Παρασκευά –Βέζου. Η τελευταία παρέδωσε τις μπομπίνες από τις ζωντανές ηχογραφήσεις, στην δισκογραφική εταιρία της Θεσσαλονίκης VASIPAP, η οποία τις συμπεριέλαβε σε δύο δίσκους. Το παρόν τραγούδι ενσωματώθηκε στον δεύτερο κατά σειρά δίσκο με τίτλο «ΣΜΥΡΝΕΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ No 2, με το γνήσιο Σμυρναίο ΣΤΕΦΑΝΟ ΒΕΖΟ». Ο δίσκος αυτός πρωτοκυκλοφόρησε το έτος 1982 με χαρακτηριστική ένδειξη «Vasipap Ελλάδος VAS 314». Ο Στέφανος Βέζος γεννήθηκε στη Σμύρνη το έτος 1905 και αποβίωσε στην Θεσσαλονίκη το έτος 1970. Ύστερα από την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη, ο Βέζος δημιούργησε μουσικό συγκρότημα, το οποίο συνεργάστηκε από το έτος 1936 με τον ιδιωτικό τότε Ραδιοφωνικό Σταθμό, που διήρκησε σχεδόν τρεις δεκαετίες. Οι ζωντανές αυτές εμφανίσεις πραγματοποιούνταν μεσημέρι Κυριακής. ΣΑΛΒΑΡΙ (στίχοι): Τα ματάκια σου πουλί μου χαμηλοκυττάζουνε, σα γυρίσουν και με ιδούνε, στη καρδιά με σφάζουνε! Και τι σε μέλλει εσένανε από που είμαι ΄γώ, γι’ απ’ το Μπουρνόβα, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Δε μου λες καλέ κυρά μου, Τούρκα είσαι για Ρωμιά, για Εγγλέζα για Φραντζέζα, κι έχεις τόσην ομορφιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Μενεμένη, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Τα ματάκια σου πουλί μου, στο καθρέφτη μη τα δείς, γιατί μόνη σου αγαπιέσαι και εμένα λησμονείς! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ τη Σμύρνη είμαι, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, μωρ’ για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Όμορφη Σεβντικιαγιά μου, σαν περνάς στη γειτονιά, το Σεβντίκιοΐ σηκώνεις και τρελλαίνεις το ντουνιά! Και τι σε μέλλει εσένανε από που ‘μαι ΄γώ, γι’ απ’ το Σεβντίκιοϊ, γι’ απ' το Κορδελιό! Και τι σε μέλλει εσένανε απ’ το σαλβάρι μου, για στενό μου, για φαρδύ μου, για καράρι μου! Σημειώσεις: ΣΑΛΒΑΡΙ: Η ετυμολογία της λέξης αυτής προέρχεται από την χαλδαϊκή λέξη σαρβαλίν, προκειμένου για τα φαρδιά παντελόνια. Οι Μικρασιάτες Έλληνες τα αποκαλούσαν "σαράβαρα", οι δε Τούρκοι "şalvar". Γενικότερα το σαλβάρι (ουδέτερο) είναι το φαρδύ παντελόνι που φορούσαν παλιά οι χωρικοί. Συνώνυμο της λέξης σαρβάρι, είναι η πανταλόνα και η βράκα (βράκκα). ΚΑΡΑΡΙ ΜΟΥ: απόφαση (δικαστηρίου), ισορροπία, σταθερότητα, συνεπώς καράρι μου: «γούστο μου και καπέλο μου».

https://www.youtube.com/watch?v=F9BQtcIm5Nc Ποιος ήταν ο προξενητής Παραδοσιακό τραγούδι γάμου από την Κάτω Παναγιά και την Κρήνη (Τσεσμέ) Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις ομωνύμων ραδιοφωνικών εκπομπών περιόδου 1958 -1961 σε επιμέλεια του Σίμωνος Καρά). Το εν λόγω επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο «Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ». Ο Όμιλος είναι ένα κοινωφελές μη κερδοσκοπικό σωματείο με έδρα την Αγριά Πηλίου. Ιδρύθηκε από Πηλιορείτες το Νοέμβριο του έτους 1985. Σκοπός του είναι η έρευνα και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, κυρίως της περιοχής του Πηλίου, αλλά και όλου του ελλαδικού χώρου εν γένει. Κατά τη διάρκεια της εξελικτικής πορείας του, κατόρθωσε να πετύχει το στόχο του με τη δημιουργία μεταξύ άλλων ελληνικής παραδοσιακής ιματιοθήκης, με τη διοργάνωση συνεδρίων ελληνικής μουσικής, χορού και γλώσσας και με τη συγκρότηση πολλών τμημάτων χορού, τα οποία έλαβαν μέρος και εκπροσώπησαν τη χώρα μας σε εκθέσεις και φεστιβάλ εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Η χορωδία ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού λειτουργεί από το 2001 στους κόλπους του Ομίλου, αποτελείται από τριάντα περίπου μέλη και υπηρετεί με σεβασμό το παραδοσιακό μας τραγούδι. Δάσκαλος της χορωδίας από το έτος 2001 είναι ο καταξιωμένος στο χώρο Γιάννης Μπακαλέξης, συστηματικός μελετητής για περισσότερο από 45 χρόνια, της λαϊκής μας παράδοσης και ιδιαίτερα του Παραδοσιακού μας τραγουδιού, του οποίου είναι εξαιρετικός ερμηνευτής. Θερμές ευχαριστίες στους κκ. Γιάννη Μπακαλέξη για την επιμέλεια της παραγωγής, Κώστα Λιάπη, λαογράφο και ιστορικό, για την σύνταξη και επιμέλεια των κειμένων των τραγουδιών, καθώς και στην ΕΚΠΟΛ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας για την συνεργασία και την οικονομική στήριξη της όλης δημιουργίας! Επίσης, ένα ολόθερμο ευχαριστώ στους εξαίρετους μουσικούς και χορωδούς! Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπως και όλα τα άλλα, απέδωσαν η Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, υπό τη διεύθυνση του δασκάλου της χορωδίας Γιάννη Μπακαλέξη. Επιλογή τραγουδιών -καλλιτεχνική επιμέλεια -επιμέλεια παραγωγής: Γιάννης Μπακαλέξης. Επιμέλεια -συλλογή φωτογραφικού υλικού της όλης έκδοσης (με το επιπρόσθετο αναλυτικό βιβλιαράκι): Όμιλος Ερευνών Πηλίου. Ενορχήστρωση -διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Μούτσελος. Τεχνική επεξεργασία ηχητικού υλικού και ηχογράφηση: Στούντιο Α440, Γ. Ζαγόρη. Κατασκευή δίσκων: Nea Media. Κείμενα -επιμέλεια έντυπης έκδοσης: Κώστας Λιάπης, λαογράφος, ιστορικός ερευνητής. Φωτοστοιχειοθεσία -Δημιουργικό -Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες ΠΑΛΜΟΣ. Παραγωγή: Όμιλος Ερευνών Πηλίου –Αγριά Βόλου. Έπαιξαν στο εν λόγω τραγούδι οι μουσικοί: Κιτσόπουλος Χρήστος, καβάλι, Μούτσελος Νίκος, τουμπερλέκι, Στέφανος Γεωργίου, βιολί, Καραδέμετρος Κώστας, λαούτο και Γεωργαλιός Ζήσης, κανονάκι. Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού Ομίλου Ερευνών Πηλίου: Διεύθυνση Χορωδίας: Γιάννης Μπακαλέξης Χορωδοί: Αγόρου Ελένη Αδάμου Ρούλα Αλεξίου Ρένα Αλιβεριώτη Ιωάννα Ανδρέου Ευδοξία Αντωνοπούλου Δήμητρα Αρσενίου Μαριάνθη Βαγδούπη Μαρία Βαλκαμελή Λίτσα Βασδέκη Μαρία Ζαλάχα –Ζάχου Μαρίτσα Ζαχοπούλου Βαγγελίτσα Κοκώση Κατερίνα Κολέτσου Νίτσα Κοφίδου Παρούλα Λοάρη Ελένη Μπακαλέξη Μάρω Μπάκου Γεωργία Μπράνου Σταυρούλα Μώρου Ελευθερία Ντόβα Βάσω Παντζουρέλη Φιλίτσα Πατρώνη Βούλα Πετρίδου Βούλα Πετρίδου Κική Σαραφοπούλου Λίτσα Σολιδάκη Γιώτα Σταμάτη Βαγγελιώ Τριχιά Μηλίτσα Τσελεπή Κατερίνα Φιλιππιτζή Κασσιανή Φιλίππου Αποστολία Φωτοπούλου Λούλα Χαριτούδη Ρούλα Χριστοδούλου Πατρούλα Χρυσομάλλου Βαρβάρα Ψηφογεώργου Καίτη. ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΡΟΞΕΝΗΤΗΣ (4σημος ρυθμός, στίχοι): Ποιος ήταν ο προξενητής π’ ανέβαινε τη σκάλα, ωχ, π’ ανέβαινε τη σκάλα, κι ταίριαξε τον αϊτό μαζί με τη σουρτάνα. ωχ, μαζί με τη σουρτάνα. Αλατσατιανέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα. Τσεσμελιά μου παινεμένη και στον κόσμο ξακουσμένη! Γαμπρέ μου σε παρακαλώ, μια χάρη να μας κάνεις, ωχ, μια χάρη να μας κάνεις, τη νύφη που σου δώκαμε να μην τηνε πικράνεις, ωχ να μην τηνε πικράνεις. Τσεσμελίδική μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Κατωπαναγιούσαινά μου, συ μου πήρες την καρδιά μου! Στη μέση τον ηβάλανε τον ουρανό με τ’ άστρα, ωχ, τον ουρανό με τ’ άστρα, τη Μπαρμπαριά με τα σπαθιά, τη Πόλη με τα κάστρα, ωχ, τη Πόλη με τα κάστρα. Αλατσατιανή μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Τσεσμελίδικέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα! Διευκρινήσεις: σουρτάνα = Ερυθραιώτικος όρος, παινεμένη νύφη, όμορφη, καλοντυμένη και από καλή και πλούσια οικογένεια. Μπαρμπαριά ή = η χώρα των αλλοτινών Βερβέρων στην Βόρεια Αφρική. πούλουδα = έτσι αποκαλούσαν τ’ άνθη των λουλουδιών στην Ερυθραία της Μικράς Ασίας. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Από τους ομορφότερους και πλέον αγαπημένους Ερυθραιώτικους σκοπούς και τραγούδια των προσφύγων των δαντελλωτών παράλιων της Ιωνίας της Μικρασίας! Ακούγοντας τους ήχους αυτούς, το μυαλό μου γυρνά εκεί πίσω που τους πρωτογνώρισα! Στα υπέροχα γλέντια των Μικρασιατών στον Συνοικισμό του Βέλου Κορινθίας, όπου όλοι μαζί, Τσεσμελιώτες, Βουρλιώτες, Καραμπουρνιώτες, Αλατσατιανοί, Ρεϊζντεριανοί και πολλοί άλλοι πρόσφυγες από τα Μικρασιάτικα Χώματα γλεντούσαν και χαίρονταν πραγματικά, αλλά ταυτόχρονα έκλαιγαν αναπολώντας τις «χαμένες» πατρίδες τους, τους ανθρώπους τους που άφησαν πίσω, τις περιουσίες τους… Ανάμεικτα κι ανάκατα συναισθήματα ανάβλυζαν μέσα από την ψυχή τους και την καρδιά τους χαράς και πόνου, ζωγραφίζοντας στα πρόσωπά τους και στις κινήσεις τους περίτρανα το μεγαλείο και την περηφάνια που έκρυβαν στα εσώψυχά τους οι υπέροχοι αυτοί άνθρωποι, μέσα από απάνθρωπα γεγονότα που έζησαν εκεί στ' άγια χώματα και την προσφυγιά στη νέα τους Πατρίδα, την Παλιά Ελλάδα! Με ιδιαίτερη χαρά και με ευλαβική συγκίνηση λόγω Μικρασιάτικης και ειδικότερα Ερυθραιώτικης μαρτυρικής καταγωγής, έγινα γνώστης του παρόντος πονήματος του ΟΜΙΛΟΥ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΗΛΙΟΥ και της πανέμορφης μουσικής και χορωδιακής ερμηνείας του! Ενός ακόμη τραγουδιού, που οι ήχοι του για όλους εμάς τους απογόνους Μικρασιατών προκαλούν σκιρτήματα καρδιάς, ανάκατα με Μνήμες, απ’ αυτά που μας έχουν μεταλαμπαδεύσει οι πρόγονοί μας από τις δαντελλωτές αυτές ακτές του Αιγαίου! Από την «πατρίδα τους» με την τεράστια κληρονομιά στη διαχρονική ιστορία του Ελληνισμού, από τη ζωή τους σε αυτά τ΄ αγιασμένα και ιερά χώματα… Οφείλω ειλικρινέστατα να εκφράσω δημόσια ένα από τα βάθη της καρδιάς ευχαριστώ στους βασικούς συντελεστές του ποιοτικότατου αυτού πονήματος, του διπλού αυτού CD με 34 τραγούδια του γάμου απ’ όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και από τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής! Με κατέπληξε η άμεση και με μεράκι ανταπόκριση, τόσο της Προέδρου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, τα οποία άμεσα και μετά χαράς μου απέστειλαν το διπλό αυτό CD, όσο και του δάσκαλου κ. Γιάννη Μπακαλέξη, ο οποίος μέσα από τη συνομιλία μας, μου ανέδειξε το μεγαλείο του πραγματικού δασκάλου, τόσο με την μουσική του κατάρτιση και γνώσεις, όσο και με το πηγαίο του πόθο για προσφορά στην μουσική μας Κληρονομιά! Πραγματικά, ακούγοντας κανείς μια –μια τις μοναδικές αυτές ερμηνείες, κατανοεί απόλυτα ότι, όταν το έμφυτο ταλέντο αναμειγνύεται με το μεράκι της ψυχής, η λαμπρότητα της επιτυχίας και της καταξίωσης είναι αναπόφευκτη… Βρισκόμαστε σε πραγματικά μουσικά διαμάντια και όχι μόνο… Και αυτό, αφού μέσα απ’ αυτά καθρεφτίζεται ο μουσικός πλούτος του έθνους μας, που είναι σφιχτά δεμένος με την ιστορική μας κληρονομιά! Ένα ιδιαίτερο προσωπικό ευχαριστώ στον δάσκαλο, για την ευγενική αποδοχή του στο να αναρτηθεί και εκ μέρους μου συγκεκριμένο παραδοσιακό τραγούδι του γάμου, που περιλαμβάνεται στο διπλό CD του Ομίλου Ερευνών Πηλίου! Να είσαστε καλά εκεί στην υπέροχη Αγριά του Βόλου και στο πανέμορφο Πήλιο και να συνεχίζετε με μεράκι καρδιάς το από ψυχής έργο σας! Ένα βγαλμένο από τα εσώψυχά μας θερμό και πηγαίο ευχαριστώ, συνοδευόμενο με τα αυθόρμητα συγχαρητήρια για τους στόχους και τις προσδοκίες σας! Που, όπως διαπιστώνετε, δεν αγγίζουν μόνο τον ονειρεμένο τόπο σας, αλλά και την ευρύτερη Ελλάδα! Φεβρουάριος 2024, Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης. (Προσωπική αφιέρωση στην Μνήμη των τριών ανθρώπων της πατρογονικής οικογένειας –πατέρας –γιαγιά -θεία, οι μοναδικοί που επιβίωσαν των φρικτών γεγονότων του 1922 στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας και οι οποίοι τραγουδούσαν τους στίχους του παρόντος τραγουδιού, με τα δάκρυα να τρέχουν αστείρευτα από τα μάγουλά τους και με τον «κόμπο» στο λαιμό…).

Ποιος ήταν ο προξενητής Παραδοσιακό τραγούδι γάμου από την Κάτω Παναγιά και την Κρήνη (Τσεσμέ) Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις ομωνύμων ραδιοφωνικών εκπομπών περιόδου 1958 -1961 σε επιμέλεια του Σίμωνος Καρά)... Το εν λόγω επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο «Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ». Ο Όμιλος είναι ένα κοινωφελές μη κερδοσκοπικό σωματείο με έδρα την Αγριά Πηλίου. Ιδρύθηκε από Πηλιορείτες το Νοέμβριο του έτους 1985. Σκοπός του είναι η έρευνα και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, κυρίως της περιοχής του Πηλίου, αλλά και όλου του ελλαδικού χώρου εν γένει. Κατά τη διάρκεια της εξελικτικής πορείας του, κατόρθωσε να πετύχει το στόχο του με τη δημιουργία μεταξύ άλλων ελληνικής παραδοσιακής ιματιοθήκης, με τη διοργάνωση συνεδρίων ελληνικής μουσικής, χορού και γλώσσας και με τη συγκρότηση πολλών τμημάτων χορού, τα οποία έλαβαν μέρος και εκπροσώπησαν τη χώρα μας σε εκθέσεις και φεστιβάλ εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Η χορωδία ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού λειτουργεί από το 2001 στους κόλπους του Ομίλου, αποτελείται από τριάντα περίπου μέλη και υπηρετεί με σεβασμό το παραδοσιακό μας τραγούδι. Δάσκαλος της χορωδίας από το έτος 2001 είναι ο καταξιωμένος στο χώρο Γιάννης Μπακαλέξης, συστηματικός μελετητής για περισσότερο από 45 χρόνια, της λαϊκής μας παράδοσης και ιδιαίτερα του Παραδοσιακού μας τραγουδιού, του οποίου είναι εξαιρετικός ερμηνευτής. Θερμές ευχαριστίες στους κκ. Γιάννη Μπακαλέξη για την επιμέλεια της παραγωγής, Κώστα Λιάπη, λαογράφο και ιστορικό, για την σύνταξη και επιμέλεια των κειμένων των τραγουδιών, καθώς και στην ΕΚΠΟΛ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας για την συνεργασία και την οικονομική στήριξη της όλης δημιουργίας! Επίσης, ένα ολόθερμο ευχαριστώ στους εξαίρετους μουσικούς και χορωδούς! Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπως και όλα τα άλλα, απέδωσαν η Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, υπό τη διεύθυνση του δασκάλου της χορωδίας Γιάννη Μπακαλέξη. Επιλογή τραγουδιών -καλλιτεχνική επιμέλεια -επιμέλεια παραγωγής: Γιάννης Μπακαλέξης. Επιμέλεια -συλλογή φωτογραφικού υλικού της όλης έκδοσης (με το επιπρόσθετο αναλυτικό βιβλιαράκι): Όμιλος Ερευνών Πηλίου. Ενορχήστρωση -διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Μούτσελος. Τεχνική επεξεργασία ηχητικού υλικού και ηχογράφηση: Στούντιο Α440, Γ. Ζαγόρη. Κατασκευή δίσκων: Nea Media. Κείμενα -επιμέλεια έντυπης έκδοσης: Κώστας Λιάπης, λαογράφος, ιστορικός ερευνητής. Φωτοστοιχειοθεσία -Δημιουργικό -Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες ΠΑΛΜΟΣ. Παραγωγή: Όμιλος Ερευνών Πηλίου –Αγριά Βόλου. Έπαιξαν στο εν λόγω τραγούδι οι μουσικοί: Κιτσόπουλος Χρήστος, καβάλι, Μούτσελος Νίκος, τουμπερλέκι, Στέφανος Γεωργίου, βιολί, Καραδέμετρος Κώστας, λαούτο και Γεωργαλιός Ζήσης, κανονάκι. Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού Ομίλου Ερευνών Πηλίου: Διεύθυνση Χορωδίας: Γιάννης Μπακαλέξης Χορωδοί: 1. Αγόρου Ελένη 2. Αδάμου Ρούλα 3. Αλεξίου Ρένα 4. Αλιβεριώτη Ιωάννα 5. Ανδρέου Ευδοξία 6. Αντωνοπούλου Δήμητρα 7. Αρσενίου Μαριάνθη 8. Βαγδούπη Μαρία 9. Βαλκαμελή Λίτσα 10. Βασδέκη Μαρία 11. Ζαλάχα –Ζάχου Μαρίτσα 12. Ζαχοπούλου Βαγγελίτσα 13. Κοκώση Κατερίνα 14. Κολέτσου Νίτσα 15. Κοφίδου Παρούλα 16. Λοάρη Ελένη 17. Μπακαλέξη Μάρω 18. Μπάκου Γεωργία 19. Μπράνου Σταυρούλα 20. Μώρου Ελευθερία 21. Ντόβα Βάσω 22. Παντζουρέλη Φιλίτσα 23. Πατρώνη Βούλα 24. Πετρίδου Βούλα 25. Πετρίδου Κική 26. Σαραφοπούλου Λίτσα 27. Σολιδάκη Γιώτα 28. Σταμάτη Βαγγελιώ 29. Τριχιά Μηλίτσα 30. Τσελεπή Κατερίνα 31. Φιλιππιτζή Κασσιανή 32. Φιλίππου Αποστολία 33. Φωτοπούλου Λούλα 34. Χαριτούδη Ρούλα 35. Χριστοδούλου Πατρούλα 36. Χρυσομάλλου Βαρβάρα 37. Ψηφογεώργου Καίτη. ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΡΟΞΕΝΗΤΗΣ (4σημος ρυθμός, στίχοι): Ποιος ήταν ο προξενητής π’ ανέβαινε τη σκάλα, ωχ, π’ ανέβαινε τη σκάλα, κι ταίριαξε τον αϊτό μαζί με τη σουρτάνα. ωχ, μαζί με τη σουρτάνα. Αλατσατιανέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα. Τσεσμελιά μου παινεμένη και στον κόσμο ξακουσμένη! Γαμπρέ μου σε παρακαλώ, μια χάρη να μας κάνεις, ωχ, μια χάρη να μας κάνεις, τη νύφη που σου δώκαμε να μην τηνε πικράνεις, ωχ να μην τηνε πικράνεις. Τσεσμελίδική μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Κατωπαναγιούσαινά μου, συ μου πήρες την καρδιά μου! Στη μέση τον ηβάλανε τον ουρανό με τ’ άστρα, ωχ, τον ουρανό με τ’ άστρα, τη Μπαρμπαριά με τα σπαθιά, τη Πόλη με τα κάστρα, ωχ, τη Πόλη με τα κάστρα. Αλατσατιανή μου γλάστρα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα. Τσεσμελίδικέ μ’ αέρα, που φυσάς νύχτα και μέρα! Διευκρινήσεις: σουρτάνα = Ερυθραιώτικος όρος, παινεμένη νύφη, όμορφη, καλοντυμένη και από καλή και πλούσια οικογένεια. Μπαρμπαριά ή = η χώρα των αλλοτινών Βερβέρων στην Βόρεια Αφρική. πούλουδα = έτσι αποκαλούσαν τ’ άνθη των λουλουδιών στην Ερυθραία της Μικράς Ασίας. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Από τους ομορφότερους και πλέον αγαπημένους Ερυθραιώτικους σκοπούς και τραγούδια των προσφύγων των δαντελλωτών παράλιων της Ιωνίας της Μικρασίας! Ακούγοντας τους ήχους αυτούς, το μυαλό μου γυρνά εκεί πίσω που τους πρωτογνώρισα! Στα υπέροχα γλέντια των Μικρασιατών στον Συνοικισμό του Βέλου Κορινθίας, όπου όλοι μαζί, Τσεσμελιώτες, Βουρλιώτες, Καραμπουρνιώτες, Αλατσατιανοί, Ρεϊζντεριανοί και πολλοί άλλοι πρόσφυγες από τα Μικρασιάτικα Χώματα γλεντούσαν και χαίρονταν πραγματικά, αλλά ταυτόχρονα έκλαιγαν αναπολώντας τις «χαμένες» πατρίδες τους, τους ανθρώπους τους που άφησαν πίσω, τις περιουσίες τους… Ανάμεικτα κι ανάκατα συναισθήματα ανάβλυζαν μέσα από την ψυχή τους και την καρδιά τους χαράς και πόνου, ζωγραφίζοντας στα πρόσωπά τους και στις κινήσεις τους περίτρανα το μεγαλείο και την περηφάνια που έκρυβαν στα εσώψυχά τους οι υπέροχοι αυτοί άνθρωποι, μέσα από απάνθρωπα γεγονότα που έζησαν εκεί στ' άγια χώματα και την προσφυγιά στη νέα τους Πατρίδα, την Παλιά Ελλάδα! Με ιδιαίτερη χαρά και με ευλαβική συγκίνηση λόγω Μικρασιάτικης και ειδικότερα Ερυθραιώτικης μαρτυρικής καταγωγής, έγινα γνώστης του παρόντος πονήματος του ΟΜΙΛΟΥ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΗΛΙΟΥ και της πανέμορφης μουσικής και χορωδιακής ερμηνείας του! Ενός ακόμη τραγουδιού, που οι ήχοι του για όλους εμάς τους απογόνους Μικρασιατών προκαλούν σκιρτήματα καρδιάς, ανάκατα με Μνήμες, απ’ αυτά που μας έχουν μεταλαμπαδεύσει οι πρόγονοί μας από τις δαντελλωτές αυτές ακτές του Αιγαίου! Από την «πατρίδα τους» με την τεράστια κληρονομιά στη διαχρονική ιστορία του Ελληνισμού, από τη ζωή τους σε αυτά τ΄ αγιασμένα και ιερά χώματα… Οφείλω ειλικρινέστατα να εκφράσω δημόσια ένα από τα βάθη της καρδιάς ευχαριστώ στους βασικούς συντελεστές του ποιοτικότατου αυτού πονήματος, του διπλού αυτού CD με 34 τραγούδια του γάμου απ’ όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και από τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής! Με κατέπληξε η άμεση και με μεράκι ανταπόκριση, τόσο της Προέδρου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, τα οποία άμεσα και μετά χαράς μου απέστειλαν το διπλό αυτό CD, όσο και του δάσκαλου κ. Γιάννη Μπακαλέξη, ο οποίος μέσα από τη συνομιλία μας, μου ανέδειξε το μεγαλείο του πραγματικού δασκάλου, τόσο με την μουσική του κατάρτιση και γνώσεις, όσο και με το πηγαίο του πόθο για προσφορά στην μουσική μας Κληρονομιά! Πραγματικά, ακούγοντας κανείς μια –μια τις μοναδικές αυτές ερμηνείες, κατανοεί απόλυτα ότι, όταν το έμφυτο ταλέντο αναμειγνύεται με το μεράκι της ψυχής, η λαμπρότητα της επιτυχίας και της καταξίωσης είναι αναπόφευκτη… Βρισκόμαστε σε πραγματικά μουσικά διαμάντια και όχι μόνο… Και αυτό, αφού μέσα απ’ αυτά καθρεφτίζεται ο μουσικός πλούτος του έθνους μας, που είναι σφιχτά δεμένος με την ιστορική μας κληρονομιά! Ένα ιδιαίτερο προσωπικό ευχαριστώ στον δάσκαλο, για την ευγενική αποδοχή του στο να αναρτηθεί και εκ μέρους μου συγκεκριμένο παραδοσιακό τραγούδι του γάμου, που περιλαμβάνεται στο διπλό CD του Ομίλου Ερευνών Πηλίου! Να είσαστε καλά εκεί στην υπέροχη Αγριά του Βόλου και στο πανέμορφο Πήλιο και να συνεχίζετε με μεράκι καρδιάς το από ψυχής έργο σας! Ένα βγαλμένο από τα εσώψυχά μας θερμό και πηγαίο ευχαριστώ, συνοδευόμενο με τα αυθόρμητα συγχαρητήρια για τους στόχους και τις προσδοκίες σας! Που, όπως διαπιστώνετε, δεν αγγίζουν μόνο τον ονειρεμένο τόπο σας, αλλά και την ευρύτερη Ελλάδα! Φεβρουάριος 2024, Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης. (Προσωπική αφιέρωση στην Μνήμη των τριών ανθρώπων της πατρογονικής οικογένειας –πατέρας –γιαγιά -θεία, οι μοναδικοί που επιβίωσαν των φρικτών γεγονότων του 1922 στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας και οι οποίοι τραγουδούσαν τους στίχους του παρόντος τραγουδιού, με τα δάκρυα να τρέχουν αστείρευτα από τα μάγουλά τους και με τον «κόμπο» στο λαιμό…).

«Γιωργίτσα»: Ένα πανέμορφο ερωτικό παραδοσιακό τραγούδι της Ελληνικής Ερυθραίας Μικράς Ασίας, της πατρίδας των προγόνων μας… Άλλη μια πλήρως επιτυχημένη ερμηνεία από την χορωδία του Συλλόγου Ρεθυμνίων Μικρασιατών, που με […]

Παραδοσιακό τραγούδι γάμου από την Κάτω Παναγιά και την Κρήνη (Τσεσμέ) Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις ομωνύμων ραδιοφωνικών εκπομπών περιόδου 1958 -1961 σε επιμέλεια του Σίμωνος Καρά). Το εν λόγω τραγούδι επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη …

Τραγούδι ιδιαίτερα γνωστό και αγαπημένο στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, απ’ όπου το μετέφεραν οι πρόσφυγες στη νησιώτικη Ελλάδα κυρίως. Εκεί ζυμώθηκε, αγαπήθηκε και τραγουδιέται μέχρι σήμερα σε... πολλές παραθαλάσσιες περιοχές, λόγω και του θέματός του. Ήχος πλάγιος του δεύτερου στο πρώτο μέρος της μελωδίας και πλάγιος του πρώτου σκληρός στο δεύτερο μέρος. Ρυθμός 3/σημος. Άλλη μια πλήρως επιτυχημένη κατά τη γνώμη μου ερμηνεία από την χορωδία του Συλλόγου Ρεθυμνίων Μικρασιατών, που με το συνολικό αυτό πόνημά τους τίμησαν τις μουσικές και όχι μόνον μνήμες των μαρτύρων προγόνων μας στα αιματοβαμμένα Μικρασιάτικα Χώματα και εκτιμώ ότι αξίζουν της επιδοκιμασίας όλων μας! Οι κρίσεις δικές σας… «ΤΡΕΧΑΝΤΗΡΑΚΙ» ΣΤΙΧΟΙ: Ένα τρεχαντηράκι, ένα τρεχαντηράκι, (Ανδρέας) ένα τρεχαντηράκι, βοριάς το πόδησε (Ανδρέας) και μια μελαχροινούλα, τζόγια μου αμάν, το κληρονόμησε (χορωδία) και μια μελαχροινούλα, τζόγια μου αμάν, το κληρονόμησε. (χορωδία) Θάλασσα μη θυμώνεις, θάλασσα μη θυμώνεις, (Ανδρέας) θάλασσα μη θυμώνεις , μην κάνεις πείσματα, (Ανδρέας) στην αγαπώ τα στέλνω, τζόγια μου αμάν, τα χαιρετίσματα, (χορωδία) στην αγαπώ τα στέλνω, τζόγια μου αμάν, τα χαιρετίσματα. (χορωδία) Τα δίχτυα θα πουλήσω, τα δίχτυα θα πουλήσω, (Ανδρέας) τα δίχτυα θα πουλήσω και τη βαρκούλα μου (Ανδρέας) κι όλα θα τα χαρίσω, τζόγια μου αμάν, στη Μαριγούλα μου, (χορωδία) κι όλα θα τα χαρίσω, τζόγια μου αμάν, στη Μαριγούλα μου. (χορωδία) Έλα να φιληθούμε, έλα να φιληθούμε, (Ανδρέας) έλα να φιληθούμε σαν τα άγρια πουλιά, (Ανδρέας) που σμίγουν στα κλαράκια, τζόγια μου αμάν, κι αλλάζουνε φιλιά, (χορωδία) που σμίγουν στα κλαράκια, τζόγια μου αμάν, κι αλλάζουνε φιλιά! (χορωδία) που σμίγουν στα κλαράκια, τζόγια μου αμάν, κι αλλάζουνε φιλιά! (χορωδία) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ: Στο τραγούδι ο Ανδρέας Γιακουμάκης, καθώς και η χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Στα όργανα συμμετέχουν: • Πατήρ Γεώργιος Τζάβλας, κανονάκι • Γεώργιος Αγγελογιαννάκης, λύρα • Μάρκος Δασκαλάκης, ούτι • Μανόλης Κοντογιάννης, λαούτο • Χρήστος Μπαλτσίδης, ούτι • Αλέξανδρος Μυρωδιάς, ταμπουράς • Δημήτρης Σολακόγλου, κουτάλια • Άρης Συσκάκης, βιολί και • Μανόλης Χριστοδούλου, τουμπελέκι. Η χορωδιακή, μουσική και γενικά συνολική επιμέλεια του μουσικού αυτού έργου ανήκει στον ακούραστο και καταξιωμένο καθηγητή της Βυζαντινής μουσικής, κ. Ανδρέα Γιακουμάκη! ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ Α. Γυναίκες: 1. Μαρίτσα Βοριά -Παναγιωτάκη, 2. Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη, 3. Γεωργία Δαμβόγλου –Παυλάκη, 4. Μαρία Δασκαλάκη, 5. Κούλα Κανέλλου –Παπαδομανωλάκη, 6. Ελένη Καρπιδάκη –Σκευάκη, 7. Μαρία Κισσανδράκη, 8. Ειρήνη Κλάδου –Παπαδάκη, 9. Βασιλεία Μαρίνου –Καζαβή, 10. Ζαχαρένια Παπαδάκη, 11. Μαρία Πατάκα, 12. Μαρία Πατάκα –Λιουδάκη, 13. Μαρίνα Πατάκα –Καραδάκη, 14. Δέσποινα Πετρούλη –Δασκαλάκη, 15. Μαρία Σαρηγιάννη –Αλεξανδράκη, 16. Ειρήνη Συσκάκη, 17. Γκορτάνα Τανάσκοβιτς, 18. Βενετία Τσομπανάκη –Σταγάκη, 19. Ευαγγελία Τσομπανάκη –Σταματογιαννάκη, 20. Μαρία Χατζησπύρου –Τσαγκαράκη. Β. Άνδρες: 1. Κυριάκος Αραμπατζόγλου, 2. Αθανάσιος Γιακουμάκης, 3. Κωνσταντίνος Γονιδάκης, 4. Μιχάλης Καραδάκης, 5. Μανόλης Λαμπρίδης, 6. Ισίδωρος Μαρίνος, 7. Σταύρος Μαρίνος, 8. Τάσος Μιχαηλίδης, 9. Ελευθέριος Μιχάλας, 10. Δημήτρης Σολάκογλου, 11. Παρασκευάς Συριανόγλου, 12. Χαράλαμπος Τσομπανάκης. ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ ΣΤΟ Κ.Μ.Σ. & ΣΤΟΝ ΠΕΤΡΟ ΜΕΧΤΙΔΗ Ακόμη ένα ολόθερμο ευχαριστώ στο Κέντρο Μικρασιάτικων Σπουδών (Κ.Μ.Σ.), καθώς και στον αγαπητό φίλο και συγγραφέα Πέτρο Μεχτίδη, για την ευγενική και ένθερμη συναίνεσή τους ως προς τη χρήση του ιστορικού τους υλικού, στην όλη αυτή προσπάθεια δημόσιας ανάδειξης και μεταλαμπάδευσης της μουσικής και όχι μόνο μαρτυρικής κληρονομιάς των προγόνων μας στις αλησμόνητες Μικρασιάτικες Πατρίδες… https://youtu.be/M7TcQRZr-iU ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ: Για τη δυνατότητα της ευρύτερης κινηματογραφικής προβολής του παρόντος έργου σε Συλλόγους, Δήμους κλπ, το πρωτότυπο video δημιουργήθηκε σε αρχείο high definition AVC/H.264 (AVCHD 1920x1080, 60i, 18Mbps), με ιδιότητες MPEG Transport-Stream Files, 24 bits, 1920x1080, 29,97fps (HDMV-NTSC, 16:9). Η ηχητική του επεξεργασία πραγματοποιήθηκε σε ήχο Dolby Digital Audio, 48 KHz, 2/0(L,R). Κάθε συμπεριλαμβανόμενη φωτογραφία έχει επεξεργασθεί σε μέγεθος 8 -10 MB, ενώ το συνολικό του μέγεθος ανέρχεται σε 855 MB. Επισυναπτόμενες φωτογραφίες: 1. Το εξώφυλλο του πληροφοριακού βιβλιαρίου, το οποίο συνοδεύει το cd του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου έτους 2000, με τίτλο «Μνήμες Ρεθυμνίων Μικρασιατών». 2. Η φωτογραφία με τους 3 Ιερούς Ναούς της Σμύρνης. 3. Η ιστορική ασπρόμαυρη φωτογραφία από το Καρατάσι Σμύρνης, έτους 1883. Από τα 13 τραγούδια του cd, μέχρι σήμερα έχουν ήδη αναρτηθεί στο YOUTUBE (επιπλέον του παρόντος) τα εξής, με τη συνοδεία και ιστορικού φωτογραφικού υλικού: 1. «Βασιλικός», Βουρλά Ιωνίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/UrmP2bfLkoY 2. «Μια Σμυρνιά στο παναθύρι», Σμύρνη Ιωνίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/EsM2dGX24L8 3. «Πέργαμος», Περγάμου Μυσίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/o-DukWRm6Ss 4. «Υποψία», Παλαιάς Φώκαιας Ιωνίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/1F30xpWTEK4 5. «Μάγια μ’ έκανες», ευρύτερα Ερυθραίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/78Vbt_s-FsU 6. «Γιωργίτσα», Αλάτσατα Ερυθραίας Μικράς Ασίας https://youtu.be/PrXxSz0VxnY

Του Δημήτρη Ν. Θωμαδάκη: Από τα πλέον αγαπημένα τραγούδια της Ερυθραίας Μικράς Ασίας! Ένα τραγούδι, το οποίο διδάχθηκα από τους προγόνους μου με καταγωγή από το Ρεΐζντερε Ερυθραίας. Το τραγούδι αυτό διαδόθηκε από το Μελί Καραμπούρνων σε κάθε πόλη και χωριό της χερσονήσου της Ερυθραίας και ευρύτερα της Ιωνίας Μικράς Ασίας. Όπως θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, όταν τραγουδούσαν οι πρόσφυγες τους χαρακτηριστικούς του στίχους: “ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς», η φωνή τους έβγαινε μέσα από την ψυχή τους και τα μάτια τους γέμιζαν δάκρυα από τις θύμισες της ζήσης τους στην ευλογημένη μέχρι το 1922 Μικρασιατική Γη… «ΕΙΠΑ ΣΟΥ». Στίχοι: Δε μου λες εχτές το βράδυ ο θυμός σου τι ‘τανε; δυο σου φίλοι μ’ ανταμώσαν και για σένα μου, -και για σένα μου ‘πανε! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Είπα σου τι το ‘καμες το, το δακτυλιδάκι σου, κόκκινο σαν το μερτζάνι είναι το χειλά –είναι το χειλάκι σου! Έλα να πάμε εκεί που λες, που κάνουν τα πουλιά φωλιές, που κάνουν τα πουλιά φωλιές! Άφες με γλυκιά μου αγάπη ν’ ακουμπήσω απάνω σου, και ντερμάνια εγώ δεν έχω να θωρώ τα κά, -να θωρώ τα κάλλη σου! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Ολμάζ πιπίνι μου ολμάζ, να με πεθάνεις πολεμάς, να με πεθάνεις πολεμάς! Διευκρινήσεις: Ολμάζ= Δεν γίνεται. Πιπίνι= Περιστεράκι. Ντερμάνι= Αντοχή, δύναμη. Το τραγούδι αυτό συμπεριλαμβάνεται στο CD που εκδόθηκε το έτος 2001 από τον Προοδευτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», με τίτλο «Τα τραγουδάκια μου πουλώ». Η ηχοληψία –μίξη ήχου του όλου αυτού έργου πραγματοποιήθηκε από τον Γιώργο Καρυώτη στο στούντιο Polysound, ενώ η επιμέλεια παραγωγής από τον Σωκράτη Σινόπουλο και την Κατερίνα Παπαδοπούλου. Η παραγωγή του CD ανήκει στον Πολιτιστικό Σύλλογο «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος». Στο συγκεκριμένο τραγούδι συμμετέχουν: Κατερίνα Παπαδοπούλου: τραγούδι, Σωκράτης Σινόπουλος: λαούτο, Πάνος Δημητρακόπουλος: κανονάκι, Βαγγέλης Καρίπης: τουμπελέκι, μπεντίρ, ζίλια. Δημήτρης Θωμαδάκης

Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς τη δεκαετία του 1940... και το συμπεριέλαβε στον δίσκο του με τίτλο «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΟΣ, ΑΙΟΛΙΔΟΣ, ΙΩΝΙΑΣ) ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΛΟΙ 1, με αριθμό αναγνώρισης δισκογραφικής παραγωγής SDNM 127. Σημειώνει στο σχετικό βιβλιάριο του εν λόγω δίσκου ο Σίμων Καράς (μεταξύ των άλλων): «… Παρακολουθήσας και συμμετασχών εις τας εν τω Σταδίω λαϊκάς μουσικοχορευτικάς εκδηλώσεις ομίλων εκ διαφόρων επαρχιών του Κράτους –με τας κατά τόπους εθνικάς των ενδυμασίας, τους χορευτάς, τους τραγουδιστάς και οργανοπαίκτας των κατά τα έτη 1937 -1940 – συνάμα με την ίδρυσιν του Ραδιοφωνικού Σταθμού τας αρχάς του 1937, όπου διάφοροι μουσικοί επαρχιακοί όμιλοι τραγουδιστών και οργανοπαικτών ελάμβανον μέρος εις τα προγράμματά του, με τοπικά τραγούδια και σκοπούς, ηλεγμένα όσον αφορά εις την γνησιότητα και την ποιότητα του προσφερομένου υλικού, δι’ όλων αυτών, ήλθον εις προκαταρκτικήν γνωριμίαν προς την κατά τόπους γλωσσικήν, μουσικήν και ορχηστικήν παράδοσιν του λαού μας, ώστε ν’ αποφασίσωμε, εν τοις μετέπειτα, μετά της συζύγου μου Αγγελικής ν’ αναλάβωμε το έργον της καταγραφής των εθνικών μας τραγουδιών και οργανικών σκοπών, εις τας διαφόρους περιοχάς της πατρίδος μας…». Το συγκεκριμένο τραγούδι το χαρακτηρίζει ο Σίμων Καράς ως «Άγιε μου Παντελέημονα, του γάμου», αφού πράγματι η πρώτη στροφή του προέρχεται από παραδοσιακό τραγούδι γάμου του Τσεσμέ και ευρύτερα της Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Οι επόμενοι όμως νοσταλγικοί στίχοι του προέκυψαν από τους επιβιώσαντες μάρτυρες πρόσφυγες της περιοχής, οι οποίοι κατέφυγαν κατά το πλείστον στην γειτονική Χίο, όπου αντίκριζαν τα απέναντι πάτρια παράλια και μελοποίησαν έτσι τον καημό τους. Κάτι δηλαδή αντίστοιχο και με το τραγούδι «Πέργαμος», όπου οι Μύσιοι πρόσφυγες πρόσθεσαν τον πόνο της ψυχής τους στο παραδοσιακό αυτό τραγούδι της Περγάμου. Το τραγούδι αυτό επιλέχθηκε, ερμηνεύτηκε και συμπεριελήφθη στο διπλό cd του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, με τίτλο «Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ». Ο Όμιλος είναι ένα κοινωφελές μη κερδοσκοπικό σωματείο με έδρα την Αγριά Πηλίου. Ιδρύθηκε από Πηλιορείτες το Νοέμβριο του έτους 1985. Σκοπός του είναι η έρευνα και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, κυρίως της περιοχής του Πηλίου, αλλά και όλου του ελλαδικού χώρου εν γένει. Κατά τη διάρκεια της εξελικτικής πορείας του, κατόρθωσε να πετύχει το στόχο του με τη δημιουργία μεταξύ άλλων ελληνικής παραδοσιακής ιματιοθήκης, με τη διοργάνωση συνεδρίων ελληνικής μουσικής, χορού και γλώσσας και με τη συγκρότηση πολλών τμημάτων χορού, τα οποία έλαβαν μέρος και εκπροσώπησαν τη χώρα μας σε εκθέσεις και φεστιβάλ εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Η χορωδία ελληνικού παραδοσιακού τραγουδιού λειτουργεί από το 2001 στους κόλπους του Ομίλου, αποτελείται από τριάντα περίπου μέλη και υπηρετεί με σεβασμό το παραδοσιακό μας τραγούδι. Δάσκαλος της χορωδίας από το έτος 2001 είναι ο καταξιωμένος στο χώρο Γιάννης Μπακαλέξης, συστηματικός μελετητής για περισσότερο από 45 χρόνια, της λαϊκής μας παράδοσης και ιδιαίτερα του Παραδοσιακού μας τραγουδιού, του οποίου είναι εξαιρετικός ερμηνευτής. Θερμές ευχαριστίες στους κκ. Γιάννη Μπακαλέξη για την επιμέλεια της παραγωγής, στον πλέον αείμνηστο Κώστα Λιάπη, λαογράφο και ιστορικό, για την σύνταξη και επιμέλεια των κειμένων των τραγουδιών, καθώς και στην ΕΚΠΟΛ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας για την συνεργασία και την οικονομική στήριξη της όλης δημιουργίας! Επίσης, ένα ολόθερμο ευχαριστώ στους εξαίρετους μουσικούς και χορωδούς! Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπως και όλα τα άλλα, απέδωσαν η Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού του Ομίλου Ερευνών Πηλίου, υπό τη διεύθυνση του δασκάλου της χορωδίας Γιάννη Μπακαλέξη. Επιλογή τραγουδιών -καλλιτεχνική επιμέλεια -επιμέλεια παραγωγής: Γιάννης Μπακαλέξης. Επιμέλεια -συλλογή φωτογραφικού υλικού της όλης έκδοσης (με το επιπρόσθετο αναλυτικό βιβλιαράκι): Όμιλος Ερευνών Πηλίου. Ενορχήστρωση -διεύθυνση ορχήστρας: Νίκος Μούτσελος. Τεχνική επεξεργασία ηχητικού υλικού και ηχογράφηση: Στούντιο Α440, Γ. Ζαγόρη. Κατασκευή δίσκων: Nea Media. Κείμενα -επιμέλεια έντυπης έκδοσης: Κώστας Λιάπης, λαογράφος, ιστορικός ερευνητής. Φωτοστοιχειοθεσία -Δημιουργικό -Εκτύπωση: Γραφικές Τέχνες ΠΑΛΜΟΣ. Παραγωγή: Όμιλος Ερευνών Πηλίου –Αγριά Βόλου. Έπαιξαν στο εν λόγω τραγούδι οι μουσικοί: Κιτσόπουλος Χρήστος, καβάλι, Μούτσελος Νίκος, τουμπερλέκι, Στέφανος Γεωργίου, βιολί, Καραδέμετρος Κώστας, λαούτο και Γεωργαλιός Ζήσης, κανονάκι. Γυναικεία Χορωδία Παραδοσιακού Τραγουδιού Ομίλου Ερευνών Πηλίου: Διεύθυνση Χορωδίας: Γιάννης Μπακαλέξης Χορωδοί: 1. Αγόρου Ελένη 2. Αδάμου Ρούλα 3. Αλεξίου Ρένα 4. Αλιβεριώτη Ιωάννα 5. Ανδρέου Ευδοξία 6. Αντωνοπούλου Δήμητρα 7. Αρσενίου Μαριάνθη 8. Βαγδούπη Μαρία 9. Βαλκαμελή Λίτσα 10. Βασδέκη Μαρία 11. Ζαλάχα –Ζάχου Μαρίτσα 12. Ζαχοπούλου Βαγγελίτσα 13. Κοκώση Κατερίνα 14. Κολέτσου Νίτσα 15. Κοφίδου Παρούλα 16. Λοάρη Ελένη 17. Μπακαλέξη Μάρω 18. Μπάκου Γεωργία 19. Μπράνου Σταυρούλα 20. Μώρου Ελευθερία 21. Ντόβα Βάσω 22. Παντζουρέλη Φιλίτσα 23. Πατρώνη Βούλα 24. Πετρίδου Βούλα 25. Πετρίδου Κική 26. Σαραφοπούλου Λίτσα 27. Σολιδάκη Γιώτα 28. Σταμάτη Βαγγελιώ 29. Τριχιά Μηλίτσα 30. Τσελεπή Κατερίνα 31. Φιλιππιτζή Κασσιανή 32. Φιλίππου Αποστολία 33. Φωτοπούλου Λούλα 34. Χαριτούδη Ρούλα 35. Χριστοδούλου Πατρούλα 36. Χρυσομάλλου Βαρβάρα 37. Ψηφογεώργου Καίτη. ΑΓΙΕ ΜΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ (στίχοι): Άγιε μου Παντελέημονα που ‘σαι στον Κορακάρη, σου πρέπει το καμπαναριό γιατ’ είσαι παλληκάρι. Άγιε μου Παντελέημονα που ‘σαι στον Κορακάρη, βλέπε τη νύφη, το γαμπρό, βλέπε και τσοι κουμπάροι. Αλατσατιανέ μου αέρα, τρα λα λα λα λα, που φυσάς νύχτα και μέρα τρα λα λα λα λα! Καρσί μου είναι η θάλασσα, καρσί μου είν’ η άμμο, Καρσί μου είναι κι ο Τσεσμές, μα τι μπορώ να κάνω (κάμω). Πότες θα κάνουμε πανιά, να κάτσω στο τιμόνι, να βλέπω το Ρεϊζντερέ, να μου διαβούν οι πόνοι. Αλατσατιανή μου γλάστρα, τρα λα λα λα λα, με τα λούλουδά σου τ’ άσπρα, τρα λα λα λα λα! Αλατσατιανέ μου αέρα, τρα λα λα λα λα, που φυσάς νύχτα και μέρα τρα λα λα λα λα! Άλλοι στίχοι του τραγουδιού αυτού: Κλάψε καημένη Ανατολή, που σου ‘φυγαν τ’ αηδόνια, κι ήρταν και κελαηδήσανε σε ξένα περιβόλια. Αλατσατιανή μου γλάστρα, τρα λα λα λα λα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα, τρα λα λα λα λα! Της Ερυθραίας το νερό, όποιος το πιει παγώνει, κι όποιος περάσει από ‘δω αγάπη θεμελιώνει! Αλατσατιανή μου γλάστρα, τρα λα λα λα λα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα, τρα λα λα λα λα! Ούλα του κόσμου τα νερά, μια βρύση να γενούνε, τον πόνο που ‘χω στην καρδιά, να σβήσουν δεν μπορούνε! Αλατσατιανέ μου αέρα, τρα λα λα λα λα, που φυσάς νύχτα και μέρα, τρα λα λα λα λα! Αλατσατιανή μου γλάστρα, τρα λα λα λα λα, με τα πούλουδά σου τ’ άσπρα, τρα λα λα λα λα! Διευκρινήσεις: καρσί = αντίκρυ, απέναντι. πούλουδα = έτσι αποκαλούσαν τ’ άνθη των λουλουδιών στην Ερυθραία Μικρασίας. ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ: Στην πόλη του Τσεσμέ -Κρήνη λειτουργούσαν πέντε εκκλησίες. Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους (ο οποίος κτίστηκε το έτος 1832), ο Ευαγγελισμός ή Ευαγγελίστρια (κτίστηκε το έτος 1835, με το περίφημο τέμπλο του Γιαννούλη Χαλεπά και το υψηλότερο κωδωνοστάσιο ορθόδοξης εκκλησίας στον κόσμο τότες, 41 μέτρα), ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ (του παρόντος πανέμορφου τραγουδιού, ο οποίος κτίσθηκε το 1840), η Παναγία Ψαριανή (1873) και η Αγία Φωτεινή (1881). Για την εκκλησία αυτή του Αγίου Παντελεήμονα έλεγαν τους στίχους: «Άγιε μου Παντελέημονα που ‘σαι στον Κορακάρη, σου πρέπει το καμπαναριό γιατί ‘σαι παλληκάρι»! Πηγή: Α.Δ. Τροβάς «Εκεί που δεν Χτυπάνε πια οι Καμπάνες –Τσεσμές (Κρήνη)» Αθήνα 1976. Στην παραλία του Τσεσμέ βρισκόταν η τουρκοεβραϊκή συνοικία Μπαράγασι, η οποία εκτεινόταν μέχρι τη θέση «Τεκέ», όπου υπήρχε παλιό μουσουλμανικό προσκύνημα. Σιγά -σιγά οι Έλληνες (κυρίως οικογένειες ναυτικών) αναρριχήθηκαν προς την περιοχή αυτή, την οποία ονόμασαν ΚΟΡΑΚΑΡΗ! Η μία πλευρά της περιοχής αυτής που έφτανε μέχρι τη θάλασσα, ήταν κατάφυτη από αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα και έφθανε μέχρι τη θέση Άγιοι Σαράντα! Πηγή: Μαρτυρίες Κ. Σημηριώτη υπ. 120, Κέντρο Μικρασιάτικων Σπουδών. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Από τους ομορφότερους και πλέον αγαπημένους Ερυθραιώτικους σκοπούς και τραγούδια των προσφύγων των δαντελλωτών παράλιων της Ιωνίας της Μικρασίας! Ακούγοντας τους ήχους αυτούς, το μυαλό μου γυρνά εκεί πίσω που τους πρωτογνώρισα! Στα υπέροχα γλέντια των Μικρασιατών στον Συνοικισμό του Βέλου Κορινθίας, όπου όλοι μαζί, Τσεσμελιώτες, Βουρλιώτες, Καραμπουρνιώτες, Αλατσατιανοί, Ρεϊζντεριανοί και πολλοί άλλοι πρόσφυγες από τα Μικρασιάτικα Χώματα γλεντούσαν και χαίρονταν πραγματικά, αλλά ταυτόχρονα έκλαιγαν αναπολώντας τις «χαμένες» πατρίδες τους, τους ανθρώπους τους που άφησαν πίσω, τις περιουσίες τους… Ανάμεικτα κι ανάκατα συναισθήματα ανάβλυζαν μέσα από την ψυχή τους και την καρδιά τους χαράς και πόνου, ζωγραφίζοντας στα πρόσωπά τους και στις κινήσεις τους περίτρανα το μεγαλείο και την περηφάνια που έκρυβαν στα εσώψυχά τους οι υπέροχοι αυτοί άνθρωποι, μέσα από απάνθρωπα γεγονότα που έζησαν εκεί στ' άγια χώματα και την προσφυγιά στη νέα τους Πατρίδα, την Παλιά Ελλάδα! Με ιδιαίτερη χαρά και με ευλαβική συγκίνηση λόγω Μικρασιάτικης και ειδικότερα Ερυθραιώτικης μαρτυρικής καταγωγής, έγινα γνώστης του παρόντος πονήματος του ΟΜΙΛΟΥ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΗΛΙΟΥ και της πανέμορφης μουσικής και χορωδιακής ερμηνείας του! Ενός ακόμη τραγουδιού, που οι ήχοι του για όλους εμάς τους απογόνους Μικρασιατών προκαλούν σκιρτήματα καρδιάς, ανάκατα με Μνήμες, απ’ αυτά που μας έχουν μεταλαμπαδεύσει οι πρόγονοί μας από τις δαντελλωτές αυτές ακτές του Αιγαίου! Από την «πατρίδα τους» με την τεράστια κληρονομιά στη διαχρονική ιστορία του Ελληνισμού, από τη ζωή τους σε αυτά τ΄ αγιασμένα και ιερά χώματα… Οφείλω ειλικρινέστατα να εκφράσω δημόσια ένα από τα βάθη της καρδιάς ευχαριστώ στους βασικούς συντελεστές του ποιοτικότατου αυτού πονήματος, του διπλού αυτού CD με 34 τραγούδια του γάμου απ’ όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, αλλά και από τις αλησμόνητες πατρίδες της Ανατολής! Με κατέπληξε η άμεση και με μεράκι ανταπόκριση, τόσο της Προέδρου του Ομίλου Ερευνών Πηλίου κας Κατερίνας Τσελεπή, η οποία άμεσα και μετά χαράς μου απέστειλε το διπλό αυτό CD, όσο και του δάσκαλου κ. Γιάννη Μπακαλέξη, ο οποίος μέσα από τη συνομιλία μας, μου ανέδειξε το μεγαλείο του πραγματικού δασκάλου, τόσο με την μουσική του κατάρτιση και γνώσεις, όσο και με το πηγαίο του πόθο για προσφορά στην μουσική μας Κληρονομιά! Πραγματικά, ακούγοντας κανείς μια –μια τις μοναδικές αυτές ερμηνείες, κατανοεί απόλυτα ότι, όταν το έμφυτο ταλέντο αναμειγνύεται με το μεράκι της ψυχής, η λαμπρότητα της επιτυχίας και της καταξίωσης είναι αναπόφευκτη… Βρισκόμαστε σε πραγματικά μουσικά διαμάντια και όχι μόνο… Και αυτό, αφού μέσα απ’ αυτά καθρεφτίζεται ο μουσικός πλούτος του έθνους μας, που είναι σφιχτά δεμένος με την ιστορική μας κληρονομιά! Ένα ιδιαίτερο προσωπικό ευχαριστώ εκ μέρους μου στον δάσκαλο, για την ευγενική αποδοχή του στο να αναρτηθεί και εκ μέρους μου συγκεκριμένο παραδοσιακό τραγούδι του γάμου, που περιλαμβάνεται στο CD αυτό, και το οποίο περιλαμβάνει και την κωμόπολη των δικών μου! Του Ρεΐζντερε Ερυθραίας Μικράς Ασίας, του μαρτυρικού αυτού τόπου των 4.500 Ελληνικών ψυχών που καταγράφηκαν στην απογραφή του ιστορικού έτους 1919! Του έτους που ο Ελληνισμός έφθασε στο όνειρο! Των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών…!!! Να είσαστε καλά εκεί στην υπέροχη Αγριά του Βόλου και στο πανέμορφο Πήλιο και να συνεχίζετε με μεράκι καρδιάς το από ψυχής έργο σας! Ένα βγαλμένο από τα εσώψυχά μας θερμό και πηγαίο ευχαριστώ, συνοδευόμενο με τα αυθόρμητα συγχαρητήρια για τους στόχους και τις προσδοκίες σας! Που, όπως διαπιστώνετε, δεν αγγίζουν μόνο τον ονειρεμένο τόπο σας, αλλά και την ευρύτερη Ελλάδα! Οκτώβριος 2022, Δημήτρης Νικ. Θωμαδάκης. (Προσωπική αφιέρωση του όλου αυτού πονήματος και στη Μνήμη των τριών μοναδικών ανθρώπων της πατρογονικής οικογένειας –πατέρας –γιαγιά -θεία, που επιβίωσαν των φρικτών γεγονότων του 1922 στο Ρεΐζντερε Ερυθραίας και οι οποίοι τραγουδούσαν το παρόν τραγούδι, με τα δάκρυα να τρέχουν αστείρευτα από τα μάγουλά τους…) Άλλη πλαϊνή φωτογράφιση Ναού Αγίου Χαραλάμπους Άποψη πλευράς εισόδου Αγίου Χαραλάμπους με τις τρεις θύρες εισόδου Διοικητήριο Τσεσμέ με ελληνική σημαία Στον κεντρικό δρόμο του Τσεσμέ με παλιό ελληνικό σπίτι με εξώστη Το κάστρο του Τσεσμέ με τους δύο πύργους μπροστά

Τραγούδι ιδιαίτερα γνωστό και αγαπημένο στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, απ’ όπου το μετέφεραν οι πρόσφυγες στη νησιώτικη Ελλάδα κυρίως. Εκεί ζυμώθηκε,

Από την προγονική Γη της Ερυθραίας και ευρύτερα της Ιωνίας Μικράς Ασίας μια πανέμορφη και μοναδική ερμηνεία παραδοσιακού μικρασιάτικου τραγουδιού από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, του καθιστικού «Δεν ειν’ αυγή». Η ερμηνεία αυτή πραγματοποιήθηκε από μέλος της χορωδίας, από την χορωδία και την ορχήστρα του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Σημειωτέον ότι από τη δεύτερη σε ελληνικό πληθυσμό πόλη μετά την Σμύρνη της Ιωνίας Μικράς Ασίας προ του 1922, τα Βουρλά και την ευρύτερη περιοχή, διασωθέντες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν σε πολλές περιοχές της χώρας, όπου σήμερα ζουν απόγονοί τους. Ήχος πλάγιος του πρώτου του μαλακού διατόνου. Ρυθμός 2/σημος με αργή χρονική αγωγή. Αν και διαθέτει ρυθμό, κατατάσσεται στα καθιστικά τραγούδια, επειδή δεν χορεύεται λόγω της αργής χρονικής αγωγής του. Το τραγουδούσαν στα Βουρλά της Ερυθραίας Μικράς Ασίας. Δεν ειν’ αυγή (στίχοι): Δεν ειν’ αυγή – δεν είν’ αυγή να σηκωθώ, (Κωνσταντίνα) δεν ειν’ αυγή – δεν είν’ αυγή να σηκωθώ, (χορωδία) να μην, να μην αναστενάξω – έβγα ήλιε μου καρσί και μίλιε μου, (Κωνσταντίνα) να μην, να μην αναστενάξω – έβγα ήλιε μου καρσί και μίλιε μου. (χορωδία) Να γείρω στο – να γείρω στο προσκέφαλο, (Κωνσταντίνα) να γείρω στο – να γείρω στο προσκέφαλο, (χορωδία) κι από καρδιάς να κλάψω – έβγα να σε ειδώ να παρηγορηθώ, (Κωνσταντίνα) κι από καρδιάς να κλάψω – έβγα να σε ειδώ να παρηγορηθώ. (χορωδία) Κι αυτό το αχ – αυτό το αχ δεν το ‘ξερα, (Κωνσταντίνα) Κι αυτό το αχ – αυτό το αχ δεν το ‘ξερα, (χορωδία) πότε, ποτέ να το φωνάξω – μη με λησμονάς, αχ δε με πονάς, (Κωνσταντίνα) πότε, ποτέ να το φωνάξω – μη με λησμονάς, αχ δε με πονάς. (χορωδία) Και τώρα δεν – και τώρα δεν περνά στιγμή, (Κωνσταντίνα) και τώρα δεν – και τώρα δεν περνά στιγμή, (χορωδία) να μην, να μην αναστενάξω – άπονη καρδιά μ’ αρρώστησες βαριά, (Κωνσταντίνα) να μην, να μην αναστενάξω – άπονη καρδιά μ’ αρρώστησες βαριά. (χορωδία) Ο δρόμος που ενώνει την Σκάλα Βουρλών με την νήσο Καραντίνα, διακρίνονται παράλληλα αριστερά στη θάλασσα, τα απομεινάρια του αντίστοιχου δρόμου που είχαν δημιουργήσει οι μηχανικοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολίας και ο οποίος συνετέλεσε καθοριστικά στη θετική της έκβαση. Τραγουδά στις πρώτες στροφές η Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη και επαναλαμβάνει η χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Στα όργανα συμμετέχουν: Πατήρ Γεώργιος Τζάβλας, κανονάκι, Γεώργιος Αγγελογιαννάκης, λύρα πολίτικη, Μάρκος Δασκαλάκης, ούτι, Μανόλης Κοντογιάννης, λαούτο, Χρήστος Μπαλτζίδης, ούτι Αλέξανδρος Μυρωδιάς, ταμπουράς, Άρης Συσκάκης, βιολί και Μανόλης Χριστοδούλου, τουμπελέκι. Στον αρχαιολογικό χώρο των Κλαζομενών έχουν βρεθεί τα μεγαλύτερα ελαιουργεία της αρχαιότητας, με τα πολύ βαθιά πηγάδια και τα τεράστια πιθάρια για την αποθήκευση του λαδιού. Η χορωδιακή, μουσική και γενικά συνολική επιμέλεια του όλου αυτού μουσικού έργου ανήκει στον ακούραστο και καταξιωμένο καθηγητή της Βυζαντινής μουσικής, κ. Ανδρέα Γιακουμάκη! Τα μέλη της χορωδίας: Α. Γυναίκες: 1. Μαρίτσα Βοριά -Παναγιωτάκη, 2. Κωνσταντίνα Γωνιωτάκη, 3. Γεωργία Δαμβόγλου –Παυλάκη, 4. Μαρία Δασκαλάκη, 5. Κούλα Κανέλλου –Παπαδομανωλάκη, 6. Ελένη Καρπιδάκη –Σκευάκη, 7. Μαρία Κισσανδράκη, 8. Ειρήνη Κλάδου –Παπαδάκη, 9. Βασιλεία Μαρίνου –Καζαβή, 10. Ζαχαρένια Παπαδάκη, 11. Μαρία Πατάκα, 12. Μαρία Πατάκα –Λιουδάκη, 13. Μαρίνα Πατάκα –Καραδάκη, 14. Δέσποινα Πετρούλη –Δασκαλάκη, 15. Μαρία Σαρηγιάννη –Αλεξανδράκη, 16. Ειρήνη Συσκάκη, 17. Γκορτάνα Τανάσκοβιτς, 18. Βενετία Τσομπανάκη –Σταγάκη, 19. Ευαγγελία Τσομπανάκη –Σταματογιαννάκη, 20. Μαρία Χατζησπύρου –Τσαγκαράκη. Ο «καφενές του Μπάτη», διακρίνονται ευκρινώς οι καθήμενοι πελάτες στα τραπεζάκια τους, ένας που φεύγει, καθώς και οι πελάτες του πανδοχείου στα μπαλκόνια πάνω από τον καφενέ… Β. Άνδρες: 1. Κυριάκος Αραμπατζόγλου, 2. Αθανάσιος Γιακουμάκης, 3. Κωνσταντίνος Γονιδάκης, 4. Μιχάλης Καραδάκης, 5. Μανόλης Λαμπρίδης, 6. Ισίδωρος Μαρίνος, 7. Σταύρος Μαρίνος, 8. Τάσος Μιχαηλίδης, 9. Ελευθέριος Μιχάλας, 10. Δημήτρης Σολάκογλου, 11. Παρασκευάς Συριανόγλου, 12. Χαράλαμπος Τσομπανάκης. Δημήτρης Θωμαδάκης

Ήχος εσώ δεύτερος του μαλακού χρώματος. Ρυθμός 4/σημος. Μπάλλος. Τον τίτλο έδωσαν τα τσακίρικα (χαριτωμένα, έξυπνα) μάτια της αγαπημένης. Με πλούσια

Το τραγούδι αυτό αρχικά το κατέγραψε ο Σίμων Καράς και το συμπεριέλαβε στη σειρά των εκπομπών του Κρατικού Ραδιοφώνου «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ» (Ηχογραφήσεις

Πρόκειται για μια πανέμορφη και μοναδική ερμηνεία παραδοσιακού μικρασιάτικου τραγουδιού από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, του καθιστικού «Δεν ειν’ αυγή». Η ερμηνεία αυτή πραγματοποιήθηκε από μέλος της χορωδίας, από την χορωδία και την ορχήστρα του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου. Συνοδεύεται με στοχευμένο οπτικό υλικό από την προσκυνηματική επίσκεψη μνήμης και τιμής στους προγόνους μας, που …

Το ερωτικό τραγούδι «Τσακιρμιζέ» της Ερυθραίας Μικράς Ασίας τραγουδούν μέλη του Συλλόγου Μικρασιατών Ρεθύμνου.Ήχος εσώ δεύτερος του μαλακού χρώματος.