25 Εισηγήσεις με δραστηριότητες, σχετικές με την Ελληνική Επανάσταση του 1821 Κάποιες είναι κατάλληλες και για το νηπιαγωγείο Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για υλικό, σχετικά με την Ελληνική Επανάσταση του 1821, βρήκαμε πάρα πολλά πράγματα. Μετά από μελέτη του ποικίλου διαθέσιμου υλικού, κάναμε μια επιλογή και καταλήξαμε στις 20 πιο κάτω εισηγήσεις. Περιλαμβάνει […]

Συγγραφείς : τα παιδιά του 10ου Νηπιαγωγείου Ηρακλείου ... Πίνακας του Ιωάννη Αλταμούρα Μια φορά κι ένα καιρό το 1821 ξεκίνησε ένας φουρτουνιασμός ή όπως λέει η κυρία μας μια ναυμαχία με τούρκικα καράβια και βάρκες ελληνικές .Πολεμούσαν με κανόνια και μπαρούτια που τα καίγανε και τα καράβια έπαιρναν φωτιά .Οι Τούρκοι είχαν όπλα και σπαθιά. Οι Έλληνες πήγαν σε μια εκκλησία. Ένας παπάς τους σταύρωσε και ο Κολοκοτρώνης σήκωσε τη σημαία της επανάστασης , που ήταν άσπρη με έναν μπλε σταυρό. Ξεκίνησε τότε ο δυνατός πόλεμος και στη γη αλλά και στη θάλασσα. Ανέβηκαν πάνω στα χιονισμένα βουνά και κρατούσαν μαζί τους σπαθιά, μαχαίρια, ντουφέκια, περικεφαλαίες. Ο Κολοκοτρώνης ήταν ένας πολύ δυνατός πολεμιστής και γερός άνδρας και οι Τούρκοι τον φοβόντουσαν. Τα παιδιά τότε στον πόλεμο πήγαιναν στο κρυφό σχολειό για να μάθουν γράμματα και τραγουδούσαν στο δρόμο το :" Φεγγαράκι μου λαμπρό ". Το σύνθημά τους τότε ήταν : " ελευθερία ή θάνατος " που σημαίνει ή να είναι ελεύθεροι Έλληνες ή να πεθάνουν. Οι γυναίκες , εκείνη την εποχή βοηθούσαν τους άνδρες τους στον πόλεμο. Τους έστελναν μπουφάν και άλλα ρούχα , αλλά πολεμούσαν και αυτές , όπως η Μπουμπουλίνα και η Μαντώ Μαυρογένους. Ο Ρήγας Φεραίος έγραψε αν τραγούδι για να δίνει θάρρος στους πολεμιστές το έλεγαν « Θούριο» , όμως και ο Βύρωνας που ήταν λόρδος γιατί ήταν από μια άλλη χώρα που την έλεγαν Αγγλία και ήταν φιλέλληνας πολέμησε με το μολύβι του και όχι με το σπαθί του .Έγραφε ποιήματα που ήταν πολύ ωραία και οι έλληνες τα έκαναν συνθήματα . Κάποιοι μεγάλοι έκαναν πολύ παρέα και έφτιαξαν μια ομάδα που βοήθησε πολύ στην επανάσταση και επειδή έγιναν πολύ φίλοι την ονόμασαν « Φιλική Εταιρία ». Όμως είχαν ένα μεγάλο μυστικό για να μην τους καταλάβουν οι Τούρκοι μιλούσαν και έγραφαν με σύμβολα . Αν ήθελαν δηλαδή να πουν ημέρα έγραφαν έναν ήλιο αν έλεγαν : Μάρτιος - Μαρτάκι, Νύχτα – Φεγγάρι, Μυστικό – κουτί θησαυρού, Φόβος – δράκος, Αγάπη – καρδιά, θυμός – φωτιά, επανάσταση - όπλα, ειρήνη – πουλί, Ελλάδα – σημαία, ελευθερία - στεφάνι ,χαρά - λουλούδι . Έτσι έγραφαν τα γράμματά τους και τα μάθαιναν όλοι . Αυτή είναι η ιστορία της επανάστασης και έζησαν αυτοί κι εμείς καλύτερα. Κρυφό σχολειό Νικόλαος Γύζης

ΟΙ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ Οι γενναίοι μας τσολιάδες με τη φούντα, το σπαθί, πολεμήσαν σα λιοντάρια, για πατρίδα, για τιμή. Σαν απόγονο...

΄Ομορφα στολίστηκαν όλα τα παιδάκια, φόρεσαν χαρούμενα φέσι τσαρουχάκια! Φουστανέλα, φέσι, τσαρούχι και σπαθί, χάρισαν στ...

Πάρα πολλά είναι τα έργα του Θεόφιλου που έχουν σαν θέμα τη διπλή γιορτή της 25ης Μαρτίου αφού μια θεματική κατηγορία που ασχολήθηκε αρκετά είναι και η ιστορία και ιδίως η Επανάσταση του '21. Ζωγράφισε πάρα πολλούς ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης. Δυο είδαμε ήδη σε προηγούμενες αναρτήσεις τόσο από το σπίτι του Κοντού ΚΛΙΚ όσο και από το καφενείο "Θεόφιλος" ΚΛΙΚ. Παρατηρήστε τις παρακάτω εικόνες και βρείτε κοινά χαρακτηριστικά. Περιγράψτε ρούχα και μαλλιά των ηρώων. Σε ποια εποχή αναφέρονται; Ποια χρώματα κυριαρχούν; Αναγνωρίζετε τους ήρωες που εικονίζονται και τη δράση του καθενός; "Ο ήρως της Γραβιάς Οδυσσέας Ανδρούτσος το 1821", καζεΐνη σε καμβά, 1912 Παπαφλέσσας, λάδι σε πανί, 1933 "Ο ήρωας Αθανάσιος Διάκος το 1821", καζεΐνη "Ο ήρως Αθανάσιος Διάκος συλλαμβάνεται υπό των Τούρκων το 1821", νωπογραφία, 1912 Γεώργιος Καραϊσκάκης, καζεΐνη, 1919 "Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης επαναστατών την Μεσσηνίαν", νωπογραφία «Δεν ξέρω την ιστορία όπως οι δάσκαλοι από τα βιβλία, την ξέρω όπως τη λέει ο τόπος και τα τραγούδια του. Η ιστορία είναι άνεμος που την καταλαβαίνεις όταν την ανασαίνεις.» έλεγε ο Θεόφιλος. "Ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί την σημαίαν της ελευθερίας το 1821", νωπογραφία , 1912 Ο Καραϊσκάκης στη μάχη του Φαλήρου, λάδι σε καμβά "Ο Μάρκος Βότσαρης, η μάχη στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου, χάνι του Ρήγγα", νωπογραφία "Ο Χρήστος Αναγνωσταράς νικά τους Τούρκους στο Βαλτέτσι το 1821", καζεΐνη "Ο Ιάκωβος Τομπάζης πυρπολεί το τουρκικό τρίκροτον", καζεΐνη, 1912 Οι γιγαντομάχοι ήρωες Σταμάτης Νικηταράς, Ιωάννης Γκούρας και Οδυσσέας Ανδρούτσος, καζεΐνη "Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη το 1823", καζεΐνη σε καμβά "Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου δια χειρός Θεόφιλου Χατζημιχαήλ", καζεΐνη, 1911 «Ο Θεόφιλος, γέννημα και θρέμμα της ελληνικής φύσεως και απόγονος άμεσος της επαναστάσεως, όταν ζωγραφίζει ήρωες του ’21, οι φουστανέλες γίνονται λουλούδια στους αγρούς.» E. Tériade Η εποποιία της ελληνικής επανάστασης δοσμένη μέσα από την ζωγραφική απεικόνιση των μεγάλων στιγμών της με την απαράμιλλη τέχνη κορυφαίων ζωγράφων που έμειναν στην ιστορία.

Συνεχίζουμε μιλώντας για την διπλή γιορτή και τώρα μιλάμε για την Ελληνική επανάσταση του 1821. Αφού τους είπα κάποια πράγματα για την Ελλη...

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Ο Πίνακας του εποπτικού υλικού της τάξης γεμίζει από μορφές ηρώων, πολεμικές συρράξεις σε στεριά και θάλασσα, εικόνες μιας άλλης εποχής πολύ μακρινής...Ανεβαίνουμε στη χρονομηχανή μας και ταξιδεύουμε κάποιους αιώνες πριν τότε που ένας νεαρός εικοσιενός χρονών, ο σουλτάνος Μωάμεθ ο Πορθητής, παίρνει την Πόλη. Και η ιστορία αρχίζει κάπως έτσι σαν παραμύθι http://eclass31.weebly.com/25eta-mualpharhotau943omicronupsilon.html#.Vt80cPmLTcs Στον παραπάνω σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε ένα πολύ ενδιαφέρον βιντεάκι με τα γεγονότα από την άλωση μέχρι την επανάσταση και να το συζητήσετε στην τάξη. Επίσης ένα ενδιαφέρον βίντεο με απλή αφήγηση και όμορφες εικόνες που παρακολουθήσαμε με τα παιδιά και πραγματικά τους κίνησε το ενδιαφέρον για να συλλέξουν πληροφορίες και εικόνες για επεξεργασία στην τάξη βρήκαμε .ΕΔΩ . Με αφόρμηση αυτό το βίντεο μιλήσαμε για, ακούσαμε, τραγουδήσαμε απόσπασμα από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" του Δ. Σολωμού. Και φυσικά ακολούθησαν θεατρικά δρώμενα αυτοσχέδια από τα παιδιά. Οι Σουλιώτες, ο κλεφτοπόλεμος, οι κακουχίες, με αποκορύφωμα τη θυσία: Ζάλογγο και Κούγκι... Ένα βίντεο που πάντα εντυπωσιάζει και δεν παραλείπουμε να το βλέπουμε ξανά και ξανά όσα χρόνια και να περάσουν! Η Ιστορία της Επανάστασης μέσα από ζωγραφικούς πίνακες Βρυζάκης, Λύτρας, Ντελακρουά, Scheffer, von Hess, Γκύζης,Θεόφιλος οι ζωγράφοι της επανάστασης. Μαθαίνουμε λίγα πράγματα γι' αυτούς. Τα ερεθίσματα πολλά. Αφήνουμε τα παιδιά να τους παρατηρήσουν και συζητάμε γι' αυτούς. Εστιάζουμε στην απεικόνιση. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από κάθε εικόνα; Αφήνουμε τα παιδιά να δώσουν τη δική τους εξήγηση πριν αναφερθούμε στην πραγματική απεικόνιση. Δίνουν το δικό τους τίτλο πριν ακούσουν τον πραγματικό. Φτιάχνουν τη δική τους ιστορία. Τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα της αρεσκείας τους και μιλούν γι' αυτόν.Τους παροτρύνουμε: -Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι γι' αυτόν τον πίνακα; - Ποιες μορφές βλέπεις; Τι νομίζεις ότι ετοιμάζονται να κάνουν; - Έχουν όπλα; Τι είδους όπλα; - Τι άλλο παρατηρείς; - Ποια χρώματα κυριαρχούν; - Τι σε εντυπωσίασε σε αυτόν τον πίνακα; - Παρατηρείς κάτι περίεργο, κάτι που δε θα ταίριαζε; - Το θέμα είναι ιστορικό γιατί ζωντανεύει ένα ιστορικό γεγονός. Μπορείς να μαντέψεις ποιο; - Άραγε τι νομίζεις, ο τίτλος έχει σχέση με το θέμα; - Βλέποντας τον πίνακα τι νιώθεις; φόβο; χαρά; ενδιαφέρον; συμπάθεια; Ποια λέξη ταιριάζει σε αυτό που αισθάνεσαι; - Διάλεξε μια λέξη που ταιριάζει στο έργο: εφιάλτης, όνειρο, μαγεία, γούστο, κακοτεχνία, περιπέτεια, συγκίνηση, ταραχή, σκοτάδι...Δίνουμε μια απ' τις λέξεις στα παιδιά να επιλέξουν ή τα αφήνουμε να σκεφτούν ελεύθερα. Σε ομάδες τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα και τον αναπαραστούν σαν "παγωμένη εικόνα". Φωτογραφίζουμε την παιδική αναπαράσταση και την παραθέτουμε δίπλα στο ζωγραφικό πίνακα. Κάνουμε συγκρίσεις. Αποδίδουν εικαστικά με υλικά της αρεσκείας τους τον πίνακα που τους αρέσει. Τι προηγείται σε κάθε εικόνα, τι ακολουθεί; Τι συναισθήματα μας προκαλεί; Αν μπορούσαμε να γίνουμε κομμάτι κάποιου πίνακα ποιο πρόσωπο θα διαλέγαμε και γιατί; Συζητάμε για την εποχή που σχεδιάστηκαν οι πίνακες. Τα υλικά που χρησιμοποίησαν οι ζωγράφοι, τα χρώματα. Ποιος είναι ο πιο δημοφιλής πίνακας; Τι τους εντυπωσίασε σε αυτόν; Φτιάχνουμε με το σώμα το δικό μας πίνακα εκείνης της εποχής εμπνευσμένοι από όσα έχουμε δει και ακούσει. Δίνουμε τίτλο στον πίνακά μας. Αν θέλουμε το ζωγραφίζουμε. Η Ζωή στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας Μια εικόνα χίλιες λέξεις... Κόκκινη κλωστή δεμένη και ένα τσολιαδάκι ή μια ελληνοπούλα κούκλα μας διηγείται τη ζωή της εκείνη την εποχή. Πώς ζούσε, πως περνούσε τη μέρα της, πώς ντυνόταν, με τι έπαιζε, αν πήγαινε σχολείο, κλπ... Τα παιδιά της θέτουν ερωτήσεις αφού τελειώσει τη διήγησή της και κάνουν διάλογο μαζί της. Με τη σειρά της μας κάνει ερωτήσεις για τη δική μας ζωή και κάνουμε συγκρίσεις "το ΤΟΤΕ και το ΤΩΡΑ στη συζήτηση". Η ήρεμη καθημερινότητα στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα Η Άλλη όψη της της Οθωμανικής κυριαρχίας μέσα και έξω από το σαράι και οι Έλληνες που ζούσαν αναγκαστικά κοντά στους Τούρκους αφέντες Χαρέμια Σκλαβοπάζαρα Τρομοκρατία - Χαράτσια Παιδομάζωμα - γενίτσαροι Βασανιστήρια Έλληνες προεστοί και Τούρκοι πασάδες Οι Έλληνες που αγωνίζονται κρυφά "Φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ..." Ένα πολύ όμορφο ποίημα προς επεξεργασία. Βέβαια στο νηπιαγωγείο δεν το διαβάζουμε όλο στα παιδιά. Εμείς συνήθως εκμεταλλευόμαστε τις δυο πρώτες στροφές και την τελευταία. Γεμάτες εικόνες και μηνύματα κατάλληλα για τις ηλικίες των παιδιών μας. «Αλάβαστρα» Ιωάννης Πολέμης Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι και μὲσα στη θολόχτιστη εκκλησιὰ (στην εκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυ την όψη του σχολειού) το φοβισμένο φως του καντηλιού τρεμάμενο τα όνειρα τα αναδεύει και γύρω τα σκλαβόπουλα μαζεύει. Εκεί καταδιωγμένη κατοικεί του σκλάβου η αλυσόδετη πατρίδα· βραχνὰ ο παπὰς ο δάσκαλος εκεί θεριεύει την αποσταμένη ελπίδα με λόγια μαγικά˙ εκεί η ψυχὴ πικρότερο αγρικά τον πόνο της σκλαβιάς, της, εκεί βλέπει τι έχασε, τι έχει, τι της πρέπει. Κι απ’ την εικόνα του Χριστού ψηλά, που εβούβανε τα στόματα των πλάνων και ρίχνει και συντρίβει και κυλά στην άβυσσο τους θρόνους των τυράννων κι απὸ τη σιγαλιά, που δένει στο λαιμὸ πνιγμού θηλειὰ κι απ’ των προγόνων τ’ άφθαρτα βιβλία, που δείχνουν τα πανάρχαια μεγαλεία. Ένας ψαλμός ακούγεται βαθὺς σε μελωδίες ενὸς κόσμου άλλου κι ανατριχιάζει ακούοντας καθείς προφητικὰ τα λόγια του δασκάλου με μια φωνή βαριά: «Μη σκιάζεστε στα σκότη. Η λευτεριά, σα της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι, της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει». Άλλη μια ιστορία ξεπηδά μέσα από τους πίνακες εκείνης της εποχής. Το φανταστικό μπλέκεται με το πραγματικό και έτσι ξετυλίγεται η ιστορία του "Κρυφού Σχολειού". Τα πρόσωπα που κυριάρχησαν στον Αγώνα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΤΣΑΚΑΛΩΦ - ΞΑΝΘΟΣ - ΣΚΟΥΦΑΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΙΔΕΣ Τα παιδιά επιλέγουν έναν ήρωα, συλλέγουν πληροφορίες και μιλούν γι' αυτόν. Τι ξεχωρίζουν από αυτόν τον ήρωα και γιατί το θαυμάζουν. Τι θα τον ρωτούσαν αν μπορούσαν να τον συναντήσουν. ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΡΗΓΑΣ ΒΕΝΕΣΤΙΝΛΗΣ- ΦΕΡΡΑΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ Μαθαίνουμε να το απαγγέλουμε και να το τραγουδάμε. Το αποδίδουμε κινητικά σα μικρό θεατρικό δρώμενο. Το αποδίδουμε σαν πεζό παραμύθι Παίζουμε με τους στίχους αλλάζοντας τη σειρά λέξεων και προτάσεων για να δούμε αν θα αλλάξει το νόημα. Πχ. "Ως πότε παλικάρια-στις ράχες στα βουνά, μονάχοι σαν λιοντάρια - θα ζούμε στα στενά; Χρησιμοποιούμε καρτέλες. Κάθε στίχος μια καρτέλα. Αρχικά το απαγγέλουμε και τα παιδιά τοποθετούν με τη σειρά κάθε στίχο. στη συνέχεια αλλάζουμε στίχους και το διαβάζουμε κάθε φορά αλλαγμένο προσπαθώντας να βγάλουμε νόημα.Πχ. Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά;Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά. Ή Μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά., ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά. Μαθαίνουμε να ξεχωρίζουμε τις παρομοιώσεις, μεταφορές στο ποίημα. Ο Θούριος ολόκληρος Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά, να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις, και είσαι στη σκλαβιά; στοχάσου πως σε ψένουν, καθ’ ώραν στην φωτιά. Βεζύρης, δραγουμάνος, αφέντης κι αν σταθείς ο τύραννος αδίκως σε κάμνει να χαθείς. Δουλεύεις όλη ημέρα, σε ό,τι κι αν σε πει, κι αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιει. Ο Σούτζος, κι ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν’ να ιδείς. Ανδρείοι καπετάνοι, παπάδες, λαϊκοί, σκοτώθηκαν κι αγάδες, με άδικον σπαθί. Κι αμέτρητοι άλλοι τόσοι, και Τούρκοι και Ρωμιοί, ζωήν και πλούτον χάνουν, χωρίς καμιά αφορμή. Ελάτε με έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν, να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον σταυρόν. Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν να βάλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν. Οι νόμοι να ’ ν ’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός, και της πατρίδος ένας, να γένει αρχηγός. Γιατί κι η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά, να ζούμε σαν θηρία, είν’ πιο σκληρή φωτιά. Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον ουρανόν ας πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν. Ω βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι σε Σε, στην γνώμην των τυράννων, να μην έλθω ποτέ. Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ, εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ. Εν όσο ζω στον κόσμον, ο μόνος μου σκοπός, για να τους αφανίσω, θε να `ναι σταθερός. Πιστός εις την πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν, αχώριστος για να `μαι, υπό τον στρατηγόν. Κι αν παραβώ τον όρκον, ν’ αστράψ’ ο ουρανός, και να με κατακόψει, να γένω σαν καπνός. Σ’ ανατολή και δύση, και νότον και βοριά, για την πατρίδα όλοι, να `χωμεν μια καρδιά. Στην πίστην του καθ’ ένας, ελεύθερος να ζει, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί. Βουλγάροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί, Αράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή, Για την ελευθερίαν, να ζωσωμεν σπαθί, πως είμαστ’ αντρειωμένοι, παντού να ξακουσθεί. Όσοι απ’ την τυραννίαν, πήγαν στην ξενιτιά στον τόπον του καθ’ ένας, ας έλθει τώρα πια. Και όσοι του πολέμου, την τέχνην αγροικούν Εδώ ας τρέξουν όλοι, τυρράνους να νικούν. Η Ρούμελη τους κράζει, μ’ αγκάλες ανοιχτές, τους δίδει βιό και τόπον, αξίες και τιμές. Ως ποτ’ οφικιάλιος, σε ξένους Βασιλείς; έλα να γένεις στύλος, δικής σου της φυλής. Κάλλιο για την πατρίδα, κανένας να χαθεί ή να κρεμάσει φούντα, για ξένον στο σπαθί. Και όσοι προσκυνήσουν, δεν είναι πια εχθροί, αδέλφια μας θα γένουν, ας είναι κι εθνικοί. Μα όσοι θα τολμήσουν, αντίκρυ να σταθούν, εκείνοι και δικοί μας, αν είναι, ας χαθούν. Σουλιώτες και Μανιάτες, λιοντάρια ξακουστά ως πότε στες σπηλιές σας, κοιμάστε σφαλιστά; Μαυροβουνιού καπλάνια, Ολύμπου σταυραητοί, κι Αγράφων τα ξεφτέρια, γεννήστε μια ψυχή. Ανδρείοι Μακεδόνες, ορμήσετε για μια, και αίμα των τυράννων, ρουφήξτε σαν θεριά. Του Σάββα και Δουνάβου, αδέλφια Χριστιανοί, με τα άρματα στο χέρι, καθ’ ένας ας φανεί, Το αίμα σας ας βράσει, με δίκαιον θυμόν, μικροί μεγάλοι ομώστε, τυράννου τον χαμόν. Λεβέντες αντρειωμένοι, Μαυροθαλασσινοί, ο βάρβαρος ως πότε, θε να σας τυραννεί. Μην καρτερείτε πλέον, ανίκητοι Λαζοί, χωθείτε στο μπογάζι, μ’ εμάς και σεις μαζί. Δελφίνια της θαλάσσης, αζδέρια των νησιών, σαν αστραπή χυθείτε, χτυπάτε τον εχθρόν. Της Κρήτης και της Νύδρας, θαλασσινά πουλιά, καιρός είν’ της πατρίδος, ν’ ακούστε την λαλιά. Κι όσ’ είστε στην αρμάδα, σαν άξια παιδιά, οι νόμοι σας προστάζουν, να βάλετε φωτιά. Με εμάς κι εσείς Μαλτέζοι, γενείτε ένα κορμί, κατά της τυραννίας, ριχθείτε με ορμή. Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί, ζητά την συνδρομήν σας, με μητρική φωνή. Τι στέκεις Παζβαντζιόγλου, τόσον εκστατικός; τινάξου στο Μπαλκάνι, φώλιασε σαν αητός. Τους μπούφους και κοράκους, καθόλου μην ψηφάς, με τον ραγιά ενώσου, αν θέλεις να νικάς. Συλήστρα και Μπραίλα, Σμαήλι και Κιλί, Μπενδέρι και Χωτήνι, εσένα προσκαλεί. Στρατεύματα σου στείλε, κι εκείνα προσκυνούν γιατί στην τυραννίαν, να ζήσουν δεν μπορούν. Γκιουρντζή πια μη κοιμάσαι, σηκώσου με ορμήν, τον Προύσια να μοιάσεις, έχεις την αφορμήν. Και συ που στο Χαλέπι, ελεύθερα φρονείς πασιά καιρόν μη χάνεις, στον κάμπον να φανείς. Με τα στρατεύματά σου, ευθύς να σηκωθείς, στης Πόλης τα φερμάνια, ποτέ να μη δοθείς. Του Μισιριού ασλάνια, για πρώτη σας δουλειά, δικόν σας ένα μπέη, κάμετε βασιλιά. Χαράτζι της Αιγύπτου, στην Πόλη ας μη φανεί, για να ψοφήσει ο λύκος, όπου σας τυραννεί. Με μια καρδιά όλοι, μια γνώμη, μια ψυχή, χτυπάτε του τυράννου, την ρίζα να χαθεί. Να ανάψουμε μια φλόγα, σε όλην την Τουρκιά, να τρέξει από την Μπόσνα, και ως την Αραπιά. Ψηλά στα μπαϊράκια, σηκώστε τον σταυρόν, και σαν αστροπελέκια, χτυπάτε τον εχθρόν. Ποτέ μη στοχαστείτε, πως είναι δυνατός, καρδιοχτυπά και τρέμει, σαν τον λαγόν κι αυτός. Τριακόσιοι Γκιρτζιαλήδες, τον έκαμαν να ιδεί, πως δεν μπορεί με τόπια, μπροστά τους να εβγεί. Λοιπόν γιατί αργείτε, τι στέκεστε νεκροί; ξυπνήστε μην είστε ενάντιοι κι εχθροί. Πως οι προπάτορές μας, ορμούσαν σαν θεριά, για την ελευθερία, πηδούσαν στη φωτιά. Έτσι κι ημείς, αδέλφια, ν’ αρπάξουμε για μια τα άρματα, και να βγούμεν απ’ την πικρή σκλαβιά. Να σφάξουμε τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν, και Χριστιανούς και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν. Στεργιάς και του πελάγου, να λάμψει ο σταυρός, και στην δικαιοσύνην, να σκύψει ο εχθρός. Ο κόσμος να γλιτώσει, απ’ αύτην την πληγή, κι ελεύθεροι να ζωμεν, αδέλφια εις την γη. ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ- ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Τον μαθαίνουμε , τον απαγγέλουμε, τον τραγουδούμε. Συζητάμε για το τι σημαίνει Εθνικός Ύμνος. Έχουν όλες οι χώρες του κόσμου τον δικό τους; Σε ποιεςπεριπτώσεις τον τραγουδάμε ή τον ακούμε; Ακούμε τους εθνικούς ύμνους άλλων κρατών. Για ποιον μιλά-ποιον υμνεί; ο δικός μας; οι άλλοι; Ευκαρία πάλι να συζητήσουμε για τις μεταφορές και τις προσωποποιήσεις στα ποιήματα. Προσπαθούμε να τον αποδώσουμε εικαστικά με ζωγραφική ή μεικτή τεχνική. Ο ΒΡΑΧΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΥΜΑ ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ Μια μουσική που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γιορτή σας. Εμείς τη χρησιμοποιούμε σαν μουσική υπόκρουση για απαγγελία του ποιήματος, αν και προτιμήσαμε να το μετατρέψουμε σε παραμύθι για να γίνει πιο κατανοητό στα παιδιά. "Κάποτε σε μια ακροθαλασσιά, κάπου, σε κάποια γωνιά της μικρής μας χώρας, έστεκε αγέρωχος, χρόνια αμέτρητα, ένας μεγάλος βράχος..." ΤΑ ΚΛΕΦΤΟΠΟΥΛΑ Ένα ακόμη τραγούδι για πολλαπλές δραστηριότητες. Γλωσσικές, εικαστικές, κινητικές, μουσικοκινητικές κι ένα έναυσμα για να συζητήσετε για τη δημοτική μας παράδοση και τη δημοτική μουσική. Δίνουμε κι ένα έναυσμα για συζήτηση. Αν ήσουν το μικρό κλεφτόπουλο τι θα σε προβλημάτιζε, γιατί θα ήσουν θλιμμένο; Κρατούν ένα καριοφύλι και του μιλούν τι θα του έλεγαν;Οι απαντήσεις θα σας εκπλήξουν... Κινητικά Παιχνίδια: - Τα παιδιά-κλεφτόπουλα μεταφέρουν μηνύματα στους αγωνιστές μέσα από μια διαδρομή με εμπόδια. Σκοπός να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να φτάσουν γρήγορα στον προορισμό τους. Μπορεί να παιχτεί και ανταγωνιστικά σε δυο ομάδες. - Κλέφτες και Οθωμανοί: παίζεται σαν κυνηγητό. Οι Οθωμανοί κυνηγούν τα κλεφτόπουλα που αν αιχμαλωτιστούν οι σύντροφοι προσπαθούν να τους απελευθερώσουν από τη φυλακή. - Στο κρυφό σχολειό: Σαν τυφλόμυγα τα παιδιά ελληνόπουλα προχωρούν ακροπατώντας να πάνε στο κρυφό σχολειό ενώ ένας Τούρκος παραφυλάει όμως με κλειστά τα μάτια για να τα πιάσει πριν φτάσουν στον προορισμό τους. - Κλεφτοπόλεμος: Με εφημερίδες-μπάλες σημαδεύουν και χτυπούν τους αντιπάλους τους. Όποιος χτυπηθεί βγαίνει από το παιχνίδι. Ποιος θα νικήσει στο τέλος; Ορίζουμε χρονικά το παιχνίδι. Πχ. Ξεκινάμε και σταματάμε με το σφύριγμα της νηπιαγωγού. - Φτου Ξελευθερία: Το γνωστό παιχνίδι διαφορετικά. Ένα παιδί "Τούρκος" κυνηγά τα κλεφτόπουλα. Όποιο ακουμπήσει μένει ακίνητο. Για να ελευθερωθεί πρέπει κάποιο "κλεφτόπουλο" να το ακουμπήσει λέγοντας το σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος" και να το ελευθερώσει πριν προλάβει ο "Τούρκος" να το ακινητοποιήσει κι αυτό. - Συγκεντρώνω τα όπλα: Σχοινί-οχυρό κυκλικό και στη μέση όπλα-μαρκαδόροι ή κονταράκια. Ο Οθωμανός-παιδί φυλάει τα κομμάτια με ένα όπλο-μαντήλι.Οι Έλληνες-παιδιά προσπαθούν να αρπάξουν τα όπλα-μαρκαδόρους. Όποιο παιδί όμως το αγγίξει το μαντήλι- όπλο βγαίνει από το παιχνίδι. Θα καταφέρουν να κλέψουν τα όπλα από τον "Οθωμανό" και να τα πάνε στο λημέρι τους; - Φτιάχνω το λημέρι μου: Τουβλάκια πλαστικά σε δυο χρώματα. Τα παιδιά σε δυο ομάδες σε ορισμένη απόσταση με το σύνθημα- έναρξη τρέχουν να συγκεντρώσουν τα τουβλάκια τους και να φτιάξουν το λημέρι τους. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος; - Μιμητικό παιχνίδι με κονταράκια: Τα παιδιά- κλεφτόπουλα έχουν από ένα κονταράκι- καριοφύλι. Κινούνται με τις εντολές μας.Πχ. Καθαρίζουν το καριοφύλι τους, σημαδεύουν, το κουβαλούν στον ώμο, πάνω από το κεφάλι για να διασχίσουν ένα ποτάμι, στηρίζονται σε αυτό να πηδήσουν ένα εμπόδιο, το χρησιμοποιούν για προσκεφάλι, σέρνονται με αυτό στο χώμα για να μην τους δει ο Οθωμανός, του μιλούν, κλπ. Παίζουμε με τη λέξη"ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ" Έχουμε σκορπισμένα διάφορα γράμματα ανάμεσά τους και τα γράμματα της λέξης που θέλουμε να σχηματίσουμε. Τους λέμε αινίγματα- γρίφους σχετικούς με το θέμα μας. Η απάντηση μας δίνει και το γράμμα που ψάχνουμε- είναι το αρχικό της γράμμα. - Γι' αυτήν αγωνίστηκαν οι Έλληνες το 1821. Ε - λευθερία - Τι έκαναν μεταξύ τους Έλληνες και Οθωμανοί; Π-ολεμούσαν. - Πώς ονομάζουμε όλους αυτούς που πολέμησαν τότε; Α-γωνιστές - Τον λέγανε και Τουρκοφάγο. Ν-ικηταρά - Το μικρό όνομα του Διάκου. Α-θανάσιος - Εκεί έστελναν τις γυναίκες που αιχμαλώτιζαν οι Τούρκοι για να τις πουλήσουν.Σ-κλαβοπάζαρα - Με αυτούς πολέμησαν οι Έλληνες το 1821. Τ-ούρκους - Ήρωας της επανάστασης που το δολοφόνησαν Έλληνες. Α-νδρούτσος - Πολέμησαν γενναία η θυσία τους έμεινε στην ιστορίαπριν παραδοθούν στους Τούρκους. Σ-ουλιώτες - Όλοι αυτοί που πολέμησαν τότε και τους τιμούμε σήμερα. Η-ρωες ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Το σύνθημα- όρκος που έμεινε στην ιστορία.Θυμόμαστε: Κάθε γραμμή-λωρίδα στη σημαία μας κι μια συλλαβή. Παίζουμε με τα γράμματα. Σχηματίζουμε τις λέξεις. Μπερδεύουμε τα γράμματα και ξανά τις σχηματίζουμε. Το κάνουμε και ανταγωνιστικά δυο δυο παιδιά. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος και σωστά; Κινητικό παιχνίδι: κάθε παιδί έχει ένα γράμμα στο στήθος του. Με τη μουσική: 'Όσο παίζει η μουσική τρέχω, παίζω εδώ κι εκεί. Όταν πάψει η μουσική εκτελώ την εντολή: Μπείτε στη σειρά και σχηματίστε το σύνθημα!" Ακονίζουμε το μυαλό μας Ατομικές και ομαδικές "επαναστατικές" κατασκευές: Επιλέγω και ζωγραφίζω τον ήρωα ή την ηρωίδα που με εντυπωσίασε Ο Εθνικός Ύμνος με την εικαστική ματιά των παιδιών Τσολιάδες και βλαχοπούλες,με ζωγραφική, ψαλίδι και γκοφρέ. Το κρυφό σχολειό με ζωγραφική Καδράκια με σκηνές και πρόσωπα από την Ελληνική Επανάσταση " Η Ελευθερία" του Θ.Βρυζάκη, κάπως αλλιώς. Η Λευτεριά θρηνεί τα παιδιά της Αναπαράσταση του ζωγραφικού πίνακα του Γκύζη, "Το κρυφό σχολειό" Το ίδιο θέμα με ελεύθερη απόδοση των παιδιών και της φαντασίας 'Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι" "Αν..." ( Ταξιδεύω στο χρόνο και ζωγραφίζω την απάντηση στην υποθετική πρόταση) "Άνθη παντού πανηγυρίζ' η φύση, η Άνοιξη μοσχοβολεί, στον κόσμο μιαν Ελλάδα θ' απαντήσεις,να ΄χει την Άνοιξη διπλή"

δραστηριότητες για το νηπιαγωγείο εκπαιδευτικό υλικό για το νηπιαγωγείο

Συνεχίζουμε μιλώντας για την διπλή γιορτή και τώρα μιλάμε για την Ελληνική επανάσταση του 1821. Αφού τους είπα κάποια πράγματα για την Ελλη...

Θα ξεκινήσω την ανάρτηση με ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Κατερίνα από το 15o Νηπιαγωγείο Γαλατσίου (ολοήμερο τμήμα) για το βραβείο που μου έδωσε. Κατερίνα, όλα τα καλά σου εύχομαι και με δύναμη να συνεχίσεις να φτιάχνεις εξαιρετικές αναρτήσεις (σαν την τελευταία με την εκκόλαψη που με συγκίνησε πολύ). Με αφορμή τον εορτασμό της επετείου της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, προτείνονται ακολούθως 20 χρήσιμες συνδέσεις με φύλλα εργασίας, πλούσιο εποπτικό υλικό, ζωγραφοσελίδες, ποιήματα και ενημερωτικό υλικό. Συγχαρητήρια σε όλους τους δημιουργούς και καλή πλοήγηση... **στην ετικέτα "25 Μαρτίου" μπορείτε να βρείτε και άλλες χρήσιμες συνδέσεις για κατασκευές και μια ακροστιχίδα του Μαρτίου με ήρωες του 1821. 1. http://dreamskindergarten.blogspot.gr/2012/03/25.html (φύλλα εργασίας) 2. http://e-children.blogspot.gr/2012/02/25.html http://e-children.blogspot.gr/2012/02/25_19.html http://e-children.blogspot.gr/2012/03/25-2.html http://e-children.blogspot.gr/2012/02/25_5096.html http://e-children.blogspot.gr/2012/03/2-1821.html (5 αναρτήσεις της Estrella από το Los Niños με εξαιρετικά χρήσιμο υλικό) 3. http://effiekyr.wordpress.com/2012/03/14/25-martiou-clipart/ (φύλλα εργασίας) 4. http://edo-nipiagogio.blogspot.gr/2012/03/25.html (υλοποιήσης ιδέας του Σύγχρονου Νηπιαγωγείου για επιτραπέζιο παιχνίδι) 5. http://drastiriotites.wordpress.com/25%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85/ (ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ) 6. http://www.e-selides.gr/download/4044,%CE%9D%CE%B7%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF__%CE%93%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AC__%CE%95%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CE%BD_25%CE%B7_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85 (κατεβάστε το αρχείο για να δείτε τη ζωγραφοσελίδα με το ποίημα) 7. http://elenimamanou.blogspot.gr/2012/03/25_12.html (φύλλα εργασίας) 8. http://www.matia.gr/7/78/7801/7801_1_12_1a.html (ποιήματα, λίγο μεγάλα και δύσκολα) 9. http://www.kindykids.gr/teachers-material/poems-national/301-poiimata-25-martiou.html (ποιήματα εξαιρετικά) http://iliastoutsoglidis.blogspot.gr/2011/11/blog-post_28.html (επίσης ποιήματα) 10. http://astropeleki.wordpress.com/2009/03/03/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-25%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85/ (2 σύνδεσμοι με ποιήματα, το αρχείο κατεβαίνει από τον σύνδεσμο και αποθηκεύεται στον υπολογιστή) 11. http://www.paidika.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=849&Itemid=411 (ενδιαφέροντα ποιήματα, προχωρώ στην επόμενη σελίδα κλικάροντας με το βέλος) 12. http://impneothta.gr/kathxhsh/thematagiaekdhlwseis/25hmartiou/poihmata.html (ενδιαφέροντα τετράστιχα, προχωρώ στην επόμενη σελίδα επιλέγοντας τον επόμενο αριθμό) 13. http://krasodad.blogspot.gr/2011/03/25-1821.html (το δεύτερο αρχείο που θα κατεβάσετε έχει τον τίτλο Ήρωες του '21 και περιλαμβάνει ασπρόμαυρες φιγούρες των βασικών ηρώων της επανάστασης σε διάσταση Α4) 14. http://10onipiagogioher.blogspot.gr/2012/03/25-1821.html (πολύ γλυκό παραμύθι για την 25η Μαρτίου φτιαγμένο από τα παιδιά) 15. http://e-children.blogspot.gr/2012/02/blog-post_9976.html (πορτρέτα ηρώων) 16. http://e-children.blogspot.gr/2012/02/blog-post_16.html (Το κρυφό σχολειό) 17. http://tera-amou.pblogs.gr/2012/02/skitsa-gia-thn-25h-martioy.html (ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΚΙΤΣΑ ΗΡΩΩΝ ΤΟΥ '21 και όχι μόνο) 18. http://users.sch.gr/maritheodo/history-pi/section5/home.htm (εξαιρετική ιστορική ανασκόπηση με ενσωματωμένες εικόνες-υπερσυνδέσμους για τα λάβαρα και τις σημαίες της ελληνικής επανάστασης/από το αρχείο που εμφανίζεται κλικάρω στον Χάρτη Πλοήγησης) 19. http://2nipiagogiokas.blogspot.gr/2012/03/blog-post_15.html (εξαιρετική συλλογή έργων τέχνης του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ με θεματολογία της Επανάστασης του 1821) 20. τις σημαίες και τα λάβαρα της επανάστασης μπορείτε να δείτε και εδώ: http://math-telos-agras.pblogs.gr/2009/02/shmaies-ths-epanastashs-toy-1821-3.html 21. https://learningcornerandcrafts.com/25%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%cf%81%cf%84%ce%af%ce%bf%cf%85-%cf%86%cf%8d%ce%bb%ce%bb%ce%b1-%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%b1%cf%83%ce%af%ce%b1%cf%82/?fbclid=IwAR31LVDk38I_CABUStZ9VSp1f5oq-MHwche8IMjdonB8HXplPDeS4NkO8Zk (ένα σύνολο από πολύ ενδιαφέροντα φύλλα εργασίας)

Η προσπάθειά μας αποσκοπεί ώστε να δημιουργήσουμε ένα κέντρο, όχι μόνο διάσωσης του σχολικού υλικού αλλά και έρευνας και γόνιμου διαλόγου σε θέματα παιδείας και πολιτισμού, με τη συμμετοχή και την αρωγή μιας ευρύτερης κοινότητας, από την Ελλάδα αλλά και εκτός αυτής, ερευνητών, φορέων, ιδρυμάτων, ανθρώπων με αντικείμενο, μεράκι και αγάπη τη διάσωση και την έρευνα του σχολικού υλικού.

ΟΙ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ Οι γενναίοι μας τσολιάδες με τη φούντα, το σπαθί, πολεμήσαν σα λιοντάρια, για πατρίδα, για τιμή. Σαν απόγονο...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Εικοσιπέντε του Μαρτιού το Αγγελούδι εκείνο, κατέβηκε στην Παναγιά της έδωσε τον κρίνο. Την ίδια μέρα διάλεξαν οι Έλληνες και πάλι, τα άρματα αρπάξανε σηκώσαν το κεφάλι. Διπλή είναι σήμερα γιορτή, διπλή και η χαρά, γιορτάζει η πατρίδα μας μαζί και η Παναγιά. __________________________ ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ ΕΙΜΑΙ ΜΙΚΡΟ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΕΧΩ ΧΑΡΑ ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ ΟΜΟΡΦΗ ΣΑΝ ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΗ. ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ Η ΓΛΥΚΙΑ ΠΟΥ ΑΠΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΕΜΑΓΕ ΚΑΙ ΝΙΚΑΓΕ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΝΟΝΙΑ. ΓΙ ΑΥΤΟ ΕΙΜΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΟ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΚΑΜΑΡΩΝΩ ΠΩΣ ΕΙΜΑΙ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟ ΦΑΝΕΡΩΝΩ. ------------------------------------------------------- Ο ΗΡΩΑΣ Μη με βλέπετε μικρό έχω φλόγα στην καρδιά κι αγαπώ πολύ πολύ την Πατρίδα τη γλυκιά. Ήρωας στ΄ αληθινά κάποια μέρα θα γενώ κι αν η Ελλάδα χρειασθεί τ΄ άρματα θε να ζωστώ. ______________________________ 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ Χρόνια πολλά αμέτρητα ήτανε σκλαβωμένη η όμορφη Ελλάδα μας που είναι τιμημένη. Μια μέρα σαν και σήμερα τ’ αθάνατα παιδιά της όλα μαζί ορκίστηκαν για την ελευθεριά της. Πολέμησαν και νίκησαν σε θάλασσες και όρη και λευτεριά ξανάδωσαν στη σκλαβωμένη κόρη. ________________________________ 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ Η πατρίδα μας γιορτάζει η σημαία μας γελά Χαίρε ο άγγελος φωνάζει στη γλυκιά μας Παναγιά. Εικοστή Πέμπτη Μαρτίου! όμορφη διπλή χαρά όλοι χαίρονται και λένε Ζήτω! Ζήτω η Λευτεριά! --------------------------------------------- 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ Να ΄την έφτασε και φέτος της Ελλάδας η γιορτή και μεις όλα τα παιδάκια έχουμε χαρά τρανή. Τι κι αν είμαστε μικρούλια και δεν ξέρουμε πολλά η καρδιά μας όμως ξέρει την Ελλάδα ν΄αγαπά. _________________________________________ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΧΑΡΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΧΟΥΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΓΕΛΑΜΕ, ΤΡΑΓΟΥΔΟΥΜΕ. ΖΗΤΩ ΠΑΙΔΙΑ Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΛΟ ΔΩΣΑΜΕ ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ ________________________________________ Τσολιαδάκι Περηφάνεια που την έχω τσολιαδάκι είμαι μικρό κι έχω μέσα στην ψυχή μου την Ελλάδα που αγαπώ. Νοιώθω δύναμη περίσσια κι έχω ανδρεία στην καρδιά γιατί είμαι απ’ τη μεγάλη των ηρώων τη γενιά. -------------------------------------------------------------- 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ Σήμερα χαρά μεγάλη έχω στην καρδιά, που γιορτάζει η Ελλάδα κι η καλή μας Παναγιά. Όλα τα μικρά παιδάκια σήμερα έχουμε γιορτή, ποιήματα και τραγουδάκια το καθένα μας θα πει. ____________________________________ Το 1821 Πέρασε καιρός πολύς που όλα ήταν σκλαβωμένα. Οι εκκλησιές και τα σχολειά όλα ήταν κλεισμένα. Έναν πόθο είχαν όλοι που έκαιγε μες στην καρδιά. Να ξανάρθει στην Πατρίδα γρήγορα η λευτεριά. Άρπαξαν τα καριοφίλια και με πίστη στο Θεό, πάλεψαν σαν τα λιοντάρια για να διώξουν τον εχθρό. ---------------------------------------------------- ΟΙ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ Οι γενναίοι μας τσολιάδες με τη φούντα, το σπαθί, πολεμήσαν σαν λιοντάρια για πατρίδα, για τιμή. Σαν απόγονοι εκείνων ας φωνάξουμε, παιδιά: Ζήτω η ένδοξη Ελλάδα! Ζήτω, ήρωα τσολιά! ____________________________________ Πατρίδα μου Απ’ όλες τις πατρίδες εσύ ‘σαι η πιο λαμπρή Ελλάδα μου ωραία Ελλάδα μου τρανή! Όσοι κι αν ήρθαν χρόνοι κι αν πέρασαν εχθροί εσύ πάντα θα μένεις ορθή πάντα ορθή. Γιατί έχεις για παιδιά σου τα πιο λαμπρά παιδιά που πολεμούν γενναία για την ελευθεριά. ----------------------------------------------------------- ΔΙΠΛΗ ΓΙΟΡΤΗ Διπλή είναι σήμερα γιορτή, διπλή είναι η χαρά. Γιορτάζει η πατρίδα μας μαζί και η Παναγιά. Εικοσιπέντε του Μαρτιού η Λευτεριά γιορτάζει, Ζήτω η Ελλάδα μας κάθε παιδί φωνάζει! _________________________________ 25η Μαρτίου Μια μέρα σαν ετούτη στη μαύρη τη σκλαβιά, υψώθηκε η σημαία για την ελευθεριά. Βροντήσαν τα τουφέκια άστραψαν τα σπαθιά νέοι, παιδιά και γέροι βγήκαν στην κλεφτουριά. Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή. ________________________________ ΣΟΥΛΙΩΤΟΠΟΥΛΑ Σουλιωτοπούλα είμαι εγώ την Ελλάδα τραγουδώ τ’ όνομά της θα δοξάσω στ’ άστρα θα το ανεβάσω. Θα το κάνω χαραυγή να το βλέπει όλη η γη και να λεν τα χείλη αράδα Ζήτω, ζήτω η Ελλάδα!!! ______________________________ Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Σαν σήμερα ο Άγγελος επήγε στη Μαρία. Με κρίνο της φανέρωσε τα λόγια του τα Θεία. Της είπε ότι γρήγορα στον κόσμο θα μας φέρει, Τον όμορφο Χριστούλη μας σαν λάμψει το αστέρι. Αμέσως εταράχτηκε, πέφτει και γονατίζει τον όμορφο τον κρίνο του δειλά αυτή μυρίζει. ___________________________________ Η γιορτή του ‘21 Κάθε χρόνο αυτή τη μέρα η πατρίδα μας γιορτάζει τη γιορτή του ‘21 τη γιορτή της λευτεριάς. Κι όλοι μας μικροί μεγάλοι, Ζήτω η Ελλάδα τραγουδάμε και στο χέρι μας κρατάμε τη σημαία μας ψηλά. -------------------------------------------- ΤΟ ΕΥΖΩΝΑΚΙ Είμαι ένα ευζωνάκι δείτε τι καλά φορώ άσπρη ωραία φουστανέλα και σπαθί αστραφτερό. Κόκκινο μικρό φεσάκι με μια φούντα μακριά και την ξακουστή στον κόσμο των Ελλήνων τσαρουχιά. Είναι ο τσολιάς φωνάζουν ζήτω και χειροκροτούν γιατί ξέρουν πως το φως τους στην Ελλάδα το χρωστούν ------------------------------------------------------------------ Ευαγγελισμός Στα πολύ παλιά τα χρόνια Ο Χριστός πριν γεννηθεί Παναγιά στην εκκλησία πήγε να προσευχηθεί. Ξάφνου φάνηκε μπροστά της ένας άγγελος λαμπρός. Μη φοβάσαι της μιλάει , εδώ με έστειλε ο Θεός. Άκουσε το θέλημά του το τρανό το ξακουστό : "Ένας χρόνος πριν περάσει θα γεννήσεις τον Χριστό" ----------------------------------------------------- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Λένε πως έχω άρωμα, σαν όμορφο λουλούδι και φτιάχνουμε για μένανε το πιο όμορφο τραγούδι. Λένε πως είμαι ολόλευκη, σαν άσπρο συννεφάκι σ’ όλο τον κόσμο να γυρνώ με το απαλό αεράκι Αξία δίνω στη ζωή, σε όλους ευτυχία και όλοι με γνωρίζετε είμαι η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. ------------------------------------------------ ΔΟΞΑ Για σένα αγωνίστηκαν οι Έλληνες γενναία και σήκωσαν πολύ ψηλά, του έθνους τη σημαία. Σήμερα σε γιορτάζουνε σε όλη την Ελλάδα, που στα γαλάζια ντύθηκε με χάρη και ομορφάδα. Είμαι η Δόξα και τιμώ τους ήρωες που αγωνιστήκαν για την χαμένη λευτεριά όλοι στον πόλεμο ριχτήκαν. -------------------------------------------------------------- ΕΛΛΑΔΑ Ποτέ χωρίς τη λευτεριά δεν άντεξε η καρδιά μου. Για αυτήν πάντα αγωνίστηκα μαζί με τα παιδιά μου. Και σκλαβωμένη έζησα για 400 χρόνια, στους Τούρκους που δεν έδειξαν ούτε σταλιά συμπόνια. Αλλά αγώνα έκανα μεγάλο για την Ελευθερία και γράφτηκε όπως άξιζε στη νέα ιστορία. ---------------------------------------- ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ 1821 Ήρωες τιμημένοι λεβέντες, παλικάρια του ‘21 αθάνατοι φανήκατε λιοντάρια. Η δόξα σας φωτίζει όλη την οικουμένη και η μορφή σας μοιάζει σαν να ‘ναι αγιασμένη. ---------------------------------------- Η πατρίδα γιορτάζει Η πατρίδα σήμερα γιορτάζει η γλυκιά Ελλάδα μας παιδιά, βάλτε σημαίες δάφνινα στεφάνια για να γιορτάσουμε τη λευτεριά. Η πατρίδα σήμερα γιορτάζει οι καμπάνες αντηχούν γλυκά, ας γονατίσουμε στην Παναγιά μας που μας ευλόγησε τη λευτεριά . --------------------------------------------------- 25η Μαρτίου Βροντά κι η πλάση σήμερα χαρούμενη ξυπνά φουσκώνουνε τα πέλαγα, ψηλώνουν τα βουνά. Παντού τραγούδια και χαρές σε πόλεις και χωριά Εικοσιπέντε του Μαρτιού. Γιορτάζει η Λευτεριά. Ξυπνούνε τα Καλάβρυτα, το χάνι της Γραβιάς, τα καριοφίλια ανοίγουνε τον τάφο της σκλαβιάς. Κρήτη, Μοριάς και Ρούμελη και Σούλι και Ψαρά Γιορτάστε τη, τη Λεβεντιά ακόμα μια φορά. Στην Αλαμάνα σήμερα ο Διάκος πάλι ορθός και ξαναστήθη απ' την αρχή στο Ζάλογγο χορός. Στα Δερβενάκια γίγαντας ο Γέρος του Μοριά. Χαρείτε το! Φωνάξτε το! ΖΗΤΩ η Λευτεριά! ------------------------------------------------------------------- 25η Μαρτίου Εικοσιπέντε του Μαρτιού ημέρα εθνική ημέρα που γιορτάζουμε οι Έλληνες μαζί . Σαν σήμερα οι Έλληνες στα χρόνια τα παλιά , τη γαλανή σημαία μας σηκώσανε ψηλά . Κι ο Πατριάρχης Γερμανός πάνω στην Άγια Λαύρα, εφώναξε στους Έλληνες να σώσουν την Ελλάδα .----------------------------------------------------- Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ Στα πολύ παλιά τα χρόνια, ο Χριστός πριν γεννηθεί, η Παναγιά στην εκκλησία πήγε να προσευχηθεί. Ξάφνου φάνηκε μπροστά της ένας άγγελος λαμπρός που βαστούσε ολάσπρο κρίνο και σκορπούσε γύρω φως. Και τρομάζει η Παναγίτσα, πέφτει ευθύς γονατιστή και θαμπώνει από το φως του και τα μάτια της τα κλει. 'Μη φοβάσαι', της μιλάει, εδώ μ΄ έστειλε ο Θεός! Κείνος πάντα σ΄ ευλογάει, και σου είναι βοηθός! Άκουσε το θέλημά Του το τρανό το ξακουστό : Ένας χρόνος πριν περάσει θα γεννήσεις το Χριστό.' Μόλις είπε αυτά τα λόγια χάθηκε στον ουρανό κι η καλή η Παναγίτσα ευχαριστάει το Θεό. --------------------------------------------- ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ Φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ, να πηγαίνω στο σχολειό, να μαθαίνω γράμματα, γράμματα σπουδάματα του Θεού τα πράματα. Φεγγαράκι μου λαμπρό το σπαθί μου τ' αλαφρό, φέγγε μου σαν το κρατώ, σαν αϊτός να πεταχτώ, στην Πατρίδα τη χαρά να χαρίσω Λευτεριά. --------------------------------------------------- 25η Μαρτίου Άγια μέρα ξημερώνει ας γιορτάσουμε παιδιά με τραγούδια, με χαρά, μ’ άγια φλόγα στην καρδιά. Άγια μέρα ευλογημένη σ’ έχω πάντα στην καρδιά, σε δοξάζω, σε θυμάμαι και φωνάζω με χαρά: Είναι άγια τούτη η μέρα και φλογίζει τον αέρα, μια ολόθερμη αχτίδα, η Θρησκεία κι η Πατρίδα. -------------------------------------------------- Ο λεβέντης Ένας λεβέντης περπατεί και τρέμει η γη όπου πατεί. Φεσάκι κόκκινο φορεί και φουστανέλα γιορτερή. Κρατεί ντουφέκι στο πλευρό Και το μουστάκι έχει στριφτό . Με στήθι ολάνοιχτο φαρδύ περνά και ψιλοτραγουδεί , την Άνοιξη , τη Λευτεριά τη νιότη και τη λεβεντιά . ------------------------------------------ ΣΤΟ ΣΟΥΛΙ Εκεί στο Σούλι πάνω περήφανοι Σουλιώτες γίνηκαν της πατρίδας γενναίοι στρατιώτες. Χρόνια ο Αλής να πάρει το Σούλι πολεμούσε μα πάντα ντροπιασμένος στο σπίτι του γυρνούσε.

Η ιδέα προέκυψε από αναρτήσεις συναδέλφων στο Ίντερνετ. Έτσι, φέτος οι προσκλήσεις μας είναι αυτές: Ο πάπυρος δέθηκε στην πλάτη τους με κορδελίτσα. Τούτη η όμορφη στολή που μου βαλε η γιαγιά μου μου ταίριασε τόσο πολύ και χαίρεται η καρδιά μου. Να σας το κρύψω δεν μπορώ πολύ πολύ μ' αρέσει τη φουστανέλα να φορώ τσαρούχι, φούντα, φέσι. Γίνανε και μουστακαλήδες !!! TA ΠΑΤΡΟΝ ΠΟΥ ΖΗΤΗΣΑΤΕ:

Σήμερα και χθες γνωρίσαμε τους ήρωες του 21 . Ακούσαμε τα παρακάτω τραγούδια ΔΕΚΑ ΠΑΛΙΚΑΡΙΑ Να ¨τανε το 21 Παρατηρήσαμε ότι αναφέρουν κάποια ονόματα . Είπαμε λοιπόν να τους γνωρίσουμε Χρησιμοποιήσαμε υλικό από τη Ζήση Ανθή Παρατηρήσαμε τα χαρακτηριστικά τους τα ρούχα τους , τα μαλλιά τους . Είδαμε ότι υπήρχαν και γυναίκες . Προσπαθήσαμε λίγο να μάθουμε να τους αναγνωρίζουμε και ενώσαμε τα μισά από τις εικόνες τους . Αποφασίσαμε να φτιάξουμε καδράκια με τους ήρωες για να στολίσουμε και τη τάξη μας. Σήμερα παρατηρήσαμε τον πίνακα του <> <> Παρατηρήσαμε το πρόσωπο , τα χαρακτηριστικά του , τα ρούχα του , τον εξοπλισμό το χώρο που βρίσκεται . ΜΑ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ;;;;;;; ΜΟΛΙΣ ΈΧΕΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ ΕΝΑ ΠΟΛΕΜΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΙ ΚΑΙ ΠΑΕΙ ΝΑ ΒΡΕΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΠΑΕΙ ΝΑ ΚΑΘΑΡΙΣΕΙ ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ Είδαμε την φωτογραφία του ζωγράφου ΑΑΑΑΑΑΑΑΑΑΑ ΜΟΙΑΖΕΙ ΠΟΛΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ!!!!!!!!!!! Είδαμε και άλλα έργα του με θέμα τους ήρωες του 21 ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ , ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ , ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Αποφασίσαμε να κάνουμε κι εμείς ένα παρόμοιο πίνακα Και έτοιμα και τα δικά μας έργα Θέλαμε όμως να ζωγραφίσουμε και τους ήρωες μόνοι μας Έδωσα στα παιδιά από ένα χαρτί και τους είπα να ζωγραφίσουν έναν από τους ήρωες .Και ξεκινήσαμε Βάλαμε από πάνω λίγο αραιωμένο νες καφέ και αφήσαμε να στεγνώσουν Αποφασίσαμε πιο ήρωα είχαμε κάνει προσθέσαμε και κάποια ωραία λόγια που είχε πει ο καθένας από αυτούς ( τα λόγια τα βρήκα στην ΔΕΣΠΟΙΝΑ ) και έτοιμοι οι ήρωες μας.

Συνεχίζουμε μιλώντας για την διπλή γιορτή και τώρα μιλάμε για την Ελληνική επανάσταση του 1821. Αφού τους είπα κάποια πράγματα για την Ελλη...

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Ο Πίνακας του εποπτικού υλικού της τάξης γεμίζει από μορφές ηρώων, πολεμικές συρράξεις σε στεριά και θάλασσα, εικόνες μιας άλλης εποχής πολύ μακρινής...Ανεβαίνουμε στη χρονομηχανή μας και ταξιδεύουμε κάποιους αιώνες πριν τότε που ένας νεαρός εικοσιενός χρονών, ο σουλτάνος Μωάμεθ ο Πορθητής, παίρνει την Πόλη. Και η ιστορία αρχίζει κάπως έτσι σαν παραμύθι http://eclass31.weebly.com/25eta-mualpharhotau943omicronupsilon.html#.Vt80cPmLTcs Στον παραπάνω σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε ένα πολύ ενδιαφέρον βιντεάκι με τα γεγονότα από την άλωση μέχρι την επανάσταση και να το συζητήσετε στην τάξη. Επίσης ένα ενδιαφέρον βίντεο με απλή αφήγηση και όμορφες εικόνες που παρακολουθήσαμε με τα παιδιά και πραγματικά τους κίνησε το ενδιαφέρον για να συλλέξουν πληροφορίες και εικόνες για επεξεργασία στην τάξη βρήκαμε .ΕΔΩ . Με αφόρμηση αυτό το βίντεο μιλήσαμε για, ακούσαμε, τραγουδήσαμε απόσπασμα από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" του Δ. Σολωμού. Και φυσικά ακολούθησαν θεατρικά δρώμενα αυτοσχέδια από τα παιδιά. Οι Σουλιώτες, ο κλεφτοπόλεμος, οι κακουχίες, με αποκορύφωμα τη θυσία: Ζάλογγο και Κούγκι... Ένα βίντεο που πάντα εντυπωσιάζει και δεν παραλείπουμε να το βλέπουμε ξανά και ξανά όσα χρόνια και να περάσουν! Η Ιστορία της Επανάστασης μέσα από ζωγραφικούς πίνακες Βρυζάκης, Λύτρας, Ντελακρουά, Scheffer, von Hess, Γκύζης,Θεόφιλος οι ζωγράφοι της επανάστασης. Μαθαίνουμε λίγα πράγματα γι' αυτούς. Τα ερεθίσματα πολλά. Αφήνουμε τα παιδιά να τους παρατηρήσουν και συζητάμε γι' αυτούς. Εστιάζουμε στην απεικόνιση. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από κάθε εικόνα; Αφήνουμε τα παιδιά να δώσουν τη δική τους εξήγηση πριν αναφερθούμε στην πραγματική απεικόνιση. Δίνουν το δικό τους τίτλο πριν ακούσουν τον πραγματικό. Φτιάχνουν τη δική τους ιστορία. Τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα της αρεσκείας τους και μιλούν γι' αυτόν.Τους παροτρύνουμε: -Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι γι' αυτόν τον πίνακα; - Ποιες μορφές βλέπεις; Τι νομίζεις ότι ετοιμάζονται να κάνουν; - Έχουν όπλα; Τι είδους όπλα; - Τι άλλο παρατηρείς; - Ποια χρώματα κυριαρχούν; - Τι σε εντυπωσίασε σε αυτόν τον πίνακα; - Παρατηρείς κάτι περίεργο, κάτι που δε θα ταίριαζε; - Το θέμα είναι ιστορικό γιατί ζωντανεύει ένα ιστορικό γεγονός. Μπορείς να μαντέψεις ποιο; - Άραγε τι νομίζεις, ο τίτλος έχει σχέση με το θέμα; - Βλέποντας τον πίνακα τι νιώθεις; φόβο; χαρά; ενδιαφέρον; συμπάθεια; Ποια λέξη ταιριάζει σε αυτό που αισθάνεσαι; - Διάλεξε μια λέξη που ταιριάζει στο έργο: εφιάλτης, όνειρο, μαγεία, γούστο, κακοτεχνία, περιπέτεια, συγκίνηση, ταραχή, σκοτάδι...Δίνουμε μια απ' τις λέξεις στα παιδιά να επιλέξουν ή τα αφήνουμε να σκεφτούν ελεύθερα. Σε ομάδες τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα και τον αναπαραστούν σαν "παγωμένη εικόνα". Φωτογραφίζουμε την παιδική αναπαράσταση και την παραθέτουμε δίπλα στο ζωγραφικό πίνακα. Κάνουμε συγκρίσεις. Αποδίδουν εικαστικά με υλικά της αρεσκείας τους τον πίνακα που τους αρέσει. Τι προηγείται σε κάθε εικόνα, τι ακολουθεί; Τι συναισθήματα μας προκαλεί; Αν μπορούσαμε να γίνουμε κομμάτι κάποιου πίνακα ποιο πρόσωπο θα διαλέγαμε και γιατί; Συζητάμε για την εποχή που σχεδιάστηκαν οι πίνακες. Τα υλικά που χρησιμοποίησαν οι ζωγράφοι, τα χρώματα. Ποιος είναι ο πιο δημοφιλής πίνακας; Τι τους εντυπωσίασε σε αυτόν; Φτιάχνουμε με το σώμα το δικό μας πίνακα εκείνης της εποχής εμπνευσμένοι από όσα έχουμε δει και ακούσει. Δίνουμε τίτλο στον πίνακά μας. Αν θέλουμε το ζωγραφίζουμε. Η Ζωή στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας Μια εικόνα χίλιες λέξεις... Κόκκινη κλωστή δεμένη και ένα τσολιαδάκι ή μια ελληνοπούλα κούκλα μας διηγείται τη ζωή της εκείνη την εποχή. Πώς ζούσε, πως περνούσε τη μέρα της, πώς ντυνόταν, με τι έπαιζε, αν πήγαινε σχολείο, κλπ... Τα παιδιά της θέτουν ερωτήσεις αφού τελειώσει τη διήγησή της και κάνουν διάλογο μαζί της. Με τη σειρά της μας κάνει ερωτήσεις για τη δική μας ζωή και κάνουμε συγκρίσεις "το ΤΟΤΕ και το ΤΩΡΑ στη συζήτηση". Η ήρεμη καθημερινότητα στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα Η Άλλη όψη της της Οθωμανικής κυριαρχίας μέσα και έξω από το σαράι και οι Έλληνες που ζούσαν αναγκαστικά κοντά στους Τούρκους αφέντες Χαρέμια Σκλαβοπάζαρα Τρομοκρατία - Χαράτσια Παιδομάζωμα - γενίτσαροι Βασανιστήρια Έλληνες προεστοί και Τούρκοι πασάδες Οι Έλληνες που αγωνίζονται κρυφά "Φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ..." Ένα πολύ όμορφο ποίημα προς επεξεργασία. Βέβαια στο νηπιαγωγείο δεν το διαβάζουμε όλο στα παιδιά. Εμείς συνήθως εκμεταλλευόμαστε τις δυο πρώτες στροφές και την τελευταία. Γεμάτες εικόνες και μηνύματα κατάλληλα για τις ηλικίες των παιδιών μας. «Αλάβαστρα» Ιωάννης Πολέμης Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι και μὲσα στη θολόχτιστη εκκλησιὰ (στην εκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυ την όψη του σχολειού) το φοβισμένο φως του καντηλιού τρεμάμενο τα όνειρα τα αναδεύει και γύρω τα σκλαβόπουλα μαζεύει. Εκεί καταδιωγμένη κατοικεί του σκλάβου η αλυσόδετη πατρίδα· βραχνὰ ο παπὰς ο δάσκαλος εκεί θεριεύει την αποσταμένη ελπίδα με λόγια μαγικά˙ εκεί η ψυχὴ πικρότερο αγρικά τον πόνο της σκλαβιάς, της, εκεί βλέπει τι έχασε, τι έχει, τι της πρέπει. Κι απ’ την εικόνα του Χριστού ψηλά, που εβούβανε τα στόματα των πλάνων και ρίχνει και συντρίβει και κυλά στην άβυσσο τους θρόνους των τυράννων κι απὸ τη σιγαλιά, που δένει στο λαιμὸ πνιγμού θηλειὰ κι απ’ των προγόνων τ’ άφθαρτα βιβλία, που δείχνουν τα πανάρχαια μεγαλεία. Ένας ψαλμός ακούγεται βαθὺς σε μελωδίες ενὸς κόσμου άλλου κι ανατριχιάζει ακούοντας καθείς προφητικὰ τα λόγια του δασκάλου με μια φωνή βαριά: «Μη σκιάζεστε στα σκότη. Η λευτεριά, σα της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι, της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει». Άλλη μια ιστορία ξεπηδά μέσα από τους πίνακες εκείνης της εποχής. Το φανταστικό μπλέκεται με το πραγματικό και έτσι ξετυλίγεται η ιστορία του "Κρυφού Σχολειού". Τα πρόσωπα που κυριάρχησαν στον Αγώνα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΤΣΑΚΑΛΩΦ - ΞΑΝΘΟΣ - ΣΚΟΥΦΑΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΙΔΕΣ Τα παιδιά επιλέγουν έναν ήρωα, συλλέγουν πληροφορίες και μιλούν γι' αυτόν. Τι ξεχωρίζουν από αυτόν τον ήρωα και γιατί το θαυμάζουν. Τι θα τον ρωτούσαν αν μπορούσαν να τον συναντήσουν. ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΡΗΓΑΣ ΒΕΝΕΣΤΙΝΛΗΣ- ΦΕΡΡΑΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ Μαθαίνουμε να το απαγγέλουμε και να το τραγουδάμε. Το αποδίδουμε κινητικά σα μικρό θεατρικό δρώμενο. Το αποδίδουμε σαν πεζό παραμύθι Παίζουμε με τους στίχους αλλάζοντας τη σειρά λέξεων και προτάσεων για να δούμε αν θα αλλάξει το νόημα. Πχ. "Ως πότε παλικάρια-στις ράχες στα βουνά, μονάχοι σαν λιοντάρια - θα ζούμε στα στενά; Χρησιμοποιούμε καρτέλες. Κάθε στίχος μια καρτέλα. Αρχικά το απαγγέλουμε και τα παιδιά τοποθετούν με τη σειρά κάθε στίχο. στη συνέχεια αλλάζουμε στίχους και το διαβάζουμε κάθε φορά αλλαγμένο προσπαθώντας να βγάλουμε νόημα.Πχ. Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά;Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά. Ή Μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά., ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά. Μαθαίνουμε να ξεχωρίζουμε τις παρομοιώσεις, μεταφορές στο ποίημα. Ο Θούριος ολόκληρος Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά, να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις, και είσαι στη σκλαβιά; στοχάσου πως σε ψένουν, καθ’ ώραν στην φωτιά. Βεζύρης, δραγουμάνος, αφέντης κι αν σταθείς ο τύραννος αδίκως σε κάμνει να χαθείς. Δουλεύεις όλη ημέρα, σε ό,τι κι αν σε πει, κι αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιει. Ο Σούτζος, κι ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν’ να ιδείς. Ανδρείοι καπετάνοι, παπάδες, λαϊκοί, σκοτώθηκαν κι αγάδες, με άδικον σπαθί. Κι αμέτρητοι άλλοι τόσοι, και Τούρκοι και Ρωμιοί, ζωήν και πλούτον χάνουν, χωρίς καμιά αφορμή. Ελάτε με έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν, να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον σταυρόν. Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν να βάλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν. Οι νόμοι να ’ ν ’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός, και της πατρίδος ένας, να γένει αρχηγός. Γιατί κι η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά, να ζούμε σαν θηρία, είν’ πιο σκληρή φωτιά. Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον ουρανόν ας πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν. Ω βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι σε Σε, στην γνώμην των τυράννων, να μην έλθω ποτέ. Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ, εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ. Εν όσο ζω στον κόσμον, ο μόνος μου σκοπός, για να τους αφανίσω, θε να `ναι σταθερός. Πιστός εις την πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν, αχώριστος για να `μαι, υπό τον στρατηγόν. Κι αν παραβώ τον όρκον, ν’ αστράψ’ ο ουρανός, και να με κατακόψει, να γένω σαν καπνός. Σ’ ανατολή και δύση, και νότον και βοριά, για την πατρίδα όλοι, να `χωμεν μια καρδιά. Στην πίστην του καθ’ ένας, ελεύθερος να ζει, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί. Βουλγάροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί, Αράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή, Για την ελευθερίαν, να ζωσωμεν σπαθί, πως είμαστ’ αντρειωμένοι, παντού να ξακουσθεί. Όσοι απ’ την τυραννίαν, πήγαν στην ξενιτιά στον τόπον του καθ’ ένας, ας έλθει τώρα πια. Και όσοι του πολέμου, την τέχνην αγροικούν Εδώ ας τρέξουν όλοι, τυρράνους να νικούν. Η Ρούμελη τους κράζει, μ’ αγκάλες ανοιχτές, τους δίδει βιό και τόπον, αξίες και τιμές. Ως ποτ’ οφικιάλιος, σε ξένους Βασιλείς; έλα να γένεις στύλος, δικής σου της φυλής. Κάλλιο για την πατρίδα, κανένας να χαθεί ή να κρεμάσει φούντα, για ξένον στο σπαθί. Και όσοι προσκυνήσουν, δεν είναι πια εχθροί, αδέλφια μας θα γένουν, ας είναι κι εθνικοί. Μα όσοι θα τολμήσουν, αντίκρυ να σταθούν, εκείνοι και δικοί μας, αν είναι, ας χαθούν. Σουλιώτες και Μανιάτες, λιοντάρια ξακουστά ως πότε στες σπηλιές σας, κοιμάστε σφαλιστά; Μαυροβουνιού καπλάνια, Ολύμπου σταυραητοί, κι Αγράφων τα ξεφτέρια, γεννήστε μια ψυχή. Ανδρείοι Μακεδόνες, ορμήσετε για μια, και αίμα των τυράννων, ρουφήξτε σαν θεριά. Του Σάββα και Δουνάβου, αδέλφια Χριστιανοί, με τα άρματα στο χέρι, καθ’ ένας ας φανεί, Το αίμα σας ας βράσει, με δίκαιον θυμόν, μικροί μεγάλοι ομώστε, τυράννου τον χαμόν. Λεβέντες αντρειωμένοι, Μαυροθαλασσινοί, ο βάρβαρος ως πότε, θε να σας τυραννεί. Μην καρτερείτε πλέον, ανίκητοι Λαζοί, χωθείτε στο μπογάζι, μ’ εμάς και σεις μαζί. Δελφίνια της θαλάσσης, αζδέρια των νησιών, σαν αστραπή χυθείτε, χτυπάτε τον εχθρόν. Της Κρήτης και της Νύδρας, θαλασσινά πουλιά, καιρός είν’ της πατρίδος, ν’ ακούστε την λαλιά. Κι όσ’ είστε στην αρμάδα, σαν άξια παιδιά, οι νόμοι σας προστάζουν, να βάλετε φωτιά. Με εμάς κι εσείς Μαλτέζοι, γενείτε ένα κορμί, κατά της τυραννίας, ριχθείτε με ορμή. Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί, ζητά την συνδρομήν σας, με μητρική φωνή. Τι στέκεις Παζβαντζιόγλου, τόσον εκστατικός; τινάξου στο Μπαλκάνι, φώλιασε σαν αητός. Τους μπούφους και κοράκους, καθόλου μην ψηφάς, με τον ραγιά ενώσου, αν θέλεις να νικάς. Συλήστρα και Μπραίλα, Σμαήλι και Κιλί, Μπενδέρι και Χωτήνι, εσένα προσκαλεί. Στρατεύματα σου στείλε, κι εκείνα προσκυνούν γιατί στην τυραννίαν, να ζήσουν δεν μπορούν. Γκιουρντζή πια μη κοιμάσαι, σηκώσου με ορμήν, τον Προύσια να μοιάσεις, έχεις την αφορμήν. Και συ που στο Χαλέπι, ελεύθερα φρονείς πασιά καιρόν μη χάνεις, στον κάμπον να φανείς. Με τα στρατεύματά σου, ευθύς να σηκωθείς, στης Πόλης τα φερμάνια, ποτέ να μη δοθείς. Του Μισιριού ασλάνια, για πρώτη σας δουλειά, δικόν σας ένα μπέη, κάμετε βασιλιά. Χαράτζι της Αιγύπτου, στην Πόλη ας μη φανεί, για να ψοφήσει ο λύκος, όπου σας τυραννεί. Με μια καρδιά όλοι, μια γνώμη, μια ψυχή, χτυπάτε του τυράννου, την ρίζα να χαθεί. Να ανάψουμε μια φλόγα, σε όλην την Τουρκιά, να τρέξει από την Μπόσνα, και ως την Αραπιά. Ψηλά στα μπαϊράκια, σηκώστε τον σταυρόν, και σαν αστροπελέκια, χτυπάτε τον εχθρόν. Ποτέ μη στοχαστείτε, πως είναι δυνατός, καρδιοχτυπά και τρέμει, σαν τον λαγόν κι αυτός. Τριακόσιοι Γκιρτζιαλήδες, τον έκαμαν να ιδεί, πως δεν μπορεί με τόπια, μπροστά τους να εβγεί. Λοιπόν γιατί αργείτε, τι στέκεστε νεκροί; ξυπνήστε μην είστε ενάντιοι κι εχθροί. Πως οι προπάτορές μας, ορμούσαν σαν θεριά, για την ελευθερία, πηδούσαν στη φωτιά. Έτσι κι ημείς, αδέλφια, ν’ αρπάξουμε για μια τα άρματα, και να βγούμεν απ’ την πικρή σκλαβιά. Να σφάξουμε τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν, και Χριστιανούς και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν. Στεργιάς και του πελάγου, να λάμψει ο σταυρός, και στην δικαιοσύνην, να σκύψει ο εχθρός. Ο κόσμος να γλιτώσει, απ’ αύτην την πληγή, κι ελεύθεροι να ζωμεν, αδέλφια εις την γη. ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ- ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Τον μαθαίνουμε , τον απαγγέλουμε, τον τραγουδούμε. Συζητάμε για το τι σημαίνει Εθνικός Ύμνος. Έχουν όλες οι χώρες του κόσμου τον δικό τους; Σε ποιεςπεριπτώσεις τον τραγουδάμε ή τον ακούμε; Ακούμε τους εθνικούς ύμνους άλλων κρατών. Για ποιον μιλά-ποιον υμνεί; ο δικός μας; οι άλλοι; Ευκαρία πάλι να συζητήσουμε για τις μεταφορές και τις προσωποποιήσεις στα ποιήματα. Προσπαθούμε να τον αποδώσουμε εικαστικά με ζωγραφική ή μεικτή τεχνική. Ο ΒΡΑΧΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΥΜΑ ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ Μια μουσική που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γιορτή σας. Εμείς τη χρησιμοποιούμε σαν μουσική υπόκρουση για απαγγελία του ποιήματος, αν και προτιμήσαμε να το μετατρέψουμε σε παραμύθι για να γίνει πιο κατανοητό στα παιδιά. "Κάποτε σε μια ακροθαλασσιά, κάπου, σε κάποια γωνιά της μικρής μας χώρας, έστεκε αγέρωχος, χρόνια αμέτρητα, ένας μεγάλος βράχος..." ΤΑ ΚΛΕΦΤΟΠΟΥΛΑ Ένα ακόμη τραγούδι για πολλαπλές δραστηριότητες. Γλωσσικές, εικαστικές, κινητικές, μουσικοκινητικές κι ένα έναυσμα για να συζητήσετε για τη δημοτική μας παράδοση και τη δημοτική μουσική. Δίνουμε κι ένα έναυσμα για συζήτηση. Αν ήσουν το μικρό κλεφτόπουλο τι θα σε προβλημάτιζε, γιατί θα ήσουν θλιμμένο; Κρατούν ένα καριοφύλι και του μιλούν τι θα του έλεγαν;Οι απαντήσεις θα σας εκπλήξουν... Κινητικά Παιχνίδια: - Τα παιδιά-κλεφτόπουλα μεταφέρουν μηνύματα στους αγωνιστές μέσα από μια διαδρομή με εμπόδια. Σκοπός να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να φτάσουν γρήγορα στον προορισμό τους. Μπορεί να παιχτεί και ανταγωνιστικά σε δυο ομάδες. - Κλέφτες και Οθωμανοί: παίζεται σαν κυνηγητό. Οι Οθωμανοί κυνηγούν τα κλεφτόπουλα που αν αιχμαλωτιστούν οι σύντροφοι προσπαθούν να τους απελευθερώσουν από τη φυλακή. - Στο κρυφό σχολειό: Σαν τυφλόμυγα τα παιδιά ελληνόπουλα προχωρούν ακροπατώντας να πάνε στο κρυφό σχολειό ενώ ένας Τούρκος παραφυλάει όμως με κλειστά τα μάτια για να τα πιάσει πριν φτάσουν στον προορισμό τους. - Κλεφτοπόλεμος: Με εφημερίδες-μπάλες σημαδεύουν και χτυπούν τους αντιπάλους τους. Όποιος χτυπηθεί βγαίνει από το παιχνίδι. Ποιος θα νικήσει στο τέλος; Ορίζουμε χρονικά το παιχνίδι. Πχ. Ξεκινάμε και σταματάμε με το σφύριγμα της νηπιαγωγού. - Φτου Ξελευθερία: Το γνωστό παιχνίδι διαφορετικά. Ένα παιδί "Τούρκος" κυνηγά τα κλεφτόπουλα. Όποιο ακουμπήσει μένει ακίνητο. Για να ελευθερωθεί πρέπει κάποιο "κλεφτόπουλο" να το ακουμπήσει λέγοντας το σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος" και να το ελευθερώσει πριν προλάβει ο "Τούρκος" να το ακινητοποιήσει κι αυτό. - Συγκεντρώνω τα όπλα: Σχοινί-οχυρό κυκλικό και στη μέση όπλα-μαρκαδόροι ή κονταράκια. Ο Οθωμανός-παιδί φυλάει τα κομμάτια με ένα όπλο-μαντήλι.Οι Έλληνες-παιδιά προσπαθούν να αρπάξουν τα όπλα-μαρκαδόρους. Όποιο παιδί όμως το αγγίξει το μαντήλι- όπλο βγαίνει από το παιχνίδι. Θα καταφέρουν να κλέψουν τα όπλα από τον "Οθωμανό" και να τα πάνε στο λημέρι τους; - Φτιάχνω το λημέρι μου: Τουβλάκια πλαστικά σε δυο χρώματα. Τα παιδιά σε δυο ομάδες σε ορισμένη απόσταση με το σύνθημα- έναρξη τρέχουν να συγκεντρώσουν τα τουβλάκια τους και να φτιάξουν το λημέρι τους. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος; - Μιμητικό παιχνίδι με κονταράκια: Τα παιδιά- κλεφτόπουλα έχουν από ένα κονταράκι- καριοφύλι. Κινούνται με τις εντολές μας.Πχ. Καθαρίζουν το καριοφύλι τους, σημαδεύουν, το κουβαλούν στον ώμο, πάνω από το κεφάλι για να διασχίσουν ένα ποτάμι, στηρίζονται σε αυτό να πηδήσουν ένα εμπόδιο, το χρησιμοποιούν για προσκεφάλι, σέρνονται με αυτό στο χώμα για να μην τους δει ο Οθωμανός, του μιλούν, κλπ. Παίζουμε με τη λέξη"ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ" Έχουμε σκορπισμένα διάφορα γράμματα ανάμεσά τους και τα γράμματα της λέξης που θέλουμε να σχηματίσουμε. Τους λέμε αινίγματα- γρίφους σχετικούς με το θέμα μας. Η απάντηση μας δίνει και το γράμμα που ψάχνουμε- είναι το αρχικό της γράμμα. - Γι' αυτήν αγωνίστηκαν οι Έλληνες το 1821. Ε - λευθερία - Τι έκαναν μεταξύ τους Έλληνες και Οθωμανοί; Π-ολεμούσαν. - Πώς ονομάζουμε όλους αυτούς που πολέμησαν τότε; Α-γωνιστές - Τον λέγανε και Τουρκοφάγο. Ν-ικηταρά - Το μικρό όνομα του Διάκου. Α-θανάσιος - Εκεί έστελναν τις γυναίκες που αιχμαλώτιζαν οι Τούρκοι για να τις πουλήσουν.Σ-κλαβοπάζαρα - Με αυτούς πολέμησαν οι Έλληνες το 1821. Τ-ούρκους - Ήρωας της επανάστασης που το δολοφόνησαν Έλληνες. Α-νδρούτσος - Πολέμησαν γενναία η θυσία τους έμεινε στην ιστορίαπριν παραδοθούν στους Τούρκους. Σ-ουλιώτες - Όλοι αυτοί που πολέμησαν τότε και τους τιμούμε σήμερα. Η-ρωες ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Το σύνθημα- όρκος που έμεινε στην ιστορία.Θυμόμαστε: Κάθε γραμμή-λωρίδα στη σημαία μας κι μια συλλαβή. Παίζουμε με τα γράμματα. Σχηματίζουμε τις λέξεις. Μπερδεύουμε τα γράμματα και ξανά τις σχηματίζουμε. Το κάνουμε και ανταγωνιστικά δυο δυο παιδιά. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος και σωστά; Κινητικό παιχνίδι: κάθε παιδί έχει ένα γράμμα στο στήθος του. Με τη μουσική: 'Όσο παίζει η μουσική τρέχω, παίζω εδώ κι εκεί. Όταν πάψει η μουσική εκτελώ την εντολή: Μπείτε στη σειρά και σχηματίστε το σύνθημα!" Ακονίζουμε το μυαλό μας Ατομικές και ομαδικές "επαναστατικές" κατασκευές: Επιλέγω και ζωγραφίζω τον ήρωα ή την ηρωίδα που με εντυπωσίασε Ο Εθνικός Ύμνος με την εικαστική ματιά των παιδιών Τσολιάδες και βλαχοπούλες,με ζωγραφική, ψαλίδι και γκοφρέ. Το κρυφό σχολειό με ζωγραφική Καδράκια με σκηνές και πρόσωπα από την Ελληνική Επανάσταση " Η Ελευθερία" του Θ.Βρυζάκη, κάπως αλλιώς. Η Λευτεριά θρηνεί τα παιδιά της Αναπαράσταση του ζωγραφικού πίνακα του Γκύζη, "Το κρυφό σχολειό" Το ίδιο θέμα με ελεύθερη απόδοση των παιδιών και της φαντασίας 'Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι" "Αν..." ( Ταξιδεύω στο χρόνο και ζωγραφίζω την απάντηση στην υποθετική πρόταση) "Άνθη παντού πανηγυρίζ' η φύση, η Άνοιξη μοσχοβολεί, στον κόσμο μιαν Ελλάδα θ' απαντήσεις,να ΄χει την Άνοιξη διπλή"

Συνεχίζουμε μιλώντας για την διπλή γιορτή και τώρα μιλάμε για την Ελληνική επανάσταση του 1821. Αφού τους είπα κάποια πράγματα για την Ελλη...

Πλήθος κόσμου παρακολούθησε την μαθητική παρέλαση στο κέντρο της Αθήνας το μεσημέρι της Κυριακής (24.03.24) για την 25η Μαρτίου. Συνολικά παρήλασαν 1.500

Συγγραφείς : τα παιδιά του 10ου Νηπιαγωγείου Ηρακλείου ... Πίνακας του Ιωάννη Αλταμούρα Μια φορά κι ένα καιρό το 1821 ξεκίνησε ένας φουρτουνιασμός ή όπως λέει η κυρία μας μια ναυμαχία με τούρκικα καράβια και βάρκες ελληνικές .Πολεμούσαν με κανόνια και μπαρούτια που τα καίγανε και τα καράβια έπαιρναν φωτιά .Οι Τούρκοι είχαν όπλα και σπαθιά. Οι Έλληνες πήγαν σε μια εκκλησία. Ένας παπάς τους σταύρωσε και ο Κολοκοτρώνης σήκωσε τη σημαία της επανάστασης , που ήταν άσπρη με έναν μπλε σταυρό. Ξεκίνησε τότε ο δυνατός πόλεμος και στη γη αλλά και στη θάλασσα. Ανέβηκαν πάνω στα χιονισμένα βουνά και κρατούσαν μαζί τους σπαθιά, μαχαίρια, ντουφέκια, περικεφαλαίες. Ο Κολοκοτρώνης ήταν ένας πολύ δυνατός πολεμιστής και γερός άνδρας και οι Τούρκοι τον φοβόντουσαν. Τα παιδιά τότε στον πόλεμο πήγαιναν στο κρυφό σχολειό για να μάθουν γράμματα και τραγουδούσαν στο δρόμο το :" Φεγγαράκι μου λαμπρό ". Το σύνθημά τους τότε ήταν : " ελευθερία ή θάνατος " που σημαίνει ή να είναι ελεύθεροι Έλληνες ή να πεθάνουν. Οι γυναίκες , εκείνη την εποχή βοηθούσαν τους άνδρες τους στον πόλεμο. Τους έστελναν μπουφάν και άλλα ρούχα , αλλά πολεμούσαν και αυτές , όπως η Μπουμπουλίνα και η Μαντώ Μαυρογένους. Ο Ρήγας Φεραίος έγραψε αν τραγούδι για να δίνει θάρρος στους πολεμιστές το έλεγαν « Θούριο» , όμως και ο Βύρωνας που ήταν λόρδος γιατί ήταν από μια άλλη χώρα που την έλεγαν Αγγλία και ήταν φιλέλληνας πολέμησε με το μολύβι του και όχι με το σπαθί του .Έγραφε ποιήματα που ήταν πολύ ωραία και οι έλληνες τα έκαναν συνθήματα . Κάποιοι μεγάλοι έκαναν πολύ παρέα και έφτιαξαν μια ομάδα που βοήθησε πολύ στην επανάσταση και επειδή έγιναν πολύ φίλοι την ονόμασαν « Φιλική Εταιρία ». Όμως είχαν ένα μεγάλο μυστικό για να μην τους καταλάβουν οι Τούρκοι μιλούσαν και έγραφαν με σύμβολα . Αν ήθελαν δηλαδή να πουν ημέρα έγραφαν έναν ήλιο αν έλεγαν : Μάρτιος - Μαρτάκι, Νύχτα – Φεγγάρι, Μυστικό – κουτί θησαυρού, Φόβος – δράκος, Αγάπη – καρδιά, θυμός – φωτιά, επανάσταση - όπλα, ειρήνη – πουλί, Ελλάδα – σημαία, ελευθερία - στεφάνι ,χαρά - λουλούδι . Έτσι έγραφαν τα γράμματά τους και τα μάθαιναν όλοι . Αυτή είναι η ιστορία της επανάστασης και έζησαν αυτοί κι εμείς καλύτερα. Κρυφό σχολειό Νικόλαος Γύζης

απο http://www.catichisis.gr/subjects/lessons/tributes/item/513-%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-25%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85 Ευχαριστούμε όσους μας έστειλαν υλικό γι' αυτήν την σελίδα Περιμένουμε και τις δικές σας προτάσεις (άρθρα, θεατρικά έργα, τραγούδια, ποιήματα, παρτιτούρες) στο email: [email protected] Θα αποτελέσει σημαντικό βοήθημα για τους κατηχητές και τους καλλιτεχνικούς υπευθύνους των εορτών των ενοριών των Ι.Μητροπόλεων. [Το αφιέρωμα εμπλουτίζεται διαρκώς.] ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ Απολυτίκιο Ευαγγελισμού "Τη υπερμάχω" Λόγος εις τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας Αγνή Παρθένε Δέσποινα Αγίου Νεκταρίου Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Μάθημα για κατώτερο κατηχητικό Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος & Αλμυρού Η Εορτή του Ευαγγελισμού Γ. Ν. Φίλια "Οι Θεομητορικές Εορτές στη Λατρεία της Εκκλησίας" Εκδ. ΓΡΗΓΟΡΗ Η Παναγία εις την Νεοελληνικήν Ποίησιν Γεωργίου Θ. Ζώρα Ελληνική Δημιουργία, αρ. 61, 1950 Σειρά κειμένων επί του Ευαγγελισμού Ευθύμιος (Στύλιος), Μητροπολίτης Αχελώου Ἀπὸ τό «Η ΠΡΩΤΗ» Θεομητορικὸ Ἡμερολόγιο Γ’, ἔκδ. ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Βίντεο - αφιέρωμα στην 25η ΜΑΡΤΙΟΥ (α'μέρος) (β'μέρος) Το Κρυφό σχολειό "Μιλούν τα γεγονότα ΕΚΚΛΗΣΙΑ -ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - 21" π.Τιμ.Κιλίφη Α' ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 "Μιλούν τα γεγονότα ΕΚΚΛΗΣΙΑ -ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - 21" Τιμ.Κιλίφη Α' ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ O Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε' "ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΕΘΝΑΡΧΕΣ” Θεοδώρου Ζήση, πρωτοπρεσβυτέρου Καθ.Πανεπιστημίου Θεσ/κης. Εκδόσεις Βρυέννιος Δημοτικό τραγούδι και Εικοσιένα Η γυναίκα της Ζάκυνθος Δ.Σολωμού Ο λόγος του Κολοκοτρώνη Γραμματόσημα με θέμα την Επανάσταση του 1821 Οι σημαίες των Ελλήνων Power Point: Η Ελληνική Επανάσταση Απεικονίσεις της Επανάστασης σε νομίσματα Αφιέρωμα στον Γεώργιο Καραϊσκάκη Εικόνες: Τα πρόσωπα της Επανάστασης Εικόνες από την Επανάσταση του 1821 Η Ελληνική Σημαία και η σημασία των χρωμάτων Αφιέρωμα στο Διονύσιο Σολωμό ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ-ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ "Η ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΑΓΙΑ ΑΚΥΛΙΝΑ" Το θεατρικό έργο είναι βασισμένο στο βίο της Νεομάρτυρος Αγίας Ακυλίνας από το Ζαγκλιβέρι Χαλκιδικής. Η θεατρική παράσταση ανέβηκε στο Πνευματικό κέντρο του Ι.Ναού Αγίου Ευθυμίου Κερατσινίου στις 24-3-2012 Η διασκευή και η σκηνοθετική επιμέλεια έγινε από την Ερασμία Ζαρκαδούλα-Στάμου και τον Νίκο Σταμάτουζα. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ Θεατρικό: Οι Μεσολογγίτισσες Θεατρικό: Συνάντηση με τους ήρωες του '21 Θεατρικό: Ο Βασίλης Θεατρικό: Το κρυφό σχολειό Να ζει το Μεσσολόγγι Θεατρικό Ο ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ ΣΤΟ ΜΑΝΙΑΚΙ Θεατρικό ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: "25η ΜΑΡΤΙΟΥ" Πηνελόπης & Μαρίας Μωραϊτου Μέσα σε 40 σελίδες με ζωντανή εικονογράφηση οι συγγραφείς Πηνελόπη και Μαρία Μωραίτου παρουσιάζουν την ιστορία του Ευαγγελισμού και την ηρωική επανάσταση του Γένους μας με τρόπο ελκυστικό και παιχνιδιάρικο. Κάθε σελίδα και ένα παιχνίδι. Μαθαίνουμε την ιστορία του Ευαγγελισμού ζωγραφίζοντας και αναλύοντας την εικόνα του. Λύνουμε το κρυπτόλεξο της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της πολύχρονης σκλαβιάς στους Τούρκους, μαθαίνουμε για το κρυφό σχολειό συγκρίνοντάς το με τη σημερινή μας τάξη. Γνωρίζουμε το Ρήγα Φεραίο μέσα από το Θούριό του. Ανακαλύπτουμε τους ήρωες της επανάστασης του 1821, τοποθετώντας αυτοκόλλητα. Αναγνωρίζουμε τους Φιλικούς και τη Φιλική Εταιρία μέσα από σπαζοκεφαλιές. Μέσα από ένα παιχνίδι λαβυρίνθου βοηθάμε το κλεφτόπουλο να φτάσει στο μυστικό λημέρι των Τούρκων, και ενώνουμε τις ιστορικές μάχες με τους ήρωες στρατηγούς τους. Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους, οι φιλέλληνες Λόρδος Μπάυρον, Τζόρτζ Κάννιγκ, Βίκτωρ Ουγκώ και τόσοι άλλοι γίνονται οι ήρωες της ιστορίας μας και οι σύντροφοι στα παιχνίδια μας. ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ 25η ΜΑΡΤΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΟΡΩΔΙΕΣ ΤΩΝ ΕΝΟΡΙΩΝ "Καπετάνισσες 1821" Αγγελικής Καψάσκη-Σπύρου Λάμπρου Χορ.επεξ.Χρυσούλα Τσιμούρη Κατσουρού "Περήφανοι όλοι" Πασχάλης & Olympians Εναρμόνιση-επεξεργασία Χρυσούλα Τσιμούρη Κατσουρού "Άγια μέρα ξημερώνει" Ελένης Οικονομοπούλου "Το φλάμπουρο" Κικής Καψάσκη Επεξεργασία: Χρ.Τσιμούρη-Κατσουρού Πατήστε τα εικονίδια για να δείτε και να ακούσετε τραγούδια για την 25η Μαρτίου στη σελίδα ONLINE ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΧΟΡΩΔΩΝ της Παιδικής χορωδίας Αγίου Ευθυμίου Κερατσινίου Ι.Μ.Νικαίας "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" Διονυσίου Σολωμού Τραγουδούν: Χαρ. Γαργανουράκης, Ηλ. Κλωναρίδης, Βασ. Λαβίνα. Αφηγείται η ηθοποιός Νίκη Τριανταφυλλίδη. Συμμετέχει το Χορωδιακό Εργαστήρι Νέων Καλλιτεχνών. (Ολόκληρο το έργο) "Δρόμο να σχίσουν τα σπαθιά" Ελεύθεροι Πολιορκημένοι Διονυσίου Σολωμού-Μουσική: Γ.Μαρκόπουλου "Μητέρα μεγαλόψυχη" - Παρτιτούρα Από τους «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΥΣ» Δ.Σολωμού-Γ. Μαρκόπουλου-Επεξ.Δημ.Κανάρη "Το χάραμα επήρα" Από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" Διονυσίου Σολωμού-Μουσική: Χ.Λεοντή Δέκα παλληκάρια Λευτέρη Παπαδόπουλου-Μάνου Λοϊζου (Παρτιτούρα) Έγια μόλα Μανώλη Καλομοίρη (Παρτιτούρα) "Ο Θούριος" Ρήγα Φεραίου Βελεστινλή Στ'άλογα Θόδωρου Αντωνίου-Β.Ανδρεόπουλου Από τον ψηφιακό δίσκο "Στο γύρισμα του χρόνου" Χορωδίας Νέων Πειραϊκής Εκκλησίας 2002. Διευθύνει η Χρυσούλα Τσιμούρη Κατσουρού Η καταστροφή των Ψαρών Διονυσίου Σολωμού-Αντώνη Τσαγκαράκου (Παρτιτούρα) Συλλογή δημοτικών τραγουδιών 1821 Συλλογή τραγουδιών από τις νεανικές συντροφιές Αγίων Αναργύρων Καραβά Ι.Μ.Πειραιώς Υπεύθυνος: π. Δημήτριος Κατσουρός Το χάραμα επήρα Από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" Δ.Σολωμού – Χρ. Λεοντή Περήφανοι όλοι Στίχοι - Μουσική: Πασχάλης & ΟΛΥΜΠΙΑΝΣ Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη Δ.Σολωμού Ευζωνακια Ήταν τότε Ανδρέα Ανδρέου Ο Θούριος του Ρήγα Κοσπέντε Μάρτη Ανδρέα Ανδρέου Παρτιτούρα Δισκοπότηρο Παρτιτούρα Πατἠστε τα εικονίδια για να δείτε το αντίστοιχο υλικό απο http://www.catichisis.gr/subjects/lessons/tributes/item/513-%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-25%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Ο Πίνακας του εποπτικού υλικού της τάξης γεμίζει από μορφές ηρώων, πολεμικές συρράξεις σε στεριά και θάλασσα, εικόνες μιας άλλης εποχής πολύ μακρινής...Ανεβαίνουμε στη χρονομηχανή μας και ταξιδεύουμε κάποιους αιώνες πριν τότε που ένας νεαρός εικοσιενός χρονών, ο σουλτάνος Μωάμεθ ο Πορθητής, παίρνει την Πόλη. Και η ιστορία αρχίζει κάπως έτσι σαν παραμύθι http://eclass31.weebly.com/25eta-mualpharhotau943omicronupsilon.html#.Vt80cPmLTcs Στον παραπάνω σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε ένα πολύ ενδιαφέρον βιντεάκι με τα γεγονότα από την άλωση μέχρι την επανάσταση και να το συζητήσετε στην τάξη. Επίσης ένα ενδιαφέρον βίντεο με απλή αφήγηση και όμορφες εικόνες που παρακολουθήσαμε με τα παιδιά και πραγματικά τους κίνησε το ενδιαφέρον για να συλλέξουν πληροφορίες και εικόνες για επεξεργασία στην τάξη βρήκαμε .ΕΔΩ . Με αφόρμηση αυτό το βίντεο μιλήσαμε για, ακούσαμε, τραγουδήσαμε απόσπασμα από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" του Δ. Σολωμού. Και φυσικά ακολούθησαν θεατρικά δρώμενα αυτοσχέδια από τα παιδιά. Οι Σουλιώτες, ο κλεφτοπόλεμος, οι κακουχίες, με αποκορύφωμα τη θυσία: Ζάλογγο και Κούγκι... Ένα βίντεο που πάντα εντυπωσιάζει και δεν παραλείπουμε να το βλέπουμε ξανά και ξανά όσα χρόνια και να περάσουν! Η Ιστορία της Επανάστασης μέσα από ζωγραφικούς πίνακες Βρυζάκης, Λύτρας, Ντελακρουά, Scheffer, von Hess, Γκύζης,Θεόφιλος οι ζωγράφοι της επανάστασης. Μαθαίνουμε λίγα πράγματα γι' αυτούς. Τα ερεθίσματα πολλά. Αφήνουμε τα παιδιά να τους παρατηρήσουν και συζητάμε γι' αυτούς. Εστιάζουμε στην απεικόνιση. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από κάθε εικόνα; Αφήνουμε τα παιδιά να δώσουν τη δική τους εξήγηση πριν αναφερθούμε στην πραγματική απεικόνιση. Δίνουν το δικό τους τίτλο πριν ακούσουν τον πραγματικό. Φτιάχνουν τη δική τους ιστορία. Τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα της αρεσκείας τους και μιλούν γι' αυτόν.Τους παροτρύνουμε: -Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι γι' αυτόν τον πίνακα; - Ποιες μορφές βλέπεις; Τι νομίζεις ότι ετοιμάζονται να κάνουν; - Έχουν όπλα; Τι είδους όπλα; - Τι άλλο παρατηρείς; - Ποια χρώματα κυριαρχούν; - Τι σε εντυπωσίασε σε αυτόν τον πίνακα; - Παρατηρείς κάτι περίεργο, κάτι που δε θα ταίριαζε; - Το θέμα είναι ιστορικό γιατί ζωντανεύει ένα ιστορικό γεγονός. Μπορείς να μαντέψεις ποιο; - Άραγε τι νομίζεις, ο τίτλος έχει σχέση με το θέμα; - Βλέποντας τον πίνακα τι νιώθεις; φόβο; χαρά; ενδιαφέρον; συμπάθεια; Ποια λέξη ταιριάζει σε αυτό που αισθάνεσαι; - Διάλεξε μια λέξη που ταιριάζει στο έργο: εφιάλτης, όνειρο, μαγεία, γούστο, κακοτεχνία, περιπέτεια, συγκίνηση, ταραχή, σκοτάδι...Δίνουμε μια απ' τις λέξεις στα παιδιά να επιλέξουν ή τα αφήνουμε να σκεφτούν ελεύθερα. Σε ομάδες τα παιδιά επιλέγουν έναν πίνακα και τον αναπαραστούν σαν "παγωμένη εικόνα". Φωτογραφίζουμε την παιδική αναπαράσταση και την παραθέτουμε δίπλα στο ζωγραφικό πίνακα. Κάνουμε συγκρίσεις. Αποδίδουν εικαστικά με υλικά της αρεσκείας τους τον πίνακα που τους αρέσει. Τι προηγείται σε κάθε εικόνα, τι ακολουθεί; Τι συναισθήματα μας προκαλεί; Αν μπορούσαμε να γίνουμε κομμάτι κάποιου πίνακα ποιο πρόσωπο θα διαλέγαμε και γιατί; Συζητάμε για την εποχή που σχεδιάστηκαν οι πίνακες. Τα υλικά που χρησιμοποίησαν οι ζωγράφοι, τα χρώματα. Ποιος είναι ο πιο δημοφιλής πίνακας; Τι τους εντυπωσίασε σε αυτόν; Φτιάχνουμε με το σώμα το δικό μας πίνακα εκείνης της εποχής εμπνευσμένοι από όσα έχουμε δει και ακούσει. Δίνουμε τίτλο στον πίνακά μας. Αν θέλουμε το ζωγραφίζουμε. Η Ζωή στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας Μια εικόνα χίλιες λέξεις... Κόκκινη κλωστή δεμένη και ένα τσολιαδάκι ή μια ελληνοπούλα κούκλα μας διηγείται τη ζωή της εκείνη την εποχή. Πώς ζούσε, πως περνούσε τη μέρα της, πώς ντυνόταν, με τι έπαιζε, αν πήγαινε σχολείο, κλπ... Τα παιδιά της θέτουν ερωτήσεις αφού τελειώσει τη διήγησή της και κάνουν διάλογο μαζί της. Με τη σειρά της μας κάνει ερωτήσεις για τη δική μας ζωή και κάνουμε συγκρίσεις "το ΤΟΤΕ και το ΤΩΡΑ στη συζήτηση". Η ήρεμη καθημερινότητα στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα Η Άλλη όψη της της Οθωμανικής κυριαρχίας μέσα και έξω από το σαράι και οι Έλληνες που ζούσαν αναγκαστικά κοντά στους Τούρκους αφέντες Χαρέμια Σκλαβοπάζαρα Τρομοκρατία - Χαράτσια Παιδομάζωμα - γενίτσαροι Βασανιστήρια Έλληνες προεστοί και Τούρκοι πασάδες Οι Έλληνες που αγωνίζονται κρυφά "Φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ..." Ένα πολύ όμορφο ποίημα προς επεξεργασία. Βέβαια στο νηπιαγωγείο δεν το διαβάζουμε όλο στα παιδιά. Εμείς συνήθως εκμεταλλευόμαστε τις δυο πρώτες στροφές και την τελευταία. Γεμάτες εικόνες και μηνύματα κατάλληλα για τις ηλικίες των παιδιών μας. «Αλάβαστρα» Ιωάννης Πολέμης Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι και μὲσα στη θολόχτιστη εκκλησιὰ (στην εκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυ την όψη του σχολειού) το φοβισμένο φως του καντηλιού τρεμάμενο τα όνειρα τα αναδεύει και γύρω τα σκλαβόπουλα μαζεύει. Εκεί καταδιωγμένη κατοικεί του σκλάβου η αλυσόδετη πατρίδα· βραχνὰ ο παπὰς ο δάσκαλος εκεί θεριεύει την αποσταμένη ελπίδα με λόγια μαγικά˙ εκεί η ψυχὴ πικρότερο αγρικά τον πόνο της σκλαβιάς, της, εκεί βλέπει τι έχασε, τι έχει, τι της πρέπει. Κι απ’ την εικόνα του Χριστού ψηλά, που εβούβανε τα στόματα των πλάνων και ρίχνει και συντρίβει και κυλά στην άβυσσο τους θρόνους των τυράννων κι απὸ τη σιγαλιά, που δένει στο λαιμὸ πνιγμού θηλειὰ κι απ’ των προγόνων τ’ άφθαρτα βιβλία, που δείχνουν τα πανάρχαια μεγαλεία. Ένας ψαλμός ακούγεται βαθὺς σε μελωδίες ενὸς κόσμου άλλου κι ανατριχιάζει ακούοντας καθείς προφητικὰ τα λόγια του δασκάλου με μια φωνή βαριά: «Μη σκιάζεστε στα σκότη. Η λευτεριά, σα της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι, της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει». Άλλη μια ιστορία ξεπηδά μέσα από τους πίνακες εκείνης της εποχής. Το φανταστικό μπλέκεται με το πραγματικό και έτσι ξετυλίγεται η ιστορία του "Κρυφού Σχολειού". Τα πρόσωπα που κυριάρχησαν στον Αγώνα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΤΣΑΚΑΛΩΦ - ΞΑΝΘΟΣ - ΣΚΟΥΦΑΣ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΗΡΩΙΔΕΣ Τα παιδιά επιλέγουν έναν ήρωα, συλλέγουν πληροφορίες και μιλούν γι' αυτόν. Τι ξεχωρίζουν από αυτόν τον ήρωα και γιατί το θαυμάζουν. Τι θα τον ρωτούσαν αν μπορούσαν να τον συναντήσουν. ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΡΗΓΑΣ ΒΕΝΕΣΤΙΝΛΗΣ- ΦΕΡΡΑΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ ΛΟΡΔΟΣ ΒΥΡΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ Μαθαίνουμε να το απαγγέλουμε και να το τραγουδάμε. Το αποδίδουμε κινητικά σα μικρό θεατρικό δρώμενο. Το αποδίδουμε σαν πεζό παραμύθι Παίζουμε με τους στίχους αλλάζοντας τη σειρά λέξεων και προτάσεων για να δούμε αν θα αλλάξει το νόημα. Πχ. "Ως πότε παλικάρια-στις ράχες στα βουνά, μονάχοι σαν λιοντάρια - θα ζούμε στα στενά; Χρησιμοποιούμε καρτέλες. Κάθε στίχος μια καρτέλα. Αρχικά το απαγγέλουμε και τα παιδιά τοποθετούν με τη σειρά κάθε στίχο. στη συνέχεια αλλάζουμε στίχους και το διαβάζουμε κάθε φορά αλλαγμένο προσπαθώντας να βγάλουμε νόημα.Πχ. Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά;Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά. Ή Μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά., ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά. Μαθαίνουμε να ξεχωρίζουμε τις παρομοιώσεις, μεταφορές στο ποίημα. Ο Θούριος ολόκληρος Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά, μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά, να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς; Κάλλιο είναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή. Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις, και είσαι στη σκλαβιά; στοχάσου πως σε ψένουν, καθ’ ώραν στην φωτιά. Βεζύρης, δραγουμάνος, αφέντης κι αν σταθείς ο τύραννος αδίκως σε κάμνει να χαθείς. Δουλεύεις όλη ημέρα, σε ό,τι κι αν σε πει, κι αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιει. Ο Σούτζος, κι ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν’ να ιδείς. Ανδρείοι καπετάνοι, παπάδες, λαϊκοί, σκοτώθηκαν κι αγάδες, με άδικον σπαθί. Κι αμέτρητοι άλλοι τόσοι, και Τούρκοι και Ρωμιοί, ζωήν και πλούτον χάνουν, χωρίς καμιά αφορμή. Ελάτε με έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν, να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον σταυρόν. Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν να βάλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν. Οι νόμοι να ’ ν ’ ο πρώτος, και μόνος οδηγός, και της πατρίδος ένας, να γένει αρχηγός. Γιατί κι η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά, να ζούμε σαν θηρία, είν’ πιο σκληρή φωτιά. Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον ουρανόν ας πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν. Ω βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι σε Σε, στην γνώμην των τυράννων, να μην έλθω ποτέ. Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ, εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ. Εν όσο ζω στον κόσμον, ο μόνος μου σκοπός, για να τους αφανίσω, θε να `ναι σταθερός. Πιστός εις την πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν, αχώριστος για να `μαι, υπό τον στρατηγόν. Κι αν παραβώ τον όρκον, ν’ αστράψ’ ο ουρανός, και να με κατακόψει, να γένω σαν καπνός. Σ’ ανατολή και δύση, και νότον και βοριά, για την πατρίδα όλοι, να `χωμεν μια καρδιά. Στην πίστην του καθ’ ένας, ελεύθερος να ζει, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί. Βουλγάροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί, Αράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή, Για την ελευθερίαν, να ζωσωμεν σπαθί, πως είμαστ’ αντρειωμένοι, παντού να ξακουσθεί. Όσοι απ’ την τυραννίαν, πήγαν στην ξενιτιά στον τόπον του καθ’ ένας, ας έλθει τώρα πια. Και όσοι του πολέμου, την τέχνην αγροικούν Εδώ ας τρέξουν όλοι, τυρράνους να νικούν. Η Ρούμελη τους κράζει, μ’ αγκάλες ανοιχτές, τους δίδει βιό και τόπον, αξίες και τιμές. Ως ποτ’ οφικιάλιος, σε ξένους Βασιλείς; έλα να γένεις στύλος, δικής σου της φυλής. Κάλλιο για την πατρίδα, κανένας να χαθεί ή να κρεμάσει φούντα, για ξένον στο σπαθί. Και όσοι προσκυνήσουν, δεν είναι πια εχθροί, αδέλφια μας θα γένουν, ας είναι κι εθνικοί. Μα όσοι θα τολμήσουν, αντίκρυ να σταθούν, εκείνοι και δικοί μας, αν είναι, ας χαθούν. Σουλιώτες και Μανιάτες, λιοντάρια ξακουστά ως πότε στες σπηλιές σας, κοιμάστε σφαλιστά; Μαυροβουνιού καπλάνια, Ολύμπου σταυραητοί, κι Αγράφων τα ξεφτέρια, γεννήστε μια ψυχή. Ανδρείοι Μακεδόνες, ορμήσετε για μια, και αίμα των τυράννων, ρουφήξτε σαν θεριά. Του Σάββα και Δουνάβου, αδέλφια Χριστιανοί, με τα άρματα στο χέρι, καθ’ ένας ας φανεί, Το αίμα σας ας βράσει, με δίκαιον θυμόν, μικροί μεγάλοι ομώστε, τυράννου τον χαμόν. Λεβέντες αντρειωμένοι, Μαυροθαλασσινοί, ο βάρβαρος ως πότε, θε να σας τυραννεί. Μην καρτερείτε πλέον, ανίκητοι Λαζοί, χωθείτε στο μπογάζι, μ’ εμάς και σεις μαζί. Δελφίνια της θαλάσσης, αζδέρια των νησιών, σαν αστραπή χυθείτε, χτυπάτε τον εχθρόν. Της Κρήτης και της Νύδρας, θαλασσινά πουλιά, καιρός είν’ της πατρίδος, ν’ ακούστε την λαλιά. Κι όσ’ είστε στην αρμάδα, σαν άξια παιδιά, οι νόμοι σας προστάζουν, να βάλετε φωτιά. Με εμάς κι εσείς Μαλτέζοι, γενείτε ένα κορμί, κατά της τυραννίας, ριχθείτε με ορμή. Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί, ζητά την συνδρομήν σας, με μητρική φωνή. Τι στέκεις Παζβαντζιόγλου, τόσον εκστατικός; τινάξου στο Μπαλκάνι, φώλιασε σαν αητός. Τους μπούφους και κοράκους, καθόλου μην ψηφάς, με τον ραγιά ενώσου, αν θέλεις να νικάς. Συλήστρα και Μπραίλα, Σμαήλι και Κιλί, Μπενδέρι και Χωτήνι, εσένα προσκαλεί. Στρατεύματα σου στείλε, κι εκείνα προσκυνούν γιατί στην τυραννίαν, να ζήσουν δεν μπορούν. Γκιουρντζή πια μη κοιμάσαι, σηκώσου με ορμήν, τον Προύσια να μοιάσεις, έχεις την αφορμήν. Και συ που στο Χαλέπι, ελεύθερα φρονείς πασιά καιρόν μη χάνεις, στον κάμπον να φανείς. Με τα στρατεύματά σου, ευθύς να σηκωθείς, στης Πόλης τα φερμάνια, ποτέ να μη δοθείς. Του Μισιριού ασλάνια, για πρώτη σας δουλειά, δικόν σας ένα μπέη, κάμετε βασιλιά. Χαράτζι της Αιγύπτου, στην Πόλη ας μη φανεί, για να ψοφήσει ο λύκος, όπου σας τυραννεί. Με μια καρδιά όλοι, μια γνώμη, μια ψυχή, χτυπάτε του τυράννου, την ρίζα να χαθεί. Να ανάψουμε μια φλόγα, σε όλην την Τουρκιά, να τρέξει από την Μπόσνα, και ως την Αραπιά. Ψηλά στα μπαϊράκια, σηκώστε τον σταυρόν, και σαν αστροπελέκια, χτυπάτε τον εχθρόν. Ποτέ μη στοχαστείτε, πως είναι δυνατός, καρδιοχτυπά και τρέμει, σαν τον λαγόν κι αυτός. Τριακόσιοι Γκιρτζιαλήδες, τον έκαμαν να ιδεί, πως δεν μπορεί με τόπια, μπροστά τους να εβγεί. Λοιπόν γιατί αργείτε, τι στέκεστε νεκροί; ξυπνήστε μην είστε ενάντιοι κι εχθροί. Πως οι προπάτορές μας, ορμούσαν σαν θεριά, για την ελευθερία, πηδούσαν στη φωτιά. Έτσι κι ημείς, αδέλφια, ν’ αρπάξουμε για μια τα άρματα, και να βγούμεν απ’ την πικρή σκλαβιά. Να σφάξουμε τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν, και Χριστιανούς και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν. Στεργιάς και του πελάγου, να λάμψει ο σταυρός, και στην δικαιοσύνην, να σκύψει ο εχθρός. Ο κόσμος να γλιτώσει, απ’ αύτην την πληγή, κι ελεύθεροι να ζωμεν, αδέλφια εις την γη. ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ- ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ Τον μαθαίνουμε , τον απαγγέλουμε, τον τραγουδούμε. Συζητάμε για το τι σημαίνει Εθνικός Ύμνος. Έχουν όλες οι χώρες του κόσμου τον δικό τους; Σε ποιεςπεριπτώσεις τον τραγουδάμε ή τον ακούμε; Ακούμε τους εθνικούς ύμνους άλλων κρατών. Για ποιον μιλά-ποιον υμνεί; ο δικός μας; οι άλλοι; Ευκαρία πάλι να συζητήσουμε για τις μεταφορές και τις προσωποποιήσεις στα ποιήματα. Προσπαθούμε να τον αποδώσουμε εικαστικά με ζωγραφική ή μεικτή τεχνική. Ο ΒΡΑΧΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΥΜΑ ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ Μια μουσική που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γιορτή σας. Εμείς τη χρησιμοποιούμε σαν μουσική υπόκρουση για απαγγελία του ποιήματος, αν και προτιμήσαμε να το μετατρέψουμε σε παραμύθι για να γίνει πιο κατανοητό στα παιδιά. "Κάποτε σε μια ακροθαλασσιά, κάπου, σε κάποια γωνιά της μικρής μας χώρας, έστεκε αγέρωχος, χρόνια αμέτρητα, ένας μεγάλος βράχος..." ΤΑ ΚΛΕΦΤΟΠΟΥΛΑ Ένα ακόμη τραγούδι για πολλαπλές δραστηριότητες. Γλωσσικές, εικαστικές, κινητικές, μουσικοκινητικές κι ένα έναυσμα για να συζητήσετε για τη δημοτική μας παράδοση και τη δημοτική μουσική. Δίνουμε κι ένα έναυσμα για συζήτηση. Αν ήσουν το μικρό κλεφτόπουλο τι θα σε προβλημάτιζε, γιατί θα ήσουν θλιμμένο; Κρατούν ένα καριοφύλι και του μιλούν τι θα του έλεγαν;Οι απαντήσεις θα σας εκπλήξουν... Κινητικά Παιχνίδια: - Τα παιδιά-κλεφτόπουλα μεταφέρουν μηνύματα στους αγωνιστές μέσα από μια διαδρομή με εμπόδια. Σκοπός να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να φτάσουν γρήγορα στον προορισμό τους. Μπορεί να παιχτεί και ανταγωνιστικά σε δυο ομάδες. - Κλέφτες και Οθωμανοί: παίζεται σαν κυνηγητό. Οι Οθωμανοί κυνηγούν τα κλεφτόπουλα που αν αιχμαλωτιστούν οι σύντροφοι προσπαθούν να τους απελευθερώσουν από τη φυλακή. - Στο κρυφό σχολειό: Σαν τυφλόμυγα τα παιδιά ελληνόπουλα προχωρούν ακροπατώντας να πάνε στο κρυφό σχολειό ενώ ένας Τούρκος παραφυλάει όμως με κλειστά τα μάτια για να τα πιάσει πριν φτάσουν στον προορισμό τους. - Κλεφτοπόλεμος: Με εφημερίδες-μπάλες σημαδεύουν και χτυπούν τους αντιπάλους τους. Όποιος χτυπηθεί βγαίνει από το παιχνίδι. Ποιος θα νικήσει στο τέλος; Ορίζουμε χρονικά το παιχνίδι. Πχ. Ξεκινάμε και σταματάμε με το σφύριγμα της νηπιαγωγού. - Φτου Ξελευθερία: Το γνωστό παιχνίδι διαφορετικά. Ένα παιδί "Τούρκος" κυνηγά τα κλεφτόπουλα. Όποιο ακουμπήσει μένει ακίνητο. Για να ελευθερωθεί πρέπει κάποιο "κλεφτόπουλο" να το ακουμπήσει λέγοντας το σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος" και να το ελευθερώσει πριν προλάβει ο "Τούρκος" να το ακινητοποιήσει κι αυτό. - Συγκεντρώνω τα όπλα: Σχοινί-οχυρό κυκλικό και στη μέση όπλα-μαρκαδόροι ή κονταράκια. Ο Οθωμανός-παιδί φυλάει τα κομμάτια με ένα όπλο-μαντήλι.Οι Έλληνες-παιδιά προσπαθούν να αρπάξουν τα όπλα-μαρκαδόρους. Όποιο παιδί όμως το αγγίξει το μαντήλι- όπλο βγαίνει από το παιχνίδι. Θα καταφέρουν να κλέψουν τα όπλα από τον "Οθωμανό" και να τα πάνε στο λημέρι τους; - Φτιάχνω το λημέρι μου: Τουβλάκια πλαστικά σε δυο χρώματα. Τα παιδιά σε δυο ομάδες σε ορισμένη απόσταση με το σύνθημα- έναρξη τρέχουν να συγκεντρώσουν τα τουβλάκια τους και να φτιάξουν το λημέρι τους. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος; - Μιμητικό παιχνίδι με κονταράκια: Τα παιδιά- κλεφτόπουλα έχουν από ένα κονταράκι- καριοφύλι. Κινούνται με τις εντολές μας.Πχ. Καθαρίζουν το καριοφύλι τους, σημαδεύουν, το κουβαλούν στον ώμο, πάνω από το κεφάλι για να διασχίσουν ένα ποτάμι, στηρίζονται σε αυτό να πηδήσουν ένα εμπόδιο, το χρησιμοποιούν για προσκεφάλι, σέρνονται με αυτό στο χώμα για να μην τους δει ο Οθωμανός, του μιλούν, κλπ. Παίζουμε με τη λέξη"ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ" Έχουμε σκορπισμένα διάφορα γράμματα ανάμεσά τους και τα γράμματα της λέξης που θέλουμε να σχηματίσουμε. Τους λέμε αινίγματα- γρίφους σχετικούς με το θέμα μας. Η απάντηση μας δίνει και το γράμμα που ψάχνουμε- είναι το αρχικό της γράμμα. - Γι' αυτήν αγωνίστηκαν οι Έλληνες το 1821. Ε - λευθερία - Τι έκαναν μεταξύ τους Έλληνες και Οθωμανοί; Π-ολεμούσαν. - Πώς ονομάζουμε όλους αυτούς που πολέμησαν τότε; Α-γωνιστές - Τον λέγανε και Τουρκοφάγο. Ν-ικηταρά - Το μικρό όνομα του Διάκου. Α-θανάσιος - Εκεί έστελναν τις γυναίκες που αιχμαλώτιζαν οι Τούρκοι για να τις πουλήσουν.Σ-κλαβοπάζαρα - Με αυτούς πολέμησαν οι Έλληνες το 1821. Τ-ούρκους - Ήρωας της επανάστασης που το δολοφόνησαν Έλληνες. Α-νδρούτσος - Πολέμησαν γενναία η θυσία τους έμεινε στην ιστορίαπριν παραδοθούν στους Τούρκους. Σ-ουλιώτες - Όλοι αυτοί που πολέμησαν τότε και τους τιμούμε σήμερα. Η-ρωες ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ Το σύνθημα- όρκος που έμεινε στην ιστορία.Θυμόμαστε: Κάθε γραμμή-λωρίδα στη σημαία μας κι μια συλλαβή. Παίζουμε με τα γράμματα. Σχηματίζουμε τις λέξεις. Μπερδεύουμε τα γράμματα και ξανά τις σχηματίζουμε. Το κάνουμε και ανταγωνιστικά δυο δυο παιδιά. Ποιος θα τα καταφέρει πρώτος και σωστά; Κινητικό παιχνίδι: κάθε παιδί έχει ένα γράμμα στο στήθος του. Με τη μουσική: 'Όσο παίζει η μουσική τρέχω, παίζω εδώ κι εκεί. Όταν πάψει η μουσική εκτελώ την εντολή: Μπείτε στη σειρά και σχηματίστε το σύνθημα!" Ακονίζουμε το μυαλό μας Ατομικές και ομαδικές "επαναστατικές" κατασκευές: Επιλέγω και ζωγραφίζω τον ήρωα ή την ηρωίδα που με εντυπωσίασε Ο Εθνικός Ύμνος με την εικαστική ματιά των παιδιών Τσολιάδες και βλαχοπούλες,με ζωγραφική, ψαλίδι και γκοφρέ. Το κρυφό σχολειό με ζωγραφική Καδράκια με σκηνές και πρόσωπα από την Ελληνική Επανάσταση " Η Ελευθερία" του Θ.Βρυζάκη, κάπως αλλιώς. Η Λευτεριά θρηνεί τα παιδιά της Αναπαράσταση του ζωγραφικού πίνακα του Γκύζη, "Το κρυφό σχολειό" Το ίδιο θέμα με ελεύθερη απόδοση των παιδιών και της φαντασίας 'Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι" "Αν..." ( Ταξιδεύω στο χρόνο και ζωγραφίζω την απάντηση στην υποθετική πρόταση) "Άνθη παντού πανηγυρίζ' η φύση, η Άνοιξη μοσχοβολεί, στον κόσμο μιαν Ελλάδα θ' απαντήσεις,να ΄χει την Άνοιξη διπλή"

25 Μαρτίου 1821

Η επέτειος να γιορτάζουμε τον εθνικό ξεσηκωμό στις 25 Μαρτίου καθιερώθηκε στις 15 Μαρτίου 1838 eikones top 25η Μαρτίου 1821 και Εθνική Επέτειος 25η Μαρτίου -

Το τρίπτυχο που για πολλά έτη τονιζόταν μέσα απ' τις βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ήταν το γνωστό « Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια », ...

Για την 25η Μαρτίου ακολουθούν 10 ποιήματα με έμφαση σε μερικούς από τους βασικότερους ήρωες του 1821. Τα υπόλοιπα ποιήματα του ιστολογίου για την 25η Μαρτίου, θα βρείτε ΕΔΩ. Τον Μάρτη του 1821 ξεκίνησαν οι σκλαβωμένοι Έλληνες αγώνα σκληρό. Να διώξουν ήθελαν με όλη τους την καρδιά τον τουρκικό ζυγό. Στην Πάτρα ύψωσαν της Λευτεριάς τη Σημαία, με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον γενναίο και φωτισμένο ιερέα. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ Στην Αλαμάνα πάλεψα, στη Στερεά Ελλάδα, και τη ζωή μου έδωσα για τη μητέρα Ελλάδα. Τον φοβερό Ομέρ Βρυώνη δεν φοβήθηκα, δε δίστασα λεπτό, κι αιχμάλωτος σαν πιάστηκα, με τόλμη και ανδρεία θυσιάστηκα. Αθανάσιος Διάκος το όνομά μου, αθάνατο για πάντα θα μένει, για να θυμίζει σε όλους μας, πως ο γενναίος Έλληνας ξέρει γενναία και να πεθαίνει. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος είμαι εγώ, που κάστρο ύψωσα της λευτεριάς στο Χάνι της Γραβιάς. Τον ηρωικό θάνατο του Διάκου θέλησα να εκδικηθώ και με τον Ομέρ Βρυώνη δε δίστασα να αναμετρηθώ. Με τους άνδρες μου μαζί πολεμήσαμε γενναία και νικητήρια υψώσαμε ελληνική σημαία. ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ Περήφανη κι αγέρωχη, είμαι εγώ των Σπετσών η αρχόντισσα. Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα το όνομά μου άξια καπετάνισσα, ξακουστή για την παλικαριά μου. Με τα γενναία παλικάρια μου, στις θάλασσες ορμάω, για της πατρίδας μας την λευτεριά ξέρω να πολεμάω. Μπρος στο τιμόνι στέκω ορθή και οδηγίες δίνω, εμπόδιο στο δρόμο μου να σταθεί, κανέναν δεν αφήνω. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ Καπεταναίος ξακουστός, Κανάρης το όνομά μου, τρόμος και φόβος των εχθρών είν' τα πυρπολικά μου. Κι όταν καράβι εχθρικό με εμένα θα τα βάλει, μπουρλότο βάζω ευθύς εγώ και μια φωτιά μεγάλη. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΑΟΥΛΗΣ Καραβοκύρης τολμηρός, της Ύδρας το καμάρι, Ανδρέας Μιαούλης είν'το όνομά μου, γνωστός για την εξυπνάδα μα και για την λεβεντιά μου Με τα ηρωικά μου παλικάρια, στον Γέροντα πολεμήσαμε και τον εχθρό νίκησαμε. Σε σπετσιώτικα, υδραίικα και ψαριανά καράβια, παλέψαμε όλοι μαζί με μια ψυχή με μια φωνή και τα πυρπολικά εδώσαν στον εχθρό χαριστική βολή. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Νομίζετε τυχαία με ονόμασαν Γέρο του Μοριά; Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είμαι εγώ, ήρωας μεγάλος και τρανός, που γενναία επολέμησα για την ελευτεριά. Του αγώνα αρχιστράτηγος στο Βαλτέτσι, στα Δερβενάκια και στην Τριπολιτσά. Καβάλα πάνω στ'άλογο, ολημερίς με τόλμη πολεμάω, το όνειρο τη ελευτεριάς ποτέ μου δεν ξεχνάω. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ Της Στερεάς Ελλάδας στραγηγός, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είμαι εγώ, σπουδαίος και γνωστός οπλαρχηγός. Τον Κιουταχή πολέμησα με τα πρωτοπαλίκαρά μου, σε κάθε γωνιά της Ρούμελης ξακουστό είναι τ'όνομά μου. Μπροστά σε κάθε μάχη χωρίς δισταγμό, αφηφώντας την αρρώστια μα και τον πυρετό. Κι όταν σφαίρα με βρήκε στην καρδιά, συμβουλή σε όλους έδωσα σημαντική, να παλέψουν για την λευτεριά μονιασμένοι, αγαπημένοι και ενωμένοι σαν μια γροθιά. ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ Ιερέας και αγωνιστής της Πελοποννήσου μαχητής. Ο Παπαφλέσσας είμαι εγώ, που ηρωικά σε κάθε μάχη πολέμησα χωρίς φόβο και χωρίς δισταγμό. Μπροστά εγώ και στο Μανιάκι τόλμησα εμπόδιο να σταθώ, στου Ιμπραήμ τον αμέτρητο και δυνατό στρατό κι ας το ήξερα πολύ καλά πως σφοδρά θα νικηθώ. ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Οργάνωση σημαντική για την ελευθερία, την ξέρετε θαρρώ όλοι σας τη Φιλική Εταιρεία, Με τρία μέλη στην αρχή, Ξάνθο, Σκουφά, Τσακάλωφ, που πίστης όρκο έδωσαν βαρύ για την ελευθερία. Για της Ελλάδας μας την επανάσταση παλέψανε οι Φιλικοί, σαν ένα σώμα, μια ψυχή, και από τρεις έγιναν χίλιοι και ακόμα πιο πολλοί.

Το τρίπτυχο που για πολλά έτη τονιζόταν μέσα απ' τις βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ήταν το γνωστό « Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια », ...

η σχολική γιορτή, όπως εορταζόταν πριν λίγες δεκαετίες… Από μέρες ετοιμάζεται το σχολείο για την εθνική εορτή. Πολλά παιδιά εργάζονται και φτιάχνουν σημαίες. Άλλα ψαλιδίζουν το χαρτόνι κα…